Aσχημα φαίνεται ότι είναι τα νέα από το μέτωπο του σεισμού καθώς οι σεισμολόγοι ανησυχούν για την εξέλιξη του φαινομένου. «Παραείναι ήπια η μετασεισμική ακολουθία» τονίζουν χαρακτηριστικά. Mέχρι τώρα δώδεκα είναι τα χωριά που έχουν υποστεί ζημιές από τον σεισμό στη Λέσβο σύμφωνα με όσα δήλωσε το πρωί της Τρίτης η περιφερειάρχης Βορείου Αιγαίου Χριστίνα Καλογήρου.

«Αυτό που προέχει αυτή τη στιγμή είναι η ασφάλεια των πολιτών. Οι επιστήμονες μας είπαν να είμαστε προσεκτικοί για τις επόμενες 48 ώρες» δήλωσε η κυρία Καλογήρου στον ΣΚΑΪ.

Έχουμε 800 ανθρώπους χωρίς σπίτια συμπλήρωσε η περιφερειάρχης περιγράφοντας την κατάσταση στο χωριό Βρίσα.

Όπως είπε αναμένεται στο νησί κλιμάκιο 50 μηχανικών του υπουργείου Υποδομών που σε συνεργασία με τους μηχανικούς της περιφέρειας θα προχωρήσουν σε καταγραφή των ζημιών.

Με μετασεισμούς της τάξεως των 4 Ρίχτερ δεν εκτονώνεται η σεισμική ενέργεια που υπάρχει σε ένα ρήγμα μετά από έναν σεισμό μεγέθους 6,1 Ρίχτερ, που ταρακούνησε την Λέσβο το μεσημέρι της Δευτέρας, εξήγησε ο διευθυντής ερευνών του Γεωδυναμικού Ινστιτούτου Γεράσιμος Χουλιάρας.

Για το λόγο αυτό, είπε ο κύριος Χουλιάρας, περιμένουμε έναν μετασεισμό μεγέθους 5-5,5 Ρίχτερ, που θα μας καθησυχάσει, καθώς θα δείξει πως η σεισμική ακολουθία εξελίσσεται ομαλά. Πρόσθεσε επίσης πως η σεισμική ακολουθία μετά από έναν τέτοιου είδους σεισμό διαρκεί συνήθως μήνες.

Και ο καθηγητής σεισμολογίας του ΑΠΘ Κώστας Παπαζάχος τόνισε:

«Μέχρι στιγμής έχουμε καταγράψει μετασεισμό μέχρι 4,9 Ρίχτερ, θα περιμέναμε κάτι ισχυρότερο. Μετασεισμοί 5,5 Ρίχτερ είναι αναμενόμενοι για μιας τέτοιας τάξης σεισμό» δήλωσε χαρακτηριστικά στον ΣΚΑΪ ο κ. Παπαζάχος.

«Σίγουρα θα υπάρξει τέτοιος μετασεισμός, είναι ψευδαίσθηση να πιστεύουμε κάτι διαφορετικό» πρόσθεσε ο καθηγητής σεισμολογίας υπενθυμίζοντας ότι στον σεισμό του 1845 που χτύπησε την ίδια περιοχή στις 11 Οκτωβρίου εκείνου του έτους οι ισχυροί μετασεισμοί έγιναν 12-13-23 Οκτωβρίου.

Όπως είπε ο κ. Παπαζάχος ένας τέτοιος σεισμός θα έχει πάνω από 50 μετασεισμούς πάνω από 4 Ρίχτερ εξηγώντας ότι η σεισμική ακολουθία θα κρατήσει για άλλους 5 μήνες.

«Η μεγάλη ένταση θα είναι την πρώτη εβδομάδα αλλά για μήνες μετά θα γίνονται αισθητοί μετασεισμοί» συμπλήρωσε ο σεισμολόγος.

«Δεν είναι ένα φαινόμενο που σημειώθηκε τη Δευτέρα και τελειώνει την Παρασκευή» πρόσθεσε.

Όσον αφορά το ρήγμα αυτό παραδέχθηκε ότι με το συγκεκριμένο χαρακτηριστικό δεν ήταν καθόλου γνωστό στους επιστήμονες να και το ότι η ζώνη αυτή δίνει ισχυρούς σεισμούς «είναι πολύ καλά γνωστό».

