Ο πόλεμος των Ρόδων διήρκεσε 32 έτη (1455 – 1487) και διεξήχθη μεταξύ των οίκων του York και του Lancaster με αφορμή τη διεκδίκηση του Αγγλικού θρόνου. Η ονομασία προήλθε από τα εμβλήματα των δύο οίκων λευκό και κόκκινο τριαντάφυλλο αντίστοιχα.
Ήδη από το 1450 πολλοί θεωρούσαν τον Ερρίκο VI ανίκανο να κυβερνήσει και η μικρή δυναστεία των βασιλέων που προήρχοντο από τον οίκο Lancaster εμαστίζετο από ζητήματα νομιμότητας, ενώ ο οίκος York πίστευε ότι είχε προνομιακά δικαιώματα στη διεκδίκηση του θρόνου. Η αυξανόμενη δυσαρέσκεια των πολιτών, η ανεξέλεγκτη ύπαρξη ευγενών με ιδιωτικούς στρατούς και η διαφθορά στην βασιλική αυλή δημιουργούσε πρόσφορο πολιτικό κλίμα για εμφύλιο πόλεμο.
Ερρίκος VI
Οι γνώμες διίστανται ως προς την ακριβή έναρξη και λήξη του «πόλεμου των Ρόδων» όμως οι ένοπλες συγκρούσεις επικεντρώνονται κατά την περίοδο 1455 – 1485. Ωστόσο ο ανταγωνισμός μεταξύ των δύο οίκων, ξεκίνησε με την ανατροπή του βασιλιά Ριχάρδου ΙΙ της Αγγλίας από τον εξάδελφό του, Ερρίκο Bolingbroke, δούκα του Lancaster, το 1399. Ο Bolingbroke, στέφθηκε ως Ερρίκος IV, παρότι δεν είχε ισχυρά δικαιώματα στον θρόνο και έγινε ανεκτός μόνο επειδή ήταν δημοφιλής. Ο κληρονόμος του Ερρίκος V, ήταν πολύ καλός στρατιωτικός και απέκτησε δικαιώματα εξουσίας, χωρίς όμως να υπολείπεται σε εχθρούς.
Ένας από αυτούς ήταν ο Ριχάρδος κόμης του Cambridge, γιος του Edmund του Langley και εγγονός του βασιλιά Εδουάρδου ΙΙΙ της Αγγλίας ο οποίος εκτελέσθηκε (1415) για προδοσία κατά την έναρξη της εκστρατείας που οδήγησε στη μάχη του Agincourt. Η σύζυγος του, Anne Mortimer, είχε επίσης δικαιώματα στο θρόνο, λόγω καταγωγής από τον Εδουάρδο ΙΙΙ. Ο γιος τους Ριχάρδος, δούκας της Υόρκης, όταν μεγάλωσε αμφισβήτησε τoν βασιλιά Ερρίκο VI της Αγγλίας διεκδικώντας το στέμμα.
Όταν διορίσθηκε «Προστάτης» έγινε περισσότερο φιλόδοξος και ήλθε σε διαμάχη με την βασίλισσα Μαργαρίτα, ειδικά μετά τη γέννηση του γιου της, Εδουάρδου του Westminster.
Μαργαρίτα του Anjou
Ωστόσο, τα προβλήματα που είχαν προκαλέσει την σύγκρουση σύντομα επανεμφανίστηκαν, ιδιαίτερα το ζήτημα του κατά πόσον ο δούκας του York Εδουάρδος (γιος της Μαργαρίτας και του Ερρίκου) θα αναλάβει τον θρόνο. Η βασίλισσα Μαργαρίτα αρνήθηκε να δεχθεί οποιαδήποτε λύση που θα αποκλήρωνε τον γιο της και κατέστησε σαφές ότι θα ανεχθεί την κατάσταση μόνο για όσο χρονικό διάστημα ο δούκας του York και οι σύμμαχοί του, διατηρούσαν στρατιωτική υπεροχή.
Στα χρόνια μέχρι το 1459 και οι δύο πλευρές συνέχισαν να αυξάνουν τις ένοπλες δυνάμεις, με τη βασίλισσα να προκαλεί επιστράτευση για πρώτη φορά στην Αγγλία. Οι εχθροπραξίες επαναλαμβάνονται στις 23 Σεπ. 1459 στη μάχη του Blore Heath στο Staffordshire, όταν μεγάλη στρατιωτική δύναμη του Lancaster απέτυχε να αποτρέψει αντίστοιχη δύναμη του York υπό τον λόρδο Salisbury κατά την πορεία από το κάστρο Middleham στο Yorkshire και την ένωση με στρατιωτική δύναμη στο Ludlow Castle. Η μάχη του Northampton στις 10 Ιουλίου 1460 αποδείχθηκε ακόμη πιο καταστροφική για τους Lancaster.
Στρατιωτική δύναμη του York υπό τον Ριχάρδο Neville, κόμη του Warwick με τη βοήθεια προδοσίας στις τάξεις του Lancaster, συλλαμβάνει τον βασιλιά Ερρίκο. Η βασίλισσα Μαργαρίτα ωστόσο, καταφέρνει να διαφύγει και αμέσως οργανώνει νέο στρατό στην Ουαλία και τη βόρεια Αγγλία, μεταφέροντας την έδρα της στο York.
