Ακριβώς όπως ο ήλιος και άλλοι περιβαλλοντικοί παράγοντες, η διατροφή μας παίζει ρόλο πρωτεύοντας σημασίας στην διατήρηση της υγείας του δέρματος μας, το οποίο φαίνεται να επηρεάζεται άμεσα, είτε θετικά, είτε αρνητικά, από την κατανάλωση συγκεκριμένων τροφών
Πόσο σημαντικό είναι το δέρμα μας; Θα μπορούσαμε να το ορίσουμε ως το όργανο που καθρεφτίζει την γενικότερη υγεία του σώματός μας, για να καταφέρουμε να κατανοήσουμε έστω και λίγο την σημασία του στον ανθρώπινο οργανισμό. Άλλωστε, «Αν είστε υγιείς εσωτερικά, θα είστε υγιείς και εξωτερικά», εξηγεί η διαιτολόγος Nicole Hopsecger. Πράγματι, πολλοί άνθρωποι καταλαβαίνουν την σπουδαιότητα αυτού του οργάνου που αγκαλιάζει εξωτερικά τον λειτουργικό μας μηχανισμό. Δεν είναι τυχαίο ότι μια από τις πιο δημοφιλείς εφαρμογές κοινωνικής δικτύωσης, το Tik Tok, μετράει πάνω από 37,7 δις προβολών σε βίντεο που αφορούν το δέρμα μας και ποικίλουν από νέες μεθόδους αντιγήρανσης, τον ρόλο της Ashwagandha στην καταπολέμηση της ακμής, έως και μασάζ λεμφικής αποστράγγισης – μια ήπια μορφή μασάζ που χρησιμοποιείται για την ανακούφιση από το πρήξιμο προσώπου και επαναφέρει τις γραμμές του.
Long Covid: Η αντιφλεγμονώδης διατροφή που ανακουφίζει και καταπολεμά τα επίμονα συμπτώματα
Όσο λοιπόν το ευρύ κοινό αντιλαμβάνεται όλο και περισσότερο την σημασία διατήρησης της καλής υγείας του δέρματός του με κάθε τρόπο και μέσο, οι ειδικοί επιμένουν πιο έντονα στον ρόλο που παίζει η διατροφή μας σε αυτό. Ακόμα και αν σπαταλάμε τα χρήματά μας σε κοστοβόρες κρέμες που υπόσχονται ότι γυρνούν τον χρόνο πίσω, ή σε σαπούνια που «σβήνουν» την ακμή από τον χάρτη του σώματός μας, τελικά τίποτα δεν φροντίζει καλύτερα το δέρμα μας, από την βελτίωση των διατροφικών μας συνηθειών. Γιατί; Γιατί τελικά είναι αυτές που φαίνεται να το επηρεάζουν εξίσου έντονα, όσο και άλλοι περιβαλλοντικοί παράγοντες. Ή απλούστερα, όπως σχολιάζει η δερματολόγος Δρ. Lauren Ploch, στους New York Times, "η διατροφή μας επηρεάζει απόλυτα το δέρμα μας, αφού αυτό χτίζεται και συντηρείται από τα θρεπτικά συστατικά των τροφίμων».
Μπορεί αυτό που τρώμε να αλλάξει πραγματικά το δέρμα μας;
Όπως ακριβώς η έκθεση στον ήλιο μπορεί να έχει θετικό ή αρνητικό αντίκτυπο στο δέρμα μας, έτσι και η τροφή που καταναλώνουμε είναι ένας περιβαλλοντικός παράγοντας που επηρεάζει την υγεία του. Για παράδειγμα μια ισορροπημένη διατροφή μπορεί να προάγει το υγιές δέρμα, να μειώσει τις χρόνιες παθήσεις και να βοηθήσει στην πρόληψη της πρόωρης γήρανσης. Ουσιαστικά πολλές μελέτες και επιστημονικές εκθέσεις πάνω στο θέμα φαίνεται να επιμένουν στο ότι είμαστε ότι τρώμε.
