Κεκλεισμένων των θυρών, χωρίς κοινό και δημοσιογράφους, θα γίνει η δίκη δύο ηγετικών μορφών του ρωσικού θεάτρου που κατηγορούνται για «δικαιολόγηση της τρομοκρατίας», έπειτα από δικαστική απόφαση, η οποία ενέκρινε το αίτημα των εισαγγελέων για την διεξαγωγή της δίκης με αυτό τον τρόπο.
Πρόκειται για τη σκηνοθέτη Ζένια Μπερκόβιτς και τη θεατρική συγγραφέα Σβετλάνα Πετριιτσούκ, που συνελήφθησαν τον Μάιο πέρυσι για την παράσταση «Finist, το γενναίο γεράκι», η οποία αφηγείται την ιστορία των Ρωσίδων που παντρεύτηκαν τρομοκράτες του Ισλαμικού Κράτους.
Γερμανία: Μετατρέπεται σε «νέα Ουγγαρία»; Το Βερολίνο εναντίον νέων κυρώσεων στη Ρωσίας - Δυσαρέσκεια στις Βρυξέλλες
Η υπόθεση αποτελεί νομικό ορόσημο στη Ρωσία και δοκιμασία των ορίων της καλλιτεχνικής ελευθερίας. Η Μπερκόβιτς και η Πετριιτσούκ είναι οι δύο πιο εξέχουσες προσωπικότητες του πολιτισμού που δικάζονται από τότε που η Ρωσία εισέβαλε στην Ουκρανία τον Φεβρουάριο του 2022, γεγονός που ώθησε πολλούς καλλιτέχνες, σκηνοθέτες και συγγραφείς να φύγουν στο εξωτερικό.
Ο δικαστής Γιούρι Μάσιν (του 2ου Δυτικού περιφερειακού στρατοδικείου) ενέκρινε το αίτημα των εισαγγελέων να συνεχιστεί η δίκη χωρίς την παρουσία κοινού λόγω των υποτιθέμενων απειλών προς ορισμένους από τους συμμετέχοντες που δημοσιεύθηκαν σε μια εφημερίδα και σε κανάλια Telegram, μετέδωσε το ανεξάρτητο ειδησεογραφικό πρακτορείο Mediazona από το δικαστήριο. Δεν ήταν σαφές ποιος είχε απειληθεί και με ποιον τρόπο.
Ο δικαστής ανακοίνωσε την απόφασή του την ένατη ημέρα της δίκης, καθώς η υπεράσπιση ήταν έτοιμη να αρχίσει να παρουσιάζει τα στοιχεία της. Ο συνήγορος υπεράσπισης Σεργκέι Μπανταμσίν δήλωσε ότι η κίνηση αυτή δείχνει την αδυναμία της κατηγορίας.
«Από τη μία πλευρά, αυτό ικανοποιεί την πλευρά της υπεράσπισης - βρισκόμαστε στον σωστό δρόμο. Από την άλλη πλευρά, πρόκειται για χειραγώγηση», δήλωσε στον ιστότοπο Mediazona.
«Φίμωση» και «λογοκρισία» η δίκη των καλλιτεχνίδων
Συνάδελφοί τους καλλιτέχνες, υπέρμαχοι των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και ακτιβιστές της ελευθερίας του λόγου έχουν κινητοποιηθεί για να υποστηρίξουν την 39χρονη Μπερκόβιτς και την 44χρονη Πετριτσούκ, οι οποίες αρνούνται οποιαδήποτε ενοχή. Σε περίπτωση που καταδικαστούν αντιμετωπίζουν ποινή φυλάκισης έως και επτά ετών.
«Σκηνοθέτησα την παράσταση για να αποτρέψω την τρομοκρατία», δήλωσε η Μπέρκοβιτς κατά την έναρξη της δίκης τον περασμένο μήνα, προσθέτοντας ότι «καταδίκαζε και μόνο αηδία νιώθει» απέναντι στους τρομοκράτες.
Εβδομάδες πριν από τη δίκη τους, η Μπερκόβιτς και η Πετριτσούκσυμπεριλήφθηκαν στον επίσημο κατάλογο «τρομοκρατών και εξτρεμιστών» της Ρωσίας, όπως και πολλές χιλιάδες άτομα και οντότητες που έχουν χαρακτηριστεί με παρόμοιο τρόπο στο πλαίσιο της καταστολής της θεωρούμενης ανατρεπτικής δραστηριότητας, η οποία εντάθηκε μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία.
Το Κρεμλίνο δεν σχολιάζει μεμονωμένες περιπτώσεις, αλλά λέει ότι η Ρωσία βρίσκεται σε έναν υπαρξιακό αγώνα με τη Δύση και πρέπει να υπερασπιστεί τους νόμους της και τον εαυτό της.
Η υπόθεση της εισαγγελίας βασίζεται εν μέρει στην κατάθεση ενός προστατευόμενου μάρτυρα που κατέγραψε κρυφά σε βίντεο την παράσταση στο τηλέφωνό του και το παρέδωσε στις αρχές.
Ο μάρτυρας, που κατέθεσε με το ψευδώνυμο «Νικίτα», είπε στη δίκη ότι πίστευε ότι το έργο απεικόνιζε τους τρομοκράτες ως θύματα και το ρωσικό κράτος και την κοινωνία ως ένοχους που ωθούσαν νεαρά κορίτσια να ενταχθούν στο Ισλαμικό Κράτος.
Είπε ότι έπρεπε να κρατήσει μυστική την ταυτότητά του, καθώς φοβόταν για την καριέρα και την υγεία του αν δημοσιοποιούνταν.
