Το πρώτο πράγμα που άκουσε η γερμανική φρουρά νησιού της Νορβηγίας όταν στις 27 Δεκεμβρίου 1941 αποβιβάστηκαν εκεί οι Βρετανοί κομάντο ήταν οι ήχοι γκάιντας! Στιγμές αργότερα, κατά την επίθεση των άγγλων στρατιωτών, οι Γερμανοί αντίκρισαν σίγουρα ένα θέαμα που όσοι ζούσαν δεν θα το ξεχνούσαν ποτέ: μέσα στο «κελάιδισμα» των πολυβόλων και τις χειροβομβίδες, είδαν έναν εχθρό να εφορμά με το σπαθί ανά χείρας!

Ο μανιακός αυτός στρατιώτης δεν ήταν άλλος από τον 35χρονο αντισυνταγματάρχη Τζον Μάλκολμ Θορπ Φλέμινγκ Τσόρτσιλ, που οι συμπολεμιστές του ήξεραν ως «Τρελό Τζακ», τον πιο ιδιαίτερο αναμφίβολα μαχητή του Β’ Παγκοσμίου που απολάμβανε ολότελα τον πόλεμο και ενστάλαζε φόβο στον εχθρό με το σκοτσέζικο γιαταγάνι και το μακρύ του τόξο.

Ο σχεδόν αυτοκτονικός στρατιωτικός έκανε πολλά και διάφορά στον Β’ Παγκόσμιο που θα τον άφηναν αναπάντεχο ήρωα: επιβίωσε από πάμπολλες μάχες, απέδρασε από κάνα-δυο στρατόπεδα αιχμαλώτων, αιχμαλώτισε καμιά σαρανταριά Ναζί με μοναδικό όπλο το σπαθί του και σημείωσε τον τελευταίο ποτέ θάνατο με τόξο στην παγκόσμια Ιστορία! Και τον μόνο λίγο πολύ θάνατο με τόξο του Β’ Παγκοσμίου!

Ως η απόλυτη επιτομή του πολεμικού ρομαντισμού, ο Τρελός Τζακ μετατράπηκε στο απροσδόκητο βρετανικό σύμβολο ανδρείας και ηρωισμού, τόσο από τα κατορθώματα και την αυτοθυσία του όσο και από τις δηλώσεις του τύπου «όποιος αξιωματικός μπαίνει στη μάχη χωρίς το σπαθί του δεν είναι ευπρεπώς ενδεδυμένος»!

Τόσο αστέρι έγινε που ανάγκασε τη Βασιλική Νορβηγική Εταιρία Εξερευνητών να τον χαρακτηρίσει ως έναν από τους μεγαλύτερους εξερευνητές όλων των εποχών, δίπλα στον ίδιο τον Κάρολο Δαρβίνο.

Εξίσου θρυλικές ήταν και οι αντιδράσεις των Γερμανών διοικητών όταν έβρισκαν τα σφαγμένα πτώματα των στρατιωτών τους! Και βέβαια κανείς δεν ξέρει τι είπε ο Γερμανός επικεφαλής όταν είδε τον νεκρό οπλίτη του με το βέλος στο στέρνο, σίγουρα πάντως θα έξυσε το κεφάλι του με απορία.

Ήταν Μάιος του 1940 όταν ένα γερμανικό απόσπασμα επιτέθηκε σε χωριουδάκι της Γαλλίας και ένας φαντάρος έπεσε στο χώμα με ένα βέλος μπηγμένο στα πνευμόνια του. Ο ναζί διοικητής γνώριζε ότι στην άμυνα ήταν μια διμοιρία βρετανών στρατιωτών και μόλις είδε το βέλος κατάλαβε ότι επικεφαλής ήταν ο Τσόρτσιλ, μιας και η χάρη του είχε φτάσει και στις τάξεις του εχθρού.