</b></p>
<div class="separator"><a data-cke-saved-href="" href="/%3Ca%20href%3D"" rel="nofollow">..."><img data-cke-saved-src="" src="/%3Ca%20href%3D"" rel="nofollow">..." alt="" width="640" height="88" border="0" /></a></div>
<div><b> </b></div>
<p>Ο Επειός ήταν γιος του Πανοπέα, από την πόλη Πανοπεύς που βρίσκεται στη σημερινή διαδρομή από Θήβα προς Δελφούς. Ο Επειός είχε μια πανέμορφη αδελφή την Αίγλη που σύμφωνα με τον Ησίοδο την ερωτεύτηκε ένα όμορφο βασιλόπουλο ο Αιγίμιος, αλλά την παντρεύτηκε τελικά ο Θησέας που για χάρη της εγκατέλειψε την Αριάδνη στη Νάξο. Ο Επειός πήρε μέρος στον Τρωικό πόλεμο μαζί με τους συντρόφους του, τον Σχεδίο και τον Επίστροφο προσφέροντας στην εκστρατεία τριάντα φωκικά πλοία. Στους νεκρικούς αγώνες προς τιμήν του Πατρόκλου, από τον Αχιλλέα, κέρδισε πολλές διακρίσεις ως σπουδαίος πυγμάχος. Η παράδοση λέει πως η καταγραφή αυτών των αγώνων αποτελεί και την <b>πρώτη </b><br />
<a data-cke-saved-name="more" name="more"></a><b>αθλητική περιγραφή αγώνων σε γραπτή μορφή. </b>Συντάκτης φυσικά ήταν ο Όμηρος. Ο Επειός εκτός από σπουδαίος πυγμάχος είχε εξαιρετικές τεχνικές γνώσεις. Γι αυτό και στην ιστορία δεν έμεινε ως αθλητής, αλλά ως αρχιτέκτονας που κατασκεύασε μια από τις πιο σπάνιες προκλήσεις της ιστορίας. Τον Δούρειο Ίππο.</p>
<p><b>Ο κατασκευαστής του Δούρειου Ίππου</b></p>
<p>Η Αθηνά συμβούλευσε τον Οδυσσέα, να κατασκευάσει ο Επειός ένα μεγάλο ξύλινο άλογο. Πράγματι ο Επειός ανταποκρίθηκε. Δημιούργησε ένα ξύλινο άλογο με κρυφά ανοίγματα στις δυο πλευρές, το οποίο μπορούσε να χωρέσει πάνω από 2000 Αχαιούς. Η θεά τους είχε καθοδηγήσει να χαράξουν τη φράση: «Έλληνες Αθηνά χαριστήριον». Στα «σπλάχνα» του αλογου μπήκαν οι πιο γενναίοι, ανάμεσά τους ο Οδυσσέας, ο Διομήδης, ο Μενέλαος, ο Αίας, ο Νεοπτόλεμος και κατασκευαστής Επειός, που ήξερε να ανοίγει τις κρύπτες.</p>
<p>Μπορεί το σχέδιο να ήταν καλά οργανωμένο ωστόσο σε περίπτωση που οι Τρώες τους ανακάλυπταν θα είχαν στα χέρια τους τα καλύτερα παλικάρια των Αχαιών. Οι υπόλοιποι Αχαιοί αποχώρησαν. Οι Τρώες ενώ προσπαθούσαν να ερμηνεύσουν την ξαφνική φυγή των Αχαιών είδαν το Δούρειο Ίππο. Αν και υπήρχαν ενστάσεις και δισταγμοί αποφασίζουν να μεταφέρουν το ξύλινο δώρο της θεάς μέσα στην πόλη.</p>
<p>Οι Αχαιοί άφησαν επίτηδες πίσω το Σίνωνα ώστε να πιαστεί αιχμάλωτος και να πει στους Τρώες αυτά που έπρεπε να ακούσουν. Έτσι τους είπε μια ψεύτικη ιστορία για το άλογο: Η βοήθεια της Αθηνάς στους Αχαιούς έπαψε υποτίθεται να υπάρχει όταν ο Οδυσσέας και ο Διομήδης άγγιξαν το Παλλάδιο με χέρια που είχαν διαπράξει φόνους. Το Παλλάδιο ήταν το μικρό ιερό, ξύλινο ειδώλιο της Αθηνάς, που προστάτευε την πόλη από τις πολιορκίες. Το είχε όμως κλέψει ο πανούργος Οδυσσέας. Ο Κάλχας, ο μάντης του στρατοπέδου των Αχαιών τους είπε πως η πράξη αυτή εξόργισε την Αθηνά η οποία δεν ήταν πια με το μέρος τους. Έπρεπε λοιπόν να φύγουν όσο γρηγορότερα γινόταν και να σταματήσουν άμεσα την πολιορκία. Γι αυτό έφτιαξαν το τεράστιο ξύλινο άλογο για να την εξευμενίσουν.</p>
<div class="separator"><a data-cke-saved-href="" href="/%3Ca%20href%3D"" rel="nofollow">..."><img data-cke-saved-src="" src="/%3Ca%20href%3D"" rel="nofollow">..." alt="" width="640" height="266" border="0" /></a></div>
<p>Η Τροία πέφτει</p>
<p>Οι Τρώες χάρηκαν με τη φυγή των Αχαιών και πίστεψαν τα λόγια του Σίνωνα τον οποίο και άφησαν ελεύθερο. Έτσι έβαλαν στην πόλη το ξύλινο άλογο της θεάς γκρεμίζοντας και ένα τμήμα απ τις Σκαιές Πύλες για να χωρέσει. Η Κασσάνδρα τους προειδοποίησε αλλά μάταια. Η Τροία μέτραγε λίγες ώρες ζωής και η τραγωδία ερχόταν. Ο Επειός ήταν ο αφανής ήρωας και η ιστορία του είναι γνωστη στους περισσότερους. Όταν πήρε το δρόμο της επιστροφής μαζί με τους συντρόφους του έφτασε στην Κάτω Ιταλία και όπως συνηθιζόταν τότε ίδρυσε το Μεταπόντιο και ανήγειρε ναό προς τιμήν της θεάς Αθηνάς στον οποίο αφιέρωσε τα εργαλεία με τα οποία έφτιαξε το Δούρειο Ίππο.mixanitouxronou.gr</p>
<div class="separator"><a data-cke-saved-href="" href="/%3Ca%20href%3D"" rel="nofollow">"><img class=" aligncenter" data-cke-saved-src="" src="/%3Ca%20href%3D"" rel="nofollow">" alt="" width="189" height="200" border="0" /></a></div>
</div>
</div>
<p> </p>
' data-image-meta="[]" data-image-title="Επειός, Ο άγνωστος πυγμάχος και αρχιτέκτονας που δημιούργησε τον Δούρειο Ίππο" data-large-file="" data-medium-file="" data-orig-file="" data-orig-size="" data-permalink="" originalh="272" originalw="222" scale="2" src="/%3Ca%20href%3D"" rel="nofollow">..." src-orig="" title="αποκεφαλισμός του Ριχάρδου">
Αποκτά δε πλεονέκτημα στη μάχη του Wakefield στις 30 Δεκεμβρίου 1460, όταν καταστρέφεται ο στρατός του δούκα του York και του κόμη του Salisbury. Η Μαργαρίτα διατάσσει τον αποκεφαλισμό τους και την τοποθέτηση των κεφαλών στις πύλες του York. Την νίκη αυτή ακολουθεί μια ακόμη στο St. Albans (δεύτερη μάχη) στις 22 Φεβρουαρίου 1461, κατά την οποία νικά τις δυνάμεις του κόμη του Warwick και απελευθερώνει τον σύζυγό της.
