Είναι γεγονός ότι ο Πρόεδρος Τράμπ για πρώτη φορά μετά το τέλος του Β Παγκοσμίου πολέμου, προβαίνει σε μια σημανικότατη διαφοροποίηση της εξωτερικής πολιτικής της χώρας του σε σχέση με Ευρώπη και Ρωσία.
Έτσι από εκεί που η Ευρώπη ήταν μέχρι πρότινος για τις ΗΠΑ ο στενότερος σύμμαχος και η Ρωσία ο μισητός εχθρός , τώρα η μεν πρώτη γίνεται ο φτωχός συγγενής που ο Τράμπ παραμερίζει, προκειμένου να τα βρεί με την μέχρι χθες εχθρική Ρωσία για την Ουκρανία, μοιράζοντας μαζί της σφαίρες επιροής παγκοσμίως "δίκην νέας Γιάλτας".
Τα παραπάνω νέα δεδομένα υποδηλώνουν πως αν η Ευρώπη θέλει να αποκτήσει ισχυρή φωνή, χαράσσοντας και όχι ακολουθώντας τις Διεθνείς εξελίξεις, θα πρέπει να δημιουργήσει τον δικό της ισχυρό αυτόνομο στρατιωτικό βραχίονα.
Ωστόσο στην παρούσα φάση το σοβαρότατο ερώτημα που προκύπτει για την Ευρώπη σε σχέση με την Ουκρανία και στο οποίο επιχειρεί να δώσει απάντηση , είναι αν μπορεί μόνη της χωρίς την βοήθεια των ΗΠΑ, να αντιπαρατεθεί στρατιωτικά με τη Ρωσία, αναφέροντας μεταξύ άλλων:
Σύγκριση Στρατιωτικής ισχύος ΕΕ-Ρωσίας
Η Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ) είναι μια πολιτική και οικονομική ένωση χωρών με συνολική έκταση 4.233.255 τ. χλμ. περιοχή και 447 εκατομμύρια πληθυσμό. Τα περισσότερα μέλη είναι στο ΝΑΤΟ.
Η Ρωσία έχει έκταση 17.098.242 τετραγωνικά χιλιόμετρα, και πληθυσμό 146 εκατομμύρια.
Ο παρακάτω πίνακας βασίζεται σε πηγές της ΕΕ.
Ετοιμάζεται για πόλεμο ο Μακρόν; Καλεί στο Παρίσι τους Ευρωπαίους αρχηγούς των Ενόπλων Δυνάμεων
Σύγκριση ΕΕ- Ρωσίας
Στρατιωτικός προϋπολογισμός 300,8 δισεκατομμύρια δολάρια -86,4 δισεκατομμύρια δολάρια
Ενεργό προσωπικό 1.298.969- 1.000.000
Εφεδρικό προσωπικό 1.750.132 -2.000.000
Άρματα μάχης 4.377- 12.267
Τεθωρακισμένα οχήματα μάχης 30.510 -24.172
Σύνολο πυροβολικού 6.416 -18.266
Αυτοκινούμενο πυροβολικό 1.965- 6.443
Πυροβολικό πυραύλων 778 -4.331
Σύνολο αεροσκαφών 5.392 -4.418
Μαχητικά/Πολλαπλά/Επιθετικά Αεροσκάφη 1.473 -1.411
Ελικόπτερα 2.330 -1.665
Σύνολο Ναυτικών Πλοίων 1.385- 653
Αεροπλανοφόρα συμπεριλαμβανομένου ΗΒ 3- 1
Αντιτορπιλικά 17 -14
Φρεγάτες 78 -11
Κορβέτες 23 -80
Υποβρύχια 59 συμπεριλαμβανομένου UK- 66
Πυρηνικά Όπλα 519 (Ηνωμένο Βασίλειο και Γαλλία) Η Ευρώπη έχει πολλά πυρηνικά όπλα των ΗΠΑ- 5.889
Στρατιωτικά μέσα των ΗΠΑ στην Ευρώπη
Ο αριθμός των αμερικανικών στρατευμάτων στην Ευρώπη κυμαίνεται μεταξύ 75.000 και 105.000 στρατιωτικού προσωπικού, κυρίως από την Πολεμική Αεροπορία, τον Στρατό και το Ναυτικό.
Η Γερμανία φιλοξενεί επί του παρόντος τον μεγαλύτερο αριθμό αμερικανικών δυνάμεων στην Ευρώπη, ακολουθούμενη από την Ιταλία και το Ηνωμένο Βασίλειο.