Παρά το γεγονός ότι οι μέθοδοί του με τη σπάθα και το τόξο φάνταζαν σωστοί αναχρονισμοί μέσα στα μοντέρνα οπλικά συστήματα του Β’ Παγκοσμίου, ο Τσόρτσιλ κατάφερε να ενσταλάξει περισσότερο φόβο και από τα Μπρεν ακόμα. Πώς να ξεπεραστούν εξάλλου οι θρασύτατες δηλώσεις του «Θα σκοτώσω τον πρώτο Γερμανό με ένα βέλος κι εσείς μετά θα τους γαζώσετε με τα πολυβόλα»;

Αν και έκανε ό,τι ήθελε στον πόλεμο, ο Τρελός Τζακ, που πέθανε το 1996 στα 89 του χρόνια, δεν κοκορευόταν ποτέ για τα πολεμικά ανδραγαθήματά του, μιας και στην πολιτική του ζωή είχε να επιδείξει πράγματα: εκπροσώπησε τη Βρετανία στο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα Τοξοβολίας το 1939, έγινε επαγγελματίας μουσικός γκάιντας, έπαιξε σε κλασικά φιλμ όπως ο «Ιβανόης» και ο «Κλέφτης της Βαγδάτης» και απαθανατίστηκε ακόμα και σε κόμικ…

Πρώτα χρόνια

Ο Τζον Μάλκολμ Θορπ Φλέμινγκ «Τρελός Τζακ» Τσόρτσιλ γεννιέται στις 16 Σεπτεμβρίου 1906 στην Κεϊλάνη ως γιος ενός ανώτερου κρατικού υπαλλήλου του βρετανικού στέμματος. Η φαμίλια θα επιστρέψει για λίγο στο Σάρεϊ της Αγγλίας και όταν γεννηθεί ο μικρότερος αδερφός του, θα μετακομίσουν στο Χονγκ Κονγκ (1910), όπου ανέλαβε τα νέα του καθήκοντα στη δημόσια διοίκηση ο πατέρας Τσόρτσιλ.

Οι Τσόρτσιλ επιστρέφουν στην Αγγλία το 1917 και ο νεαρός Τζον θέλει τώρα να ακολουθήσει στρατιωτική καριέρα. Γράφεται έτσι στην περιβόητη Βασιλική Στρατιωτική Ακαδημία του Σάντχερστ, απ’ όπου αποφοιτεί το 1926, και μετατίθεται αμέσως στη Βιρμανία ως μέλος του ιστορικού Συντάγματος του Μάντσεστερ, που έδρεπε πολεμικές δάφνες ήδη από τον 18ο αιώνα.

Στη Βιρμανία θα γράψει τους πρώτους σταθμούς της πολιτικής ζωής του, όταν θα οργώσει όλη τη χώρα καβάλα στη μηχανή του και θα έρθει δεύτερος στον στρατιωτικό διαγωνισμό γκάιντας, ένας εκπληκτικός άθλος καθώς ήταν ο μόνος Βρετανός μεταξύ των 72 σκοτσέζων διαγωνιζομένων! Νέος και ωραίος καθώς είναι, παίζει ένα μικρορολάκι στο φιλμ του 1924 «Ο κλέφτης της Βαγδάτης» αλλά και σε μερικές ακόμα ταινίες, αν και είναι η τοξοβολία αυτή που θα τον πάει μακριά.

Ο Τσόρτσιλ εγκατέλειψε για άγνωστο λόγο τον στρατό το 1936 για να εργαστεί ως δημοσιογράφος στο Ναϊρόμπι της Κένυας αλλά και να εκπροσωπήσει τη Μεγάλη Βρετανία στο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα Τοξοβολίας του 1939 στο Όσλο! Τόσο καλός είχε γίνει στο άθλημα, το οποίο είχε ξεκινήσει για πλάκα όταν υπηρετούσε στη Βιρμανία. Τώρα δουλεύει ως μοντέλο για περιοδικά και κομπάρσος σε ταινίες εποχής, αν και σύντομα η ζωή του θα πάρει άλλη τροπή.

Ως αξιωματικός ήταν εξάλλου εντελώς αντισυμβατικός και η στρατιωτική πειθαρχία δεν ήταν το φόρτε του. Τρανό παράδειγμα εδώ όταν εμφανίστηκε σε μια λαμπρή παρέλαση κρατώντας μια ομπρέλα. Όταν τον ρώτησε ο στρατηγός τι ήθελε να πει με αυτή την εξωπραγματική συμπεριφορά, ο Τσόρτσιλ απάντησε αδιάφορα «μα βρέχει, κύριε»!