Όμως η επιτυχία των Lancaster υπήρξε προσωρινή, καθότι είχε ήδη ορισθεί ως υποψήφιος διάδοχος ο μεγαλύτερος υιός του δούκα του Εδουάρδου, ένας εξαιρετικός πολεμιστής που επικράτησε των Lancaster στη μάχη του Towton το 1461 για να γίνει ο βασιλιάς Εδουάρδος IV της Αγγλίας. Με την Μαργαρίτα να εγκαταλείπει την χώρα ο Εδουάρδος κυβέρνησε ειρηνικά επί 10 έτη.
Υπήρξαν δύο εξεγέρσεις των Lancaster οι οποίες οδήγησαν σε συγκρούσεις η πρώτη στη μάχη του Moor Hedgeley στις 25 Απριλίου 1464 και η δεύτερη στη μάχη του Hexham στις 15 Μαΐου 1464, οι οποίες έληξαν νικηφόρα για τους York υπό τον λόρδο Montagu. Ωστόσο ο μέντορας του Εδουάρδου, ο ισχυρός Ριχάρδος Neville, κόμης του Warwick άλλαξε στρατόπεδο αφού είχε παραμερισθεί από το νεαρό βασιλιά και μετέφερε την υποστήριξή του στη βασίλισσα Μαργαρίτα, θριαμβεύοντας επί του Εδουάρδου στη μάχη του Edgecote Moor στις 26 Ιουλίου 1469, η οποία είχε ως αποτέλεσμα την αποκατάσταση του Ερρίκου στο θρόνο το 1470.
μάχη Barnet
Η νίκη του Warwick ήταν προσωρινή. Με τη βοήθεια της Βουργουνδίας (Γαλλικό κρατίδιο της εποχής) ο Εδουάρδος επέστρεψε και νίκησε τον Warwick στη μάχη του Barnet το 1471. Οι υπόλοιπες δυνάμεις του Lancaster καταστράφηκαν στη μάχη του Tewkesbury στην οποία σκοτώθηκε και ο Εδουάρδος διάδοχος του θρόνου. Ο Ερρίκος VI δολοφονήθηκε λίγο αργότερα (14 Μαΐου 1471) με αποτέλεσμα την ενδυνάμωση των York. Η ειρήνη αποκαταστάθηκε για το υπόλοιπο της βασιλείας του Εδουάρδου, ο οποίος πεθαίνει ξαφνικά το 1483 ενώ ο διάδοχός του Εδουάρδος V, ήταν μόλις 12 ετών.
Ο Ριχάρδος III (αδελφός του Εδουάρδου IV) αναλαμβάνει την προστασία του νεαρού βασιλιά και του μικρότερου αδελφού του κρατώντας τους στον Πύργο του Λονδίνου. Έχοντας «εξασφαλίσει» τα αγόρια, ο Ριχάρδος ισχυρίζεται ότι ο γάμος του Εδουάδου IV με την Ελισάβετ Woodville ήταν παράνομος και ως εκ τούτου τα δύο αγόρια ήταν παράνομα. Οι δύο πρίγκιπες σύντομα «εξαφανίζονται» (πιστεύεται ότι δολοφονήθηκαν) και το Κοινοβούλιο δίδει τον θρόνο στον Ριχάρδο III. Ο Ριχάρδος ήταν η καλύτερη λύση για τους York, διότι τον θεώρησαν ως καλύτερη επιλογή να κυβερνήσει από το να κυβερνούν οι μικροί διάδοχοι βασιζόμενοι σε συμβούλους και αντιβασιλείς.
Οι ελπίδες των Lancaster από την άλλη πλευρά, επικεντρώνονται στον Ερρίκο Τudor του οποίου ο πατέρας Edmund Tudor, κόμης του Richmond, ήταν νόθος ετεροθαλής αδελφός του Ερρίκου VI. Η διεκδίκηση του θρόνου ήλθε μέσω της μητέρας του, Μαργαρίτας Beaufort, αλλά προσεβλήθη από τον εγγονό του Εδουάρδου ΙΙΙ, ο οποίος ήταν επίσης παράνομος.
Οι δυνάμεις του Tudor νικούν τον Ριχάρδο στη μάχη του Bosworth Field το 1485 και ο Ερρίκος στέφεται βασιλιάς ως Ερρίκος VII της Αγγλίας. Ενισχύει δε περαιτέρω τη θέση του νυμφευόμενος την Ελισάβετ του York, κόρη του Εδουάρδου IV και ισχυρότερη διάδοχο του οίκου των York. Η επανένωση των δύο οίκων είχε ως φυσικό επακόλουθο την ένωση των δύο εμβλημάτων (λευκό και κόκκινο τριαντάφυλλο) στο ερυθρόλευκο τριαντάφυλλο του οίκου Tudor). Επιπλέον ο Ερρίκος διασφάλισε τη θέση του εκτελώντας κάθε επίδοξο διεκδικητή……πολιτική την οποία συνέχισε και ο υιός του Ερρίκος VIII.