Η Μυτιλήνη εξήγησε ο κ. Παπαζάχος απειλείται από 4 ρήγματα, στα βόρεια, τα δυτικά, πάνω στο νησί και τα νότια.

Ερωτηθείς για το ενδεχόμενο νέου μεγαλύτερου σεισμού ο κ. Παπαζάχος απάντησε ότι «όσο περνάει ο καιρός γενικά μειώνεται η πιθανότητα αλλά υπάρχουν παραδείγματα περί του αντιθέτου όπως στην Κεφαλονιά και την Ιταλία».

Εξηγώντας, τέλος, γιατί είχε ζημιές το χωριό Βρίσα είπε ότι και το 1845 είχαν πάλι ζημιές στο ίδιο χωριό και είχε και τότε μια νεκρή.

«Υπάρχουν γεωλογικές συνθήκες σε ένα τμήμα του χωριού που ενισχύουν τις σεισμικές κινήσεις» κατέληξε ο καθηγητής σεισμολογίας.

Σύμφωνα με τον σεισμολόγο, η περιοχή που συνέβη σημερινός σεισμός «βρίθει ρηγμάτων» και έτσι -σε αντίθεση με τον κ.Λέκκα, εκείνος δεν αποκλείεται να ενεργοποιηθεί κάποιο άλλο από αυτά, με αποτέλεσμα να έχουμε δονήσεις ακόμα και ανάλογου μεγέθους με τη σημερινή.

Όπως αναφέρει ο σεισμολόγος, τα επικαιροποιημένα μεγέθη δείχνουν ότι ο σημερινός σεισμός μπορεί να ήταν τελικά μεγαλύτερος από την αρχική εκτίμηση και συγκεκριμένα της τάξης των 6,4 Ρίχτερ.

«Πρόκειται για έναν πολύ ισχυρό σεισμό ο οποίος ευτυχώς συνέβη σε κάποια απόσταση από τις ακτές. Είναι σε μια σειρά από κανονικά ρήγματα τα οποία υπάρχουν ανάμεσα στη Μυτιλήνη και το Κουσάντασι, γνωστά, τα οποία έχουν δώσει τέτοιους και ισχυρότερους σεισμούς στο παρελθόν. Το γεγονός ότι συνέβη μακριά από τις ακτές έχει μετριάσει κάπως τις επιπτώσεις. Τα επικαιροποιημένα μεγέθη δείχνουν ότι η δόνηση ήταν της τάξης των 6,3-6,4 βαθμών.. Εάν ήταν πάνω στο νησί της Λέσβου θα υπήρχαν πολύ δυσμενέστερες συνέπειες.», ανέφερε ο σεισμολόγος.

Κι όμως αν και είναι γνωστή η περιοχή για τα ρήγματά της, αν και η Λέσβος έχει αρκετά ρήγματα και κυρίως αν και το σημείο όπου σημειώθηκε ο σεισμός ήταν γνωστή στους επιστήμονες το ρήγμα το οποίο εχθές ενεργοποιήθηκε και έδωσε τον σεισμό ήταν άγνωστο.

Κανείς δεν γνώριζε την ύπαρξη και τα χαρακτηριστικά του και κανείς δεν γνώριζε ότι μπορεί να δώσει τέτοιο μέγεθος, λέει ο πρόεδρος του ΟΑΣΠ Ευθ. Λέκκας.

Τώρα οι επιστήμονες είναι εξαιρετικά επιφυλακτικοί. Το άγνωστο ρήγμα δεν είναι βέβαιοι για το πως θα συμπεριφερθεί. Ως άγνωστο δεν μπορούν να υπολογίσουν τη δυναμική του και να βεβαιώσουν ακόμη τον κόσμο ότι επρόκειτο για τον κύριο σεισμό.

Βέβαιο είναι με βάση την εμπειρία από τους σεισμούς ότι θα υπάρξει ένας ισχυρός μετασεισμός της τάξης των 5 Ρίχτερ ή ακόμη και μεγαλύτερος.