Ο καλός στρατιώτης του Β’ Παγκοσμίου

Την ώρα που ο γερμανικός στρατός εισέβαλλε στην Πολωνία, ο Τζον Τσόρτσιλ επέστρεφε εσπευσμένα στον αγγλικό στρατό, καθώς τα σύννεφα του πολέμου είχαν απλωθεί για τα καλά πάνω από την Ευρώπη. Το Σύνταγμα του Μάντσεστερ ξαποστάλθηκε στα γρήγορα στη Γαλλία και ο Τζον ήταν πανευτυχής που θα έβλεπε και πάλι δράση.

Τον τοποθέτησαν όμως σε μια ήσυχη -ακόμα- περιοχή της Γαλλίας εκεί στα τέλη του 1939, κάτι που δεν ήταν προφανώς γι’ αυτόν. Κι έτσι στις αρχές του 1940 ζητά να ενταχθεί εθελοντικά στο βρετανικό απόσπασμα που θα στελνόταν να βοηθήσει τον Φινλανδικό Στρατό στις μάχες του με τον σοβιετικό Κόκκινο Στρατό.

Η εκστρατεία ματαιώθηκε ωστόσο πάνω στην ώρα για να επιστρέψει ο Τσόρτσιλ στη Γαλλία και να αντιμετωπίσει τον παντοδύναμο ναζιστικό στρατό στην Ολλανδία, το Βέλγιο και τη Γαλλία τον Μάιο του 1940. Τώρα είναι δεύτερος στην ιεραρχία μιας διμοιρίας πεζικού, την οποία θα κάνει φόβο και τρόμο του εχθρού, καθώς όπως ήξεραν οι άντρες του δεν υποχωρούσε ποτέ και έψαχνε πάντα ευκαιρίες για αιφνιδιαστικές αντεπιθέσεις παρά τις εναντίον του πιθανότητες.

Ο τολμηρός Τσόρτσιλ αφέθηκε να διαλέγει τους στρατιώτες του για να πραγματοποιεί τον αγαπημένο του ανταρτοπόλεμο, καθώς οι επιδόσεις του στο πεδίο της μάχης ήταν εξαιρετικές. Έμοιαζε βέβαια με μεσαιωνική φιγούρα έτσι όπως κουβαλούσε το τόξο και το σκοτσέζικο σπαθί του, ήταν όμως γερό μυαλό και θαρραλέος κι έτσι κανείς δεν νοιαζόταν για τα παρωχημένα όπλα του.

Το πολεμικό ημερολόγιο της 4ης Ταξιαρχίας Πεζικού περιγράφει τον αντίκτυπό του στο ηθικό του στρατεύματος: «Ένα από τα πιο εμπνευσμένα αξιοθέατα της επιβίβασης [από τη Δουνκέρκη] ήταν η θέα του λοχαγού Τσόρτσιλ να προχωρά στην παραλία με το τόξο και τα βέλη του. Το παράδειγμα και η μοναδική δουλειά του … είναι τεράστια συνεισφορά για την 4η Ταξιαρχία Πεζικού».

Το ημερολόγιο είχε προφανώς δίκιο, καθώς κατά την υποχώρηση των Βρετανών προς τα Στενά ο Τσόρτσιλ, αναλαμβάνοντας την αρχηγία του τάγματος από τον τραυματισμένο διοικητή, έκανε τα πάντα για να σώσει ένα παροπλισμένο άρμα μάχης και έσωσε με προσωπική ενέργεια έναν τραυματισμένο στρατιώτη. Το πρώτο του μετάλλιο ήταν γεγονός, όταν και έλαβε χώρα η περιβόητη δήλωσή του μπροστά στον στρατηγό που τον παρασημοφορούσε και τον ρώτησε για τον λόγο ύπαρξης του τόξου: «Κατά τη γνώμη μου, κύριε, όποιος αξιωματικός μπαίνει στη μάχη χωρίς το σπαθί του δεν είναι ευπρεπώς ενδεδυμένος»!