</p>
<div class="post-body entry-content">Γι’ αυτό ας μεταφερθούμε νοερώς στην αρχαία Αθήνα του 6ου αιώνα, αφήνοντας πίσω μας, όσο είναι δυνατό, το γνωσιολογικό μας υπόβαθρο στο τρόπο ερμηνείας των φυσικών φαινομένων και αντικαθιστώντας το με τις θρησκευτικές και δεισιδαιμονικές πεποιθήσεις των αρχαίων προγόνων μας. Ας λάβουμε υπ’ όψη μας προς στιγμήν, τις διαφορετικές κοινωνικές αντιλήψεις που είχαν εκείνοι θεωρώντας απολύτως φυσιολογική την κατάσταση της δουλείας και της παντελούς απουσίας των γυναικών από τον δημόσιο βίο.Έχοντας, λοιπόν, εφοδιαστεί με αυτά τα μέσα παρατηρήσεως, ας επιχειρήσουμε να καταδυθούμε 26 αιώνες βαθύτερα στην Ιστορία και να αποπειραθούμε να ερευνήσουμε την επίδραση που άσκησαν οι πολιτειακοί θεσμοί της αθηναϊκής δημοκρατίας τόσο στην γένεση όσο και στην σταδιακή διαμόρφωση του αττικού θεάτρου, προσπαθώντας να τεκμηριώσουμε την άποψη ότι το αρχαίο θέατρο ήταν το αλεξικέραυνο της αθηναϊκής δημοκρατίας.</p>
<p><b>Α. Γένεση του Αττικου Θεατρου & Αθηναϊκη Δημοκρατια </b></p>
<p>Η γέννηση της τραγωδίας λαμβάνει χώρα σε τυραννικό καθεστώς. Όσο και αν αυτό φαίνεται περίεργο για έναν κατ’ εξοχήν δημοκρατικό θεσμό, γίνεται ίσως πιο κατανοητό από το ότι την εποχή του Τυράννου Πεισιστράτου, στην Αθήνα υπήρχε μία ισχυρή λαοπρόβλητη εξουσία που αντιμαχόταν την αριστοκρατία.Ο Πεισίστρατος, κατέλαβε την εξουσία με την βοήθεια του λαού. Αυτός λοιπόν ο λαοπρόβλητος δικτάτωρ, αντί να εορτάζει κατ’ έτος την αναρρίχισή του στην εξουσία με στρατιωτικές παρελάσεις, όπως οι σημερινοί, προτίμησε να εισαγάγει την λατρεία του Διονύσου στην πόλη και να οργανώνει λιτανείες του ξοάνου του θεού αυτού με λαμπαδηφορίες εφήβων αλλά και ποιητικούς αγώνες.Γενικώς, η θρησκευτική πολιτική όλων των Τυράννων (των οποίων η ισχύς «ήτο η αγάπη του λαού»), ήταν υπέρ του λαϊκού αυτού Θεού της ελληνικής υπαίθρου.Ο Πεισίστρατος, λοιπόν, ανέπτυξε την λατρεία του Διονύσου. Έκτισε ναό στο όνομά του στους πρόποδες της Ακροπόλεως και καθιέρωσε προς τιμήν του την εορτή των Άστει Διονυσίων. Αυτή η γιορτή έμελλε να εξελιχθεί σε γιορτή της τραγωδίας.Με την εύστοχη αυτή επινόησή του, πιθανότατα υπέβαλε στους δεισιδαίμονες οφθαλμούς των συμπατριωτών του τον παραλληλισμό του ιδίου με τον Διόνυσο. Όμως, απλώς και μόνον το γεγονός ότι ο Διόνυσος ήταν ο θεός της ελευθερίας, αυτός που αφήνει το λαό να εκφρασθεί ελεύθερα, παρέπεμπε υποσυνειδήτως στον Πεισίστρατο, που έδωσε την δυνατότητα στον λαό να υψώσει το ανάστημά του απέναντι στους ευγενείς.</p>
<p>Τα Μεγάλα Διονύσια, θα μπορούσε να πει κανείς ότι ήταν η εορτή του λαού και η λιτάνευση του ξοάνου, η λαμπαδηδρομία και οι ποιητικοί αγώνες, ήταν κατά κάποιον τρόπο η συμβολική ανανέωση της εμπιστοσύνης του λαού στον ηγέτη του. Γι’ αυτό, η εορτή αυτή, φαίνεται μεν ως θρησκευτική, είχε όμως έντονη πολιτική σημασία. Δεν είναι τυχαίο το ότι μέσα στα πλαίσια της εορτής των Μεγάλων Διονυσίων, γεννιέται το δράμα με πολιτειακή πράξη. Πράγματι, η «ληξιαρχική πράξη γεννήσεως» της τραγωδίας τοποθετείται μεταξύ του 536-533, όταν κυβερνούσε την Αθήνα ο Πεισίστρατος. Τότε ο Θέσπις ανέλαβε για πρώτη φορά (με εντολή της πολιτείας) την παραγωγή μια τραγωδίας για να παρουσιασθεί κατά την εορτή των μεγάλων Διονυσίων.Γι’ αυτόν τον λόγο, αν και οι τραγωδίες διδάσκονταν πάντοτε κατά την διάρκεια θρησκευτικών τελετών, από πολύ νωρίς ο κοινωνικοπολιτικός και ηθικός χαρακτήρας του είδους υπερτερεί του θρησκευτικού.