Ο αντίκτυπος της διατροφής στην υγεία του δέρματός διαφέρει φυσικά από άτομο σε άτομο. Μερικοί άνθρωποι μπορούν να τρώνε ό,τι θέλουν και δεν αντιμετωπίζουν ποτέ πρόβλημα, ενώ άλλοι μπορεί να πιουν ένα ποτήρι κρασί και να εμφανίσουν ένα ζεστό, αναψοκοκκινισμένο πρόσωπο. Όμως ποιος από εμάς δεν έχει ακούσει ή δει μια ιστορία όπου η αλλαγή της διατροφής ενός ασθενούς, θεράπευσε μια χρόνια δερματική του πάθηση. Όπως λοιπόν το τζίντζερ για τη ναυτία ή η εντριβή του στήθους για το κρυολόγημα, οι δίαιτες έχουν γίνει λίγο πολύ σύγχρονες λαϊκές θεραπείες για το μεγαλύτερο όργανό μας: το δέρμα.
Η σχέση διατροφής και δέρματος όμως δεν είναι απλά μια τάση του Tik Tok ή μια απλή πρακτική των μαζών που ανάγεται σε ματζούνια και ρίζες λουλουδιών. Βασικός υποστηρικτής και αναλυτής της παραμένει η επιστήμη, η οποία εξερευνά την πολύπλοκη αυτή συνάρτηση και τα ευρήματα της είναι συχνά ενδιαφέροντα. Όπως για παράδειγμα η μελέτη της Yahya Mahamat-Saleh και της ομάδας της από το Κέντρο Έρευνας στην Επιδημιολογία και Υγεία, του Πανεπιστημίου Ιατρικής του Παρισιού που δημοσιεύθηκε το 2019 και διερευνούσε την σύνδεση μεταξύ της μεσογειακής δίαιτας και του καρκίνου του δέρματος. Οι μελετητές διαπίστωσαν ότι οι γυναίκες στη Γαλλία που ακολουθούσαν μια μεσογειακή διατροφή είχαν σημαντικά χαμηλότερο κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του δέρματος από εκείνες που δεν ακολουθούσαν. Οι συγγραφείς υπέθεσαν ότι οι αντιοξειδωτικές και αντιφλεγμονώδεις επιδράσεις της δίαιτας θα μπορούσαν να έχουν παίξει ρόλο.
Αντίστοιχα, μια μελέτη που διεξήχθη στην Ολλανδία το 2019 από Τμήμα Δερματολογίας, του Πανεπιστημιακού Ιατρικού Κέντρου Erasmus MC, του Ρότερνταμ, διαπίστωσε έπειτα από ανάλυση των διατροφικών στοιχείων 2.800 ηλικιωμένων ανθρώπων, ότι οι γυναίκες που έτρωγαν περισσότερα φρούτα, λαχανικά, ψάρια και τροφές πλούσιες σε φυτικές ίνες έτειναν να έχουν λιγότερες ρυτίδες από εκείνες που έτρωγαν περισσότερο κρέας και σνακ. Το Πανεπιστήμιο του Manchester επιμένει με έρευνά του (2010) ότι το κατανάλωση περίπου τριών κουταλιών της σούπας την ημέρα τοματοπολτού, ο οποίος είναι πλούσιος σε ένα αντιοξειδωτικό που ονομάζεται λυκοπένιο, μπορεί να διαφυλάξει το δέρμα από τον επιζήμιο αντίκτυπο του ήλιου. Το Τμήμα Δερματολογίας στο Πανεπιστήμιο Paris Est Créteil της Γαλλίας επισημαίνει ότι η ψωρίαση μπορεί να καταπολεμηθεί από την μεσογειακή διατροφή και η μείωση των ζαχαρούχων και αμυλούχων τροφών, όπως τα αναψυκτικά, τα γλυκά, το λευκό ψωμί και τα ζυμαρικά, βοηθάει στην μείωση των σημαδιών της ακμής, σύμφωνα με το Πανεπιστήμιο Ιατρικής της Βαλτιμόρης.