Όπως είπανε οι στρατιώτες του, ο Τσόρτσιλ κατέφτασε στη Δουνκέρκη καβάλα σε ποδήλατο με το τόξο και τη φαρέτρα του να κρέμονται από τον σκελετό. Από κει επέστρεψε στη Βρετανία, αν και αμέσως θα εντασσόταν εθελοντικά στην επόμενη περιπέτεια των Άγγλων ως κομάντο πια.

Τον πήγαν λοιπόν στη Σκοτία για εκπαίδευση, όπου γνώρισε την κόρη ενός σκοτσέζου ναυπηγού, την οποία ερωτεύτηκε και παντρεύτηκε την άνοιξη του 1941, αποκτώντας δύο παιδιά και ζώντας μαζί της μέχρι τον θάνατό κάπου 55 χρόνια αργότερα. Ο πολεμοχαρής Τσόρτσιλ λάτρεψε τα νέα καθήκοντά του ως κομάντο…

Σπαθί και γκάιντα, τα φόβητρα των Γερμανών

Η εκπαίδευσή του ως ειδικοδυναμίτη έληξε στις 27 Δεκεμβρίου 1941 με την επιτυχημένη βρετανική απόβαση σε νήσο των νορβηγικών φιόρδ. Ο Τσόρτσιλ ήταν τώρα επικεφαλής δύο διμοιριών και τόνωνε το ηθικό των αντρών του με την γκάιντα αλλά και το υψωμένο ξίφος του πάντα στην πρώτη γραμμή του πυρός.

Ο εμφατικός θρίαμβος του Τσόρτσιλ στα νορβηγικά φιορδ θα του φέρει το δεύτερο μετάλλιο τιμής, καθώς στην απόβαση τραυματίστηκε, αν και δεν σταμάτησε στιγμή την προέλασή του.

Το φθινόπωρο του 1943 ο Τσόρτσιλ θα λάμβανε άλλο ένα βαρύτιμο παράσημο για τα νέα κατορθώματά του στην Ιταλία και τη Σικελία. Ιστορία έγραψε στην κατάληψη του Σαλέρνο, όπου πήραν μέρος άλλοι δύο Τσόρτσιλ, ο αδερφός του Τομ και ο Ράντολφ, ο γιος του πρωθυπουργού Τσόρτσιλ, όταν οδήγησε τους άντρες του σε νέες δόξες πάντα με το ξίφος στο χέρι και το τόξο περασμένο στην πλάτη.

Ο Τρελός Τζακ οδήγησε τα κομάντο του σε αιφνιδιαστική αντεπίθεση που έκοψε στα δυο τις γραμμές των Γερμανών, παρά τις βαριές απώλειες που υπέστησαν Βρετανοί και Αμερικανοί. Η δαιμόνια τακτική του στη μάχη σε συνθήκες απόλυτου σκότους επιβραβεύτηκε με πλήρωση όλων των στόχων της αποστολής αλλά και 136 γερμανούς αιχμαλώτους.

Μέχρι τότε, ο Τζον είχε αναπτύξει μια ακόμα πιο αυτοκτονική στρατηγική, εφορμώντας μόνος με το σπαθί στο χέρι. Η μονάδα του ακολουθούσε πίσω, καθώς ο ταγματάρχης Τσόρτσιλ ήθελε να ξεκάνει μόνος τα πολυβολεία, περιορίζοντας έτσι τις απώλειες βρετανικών ζωών. Η μοναχική εκστρατεία του στον Κόλπο του Σαλέρνο ήταν ένας προσωπικός θρίαμβος, καθώς με το σπαθί του και μόνο έπιασε 42 γερμανούς οπλίτες αιχμαλώτους, κουτσουρεύοντας δραστικά την άμυνα του εχθρού. Ο απολογισμός του αιφνιδιαστικού «ντου» του απέδωσε ζηλευτούς καρπούς, κάνοντάς τον πια σωστό ήρωα πολέμου!