Ο Πεισίστρατος, με αυτήν την έξυπνη πολιτική κίνηση, κατόρθωσε να χαρίσει στην Αθήνα έναν μηχανισμό επιβεβαιώσεως του δικαιώματος του λαού να εκφράζεται και ταυτοχρόνως εξουδετερώσεως των εντάσεων της κοινωνίας. Ασφαλώς ήταν και οι κοινωνικές συνθήκες ευνοϊκές ώστε να ευδοκιμήσει αυτός ο νέος θεσμός. O Πεισίστρατος φύτευσε, αλλά και το έδαφος ήταν ευνοϊκό, ώστε να δεχθεί τον σπόρο του δράματος και να καρποφορήσει. Η τραγωδία γεννήθηκε με επίσημη απόφαση του αθηναϊκού κράτους. Από εκεί και πέρα η πορεία της είναι ευθέως ανάλογη με αυτήν με την ανάπτυξη της δράσεως του πολίτη. Όσο περισσότερο πρωταγωνιστικό ρόλο λάμβανε ο λαός στην πολιτική ζωή, τόσο μεγαλύτερη άνθηση γνώριζε το θέατρο.Και οι Αθηναίοι δέχθηκαν τον νέο θεσμό με ιδιαίτερη εγκαρδιότητα, ώστε η συμμετοχή τους στα θεατρικά δρώμενα ήταν ένα καθήκον τηρούμενο στην κυριολεξία με θρησκευτική ευλάβεια..</p>
<p><b>Β. Αθηναϊκη Δημοκρατια & Διαμορφωση Αττικού Θεατρου </b></p>
<p>Όπως είδαμε, η κοινωνική σύγκρουση λαού – αριστοκρατίας στην αρχαία Αθήνα οδήγησε στην άνοδο του Πεισιστράτου στην εξουσία και στην συνέχεια την υπ’ αυτού, με πολιτειακή πράξη, ανάθεση δημιουργίας της πρώτης τραγωδίας. Η κοινωνική σύγκρουση εξακολούθησε να υπάρχει και η πορεία προς την δημοκρατία έκανε εντονώτερη την αναγκαιότητα να υποστηριχθεί η πλευρά του λαού στην σύγκρουση αυτή και να υφίσταται το θέατρο ως μηχανισμός ελεγχόμενης εκτονώσεως των κοινωνικών εντάσεων. Η Αθήνα το χρειαζόταν, το δημιούργησε, το επιδοτούσε με τον θεσμό των χορηγιών και κατεύθυνε την πορεία του ρυθμίζοντας άνωθεν τις λεπτομέρεις της λειτουργίας του: τον χρόνο τελέσεως των παραστάσεων, την πάνδημη συμμετοχή του λαού σ’ αυτό, την επιλογή των θεμάτων κ.λπ.. Η πόλις αναγνώριζε το μεγάλο μέγεθος της ισχύος του αττικού θεάτρου και για την αποσόβηση επικίνδυνων παρεκτροπών δημιούργησε ένα «δίκτυ ασφαλείας». Η τροχιά της ακμής του αττικού θεάτρου διαγράφεται παράλληλα με αυτήν της δημοκρατίας. Αλλά ας εξετάσουμε τα προηγούμενα αναλυτικώτερα.</p>
<p>Η αθηναϊκή κοινωνία, στην πορεία προς την δημοκρατία βιώνει έντονες αντιθέσεις. Οι πολίτες συνειδητοποιούν την ταυτότητά τους και τις υποχρεώσεις τους. Προκύπτουν προβλήματα και ερωτήματα που πρέπει να απαντηθούν.Τί είναι ο άνθρωπος;Τί είναι δίκαιο; Ως πού φθάνουν τα δικαιώματα της πόλεως; Αυτά και άλλα παρόμοια ερωτήματα αποπειράται να απαντήσει αλλά και αναπαριστά η τραγωδία.Γενικώς πραγματευόταν θέματα που ήταν δύσκολο, ή δεν έπρεπε να συζητηθούν στην Εκκλησία του δήμου και μέσω του μύθου εκφραζόταν κάθε φορά αυτό που απασχολούσε τους πολίτες ως πολίτες.Η ρήξη που δημιουργούσε η δημοκρατία με την θεϊκά οριοθετημένη τάξη, οι ηθικές αναστολές, αμφιβολίες και ανασφάλειες των πολιτών, το δικαίωμα της πόλεως να επεμβαίνει στις ιδιωτικές υποθέσεις των πολιτών, ήταν κάποια από αυτά. Το δράμα συνδέεται έτσι και με το δίκαιο. Καθώς η ισονομία είναι ένα χαρακτηριστικό της Δημοκρατίας, οι έννοιες της δικαιοσύνης απασχολούν την αθηναϊκή κοινωνία. Οι Αθηναίοι πολίτες, άλλωστε μετέχουν στα δικαστικά σώματα που θεσπίζει το δημοκρατικό πολίτευμα. Είναι λοιπόν αναμενόμενο, η δραματική ποίηση να αντλεί υλικό και από αυτόν τον τομέα. Χρησιμοποιεί τεχνικό νομικό λεξιλόγιο και εκφράζει την σύγκρουση της θρησκευτικής παραδόσεως με το δίκαιο της πόλεως. Βέβαια η τραγωδία δεν είναι μία δικαστική διαμάχη. Έχει όμως ως αντικείμενό της τον άνθρωπο που συχνά βιώνει αυτήν την σύγκρουση που προαναφέραμε.</p>
<p>Στην τραγωδία έχουμε τον χορό αφ’ ενός και τον τραγικό ήρωα αφ’ ετέρου. Ο χορός είναι ένα συλλογικό όργανο. Αποτελείται από μία ομάδα πολιτών και είναι ο ανώνυμος εκφραστής των συναισθημάτων και των ανησυχιών των πολιτών-θεατών. Ο τραγικός ήρωας είναι ο επώνυμος εκπρόσωπος του μυθολογικού κόσμου. Διακρίνεται η πολικότητα του μακρινού παρελθόντος της ηρωικής παραδόσεως με την τάξη της πόλεως. Η τραγωδία ήταν –συνεπώς- ο χώρος όπου η δημοκρατία έδινε διέξοδο με ελεγχόμενο τρόπο στην πραγμάτευση επικινδύνων θεμάτων και συγκρούσεων προς όφελός της. Για τον λόγο αυτό φρόντισε να