Ωστόσο, η μεγαλύτερη μεμονωμένη ανάπτυξη αμερικανικού προσωπικού στο εξωτερικό είναι στην Ιαπωνία, όπου οι ΗΠΑ διατηρούν περισσότερους από 50.000 στρατιώτες.
Οι ΗΠΑ έχουν 35.000 στρατιώτες στη Γερμανία, 24.000 στη Νότια Κορέα, 12.000 στην Ιταλία και 10.000 στο Ηνωμένο Βασίλειο.
Οι αμερικανικές δυνάμεις έχουν επίσης σημαντική παρουσία στη Μέση Ανατολή και στον Κόλπο, αν και δεν αποκαλύπτονται πάντα ακριβή στοιχεία και ορισμένες αναπτύξεις είναι μόνο προσωρινές.
Περισσότερες από σαράντα αμερικανικές στρατιωτικές βάσεις εκτείνονται στην ευρωπαϊκή ήπειρο, από τη βορειοδυτική Γροιλανδία μέχρι τα σύνορα της Τουρκίας με τη Ρωσία.
Οι κύριες βάσεις και οι εγκαταστάσεις τους βρίσκονται στη Γερμανία, την Ιταλία, την Πολωνία και το Ηνωμένο Βασίλειο.
Οι ΗΠΑ πιστεύεται ότι φιλοξενούν περίπου εκατό βόμβες βαρύτητας B16, οι οποίες είναι μικρότερα, τακτικά πυρηνικά όπλα, στο Βέλγιο, την Ιταλία, την Ολλανδία, τη Γερμανία και την Τουρκία.
Η Τρίτη Πολεμική Αεροπορία των ΗΠΑ (3 AF) έχει την έδρα της στην αεροπορική βάση Ramstein της Γερμανίαςμε δέκα πτέρυγες και συνολικά πάνω από 32.000 άτομα προσωπικό.
Το 2025, η Πολεμική Αεροπορία των ΗΠΑ ανέπτυξε αεροσκάφη από το Lakenheath της Αγγλίας στην Πολωνία και χρησιμοποίησε την ευρωπαϊκή υποστήριξη εναέριων τάνκερ για να περιπολεί τα σύνορα ΝΑΤΟ-Ρωσίας.
Η Πολεμική Αεροπορία των ΗΠΑ έχει επίσης αναπτύξει βομβαρδιστικά στην Ευρώπη της Ειδικής Ομάδας Βομβαρδιστικών (BTF).
Οι ΗΠΑ μπορούν επίσης να χρησιμοποιήσουν διαστημικά μέσα και μη επανδρωμένα αεροσκάφη για να υποστηρίξουν την ευρωπαϊκή δύναμη.
Τον Φεβρουάριο του 2025, αεροσκάφη B-52H Stratofortress επιχείρησαν στην Ευρώπη.
Στα μαχητικά αεροσκάφη της USAF περιλαμβάνονται μεταξύ άλλων τα F-15E Strike Eagle, F-35A Lightning II, F-16, KC-135R Stratotankers, HH-60G Pave Hawk, C-130J Super Hercules, MQ-9 Reaper.
Πολεμική Εμπειρία της Ρωσίας & Δυνατότητα παραγωγής ραγδαίας αύξησης
Η ρωσική στρατιωτική και αμυντική βιομηχανία είναι σημαντικά μεγαλύτερη, πιο έμπειρη και καλύτερα εξοπλισμένη από ότι πριν από την έναρξη της σύγκρουσης στην Ουκρανία το 2022.
Η ρωσική αμυντική παραγωγή έχει αυξηθεί γρήγορα.
Μόνο το 2024, η Ρωσία παρήγαγε και εκσυγχρόνισε περίπου 1.550 άρματα μάχης, 5.700 τεθωρακισμένα οχήματα και 450 πυροβολικά όλων των τύπων.
Υπήρξε αύξηση 220% στην παραγωγή αρμάτων μάχης, αύξηση 150% στα τεθωρακισμένα οχήματα και το πυροβολικό και 435% αύξηση στα πυρομαχικά μεγάλης εμβέλειας.
Η Ρωσία έχει σημειώσει σημαντικές προόδους στα drones, αφού προηγουμένως βασιζόταν στο Ιράν.