Έτσι περιοχές όπως η πολύπαθη Βρίσα αλλά και σπίτια σε άλλα σημεία του νησιού που έχουν υποστεί ζημιές δεν πρέπει μέσα στις επόμενες ώρες και μέχρι να ελεγχθούν από τους ειδικούς να κατοικηθούν.

Ο σεισμός προκλήθηκε από ένα γνωστό ρήγμα νότια της Λέσβου, το οποίο έχει μήκος περίπου 40 χιλιομέτρων. Ενώ είναι γνωστό, εντούτοις δεν έχει χαρτογραφηθεί πλήρως και η «συμπεριφορά» του δεν μπορεί να προβλεφθεί. Όμως, όπως σημείωσε ο κ.Λέκκας το ευτύχημα είναι ότι έχει ικανή απόσταση από άλλα ρήγματα στην περιοχή και εκτιμά ότι δεν μπορεί να ενεργοποιηθούν από τη σημερινή σεισμική δραστηριότητα στο συγκεκριμένο ρήγμα.

Πάντως, ο κ.Λέκκας και με την ιδιότητα του προέδρου του Οργανισμού Αντισεισμικού Σχεδιασμού και Προστασίας κάλεσε τους κατοίκους να μην μπουν στα σπίτια τους, αν προηγουμένως δεν ελεγχθούν- οι έλεγχοι αναμένεται να ξεκινήσουν από τα κλιμάκια των μηχανικών από αύριο Τρίτη και από τις περισσότερο πληγείσες περιοχές στο νότιο τμήμα τηες Λέσβου.

Σύμφωνα με τον καθηγητή Γεωλογίας, ένας σεισμός της τάξης των 6,1 Ρίχτερ μπορεί να ακολουθηθεί από μετασεισμό έως και 5,6- 5,7 Ρίχτερ, χωρίς όμως, αυτό να είναι υποχρεωτικό, αφού η σεισμική ενέργεια μπορεί να εκτονωθεί με περισσότερους, μικρότερους σε μέγεθος μετασεισμούς.

Άκης Τσελέντης: Η περιοχή χαρακτηρίζεται από μεγάλα ενεργά ρήγματα

Ο καθηγητής σεισμολογίας και διευθυντής του Γεωδυναμικού Ινστιτούτου του Αστεροσκοπείου Αθηνών, Άκης Τσελέντ εμφανίσθηκε ιδιαίτερα επιφυλακτικός ως προς την πρόβλεψη της συμπεριφοράς των ρηγμάτων στην περιοχή που εκδηλώθηκε ο ισχυρός σεισμός.

«Η περιοχή αυτή απαιτεί ιδιαίτερη προσοχή. Είναι μια από τις πιο επικίνδυνες περιοχές σεισμικά μετά από τα Ιόνια Νησιά, με τη μόνη διαφορά ότι τα Ιόνια Νησιά είναι καλά δομημένα. Η περιοχή αυτή χαρακτηρίζεται από μεγάλα ενεργά ρήγματα, όπως είναι η ρηξιγενής ζώνη βόρεια των ακτών της Χίου και Χερσονήσου της Ερυθραίας με κλίση προς Βορρά και το πολύ μεγάλο ρήγμα «Μάγειρα», νότια των ακτών της νοτιοανατολικής Λέσβου.

Ο κύριος Τσελέντης, επισήμανε, επίσης, ότι στη συγκεκριμένη περιοχή, στις 23 Ιουλίου του 1949, είχαμε έναν σεισμό 6,7 Ρίχτερ με ανθρώπινα θύματα, ενώ προηγήθηκε και τσουνάμι. Μολονότι, όπως προκύπτει, από τις έως τώρα καταγραφές του Γεωδυναμικού Ινστιτούτου, η μετασεισμική ακολουθία εξελίσσεται φυσιολογικά, πρέπει να είμαστε επιφυλακτικοί για τα επόμενα εικοσιτετράωρα».

Στους ρυθμούς των Ρίχτερ κινείται την τελευταία ώρα η Λέσβος καθώς μετά από ένα μικρό διάλειμμα τριών ωρών στη διάρκεια του οποίο δεν είχε σημειωθεί κανείς σεισμός, σημειώθηκαν τέσσερις μετασεισμοί, όλοι τους πάνω από 3 βαθμούς και με μικρό εστιακό βάθος.