διαθέτει κάποια αναγκαία για την δημοκρατία χαρακτηριστικά όπως: η πάνδημη συμμετοχή, η ενεργός δράση, ο τόπος συγκεντρώσεως, ο προβληματισμός για την πόλη, ο προφορικός λόγος. Μέσω αυτής, η πόλη καλλιεργούσε αυτό που ονομάσθηκε «χαλιναγωγημένη μέθη της εορτής.». Για να είναι αποτελεσματική η επίδραση του θεάτρου η πόλη φρόντισε να να εξασφαλίση την πάνδημη συμμετοχή των πολιτών. Όλος ο λαός ήταν προσκεκλημένος να παρακολουθήσει τις παραστάσεις. Το κράτος επιδοτούσε την παρακολούθηση των παραστάσεων. Την εποχή του Περικλή οι φτωχοί πολίτες, για να διευκολυνθούν να προσέλθουν στις παραστάσεις λάμβαναν ένα μικρό χρηματικό βοήθημα.</p>
<p>Η πάνδημη συμμετοχή ήταν ένα ακόμα ιδιαίτερο χαρακτηριστικό του αττικού θεάτρου. Για να επιτευχθεί αυτό, ήταν σκόπιμο να επιλεγεί προσεκτικά ο χρόνος τελέσεως των παραστάσεων. Δραματικοί αγώνες διεξάγονταν σε δύο εορτές του Διονύσου. Τα Λήναια (τέλη Ιανουαρίου) και τα Μεγάλα Διονύσια (τέλη Μαρτίου). Διαπιστώνουμε ότι ο χρόνος τελέσεως των θεατρικών παραστάσεων –οι οποίες ήταν υπαίθριες- δεν ήταν ο ιδανικότερος από απόψεως καιρικών συνθηκών. Όμως εξυπηρετούσε την πάνδημη συμμετοχή. Κατά τη χειμερινή περίοδο μέχρι την αρχή της Ανοίξεως, οι αγροτικές ασχολίες είναι ελάχιστες, οι πόλεμοι και η ναυσιπλοΐα παύουν. Συνεπώς ο ελεύθερος χρόνος των πολιτών ήταν περισσότερος και μπορούσαν άνετα να συμμετάσχουν τόσο στις προετοιμασίες και δοκιμές των παραστάσεων, όσο και στις ίδιες τις εορτές. Μεταξύ, όμως, των έργων που διδάσκονταν σε καθεμιά από τις εορτές υπήρχε μία διαφορά. Στα Λήναια οι δυσμενείς καιρικές συνθήκες καθιστούσαν αδύνατη την παρουσία ξένων επισκεπτών. Ο τοπικός χαρακτήρας της εορτής επέτρεπε στους Αθηναίους να επιδοθούν στην αυτοκριτική της κοινωνίας τους απολαμβάνοντας τις κωμωδίες. Στα Μεγάλα Διονύσια, η επανέναρξη της ναυσιπλοΐας επέτρεπε την παρουσία ξένων. Έμποροι, περιηγητές καθώς και οι αντιπρόσωποι των «συμμάχων» οι οποίοι έφερναν την εισφορά, δημιουργούσαν ένα περιβάλλον κατάλληλο για την προβολή του μεγαλείου και του πλούτου των Αθηνών, μέσω των παραστάσεων των τραγωδιών.</p>
<p>Ο προβληματισμός για την πόλη καλλιεργόταν με την επιλογή των καταλλήλων θεμάτων για τις παραστάσεις. Οι τραγωδιογράφοι ήταν πολίτες που απευθύνονταν σε πολίτες. Γι’ αυτό επιζητούσαν να προσελκύσουν το ενδιαφέρον των τελευταίων με τα θέματα που επέλεγαν.Τα μεγάλα προβλήματα της αθηναϊκής κοινωνίας όπως του πολέμου και της ειρήνης ή της δικαιοσύνης και της φιλοπατρίας κατέχουν σημαντική θέση στην θεματολογία των τραγωδιών.Η τραγωδία καλλιεργούσε ακόμη την ενεργό δράση των πολιτών. Οι άρχοντες και οι πολίτες της αθηναϊκής δημοκρατίας μετέχουν ενεργά στα πολιτικά, νομοθετικά και δικαστικά όργανα της πόλης, αλλά ταυτοχρόνως και στην οργάνωση των δραματικών παραστάσεων με ποικίλους τρόπους.Οι Αθηναίοι πολίτες συμμετέχουν στην Βουλή των Πεντακοσίων και στην Εκκλησία του Δήμου, αλλά ταυτοχρόνως ασκούνται στην αντιπαράθεση των ιδεών την συλλογικότητα, τον διάλογο και την επικοινωνία, μετέχοντας ή παρακολουθώντας τις παραστάσεις του αρχαίου θεάτρου.Οι Αθηναίοι συμμετείχαν στους δραματικούς αγώνες είτε ως θεατές, είτε ως κριτές, είτε ως μέλη του χορού. Ο ποιητής μετείχε στις πολιτικές και ιδεολογικές ζυμώσεις της πόλεως, ήταν ενεργός πολίτης. Η συμμετοχή του στους δραματικούς αγώνες σχετιζόταν άμεσα με την κρατική εξουσία (λόγω της διαδικασίας επιλογής των ποιητών από τους άρχοντες) και με τους πολίτες, οι οποίοι ήταν ταυτοχρόνως και οι θεατές των έργων του.Δεν είναι τυχαίο το ότι για τις παραστάσεις οι Αθηναίοι χρησιμοποούσαν τον όρο «διδασκαλία». Οι παραστάσεις «εδιδάσκοντο», διότι είχαν εκπαιδευτικό χαρακτήρα.</p>
