Από τη Γενική Γραμματεία Θρησκευμάτων, στο πλαίσιο της προετοιμασίας για το Ραμαζάνι ανακοινώθηκε ότι το Γενί Τζαμί, ένα σημαντικό μνημείο της περιόδου της Τουρκοκρατίας στη Θεσσαλονίκη, θα παραχωρηθεί για πρώτη φορά στους μουσουλμάνους για την τέλεση της προσευχής κατά την εορτή της Λύσης της Νηστείας του Ραμαζανίου (Eid al Fitr) στις 10 Απριλίου 2024. Αυτό ανακοινώθηκε χθες.
Θλιβερές εικόνες και φέτος στην Πόλη: Πλένουν με ροδόνερο την Αγία Σοφία ενόψει Ραμαζανιού
Συγκεκριμένα, στην Αθήνα, δεδομένης της λειτουργίας του Ισλαμικού Τεμένους Αθηνών, δεν υφίσταται ανάγκη παραχώρησης χώρων από τον Δήμο Αθηναίων και τους όμορους δήμους για την τέλεση της προσευχής κατά την 10η Απριλίου. Ωστόσο, ειδικά για τις περιοχές της Ρόδου και της Θεσσαλονίκης θα δοθεί προς χρήση από τους μουσουλμάνους συμπολίτες και επισκέπτες της περιοχής, για την προσευχή της 10ης Απριλίου, το Τέμενος «Σουλεϊμανίγιε» και το Τέμενος «Γενί Τζαμί» αντίστοιχα. Ο ιμάμης θα επιλεγεί από το ελληνικό κράτος.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της Γενικής Γραμματείας Θρησκευμάτων, στην Αττική εκτός από το Ισλαμικό Τέμενος Αθηνών λειτουργούν ακόμη 15 αδειοδοτημένα τζαμιά, ενώ τα ανεπίσημα υπολογίζονται σε 55 με 60. Στη Θράκη λειτουργούν περί τα 300 τζαμιά, και από ένα στην Κω, τη Ρόδο, τη Θήβα και τη Θεσσαλονίκη (στον τελευταίο όροφο της Θεολογικής Σχολής του ΑΠΘ), ενώ το Γενί Τζαμί χρησιμοποιείται ως εκθεσιακός χώρος της Δημοτικής Πινακοθήκης Θεσσαλονίκης.
Οι μουσουλμάνοι Ελληνες πολίτες είναι περίπου 125.000 και ζουν κατά κύριο λόγο στη Θράκη. Στην Αττική οι μουσουλμάνοι πρόσφυγες και μετανάστες υπολογίζονται σε 250.000, με τη μεγαλύτερη κοινότητα να είναι η πακιστανική. Βεβαίως, πολλοί λιγότεροι υπάρχουν και σε διάφορες περιοχές της χώρας (Ηλεία, Κρήτη, Θήβα), για να καλύψουν τις ανάγκες των γεωργικών καλλιεργειών σε εργατικά χέρια.
Να σημειωθεί ότι κατά τη νηστεία (περίπου από την Ανατολή έως τη Δύση του ηλίου) του Ραμαζανίου δεν επιτρέπεται η βρώση και η πόση οιασδήποτε τροφής ή υγρού (υφίστανται εξαιρέσεις που προβλέπονται αναλυτικά) και ότι οι ώρες προσευχής δεν είναι κοινές για όλη τη χώρα, αλλά διαφοροποιούνται.
Οπως ανέφερε στην «Καθημερινή» ο γενικός γραμματέας Θρησκευμάτων Γεώργιος Καλαντζής, η Ελλάδα από το 2011 παραχωρεί δωρεάν δημοτικούς χώρους σε μουσουλμάνους συμπολίτες μας για την τέλεση της προσευχής του Eid al Fitr και του Eid al Adha καθώς και ορισμένα τεμένη που όλο τον υπόλοιπο χρόνο λειτουργούν ως μνημεία, όπως το Σουλεϊμανίγιε στη Ρόδο ή το Γενί Τζαμί στη Θεσσαλονίκη.
