Τους τελευταίους μήνες οι σχέσεις ΕΕ-Τουρκίας μπορεί να έχουν επιδεινωθεί σημαντικά -κυρίως λόγω των συνεχών, προκλητικών δηλώσεων του Προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν-, ωστόσο, επί της ουσίας οι Βρυξέλλες θεωρούν ότι η Τουρκία παραμένει ένας αξιόπιστος εταίρος, ειδικά σε ό,τι αφορά το προσφυγικό.

Σύμφωνα με ευρωπαϊκή πηγή ακόμα και αν η αναθεώρηση του Συντάγματος που προτείνει ο Ερντογάν -εφόσον υπερψηφιστεί- ουσιαστικά θα του χαρίσει την παντοδυναμία, αυτή μπορεί να χρησιμοποιηθεί προς όφελος των ευρωτουρκικών σχέσεων. Στους ευρωπαϊκούς θεσμούς εκτιμούν ότι η κόντρα του Ερντογάν με την ΕΕ εξυπηρετούσε την ανάγκη του να προσελκύσει ψήφους από το εθνικιστικό κομμάτι της τουρκικής κοινωνίας και πως δεν θα έχει κανένα λόγο να τη συνεχίσει εάν κερδίσει το δημοψήφισμα.

Επιπλέον, θεωρούν πως η σταθερότητα στην Τουρκία έχει συνδεθεί με το όνομα του Ερντογάν και πως ένα διάδοχο σχήμα που θα περιλάμβανε ενδεχομένως τον στρατό, δεν θα ήταν σε καμία περίπτωση πιο προβλέψιμο. Ως εκ τούτου, και λόγω της αβεβαιότητας που επικρατεί για την επόμενη μέρα, μεγαλύτερη ανησυχία φαίνεται να προκαλεί στις Βρυξέλλες, μια ενδεχόμενη νίκη του «όχι».

Μάλιστα, οι Βρυξέλλες περιμένουν ότι τα πρώτα δείγματα της στάσης που θα ακολουθήσει ο Πρόεδρος Ερντογάν θα φανούν στο Κυπριακό. Σύμφωνα με Ευρωπαίο αξιωματούχο, οι συνομιλίες έχουν επανεκκινήσει και υπάρχει η προσδοκία απ' όλες τις πλευρές πως δε θα μπλοκαριστούν μετά από ενδεχόμενη νίκη του Ερντογάν. «Ο πανίσχυρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν θα είναι αξιόπιστος συνομιλητής για την Ευρώπη, μόνο εφόσον χρησιμοποιήσει τελικά τη δύναμή του για να χτίσει και όχι για να γκρεμίσει», δήλωσε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο ίδιος αξιωματούχος, λίγες ημέρες πριν από το τουρκικό δημοψήφισμα.

Την ίδια ώρα, όμως, οι συγκεντρωτικές τάσεις του Προέδρου Ερντογάν ουσιαστικά απομακρύνουν την Τουρκία από την ευρωπαϊκή της πορεία, παρόλο που μόνο μια μειοψηφία στην ΕΕ ζητά ανοιχτά επίσημο «πάγωμα» των ενταξιακών διαπραγματεύσεων.

«Το νέο Σύνταγμα δεν είναι συμβατό με τα πολιτικά κριτήρια της Κοπεγχάγης, τα οποία πρέπει να πληρούνται προκειμένου να γίνει μια χώρα υποψήφια προς ένταξη και να αρχίσουν οι ενταξιακές διαπραγματεύσεις», σημειώνει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ η Αμάντα Πολ, αναλύτρια διεθνών σχέσεων στο Κέντρο Ευρωπαϊκής Πολιτικής (EPC) των Βρυξελλών, προσθέτοντας ωστόσο πως η ενταξιακή διαδικασία της Τουρκίας είναι «ουσιαστικά παγωμένη εδώ και χρόνια», κυρίως λόγω του ότι κάποια κράτη-μέλη -συμπεριλαμβανομένης της Κύπρου- μπλόκαραν κάποια κεφάλαια.

Ωστόσο, σύμφωνα με παρατηρητές η παραμονή της Τουρκίας κάτω από κάποιον έλεγχο, μέσα από τις περιοδικές εκθέσεις προόδου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, συμφέρει περισσότερο την Ευρώπη.

Η ίδια αναλύτρια αναφέρει, πάντως πως, πέρα από τη συγκέντρωση των εξουσιών και τις επιπτώσεις της ενδεχόμενης αναθεώρησης στην ενταξιακή πορεία της Τουρκίας, «η ΕΕ θα πρέπει επίσης να ανησυχεί για τις συνθήκες κάτω από τις οποίες διεξάγεται αυτό το δημοψήφισμα. «Σε μια κατάσταση έκτακτης ανάγκης, όπου η καμπάνια του "όχι" είχε υπονομευθεί χωρίς καθόλου, σχεδόν, πρόσβαση στα ΜΜΕ», καταλήγει η Αμάντα Πολ.

ΠΗΓΗ: ΑΠΕ-ΜΠΕ