<p>Οι πολίτες εκπαιδεύονταν στην χρήση του προφορικού λόγου, σε ελεγχόμενο χώρο, όπως οι στρατιώτες εκπαιδεύονται για την μάχη στα πεδία των ασκήσεων. Αυτό ήταν σημαντικό, διότι ο προφορικός λόγος την εποχή εκείνη χρησιμοποιείται στην πολιτική, στην ρητορεία, την ποίηση. Γίνεται μέσο ψυχαγωγίας, προβληματισμού και πειθούς. Ο δραματικός λόγος, είναι προφορικός (γράφηκε για να απαγγελθεί) και έτσι συνδέεται με την παράδοση, διότι αφομοιώνει τον επικό, ρητορικό και λυρικό λόγο.Όταν αναφερόμαστε σε «ελεγχόμενο χώρο», τούτο εννοούμε κατά τον τρόπο, όχι κατά τον τόπο, ο οποίος αρχικά δεν ήταν ιδιαίτερος. Η αγορά ήταν ο αρχικός χώρος θεάτρου. Με αυτήν την έννοια του «ελεχόμενου χώρου» το θέατρο λειτουργούσε ως ένα είδος «αλεξικέραυνου» της αθηναϊκής δημοκρατίας. Στον χώρο αυτό η κοινωνία μπορούσε με ασφάλεια να προβληματίζεται πάνω στην πραγματικότητα. Να επανοτοποθετεί το καινούριο στο πλαίσιο του παλαιού, «να κρατά σε εγρήγορση παλιές αμφιβολίες και σκοτεινές πλευρές της πραγματικότητας» και να τις εισαγάγει «με νέα μορφή στον νέο κόσμο».Οι θεατρικοί αγώνες ήταν εντεταγμένοι μέσα στα πλαίσια εορτών που λειτουργούσαν ανακουφιστικά «αίροντας την τάξη και την πειθαρχία της καθημερινότητας και συγχρόνως διευκολύνοντας την περαιτέρω λειτουργία της».Η ελευθεροστομία τόσο της κωμωδία όσο και της τραγωδίας (αν και σε μικρότερο βαθμό), εξυπηρετούσε αυτήν την λειτουργία. Στην κωμωδία μάλιστα, η τάση της επιθετικότητας εξουδετερονόταν μέσα στο γέλιο.Μετά το πέρας των παραστάσεων, στο τέλος των Διονυσίων, διδόταν η ευκαιρία στον δήμο να συζητήσει την πορεία της εορτής και να ακουστούν παράπονα.Και αυτή η διαδικασία λειτουργούσε εκτονωτικά.</p>
<p>Τόση μεγάλη ήταν η επιρροή που έφθασε να ασκεί στην κοινωνία η δραματική ποίηση, ώστε ο Πλάτων στην Πολιτεία του να εισηγείται την εξορία των δραματουργών –όπως και των άλλων ποιητών- από την ιδεώδη πολιτεία του.Ακριβώς, για τον έλεγχο αυτής της ισχύος, και προς αποτροπήν παρεκτροπών, δημιουργήθηκαν οι ελεγχόμενες συνθήκες που θα παρομοιάσουμε με «δίκτυ ασφαλείας».<br />
Πρώτο στοιχείο ελέγχου ήταν ότι οι παραστάσεις ήταν εντεταγμένες μέσα στα πλαίσια θρησκευτικών εορτών. Το θέατρο ήταν για τους αρχαίους ιερός χώρος. Πλησιάζει αρκετά την πραγματικότητα η παρομοίωση της διδασκαλίας των τραγωδιών με την παρακολούθηση «μιας θρησκευτικής τελετής σε έναν κατάμεστο από κόσμο καθεδρικό ναό του μεσαίωνα».</p>
<p>Ένα ακόμη ήταν η επιτηδευμένη έκφραση του λόγου, αλλά και η εμφάνιση των υποκριτών και του χορού των παραστάσεων. Η χρήση προσωπείων και τελείως διαφοροποιημένων από τα καθημερινά ενδυμάτων δημιουργούσε μία απόσταση από την πραγματικότητα που ήταν που απέτρεπε την απ’ ευθείας διασύνδεση των διαδραματιζομένων συγκρούσεων με την καθημερινή πραγματικότητα. Το ίδιο και η μυθική θεματολογία. Οι τραγωδιογράφοι δημιουργούν τους μύθους τους αντλώντας υλικό από την ήδη υπάρχουσα μυθολογική παράδοση.Με αυτόν το τρόπο τα προβλήματα που πραγματεύονταν το εξόριζαν στο μυθικό παρελθόν, προκειμένου να διασφαλισθή το status quo. Αξιοσημείωτη είναι η περίπτωση του έργου Μιλήτου Άλωσις του Φρυνίχου. Είναι μία παρέκκλιση από αυτήν την αρχή. Ο ποιητής αντί να χρησιμοποιήσει μυθολογικό υλικό για την υπόθεση του δράματός του, έλαβε το θέμα του από σύγχρονη ιστορία. Το αποτέλεσμα ήταν να τιμωρηθεί και να απαγορευθεί το έργο του διότι υπενθύμισε στους Αθηναίους «οικεία κακά». Ήταν το πρώτο μέτρο επιβολής λογοκρισίας στην Ιστορία. Δεν θα πρέπει να θεωρηθεί συμπτωματικό το ότι η άνθηση της αρχαίας ελληνικής τραγωδίας που διήρκεσε συνολικά ογδόντα χρόνια, ταυτίζεται με την περίοδο μιας πολιτικής ανθήσεως της αρχαίας Αθήνας. Αν και η πρώτη τραγωδία εμφανίζεται την εποχή του Πεισιστράτου το 534 π.Χ., η πρώτη που διασώζεται μέχρι σήμερα (επειδή κρίθηκε ως αξιόλογη ήδη από την εποχή εκείνη) είναι η τραγωδία Πέρσαι του Αισχύλου, έργο που τοποθετείται στο 472 π.Χ., δηλαδή λίγα χρόνια μετά την μεγάλη νίκη των Αθηναίων κατά των Περσών (το 480 π.Χ.).Στη συνέχεια η δραματική ποίηση ακμάζει παράλληλα με την δημοκρατία, μέχρι το τέλος του 5ου αιώνος, οπότε «η ζωή της ίδιας της τραγωδίας σταμάτησε την στιγμή ακριβώς που χανόταν το μεγαλείο της Αθήνας».</p>