Έχουν αναπτύξει πάνω από 1.800 Lancet μεγάλης εμβέλειας, ενώ απέκτησαν ανεκτίμητη εμπειρία στο πεδίο της μάχης που δεν συγκρίνεται με κανέναν άλλο ευρωπαϊκό στρατό πλήν του Ουκρανικού.
Υπερασπίζοντας την Ευρώπη χωρίς τις ΗΠΑ
Οι εκτιμήσεις δείχνουν ότι για να αποτρέψει τη Ρωσία, η Ευρώπη θα χρειαστεί 300.000 επιπλέον στρατεύματα και ετήσια αύξηση των αμυντικών δαπανών τουλάχιστον 260 δισεκατομμυρίων δολαρίων βραχυπρόθεσμα.
Η άποψη του ΝΑΤΟ, της Γερμανίας, της Πολωνίας, της Δανίας και των χωρών της Βαλτικής καθιστούν τη Ρωσία έτοιμη να επιτεθεί σε περισσότερα ευρωπαϊκά κράτη μέσα σε τρία έως δέκα χρόνια.
Καθώς ο Τραμπ και ο Πούτιν αναπτύσσουν μια ειρηνευτική συμφωνία, η Ευρώπη παραμένει σκεπτική.
Προτεραιότητα της Ευρώπης είναι να υπερασπιστεί την Ουκρανία, την οποία θεωρεί προπύργιο ενάντια στη Ρωσία.
Ωστόσο, για μεγάλο χρονικό διάστημα, η Ουκρανία και η ΕΕ βασίζονται σε ορισμένους κρίσιμους στρατηγικούς πυλώνες των ΗΠΑ, συμπεριλαμβανομένων των πληροφοριών και των δορυφορικών επικοινωνιών.
Είναι δύσκολο να αντικατασταθούν βραχυπρόθεσμα, αλλά υπάρχουν υποκατάστατα εάν είναι απαραίτητο.
Από τον Φεβρουάριο του 2022, η στρατιωτική υποστήριξη των ΗΠΑ στην Ουκρανία ανήλθε σε 70 δισεκατομμύρια δολάρια, ενώ η Ευρώπη, συμπεριλαμβανομένου του Ηνωμένου Βασιλείου, έστειλε 65 δισεκατομμύρια δολάρια.
Για να αντικαταστήσει τις ΗΠΑ, η ΕΕ θα πρέπει να διπλασιάσει τη στρατιωτική της υποστήριξη, η οποία θα ανερχόταν μόνο σε περίπου 0,12% του ΑΕΠ της.
Η Ευρώπη δεν μπορεί να τα καταφέρει χωρίς τη στρατιωτική-βιομηχανική βάση των ΗΠΑ
Η παρουσία σχεδόν 100.000 αμερικανικών στρατευμάτων στην Ευρώπη είναι μεγάλος αποτρεπτικός παράγοντας.
Εάν οι ΗΠΑ αποχωρήσουν, ορισμένες εκτιμήσεις είναι ότι εάν ο πόλεμος συνεχιστεί και η ΕΕ εμπλακεί πιο άμεσα, η Ουκρανία θα χρειαζόταν περίπου 150.000 ευρωπαϊκούς στρατιώτες για να αποτρέψει αποτελεσματικά τη Ρωσία.
Αλλά εάν η επίθεση πρέπει να αποτραπεί σε οποιαδήποτε χώρα του ΝΑΤΟ, η Ευρώπη θα απαιτήσει 300.000 επιπλέον στρατεύματα (50 ταξιαρχίες) και πολλά ΤΟΜΠ-ΤΟΜΑ-άρματα μάχης.
Σε πολλές χώρες, η νεολαία είναι απρόθυμη να ενταχθεί στο στρατό, ενώ στρατεύματα από τόσο μεγάλο αριθμό χωρών δεν είναι εύκολο να εναρμονιστούν σε σύντομο χρονικό διάστημα.
Υπάρχουν εκτιμήσεις ότι για να αποτραπεί μια ταχεία ρωσική επανάσταση στη Βαλτική, η Ευρώπη θα απαιτούσε τουλάχιστον 1.400 άρματα μάχης, 2.000 οχήματα μάχης πεζικού και 700 πυροβόλα.
Αυτή είναι μεγαλύτερη μαχητική ισχύς από ότι υπάρχει σήμερα στις γαλλικές, γερμανικές, ιταλικές και βρετανικές δυνάμεις ξηράς μαζί.