Η επόμενη αποστολή του θα ήταν στην Αδριατική, όπου οι Βρετανοί με τους γιουγκοσλάβους παρτιζάνους εφορμούσαν στα γερμανικά οχυρά κατά μήκος των δαλματικών ακτών. Τον Ιανουάριο του 1944, επικεφαλής τάγματος κομάντο και χιλίων γιουγκοσλάβων παρτιζάνων, ο Τσόρτσιλ βοήθησε καθοριστικά στις χερσαίες επιχειρήσεις στα νησάκια και τις ακτές της Αδριατικής, αν και η τύχη του ήταν έτοιμη να σωθεί…

Αιχμάλωτος πολέμου και τελευταίες πολεμικές περιπέτειες

Τον Μάιο του 1944 οι Βρετανοί θέλησαν να επιτεθούν στο γερμανοκρατούμενο νησάκι Μπρακ της Κροατίας και ο Τσόρτσιλ ανέλαβε την πρόκληση για λογαριασμό των κομάντο του. Και θα την πάθαινε μάλιστα από τη συνήθειά του να πολεμά στην εμπροσθοφυλακή και να μην κάθεται στα μετόπισθεν, όπως κάθε άλλος ανώτερος αξιωματικός!

Με τους άντρες του να έχουν σκοτωθεί από τα γερμανικά πυροβόλα, ο Τσόρτσιλ βρέθηκε μόνος με έξι ακόμα στρατιώτες καταμεσής του εχθρού. Οι γερμανικοί όλμοι παρόπλισαν την ομάδα του και απέμεινε μόνος να πολεμά λυσσαλέα με ό,τι έβρισκε. Όταν κατάλαβε ότι όλα είχαν χαθεί, έβγαλε την γκάιντά του και άρχισε να παίζει μέσα στις χειροβομβίδες που τον κύκλωναν, μέχρι να τον βρει κάποια στιγμή ένα θραύσμα και να τον αναισθητοποιήσει.

Έπεσε στα χέρια του εχθρού και μεταφέρθηκε κατευθείαν στο Βερολίνο, μιας και το επίθετό του έχρηζε διερεύνησης για το αν ήταν συγγενής του βρετανού πρωθυπουργού! Αφού είδαν ότι ήταν απλή συνωνυμία, τα SS τον έστειλαν στο διαβόητο στρατόπεδο συγκέντρωσης Sachsenhausen. Αν και η αιχμαλωσία του θα αποδεικνυόταν άλλη μια πρόκληση για τον ίδιο: τον Σεπτέμβριο του 1944, αυτός και ένας αξιωματικός της Βασιλικής Αεροπορίας απέδρασαν από το στρατόπεδο και έβαλαν να φτάσουν με τα πόδια στις ακτές της Βαλτικής.

Η τύχη του τον είχε εγκαταλείψει όμως για τα καλά, αφού θα πιαστεί λίγο αργότερα έξω από το Ροστόκ, λίγα μόλις χιλιόμετρα μακριά από τη θάλασσα. Τώρα τον μετέφεραν σε στρατόπεδο αιχμαλώτων της Αυστρίας, αν και πάλι δεν θα καθόταν στα αυγά του. Κι έτσι μια απριλιάτικη νύχτα του 1945, όταν το σύστημα φωτισμού παρουσίασε δυσλειτουργία, εκμεταλλεύτηκε το πυκνό σκοτάδι για να το σκάσει, καταφτάνοντας κάποια στιγμή στα ιταλικά σύνορα, αφού είχε διαβεί τις Άλπεις.

Το μαχίμι έφτασε με τα πόδια στη Βερόνα, όπου έπεσε πάνω στις αμερικανικές δυνάμεις της περιοχής. Ο Τσόρτσιλ απελευθερώθηκε όταν ο Β’ Παγκόσμιος κοντοζύγωνε στο τέλος του και τώρα ήταν εξοργισμένος που είχε χάσει ένα καλό μέρος του. Αν και η ελπίδα δεν θα πέθαινε: «Ωστόσο», είπε στους άντρες του, «υπάρχουν πάντα οι κιτρινιάρηδες, όχι;»!

Κι έτσι έφυγε αμέσως για τη Βιρμανία, όπου ο πόλεμος μαινόταν στο μεγαλύτερο μέρος της χώρας. Μέχρι να φτάσει βέβαια στην Ινδία, η Χιροσίμα και το Ναγκασάκι είχαν γίνει στάχτες και ο πόλεμος τέλειωνε από στιγμή σε στιγμή. Η απογοήτευσή του ήταν τεράστια. Όπως εξομολογήθηκε σε καλό του φίλο, «αν δεν ήταν αυτοί οι καταραμένοι οι Γιάνκηδες, θα κρατούσαμε τον πόλεμο για άλλα 10 χρόνια»!

