Ο ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν θα υποδεχθεί την Τρίτη 22 και 24 Οκτωβρίου πάνω από είκοσι ξένους αρχηγούς κρατών και κυβερνήσεων, στο πλαίσιο συνόδου συμμάχων και εταίρων με επιδίωξη να επιδειχθεί η δύναμη της Ρωσίας και η αποτυχία της προσπάθειας της Δύσης να την απομονώσει αφότου επιτέθηκε στην Ουκρανία.

Η σύνοδος των BRICS, δηλαδή της συμμαχίας των αναδυόμενων οικονομιών, αναμένεται να συγκεντρώσει στην Καζάν, στις όχθες του Βόλγα, 24 ξένους ηγέτες και τον Γενικό Γραμματέα του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες, σύμφωνα με το Κρεμλίνο, που καυχιέται πως πρόκειται για το "πιο σημαντικό διπλωματικό γεγονός που οργανώθηκε ποτέ στη Ρωσία".

Η σύνοδος αυτή, σε πείσμα των δυτικών κυρώσεων που έχουν επιβληθεί στη Ρωσία, θα διεξαχθεί καθώς η Μόσχα κερδίζει έδαφος στα μέτωπα του πολέμου στην Ουκρανία και σφυρηλατεί στενές συμμαχίες με τους κυριότερους αντιπάλους των ΗΠΑ — την Κίνα, το Ιράν και τη Βόρεια Κορέα.

Το Κρεμλίνο καταφέρνει επίσης να διατηρεί εταιρικές σχέσεις με χώρες που εξακολουθούν να έχουν δεσμούς με τη Δύση.

Οι πρόεδροι της Κίνας Σι Τζινπίνγκ και του Ιράν Μασούντ Πεζεσκιάν αναμένεται να είναι παρόντες. Η Μόσχα λογαριάζει επίσης στη συμμετοχή του πρωθυπουργού της Ινδίας Ναρέντρα Μόντι και του προέδρου της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν.

Εξαιτίας της παρουσίας του κ. Πεζεσκιάν, εν μέσω κλιμάκωσης με το Ισραήλ, οι συμμετέχοντες στη σύνοδο αναμένεται να συζητήσουν (και) για τους πολέμους στη Λωρίδα της Γάζας και στον Λίβανο. Όμως στα ζητήματα αυτά, η Ρωσία μοιάζει να θέλει να κρατήσει τις αποστάσεις της, περιοριζόμενη ως τώρα να απευθύνει εκκλήσεις στα μέρη να επιδείξουν αυτοσυγκράτηση.

Το μήνυμα Πούτιν εν όψει της συνόδου: Οι BRICS,  όχι η Δύση είναι οι μοχλοί της παγκόσμιας ανάπτυξης

"Οι χώρες της ένωσης μας είναι ουσιαστικά οι μοχλοί της παγκόσμιας οικονομικής ανάπτυξης. Στο άμεσο μέλλον, οι BRICS θα δημιουργήσουν την κύρια αύξηση του παγκόσμιου ΑΕΠ", ήταν το μήνυμα της ομιλίας του Βλαντίμιρ Πούτιν προς αξιωματούχους και επιχειρηματίες στο επιχειρηματικό φόρουμ BRICS, εν όψει της συνόδου κορυφής.

"Η οικονομική ανάπτυξη των μελών των BRICS θα εξαρτάται όλο και λιγότερο από εξωτερική επιρροή ή παρέμβαση. Αυτό είναι ουσιαστικά οικονομική κυριαρχία", πρόσθεσε ο Πούτιν.

Η Ρωσία επιδιώκει επίσης τη συνεργασία με άλλες χώρες για την αναμόρφωση του παγκόσμιου χρηματοπιστωτικού συστήματος και τον τερματισμό της κυριαρχίας του δολαρίου ΗΠΑ.