Θα απαιτηθούν επίσης μεγάλες ποσότητες πυρομαχικών, δεδομένου ότι ο πόλεμος μπορεί να διαρκέσει μήνες ή χρόνια, ενώ η παραγωγή drone θα έπρεπε να είναι ισόποση με αυτή της Ρωσίας.
Η Ευρώπη χρειάζεται επίσης να αυξήσει σημαντικά τα στρατιωτικά μέσα μάχης αεροπορίας και πολλαπλασιαστές ισχύος, συμπεριλαμβανομένων των AEW&C, FRA, μεταφορικών αεροσκαφών, πυραύλων, ικανότητας ηλεκτρονικού πολέμου και ικανότητας επικοινωνίας και πληροφοριών.
Όλα αυτά θα κοστίσουν χρήματα και θα απαιτήσουν χρόνο.
Ποιος θα ηγηθεί;
Από τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο, οι ΗΠΑ ουσιαστικά ηγούνται των δυνάμεων του ΝΑΤΟ. Ποιος θα ηγηθεί αφού φύγουν;
Θα αναλάβει η Γερμανία ή η Γαλλία τον πρωταγωνιστικό ρόλο;
Ποια θα είναι η θέση του Ηνωμένου Βασιλείου όσον αφορά την υπεράσπιση της Ευρώπης, παρόλο που δεν είναι μέλος της ΕΕ αλλά είναι μέλος του ΝΑΤΟ;
Πραγματικότητες & Επιλογές
Ορισμένοι πιστεύουν ότι ο Τραμπ χρησιμοποιεί τις απειλές για να ωθήσει την Ευρώπη να αναλάβει μεγαλύτερη ευθύνη για την ασφάλεια και να δαπανήσει περισσότερα για την άμυνα.
Αυτή η προσέγγιση θα ανάγκαζε επίσης τους Ευρωπαίους να αγοράσουν περισσότερο αμερικανικό στρατιωτικό εξοπλισμό.
Στην πραγματικότητα, οι ΗΠΑ θα παραμείνουν στην Ευρώπη και ο Τραμπ θα αποσπάσει επιπρόσθετες παραχωρήσεις για τους εμπορικούς δασμούς και καλές συμφωνίες για τις αμερικανικές εταιρείες.
Οι Ευρωπαίοι μπορεί να μην έχουν άλλη επιλογή από το να ηρεμήσουν τον Τραμπ, αυξάνοντας τις αμυντικές δαπάνες και υπογράφοντας νέες συμβάσεις με αμερικανικές εταιρείες.
Θα μπορούσε να υπογράψει διμερείς συμφωνίες και να προβεί σε παραχωρήσεις με όσους συμμορφώνονται και να αφήσει εκτός τους "ανυπάκουους".
Ο Τραμπ θα έκανε τα πάντα για να εξασφαλίσει καλύτερες πωλήσεις για τους Αμερικανικές αμυντικές εταιρείες.
Φυσικά οποιαδήποτε αποδέσμευση από την Ευρώπη θα ήταν μια αργή και ελεγχόμενη διαδικασία, αλλά ο Τραμπ θα την κάνει να σταδιακά.
Οι ΗΠΑ θα συνεχίσουν να παρέχουν πυρηνική ομπρέλα και αποτροπή.
Η δεύτερη πιθανότητα που συζητείται είναι ότι οι ΗΠΑ θα αφήσουν τους Ευρωπαίους να αμυνθούν, να κάνουν παραχωρήσεις στον Πούτιν, να τερματίσουν τον πόλεμο της Ουκρανίας και να απομακρύνουν τη Ρωσία από την Κίνα.
Ο Τραμπ στη συνέχεια μπορεί να χρησιμοποιήσει όλα τα στρατιωτικά μέσα και τη δύναμη των ΗΠΑ για να αντιμετωπίσει την Κίνα στον Ινδο-Ειρηνικό, ενισχύοντας την Ιαπωνία και τη Νότια Κορέα και να ασχοληθεί περισσότερο με την Ινδία και την ASEAN.
Αυτά τα σενάρια είναι συνεπή με τις υποσχέσεις της εκστρατείας Τραμπ.
Σε κάθε περίπτωση , οι Ευρωπαίοι θα πρέπει να αναλάβουν πολύ μεγαλύτερη ευθύνη για την ασφάλειά τους και να κάνουν παραχωρήσεις ατομικά ή συλλογικά. Θα πρέπει να οικοδομήσουν στρατιωτικές και βιομηχανικές ικανότητες για να αντισταθμίσουν την αμερικανική άμπωτι.