Η αρχή έγινε πριν από περίπου μια ώρα όταν σημειώθηκε ο πρώτος σεισμός μεγέθους 3,1 βαθμών της κλίμακας Ρίχτερ νοτιοανατολικά του νησιού. Το εστιακό του βάθος ήταν 10 χιλιόμετρα.

Περίπου 15 λεπτά οι σεισμογράφοι κατέγραψαν έναν δίδυμο σεισμό. Και αυτός ήταν μεγέθους 3,1 βαθμών της κλίμακας Ρίχτερ, σχεδόν από το ίδιο σημείο και με εστιακό βάθος επίσης 10 χιλιομέτρων.

Πριν από περίπου 30 λεπτά σημειώθηκε ο τρίτος διαδοχικός σεισμός. Αυτή τη φορά, σύμφωνα με το ευρωμεσογειακό ινστιτούτο, είχε μέγεθος 3,2 βαθμών της κλίμακας Ρίχτερ και το εστιακό του βάθος εντοπίστηκε μόλις στα 5 χιλιόμετρα.

Τέλος, πριν από περίπου 15 λεπτά έγινε και ο τέταρτος σεισμός. Αυτός ήταν και ο μεγαλύτερος απ’ όλους καθώς έφτασε τα 3,4 Ρίχτερ, ενώ αυτός είχε εστιακό βάθος 8 χιλιόμετρα.

Απεικόνιση του ρήγματος του σεισμού, με επίκεντρο την θαλάσσια περιοχή νότια από το Πλωμάρι της Μυτιλήνης, όπως προσδιορίστηκε από το μέλος της Ερευνητικής Ομάδας Γεωλογίας των Σεισμών του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης Σωτήρη Βαλκανιώτη, δημοσιεύει το ΑΠΕ-ΜΠΕ.

Σύμφωνα με τον κ.Βαλκανιώτη, δίνεται προσεγγιστικά η επιφάνεια του ρήγματος, όπως φαίνεται στην εικόνα, με το μικρό τετράγωνο νότια του Πλωμαρίου στον υποθαλάσσιο χώρο.

Σημειώνεται ότι η συγκεκριμένη ερευνητική ομάδα, σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο της Ferrara έχει δημιουργήσει, μετά από πολυετή έρευνα, την Ελληνική Βάση Δεδομένων Ενεργών Ρηγμάτων (GreDaSS) με πρότυπο τις διεθνείς προδιαγραφές των αντίστοιχων βάσεων και περιεχόμενο τις δημοσιευμένες εργασίες για τον ελλαδικό χώρο, από Έλληνες και ξένους ερευνητές. Στο πλαίσιο της έρευνας, σύμφωνα με τον καθηγητή γεωλογίας του ΑΠΘ Σπύρο Παυλίδη, μελετήθηκαν και τα ενεργά ρήγματα Λέσβου, Λήμνου, Χίου και Ικαρίας.

«Εξετάστηκαν ειδικότερα οι σεισμογενείς δομές των νησιών: Λήμνος, ‘Αγιος Ευστράτιος, Λέσβος, Χίος, Σάμος και Ικαρία του βορειοανατολικού Αιγαίου και η σχέση των ενεργών ρηγμάτων με το πεδίο των τάσεων του γήινου φλοιού της περιοχής. Παράλληλα, μελετήθηκε η επίδραση και η σχέση τους με το μεγάλο ρήγμα της Βόρειας Ανατολίας, το οποίο επεκτείνεται στο Βόρειο Αιγαίο, λόγω της στενής γειτνίασής τους. Η περιοχή επηρεάζεται άμεσα από τη Ζώνη της Βόρειας Ανατολίας, ενώ αυτή η επίδραση σταδιακά μειώνεται στις κεντρικές και νότιες περιοχές» ανέφερε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο κ.Παυλίδης.

Προετοιμάσου από τώρα, για να μπορείς να προστατεύσεις τον εαυτό σου κατά τη διάρκεια του σεισμού και να έχεις την κατάλληλη αντισεισμική συμπεριφορά μετά το σεισμό.

