Οι μεγάλες αυξομειώσεις στο σωματικό βάρος ενός ανθρώπου με το πέρασμα του χρόνου σχετίζονται με αυξημένο κίνδυνο έκπτωσης των γνωστικών λειτουργιών του και τελικά άνοια, άσχετα εάν κάποιος αρχικά είναι υπέρβαρος ή όχι, σύμφωνα με μία νέα αμερικανική επιστημονική μελέτη, την πρώτη που κάνει αυτήν τη συσχέτιση ανάμεσα στην ευμεταβλητότητα του δείκτη σωματικού βάρους και στην επιδείνωση των λειτουργιών του νου.
Οι ερευνητές της Ιατρικής Σχολής και του Νοσοκομείου του Όρους Σινά στη Νέα Υόρκη, με επικεφαλής την καθηγήτρια Ψυχιατρικής Μιχάλ Σνάιντερ-Μπίρι, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό για θέματα Αλτσχάιμερ και Άνοιας «Alzheimer's & Dementia: The Journal of the Alzheimer's Association», ανέλυσαν κλινικά στοιχεία για περίπου 16.000 άτομα άνω των 60 ετών, χωρίς προηγούμενη διάγνωση άνοιας, οι οποίοι παρακολουθήθηκαν κατά μέσο όρο για πέντε χρόνια, στο διάστημα των οποίων υποβάλλονταν σε διάφορα νευροψυχολογικά τεστ (μνήμης, προσοχής, γλωσσικά κ.ά.). Οι επιδόσεις στα τεστ συσχετίστηκαν με τις μεταβολές στον δείκτη μάζας σώματος και οι συμμετέχοντες ταξινομήθηκαν σε λιποβαρείς ή φυσιολογικού βάρους (δείκτης κάτω του 25), υπέρβαρους (25-30) και παχύσαρκους (άνω του 30).
Διαπιστώθηκε, σύμφωνα με τη δρα Σνάιντερ-Μπίρι, ότι «όλες οι ομάδες βάρους εμφάνισαν κάποιο βαθμό γνωστικής εξασθένησης, ακόμη και εκείνες με σταθερό δείκτη μάζας σώματος διαχρονικά. Όμως, ο ρυθμός της εξασθένησης σε εκείνους με ασταθή δείκτη μάζας σώματος ήταν πάνω από 60% ταχύτερος σε σχέση με την ομάδα του διαχρονικά σταθερού βάρους».
Οι ερευνητές συμπέραναν ότι στην τρίτη ηλικία η σταθερότητα του βάρους φαίνεται να αποτελεί ένδειξη προστασίας από τη γνωστική εξασθένηση, κάτι που μπορεί να αξιοποιηθεί και κλινικά, καθώς η διαχρονική μεταβολή του δείκτη μάζας σώματος είναι εύκολο να μετρηθεί. Η προοδευτική απώλεια των γνωστικών/νοητικών λειτουργιών είναι συχνή στους ηλικιωμένους και η πρόληψή της συνιστά μείζονα προτεραιότητα από άποψη δημόσιας υγείας.
Προηγούμενες μελέτες είχαν παράσχει μάλλον αντικρουόμενα συμπεράσματα: Κάποιες έδειχναν αυξημένο κίνδυνο άνοιας για τους παχύσαρκους, άλλες το αντίθετο (η απώλεια βάρους συσχετίστηκε με μεγαλύτερο κίνδυνο άνοιας), ενώ μερικές δεν βρήκαν καμία συσχέτιση ανάμεσα στο βάρος και τη γνωστική εξασθένηση ή την άνοια. Η νέα έρευνα φαίνεται να κατέληξε σε ένα «σολομώντειο» συμπέρασμα: Ο κίνδυνος για τον εγκέφαλο προέρχεται κυρίως από τα «σκαμπανεβάσματα» του σωματικού βάρους.