Και ποιος είναι ο γενικός κανόνας;
Αν και τα τρόφιμα επηρεάζουν τον καθένα με διαφορετικό τρόπο, ορισμένα είδη επηρεάζουν αρνητικά το δέρμα των ανθρώπων συχνότερα από ότι άλλα.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι τα πρόχειρα φαγητά ή τα σνακ υψηλής επεξεργασίας, τα οποία έχουν συνήθως πολλά κορεσμένα λίπη, νάτριο και περιττές χημικές ουσίες που δεν δίνουν στο σώμα μας θρεπτικά συστατικά. Τα ζαχαρούχα τρόφιμα μπορούν αντίστοιχα να αυξήσουν τα επίπεδα κορτιζόλης μας, οδηγώντας σε ακμή και άλλες δερματικές παθήσεις. Δεν χρειάζεται φυσικά να εξαλείψετε εντελώς τη ζάχαρη, αλλά προσπαθήστε να την ενσωματώσετε σε πιο ισορροπημένα γεύματα.
Αν και τα παραπάνω θα μπορούσαν να είναι ο γενικός κανόνας, τα είδη των τροφίμων που επηρεάζουν περισσότερο το δέρμα μας εξαρτώνται από τα προβλήματα που έχει ο καθένας από εμάς. Για παράδειγμα, αυτές είναι μερικές τροφές που συχνά επιδεινώνουν τις ακόλουθες κοινές δερματικές παθήσεις:
Ακμή: Τρόφιμα με πολλά λιπαρά ή ζάχαρη ή τρόφιμα με υψηλό γλυκαιμικό δείκτη
Ροδόχρους ακμή: Κρασί, αλκοόλ, καφές και άλλα προϊόντα με καφεΐνη
Ψωρίαση: Επεξεργασμένα τρόφιμα με υψηλή περιεκτικότητα σε ζάχαρη ή λιπαρά
Ποιες ομάδες τροφίμων μπορούν λοιπόν να βοηθήσουν αυτές τις παθήσεις; Οι βιολογικές και μη επεξεργασμένες τροφές και προϊόντα, τα φρέσκα φρούτα και λαχανικά, το μη επεξεργασμένο κρέας, το λευκό κρέας και ψάρια, τα υγιεινά λίπη και το νερό. Πολύ σημαντικά είναι και τα τρόφιμα που περιέχουν λιπαρά οξέα, τα οποία βοηθούν στην καθαρότητα του δέρματος. Για παράδειγμα, τα τηγανητά φαγητά έχουν συνήθως υψηλά επίπεδα κορεσμένων λιπαρών, τα οποία πιθανότατα δεν θα ωφελήσουν το δέρμα σας. Τροφές όπως τα καρύδια ή τα φιλέτα σολομού έχουν ωμέγα-3 λιπαρά οξέα που είναι απαραίτητα για πολλές σωματικές λειτουργίες, συμπεριλαμβανομένης της υγείας των κυττάρων του δέρματός σας. Όταν πρόκειται για την επιλογή υγιεινών λιπαρών, επιλέξτε καλύτερα τα αβοκάντο, τα ψάρια (σολομός, τόνος, πέστροφα, ρέγκα κ.λπ.), τους ξηρούς καρπούς (αμύγδαλα, φιστίκια, καρύδια κ.λπ.), τους σπόρους (λιναρόσποροι, κολοκυθόσποροι, ηλιόσποροι κ.λπ.), την μαύρη σοκολάτα, τα αυγά και το ελαιόλαδο. Εκτός από τις λιπαρές τροφές, μπορείτε επίσης να ενσωματώσετε στη διατροφή σας τα σταφύλια, το μπρόκολο, τις γλυκοπατάτες, τη σόγια, το πράσινο τσάι, τις πιπεριές, τα ακτινίδια, το σπανάκι, τα καρότα, τα πορτοκάλια και το γιαούρτι για να βελτιώσετε το δέρμα σας και τη συνολική σας υγεία.