Μέσα στο σπίτι

Στερεώστε γερά στους τοίχους τα ράφια και τις βιβλιοθήκες. Απομακρύνετε από τις πόρτες τα ψηλά έπιπλα που μπορούν να ανατραπούν και να εμποδίσουν την έξοδο.

Βιδώστε καλά στους τοίχους το θερμοσίφωνα και τις δεξαμενές καυσίμων και νερού.

Τοποθετείστε τα βαριά αντικείμενα στα χαμηλότερα ράφια.

Απομακρύνετε τα βαριά αντικείμενα πάνω από κρεβάτια και καναπέδες.

Στερεώστε καλά τα φωτιστικά σώματα και τους ανεμιστήρες οροφής.

Προσδιορίστε καλά προφυλαγμένους χώρους σε κάθε δωμάτιο του σπιτιού:

– κάτω από ανθεκτικά γραφεία ή τραπέζια.
– μακριά από γυάλινες επιφάνειες και βιβλιοθήκες.
– μακριά από εξωτερικούς τοίχους.

Ελέγξτε τη σωστή λειτουργία του δικτύου παροχής ηλεκτρικού ρεύματος και φυσικού αερίου.

Ενημερώστε τα μέλη της οικογένειας για το πώς κλείνουν οι γενικοί διακόπτες ηλεκτρικού, νερού και φυσικού αερίου και για τα τηλέφωνα έκτακτης ανάγκης (112, 199, 166, 100 κλπ.)

Προμηθευτείτε φορητό ραδιόφωνο με μπαταρίες, φακό και βαλιτσάκι πρώτων βοηθειών.

Έξω από το σπίτι

Επιλέξτε ένα ασφαλή χώρο συνάντησης μετά το σεισμό ο οποίος να βρίσκεται:
– μακριά από κτίρια και δέντρα
– μακριά από τηλεφωνικά και ηλεκτρικά καλώδια.

ΟΤΑΝ ΓΙΝΕΤΑΙ ΣΕΙΣΜΟΣ

Αν είστε μέσα στο σπίτι

Διατηρείστε την ψυχραιμία σας.

Καλυφθείτε κάτω από κάποιο ανθεκτικό έπιπλο (τραπέζι, γραφείο, θρανίο), γονατίστε και κρατήστε με τα χέρια σας το πόδι του.
Αν δεν υπάρχει ανθεκτικό έπιπλο, γονατίστε στο μέσον του δωματίου, μειώνοντας όσο γίνεται το ύψος σας και προστατέψτε με τα χέρια το κεφάλι και τον αυχένα σας. Απομακρυνθείτε από μεγάλες γυάλινες επιφάνειες (παράθυρα, γυάλινα χωρίσματα) ή έπιπλα και αντικείμενα που μπορεί να σας τραυματίσουν.

Μην προσπαθήσετε να απομακρυνθείτε από το σπίτι.

Μην βγείτε στο μπαλκόνι.

Αν είστε σε ψηλό κτίριο

Απομακρυνθείτε από τζάμια και εξωτερικούς τοίχους.

Αν είστε σε χώρο ψυχαγωγίας, εμπορικό κέντρο ή μεγάλο κατάστημα

Διατηρείστε την ψυχραιμία σας.

Μείνετε στο χώρο μέχρι να τελειώσει η δόνηση.

Μην παρασυρθείτε από το πανικόβλητο πλήθος που κινείται άτακτα προς τις εξόδους γιατί κινδυνεύετε να ποδοπατηθείτε.

Αν βρίσκεστε σε ανοιχτό χώρο

Απομακρυνθείτε από χώρους που βρίσκονται κάτω από κτίρια, τηλεφωνικά ή ηλεκτρικά καλώδια.

Αν έχετε μαζί σας τσάντα ή χαρτοφύλακα, καλύψτε το κεφάλι σας με αυτά.

Αν βρίσκεστε μέσα στο αυτοκίνητο

Καταφύγετε σε ανοιχτό χώρο και σταματήστε με προσοχή το αυτοκίνητο ώστε να μην εμποδίζει την κυκλοφορία.

Αποφύγετε να περάσετε από σήραγγες, γέφυρες ή υπέργειες διαβάσεις.