<p><b>Επιλογος</b></p>
<p>Καθώς διαμορφώνονταν οι πολιτειακοί θεσμοί της αθηναϊκής δημοκρατίας, δημιουργήθηκε η ανάγκη για την αποφόρτιση των συνειδησιακών και ιδεολογικών συγκρούσεων που δημιουργούνταν στην κοινωνία από αυτήν την δυναμική. Ο χώρος που γινόταν αυτή η ελεγχόμενη κοινωνική αποφόρτιση ήταν το αττικό θέατρο. Στον χώρο αυτό μπορούσαν και οι ίδιοι οι θεσμοί να υποστούν την αυτοκριτική τους, αλλά πάντοτε με την παρουσία ενός «δικτύου ασφαλείας» που απέτρεπε δυσάρεστες εξελίξεις. Το θέατρο εμφανίζεται στην Αττική ως ένας ιδιότυπος τρόπος λατρείας ενός αγρίου θεού, του Διονύσου. Γι’ αυτό και είχε εξωπραγματικό χαρακτήρα. Οι αρχαίοι τραγωδοί με τους επιτηδευμένους τρόπους εκφράσεως, τις προσωπίδες, τα σκηνικά και τις εντυπωσιακές ενδυμασίες, δημιουργούσαν στους θεατές την εντύπωση ότι τα διαδραματιζόμενα ήταν αληθοφανή μεν, αλλά όχι αληθινά. Η άντληση της θεματολογίας από την μυθολογία τόνιζε ακόμη περισσότερο τον χαρακτήρα του εξωπραγματικού. Ακόμη και το γεγονός ότι όλες αυτές οι δυσάρεστες καταστάσεις, τα δράματα, δια-δραματίζονται εντός των πλαισίων της οικογενείας, ανήκουν δηλαδή στην σφαίρα του ιδιωτικού και όχι του δημοσίου βίου, δημιουργεί το νοητό δίκτυ ασφαλείας ώστε οι όποιες κριτικές να αναπτυχθούν ελεύθερα και να εκτονωθούν δίχως να δημιουργείται έναυσμα για κοινωνικές εκρήξεις. Μέσα στο ασφαλές περιβάλλον που δημιουργούσε αυτή η αποστασιοποίηση, μπορούσε να αναπτυχθεί ο ελεύθερος διάλογος και η κριτική σε όλα τα επίπεδα της κοινωνικής και πολιτικής ζωής της δημοκρατικής Αθήνας. Δεν θα απείχε –λοιπόν- κανείς πολύ από την πραγματικότητα αν χαρακτήριζε το αττικό θέατρο ως το αλεξικέραυνο της αθηναϊκής δημοκρατίας.</p>
<div></div>
</div>
<div class="post-footer">
<div class="post-footer-line post-footer-line-1"><span class="post-author vcard">Posted by <span class="fn"><a class="g-profile" title="author profile" data-cke-saved-href="" href="/%3Ca%20href%3D"" rel="nofollow">" rel="author">Theseus Aegean </a></span></span></div>
</div>
' data-image-meta="[]" data-image-title="Η Γένεση του Αττικου Θεατρου και η Αθηναϊκη Δημοκρατια" data-large-file="" data-medium-file="" data-orig-file="" data-orig-size="" data-permalink="" originalh="300" originalw="194" scale="2" src="/%3Ca%20href%3D"" rel="nofollow">..." src-orig="" title="Ερρίκος VII">Ερρίκος VII
Πολλοί θεωρούν ότι η ανάδειξη του Ερρίκου VII στο θρόνο σηματοδοτεί και τη λήξη του «Πολέμου των Ρόδων». Ωστόσο η πραγματική λήξη επέρχεται με την μάχη του Stoke το 1487, η οποία προέκυψε από την εμφάνιση ενός διεκδικητή του θρόνου, ονόματι Lambert Simnel ο οποίος παρουσίαζε εκπληκτική ομοιότητα με τον νεαρό κόμη του Warwick, τον τελευταίο επιζώντα διεκδικητή του θρόνου από τον οίκο των York (το σχέδιο ήταν καταδικασμένο από την αρχή, διότι ο νεαρός κόμης ήταν ζωντανός και στη φυλακή, ώστε ουδείς είχε αμφιβολία ότι ο Simnel ήταν απατεώνας).
Στην μάχη του Stoke ο Ερρίκος με επικεφαλής τον John de la Pole, κόμη του Lincoln (ο οποίος είχε συμφιλιωθεί με τον Ερρίκο μετά την μάχη του Bosworth) νίκησε τις δυνάμεις του Simnel εξουδετερώνοντας έτσι οριστικά τον οίκο York.
Όσον αφορά στον Simnel του δόθηκε χάρη και εστάλη να εργάζεται στις βασιλικές κουζίνες.
p.p1 {margin: 0.0px 0.0px 0.0px 0.0px; font: 12.0px 'Helvetica Neue'; color: #454545}
ΠΗΓΗ: theancientwebgreece.wordpress.com