Ο Ρώσος πρόεδρος ανέφερε ότι 30 χώρες σε όλο τον κόσμο έχουν εκφράσει ενδιαφέρον να συνεργαστούν ή και να ενταχθούν στην ομάδα των BRICS και ότι η σύνοδος κορυφής  θα εξετάσει πιθανές επιλογές για περαιτέρω διεύρυνση της ομάδας. "Οι πόρτες είναι ανοιχτές, δεν εμποδίζουμε κανέναν", είπε ο Πούτιν σε δημοσιογράφους από τις χώρες BRICS.

Ο Βλ. Πούτιν αναφέρθηκε επίσης σε ορισμένες τις πρωτοβουλίες που είχε προηγουμένως περιγράψει η Ρωσία πριν από τη σύνοδο κορυφής, συμπεριλαμβανομένων της δημιουργίας ενός κοινού συστήματος διασυνοριακών πληρωμών και μιας αντασφαλιστικής εταιρείας.

Ο Βλ. Πούτιν ανέφερε ειδικότερα ότι τα κράτη μέλη των BRICS εργάζονται για τη δημιουργία ενός συστήματος χρηματοοικονομικών συναλλαγών παρόμοιο με το SWIFT, απρόσβλητο από τις δυτικές κυρώσεις και για τη χρήση εθνικών ψηφιακών νομισμάτων για τη χρηματοδότηση επενδυτικών έργων με υψηλές δυνατότητες ανάπτυξης εντός και εκτός BRICS.

Ο Ρώσος πρόεδρος τόνισε επίσης ότι οι οικονομικές πρωτοβουλίες της Ρωσίας για τη σύνοδο κορυφής συνεπάγονται την εκτεταμένη χρήση εθνικών νομισμάτων, ενώ διευκρίνισε ότι οι συζητήσεις για τη δημιουργία ενιαίου νομίσματος για τον όμιλο BRICS είναι  "πρόωρες".

Παράλληλα, κάλεσε τη Νέα Τράπεζα Ανάπτυξης, το μοναδικό πολυμερές αναπτυξιακό ίδρυμα των BRICS, να επενδύσει σε τεχνολογία και υποδομές σε όλες τις χώρες του Παγκόσμιου Νότου. "Ως αναπτυξιακό ίδρυμα, η τράπεζα λειτουργεί ήδη ως εναλλακτική λύση σε πολλούς δυτικούς χρηματοπιστωτικούς μηχανισμούς και φυσικά θα συνεχίσουμε να την αναπτύσσουμε", είπε ο Ρώος πρόεδρος, ενώ κατέληξε ζητώντας την αύξηση των επενδύσεων στο ηλεκτρονικό εμπόριο και την τεχνητή νοημοσύνη.

Αντίβαρο στις δυτικές πιέσεις

Η σύνοδος κορυφής της BRICS σκοπό έχει "να δείξει πως η Ρωσία όχι μόνο απέχει παρασάγγας από το να είναι απομονωμένη, αλλά έχει εταίρους και συμμάχους", συνόψισε στο Γαλλικό Πρακτορείο ο Κονσταντίν Καλάτσεφ, πολιτικός αναλυτής με βάση τη Μόσχα.

Καθώς εκκρεμεί σε βάρος του ένταλμα σύλληψης που εκδόθηκε από το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο τον Μάρτιο του 2023, εξαιτίας των εκτοπισμών παιδιών από την Ουκρανία στη Ρωσία για την οποία κατηγορεί το Κίεβο τη Μόσχα, ο Βλαντίμιρ Πούτιν υποχρεώθηκε να μη συμμετάσχει στην προηγούμενη σύνοδο, στη Νότια Αφρική.

Σε αυτή τη σύνοδο, εντός έδρας, το Κρεμλίνο κρίνει πως είναι "κρίσιμο" να επιδειχθεί ότι υπάρχει "εναλλακτική στις δυτικές πιέσεις (...) και πως ο πολυπολικός κόσμος είναι μια πραγματικότητα", σύμφωνα με τον κ. Καλάτσεφ.

