Περισσότερα από δύο χρόνια από την έναρξη της πανδημίας του ιού covid-19, οι επιστήμονες έχουν μάθει πολλά για το πώς ο ιός SARS-CoV-2 επηρεάζει τον οργανισμό. Αλλά τα συμπτώματα και οι επιπλοκές που είναι γνωστά ως «long covid» είναι πολύ λιγότερο κατανοητά.
Τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων της Αμερικής (CDC) ορίζουν το long covid ως τη συνέχιση των συμπτωμάτων για τουλάχιστον τέσσερις εβδομάδες μετά τη μόλυνση. Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας αναφέρει ότι συνήθως εμφανίζεται τρεις μήνες μετά την έναρξη του ιού και διαρκεί τουλάχιστον δύο μήνες. Η κόπωση, η δύσπνοια και η εγκεφαλική ομίχλη είναι κοινά χαρακτηριστικά. Δεν υπάρχει μεγάλη συναίνεση σχετικά με τον τρόπο αντιμετώπισής της. Τι είναι λοιπόν το long covid;
Ο επιπολασμός του long covid είναι δύσκολο να υπολογιστεί και ορισμένες πρώτες αναφορές έδωσαν διογκωμένες εκτιμήσεις.
Το CDC πιστεύει ότι ένας στους δέκα Αμερικανούς θα εμφανίσει συμπτώματα long-covid περισσότερο από ένα μήνα μετά τη μόλυνση. Η Εθνική Στατιστική Υπηρεσία της Βρετανίας (ONS) εκτιμά ότι 1,7 εκατομμύρια άνθρωποι, ή 2,7% του πληθυσμού, αντιμετώπιζαν όπως αξιολόγησαν οι ίδιοι, long covid στις 5 Μαρτίου. Από αυτούς, το 1,1 εκατ. διαπίστωσαν ότι η ικανότητά τους να αναλαμβάνουν καθημερινές δραστηριότητες περιορίστηκε σοβαρά. Οι περισσότεροι βίωσαν κόπωση, το ένα τρίτο είχε δύσπνοια και σχεδόν το ένα τέταρτο ανέφερε μυϊκούς πόνους. Η πάθηση ήταν πιο συχνή στις γυναίκες, στις ηλικίες 35 έως 49 ετών και σε άτομα που ζουν σε φτωχές περιοχές. Όσοι απασχολούνταν στην κοινωνική φροντίδα, την εκπαίδευση ή την υγειονομική περίθαλψη είχαν επίσης περισσότερες πιθανότητες να αναφέρουν συμπτώματα.
Κορονοϊός: 4.701 κρούσματα - 22 θάνατοι - 238 διασωληνωμένοι
Αλλά υπάρχουν προβλήματα ακόμη και με αυτές τις προσεκτικές εκτιμήσεις. Η κόπωση και ο μυϊκός πόνος θα μπορούσαν να προκληθούν από διάφορες άλλες καταστάσεις. Μια προηγούμενη μελέτη του ONS διαπίστωσε ότι το 5% των ατόμων που είχαν μολυνθεί από τον ιό covid είχαν τουλάχιστον ένα από τα 12 κοινά συμπτώματα 12 έως 16 εβδομάδες μετά τη μόλυνση- το 3,4% μιας ομάδας ελέγχου που δεν είχε μολυνθεί ανέφερε επίσης ένα από αυτά τα συμπτώματα.
Η µακροχρόνια το long covid µπορεί στην πραγµατικότητα να είναι µια συλλογή από αρκετά διαφορετικά σύνδροµα.
Για παράδειγμα, οποιαδήποτε συνάντηση με μια μολυσματική ασθένεια μπορεί να έχει σοβαρές μακροχρόνιες συνέπειες. Ο Covid μπορεί να προκαλέσει παρατεταμένη ή μόνιμη βλάβη στους πνεύμονες και την καρδιά. Ορισμένες περιπτώσεις long covid μπορεί στην πραγματικότητα να είναι «σύνδρομο μετά την εντατική θεραπεία», το οποίο μπορεί να επηρεάσει οποιονδήποτε περνάει χρόνο σε μονάδα εντατικής θεραπείας. Οι πάσχοντες αντιμετωπίζουν σοβαρή σωματική αδυναμία, πνευμονική βλάβη και προβλήματα μνήμης και προσοχής. Μπορεί να έχουν διαταραχή μετατραυματικού στρες. Και οι ερευνητές αναρωτιούνται επίσης αν ορισμένες περιπτώσεις long covid μπορεί να είναι μια μορφή μετα-ιικού συνδρόμου, όπως η χρόνια κόπωση. Τέλος, ορισμένοι ασθενείς που φαίνεται να έχουν long covid μπορεί στην πραγματικότητα να έχουν μια συνεχιζόμενη λοίμωξη την οποία το ανοσοποιητικό τους σύστημα δεν έχει εξαλείψει.
Κορονοϊός: Διαθέσιμα από την Πρωτομαγιά τα χάπια στα φαρμακεία των νοσοκομείων (πίνακες)
Επειδή τόσοι πολλοί άνθρωποι έχουν κολλήσει covid, εάν έστω και ένα μικρό ποσοστό υποφέρει από συνεχή προβλήματα υγείας, θα μπορούσε να προκύψει μια τεράστια κρίση δημόσιας υγείας.
Κάποιοι την αποκαλούν πανδημία μετά την πανδημία. Οι φαρμακευτικές εταιρείες διεξάγουν δοκιμές φαρμάκων που μπορεί να βοηθήσουν. Σε εξέλιξη βρίσκονται μελέτες με ένα φάρμακο που ονομάζεται Paxlovid, το οποίο χρησιμοποιείται ήδη για τη θεραπεία του ίδιου του covid, καθώς και με άλλα αντιιικά φάρμακα. Μια άλλη δοκιμή τεστάρει την υπόθεση ότι ο ιός μπορεί να επηρεάσει την ικανότητα των ανθρώπινων κυττάρων να παράγουν ενέργεια (γεγονός που θα προκαλούσε κόπωση και μυϊκή αδυναμία). Ορισμένες εταιρείες αναζητούν λύσεις για τον χρόνιο πόνο, την κατεστραμμένη λειτουργία των πνευμόνων και τα γνωστικά ελαττώματα. Εκτός από το να βοηθήσει τους πάσχοντες από long-covid, η εργασία αυτή μπορεί να ωφελήσει και όσους πάσχουν από άλλες μετα-ιικές παθήσεις, οι οποίες αγνοούνταν επί μακρόν.