«Δεν γνωρίζω άλλη ευρωπαϊκή χώρα που να πράττει κάτι τέτοιο. Επίσης, είμαστε η μοναδική ευρωπαϊκή χώρα που κατασκεύασε και λειτουργεί με δικά της χρήματα ένα τέμενος στην πρωτεύουσά της. Και αυτό δεν το έχουμε κάνει για καμία άλλη θρησκευτική κοινότητα της Ελλάδας», τόνισε ο ίδιος. Παράλληλα, όπως συμπλήρωσε, «η Ελλάδα συντηρεί, δαπανώντας εκατομμύρια ευρώ, πολλά τεμένη που είναι μνημεία και ανήκουν στον πολιτιστικό της πλούτο. Το Τέμενος Ζινζιρλί στις Σέρρες ή το Τέμενος Σουλεϊμανίγιε στη Ρόδο είναι μόνο δύο παραδείγματα. Το υπουργείο Πολιτισμού κάνει μια εκπληκτική δουλειά. Η τεχνογνωσία των Ελλήνων αρχαιολόγων στη συντήρηση μνημείων είναι η κορυφαία παγκοσμίως».
Σύμφωνα με τις ετήσιες εκθέσεις περιστατικών εις βάρος χώρων θρησκευτικής σημασίας, τα περιστατικά εις βάρος τζαμιών που έγιναν τα τελευταία 8 χρόνια αντιπροσωπεύουν ένα πολύ μικρό ποσοστό, περίπου το 1% του συνόλου, ενώ το 96% αφορά την Ορθόδοξη Εκκλησία και το 1,5% τον Εβραϊσμό.
Οπως παρατηρεί ο κ. Καλαντζής, «αυτά είναι τα γεγονότα και μιλούν από μόνα τους. Η Ελλάδα είναι μια σύγχρονη ευρωπαϊκή δημοκρατία που εγγυάται και προστατεύει τη θρησκευτική ελευθερία όλων των πολιτών της. Συγχρόνως, όμως, γνωρίζει ότι πρέπει να προστατεύει τους πολίτες της από τον κίνδυνο κάθε είδους ριζοσπαστικοποίησης, συμπεριλαμβανομένης της θρησκευτικής».
Το Γενί Τζαμί
Το Γενί Τζαμί βρίσκεται επί της οδού Αρχαιολογικού Μουσείου 30 στη Θεσσαλονίκη. Χτίστηκε το 1902 από τον Ιταλό αρχιτέκτονα Vitaliano Poselli και χρησίμευε ως τόπος λατρείας για τους εξισλαμισθέντες Εβραίους, τους επονομαζόμενους Ντονμέδες (Dönme/Donmeh).
Μετά την ανταλλαγή των πληθυσμών το 1922 στέγασε για μικρό διάστημα πρόσφυγες. Από το 1963 χρησιμοποιήθηκε ως αρχαιολογικό μουσείο της πόλης, γι’αυτό και είναι γνωστό και ως «παλαιό αρχαιολογικό μουσείο».
Το κτίριο έχει δύο ορόφους και συνδυάζει την μουσουλμανική παράδοση με τον αρχιτεκτονικό συρμό του καιρού του (στοιχεία του αρχιτεκτονικού ρεύματος του εκλεκτικισμού, που χρησιμοποίησε ο αρχιτέκτονας και σε πολλά άλλα κτίριά του, που σώζονται στην πόλη, όπως στο Διοικητήριο, το κτίριο της παλιάς Φιλοσοφικής, το Γ’ Σώμα Στρατού, τη βίλα Αλλατίνι κ.ά.).
Στο προαύλιό του υπάρχει πλούσια συλλογή μαρμάρινων γλυπτών της Ρωμαϊκής εποχής και των πρωτοχριστιανικών χρόνων (σαρκοφάγοι, επιτύμβια, ανάγλυφα, τιμητικές και ταφικές στήλες κ.λ.π.) από ολόκληρη τη Θεσσαλονίκη.
Σήμερα χρησιμοποιείται ως εκθεσιακός χώρος της Δημοτικής Πινακοθήκης Θεσσαλονίκης.