Η Μόσχα δεν παύει να παρουσιάζει την επίθεσή της εναντίον της Ουκρανίας όχι ως κατακτητικό πόλεμο, παρότι έχει προχωρήσει στην προσάρτηση ουκρανικών περιφερειών, αλλά ως σύρραξη που προκάλεσε ο αμερικανικός ηγεμονισμός.

"Η Ρωσία (...) επιδιώκει σχέσεις στηριγμένες στο διεθνές δίκαιο κι όχι κανόνες που ορίζονται από κάποιες συγκεκριμένες χώρες, ιδίως τις ΗΠΑ", δήλωσε ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου Ντμίτρι Πεσκόφ, σύμφωνα με τον οποίο τη θέση αυτή υποστηρίζει "η συντριπτική πλειοψηφία των χωρών" του κόσμου.

Συσπειρώνοντας τον "παγκόσμιο Νότο και την Ανατολή" για να αποτελέσει αντίβαρο, σύμφωνα με τη Μόσχα, στη Δύση, η BRICS εννοεί να "οικοδομήσει πλίνθο τον πλίνθο γέφυρα προς δικαιότερη παγκόσμια τάξη", έχει επιχειρηματολογήσει ο σύμβουλος του Κρεμλίνου για διπλωματικά θέματα Γιούρι Ουσακόφ.

Για τις χώρες της Δύσης, η Ρωσία κινείται απεναντίας έχοντας πάντα λογική κυριαρχίας επί των γειτόνων της κι επιδιώκει την επιβολή του δικαίου του ισχυρότερου σε διεθνή κλίμακα.

Παρουσιάζοντας το "σχέδιό του για τη νίκη", ο ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι εξάλλου έκρινε πως η επιτυχία της Ρωσίας θα ήγειρε κίνδυνο να υπάρξουν μιμητές της.

"Αν ο Πούτιν επιτύχει τους παράφρονες σκοπούς του —γεωπολιτικούς, στρατιωτικούς, ιδεολογικούς και οικονομικούς—, άλλοι δυνητικοί επιτιθέμενοι θα έχουν την αίσθηση πως οι επιθετικοί πόλεμοι μπορεί να τους φανούν επωφελείς", υποστήριξε.

Με τέσσερα μέλη (Βραζιλία, Ρωσία, Ινδία, Κίνα) όταν δημιουργήθηκε το 2009, η συμμαχία BRIC διευρύνθηκε, συμπεριέλαβε πρώτα τη Νότια Αφρική —όταν έγινε BRICS— το 2010 προτού νωρίτερα φέτος εντάξει διάφορες αναδυόμενες οικονομίες, ανάμεσα τους την Αίγυπτο και το Ιράν.

Η Τουρκία, μέλος του NATO που έχει πολύ περίπλοκη σχέση τόσο με τη Ρωσία, όσο και με τη Δύση, ανακοίνωσε στις αρχές Σεπτεμβρίου πως επιθυμεί να ενταχθεί στη συμμαχία.

Σύμφωνα με τον κ. Ουσακόφ, όλα τα κράτη μέλη των BRICS θα εκπροσωπηθούν σε επίπεδο αρχηγών κρατών ή κυβερνήσεων, με μοναδική εξαίρεση τη Σαουδική Αραβία, η οποία έχει κάνει γνωστό πως θα στείλει τον επικεφαλής της διπλωματίας της.

Η απουσία του πρίγκιπα διαδόχου Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν, του de facto ηγέτη της Σαουδικής Αραβίας, που ταξίδεψε αυτή την εβδομάδα στις Βρυξέλλες, έδωσε τροφή σε σεναριολογία περί διαφωνιών ανάμεσα στις δυο παγκόσμιες ενεργειακές δυνάμεις βαρέων βαρών.

"Είναι σαφές ότι το Κρεμλίνο θα προτιμούσε να δει τον πρίγκιπα διάδοχο" να συμμετέχει, εκτίμησε ο κ. Καλάτσεφ, προσθέτοντας πάντως πως κατ’ ουσία "όλα πάνε μάλλον καλά" για τη ρωσική προεδρία.