Το άντρο της μυθικής μάγισσας Κίρκης, που ερωτεύτηκε τον Οδυσσέα και μεταμόρφωσε σε χοίρους τους συντρόφους του σύμφωνα με τον Όμηρο, πιστεύει ότι βρήκε μια ομάδα Ιταλών αρχαιολόγων σε σπηλιά στην κεντρική Ιταλία.

Η μυστηριώδης σπηλιά, μήκους εκατό μέτρων, πλάτους τριάντα και ύψους 25, βρίσκεται βαθιά μέσα σε μια ορεινή χερσόνησο περίπου 100 χλμ. νότια της Ρώμης.

Στην ελληνική μυθολογία η Κίρκη, κόρη του Ήλιου και μιας από τις Ωκεανίδες, της Πέρσης, ήταν δευτερεύουσα θεότητα, κατ' άλλους μάγισσα ή νύμφη. Βασίλευε στο νησί Αιαία και μεταμόρφωνε τους εχθρούς της ή όσους την προσέβαλαν σε ζώα με τη χρήση μαγικών ποτών, καθώς γνώριζε πολλά για τα βότανα και τη φαρμακευτική τους επίδραση.

Η Κίρκη είναι περισσότερο γνωστή από την Οδύσσεια του Ομήρου, όπου περιγράφεται η προσπάθειά της να κρατήσει τον Οδυσσέα στο νησί της κι όταν εκείνος ξεφεύγει από το ξόρκι της πλανεύτρας μάγισσας, αναγκάζεται να τον αφήσει μετά από έναν χρόνο ελεύθερο μαζί με τους συντρόφους του.

Αυτής της θρυλικής μάγισσας τη σπηλιά, που ενέπνευσε το συγκεκριμένο επεισόδιο του έπους του Ομήρου, λένε τώρα ότι βρήκαν οι Ιταλοί ερευνητές στο Torre Paola της περιφέρειας του Λάτσιο, βασιζόμενοι σ’ ένα βιβλίο που είχε γράψει το 1972 ο ιστορικός Τομάζο Λαντζουίζι.

Εντυπωσιακά ευρήματα μέσα στη «σπηλιά της Κίρκης»

Η σπηλιά βρίσκεται στην ακτογραμμή του όρους Circeo, που πήρε το όνομα του από την Κίρκη. Στο δυσπρόσιτο σημείο έφθασαν οι ερευνητές με κανό και στη συνέχεια αναρριχήθηκαν με σκοινιά. «Δείχνει να έχει βάθος περίπου δέκα μέτρων, αλλά κρύβει εκπλήξεις», είπε ο Μάρκο Πλάτσιντο, μέλoς της Ένωσης Σπηλαιο-Αρχαιολογικής Έρευνας Rome Sotteranea.

Βαθιά μέσα στο σπήλαιο βρήκαν υπολείμματα πήλινων αγγείων, πράγμα που δείχνει ότι το μέρος αυτό κατοικείτο κάποτε. «Ήταν εξαιρετικά συναρπαστικό το ότι βρήκαμε πήλινα αγγεία, απόδειξη ότι ζούσαν εκεί άνθρωποι την αρχαία εποχή.

Η τοπογραφία της σπηλιάς στο Torre Paola συνάδει με την περιγραφή και τις γεωγραφικές αναφορές στο ομηρικό έπος. Αν και δεν μπορούμε να μιλήσουμε με επιστημονική βεβαιότητα, υπάρχουν πάρα πολλά στοιχεία που ταιριάζουν με την περιγραφή στην Οδύσσεια», δήλωσε ο Πλάτσιντο.

Κατά πόσον η σπηλιά αυτή ήταν πράγματι το άντρο της Κίρκης είναι δύσκολο να το αποδεχθεί, πάντως, η διεθνής επιστημονική κοινότητα, αφού ο Οδυσσέας συνάντησε σύμφωνα με τον Όμηρο την πλανεύτρα μάγισσα σε νησί, ενώ η συγκεκριμένη σπηλιά βρίσκεται στην ιταλική χερσόνησο. Ορισμένοι αρχαιολόγοι υποστηρίζουν ότι η Κίρκη ίσως είχε δύο σπηλιές, μία όπου περνούσε τα καλοκαίρια της στη νήσο Πόντζα και ένα δεύτερο κρησφύγετο στο όρος Circeo.

Ο ιστορικός Λαντζουίζι παραδέχεται ότι το όρος αυτό δεν ταιριάζει με την περιγραφή στην Οδύσσεια, αφού από την εποχή που έγραψε το έπος του ο Όμηρος έχει πέσει η στάθμη της θάλασσας. «Το όρος Circeo πρέπει να ήταν εξ’ ολοκλήρου ή εν μέρει νησί, ανάλογα με τις εποχές», είπε. Η σπηλιά δεν είναι, πάντως, προσβάσιμη στο κοινό καθώς οι επιστήμονες συνεχίζουν την εξερεύνησή της.