Διοικητής ταξιαρχίας κομάντο στην Άπω Ανατολή, ο αντισυνταγματάρχης Τσόρτσιλ έψαχνε τώρα μανιωδώς την επόμενη ένοπλη σύγκρουση. Την επόμενη χρονιά επέστρεψε στη Βρετανία για να υποβληθεί, παρά τα 40 χρονάκια του, σε άλλη μια εκπαίδευση που θα του εξασφάλιζε την «πουλάδα» του αλεξιπτωτιστή.

Αφού πέρασε από τα πλατό του «Ιβανόη» ως ο μόνος κομπάρσος που το είχε με το τόξο, θα ξανάβλεπε πόλεμο ως διοικητής τάγματος στη βρετανοκρατούμενη Παλαιστίνη. Και εκεί, την άνοιξη του 1948, θα ξανάπαιζε κορώνα-γράμματα τη ζωή του για να σώσει ανθρώπους μέσα στις ζοφερές μάχες εβραίων, Αράβων και Βρετανών.

Μια μέρα του Μαΐου του 1948, ένα ιατρικό κομβόι από εβραίους γιατρούς, νοσοκόμους και ασθενείς δέχτηκε επίθεση από άραβες εξτρεμιστές σε ένα στενοσόκακο της Ιερουσαλήμ. Ο Τσόρτσιλ κατέφτασε πάνω στην ώρα μέσα στο θωρακισμένο όχημά του για να αποσοβήσει τη μαζική σφαγή των αμάχων και κατά τη γνώριμη συνήθειά του κινήθηκε μόνος, μην περιμένοντας λεπτό να καταφτάσουν οι βρετανικές ενισχύσεις.

Και τι θέαμα πρέπει να ήταν, αφού ερχόταν ολοταχώς από άλλη μια παρέλαση και φορούσε την παραδοσιακή στολή των Σκοτσέζων!

«Χαμογελούσα σαν τρελός από άκρη σε άκρη», είπε χρόνια αργότερα για το περιστατικό, «καθώς οι άνθρωποι είναι λιγότερο πιθανό να σε πυροβολήσουν αν τους χαμογελάσεις … Η φορεσιά μου καταμεσής της μάχης, από κοινού με το πλατύ μου χαμόγελο, έκαναν τους Άραβες να γελάσουν, καθώς οι περισσότεροι διαθέτουν αίσθηση του χιούμορ. Τέλος πάντων, δεν με πυροβόλησαν»!

Ο Τσόρτσιλ βοήθησε άλλους 500 εβραίους ασθενείς, φοιτητές και ιατρικό προσωπικό όταν νοσοκομείο της Ιερουσαλήμ δέχτηκε τρομοκρατικό χτύπημα. Κατέφτασε με το τζιπ του και κατάφερε να αποσοβήσει τον περαιτέρω χαμό χωρίς άλλες αιματοχυσίες…

Τελευταία χρόνια

Ολοκληρώνοντας τη στρατιωτική του σταδιοδρομία το 1959, ο Τσόρτσιλ λειτουργούσε πια ως σύμβουλος του αυστραλιανού στρατού αλλά και εκπαιδευτής σε πολεμική ακαδημία, αν και το νέο του πάθος ήταν το surf! Αφού σχεδίασε τη δική του ιστιοσανίδα, έγινε ο πρώτος άνθρωπος που καβάλησε τα θεόρατα παλιρροϊκά κύματα διαβόητης αγγλικής παραλίας!

Αργότερα επέστρεψε στην Αγγλία και δούλευε τώρα ως σύμβουλος του Υπουργείου Άμυνας αλλά και σε θέσεις ευθύνης σε σχολές δοκίμων. Ο Τζον Τσόρτσιλ πέθανε ήσυχα στο σπίτι του στις 8 Μαρτίου 1996, αφήνοντας τεράστια παρακαταθήκη στη βρετανική στρατιωτική κοινότητα…