Ο Πάπυρος του Δερβενίου, το αρχαιότερο «βιβλίο» της Ευρώπης, κατέχει ξεχωριστή θέση στην παγκόσμια πολιτιστική κληρονομιά και εδώ και λίγους μήνες βρίσκεται επισήμως υπό τη σκέπη της UNESCO.

Το μοναδικό αυτό εύρημα, αποτελεί το αρχαιότερο αναγνώσιμο χειρόγραφο της Ευρώπης και ήρθε στο φως το 1962 στο Δερβένι Θεσσαλονίκης, ανάμεσα στα υπολείμματα της νεκρικής πυράς ενός πλούσια κτερισμένου τάφου των ύστερων κλασικών χρόνων.

Ιστορική απόφαση της UNESCO: Τα Γλυπτά του Παρθενώνα να επιστρέψουν στην Ελλάδα

Η γραφή του παπύρου χρονολογείται ανάμεσα στο 340 και στο 320 π.Χ., το βιβλίο όμως το οποίο αντιγράφεται σε αυτόν είναι πολύ παλαιότερο και χρονολογείται περίπου στο 420-410 π.Χ. Σύμφωνα με τους μελετητές, το κείμενο που κινείται στα όρια μεταξύ θεολογίας και φιλοσοφίας, ανήκει στην ορφική γραμματεία. Ο συγγραφέας του βιβλίου ήταν πιθανότατα ο Ευθύφρων από τα Πρόσπαλτα της Αττικής. Το εύθραυστο αυτό εύρημα, θεωρείται κομβικής σημασίας τεκμήριο στη μελέτη της αρχαίας ελληνικής θρησκείας και φιλοσοφίας και η ένταξή του στον Διεθνή Κατάλογο της UNESCO αποτελεί σημαντική επιτυχία του Αρχαιολογικού Μουσείου Θεσσαλονίκης.

Ο Πάπυρος του Δερβενίου, αποτελεί από τον Οκτώβριο του 2015 την πρώτη ελληνική εγγραφή στον διεθνή κατάλογο του προγράμματος της Unesco «Μνήμη του Κόσμου» (Memory of the World).

Ο φάκελος της υποψηφιότητας υποβλήθηκε από την πρόεδρο της Ελληνικής Εθνικής Επιτροπής για την Unesco, Αικατερίνη Τζιτζικώστα, με βάση πρόταση της Ελληνικής Επιτροπής για το Πρόγραμμα «Μνήμη του Κόσμου», πρόεδρος της οποίας είναι ο ομότιμος καθηγητής του Εθνικού Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών Παναγιώτης Νικολόπουλος.

Θεσσαλονίκη: 15 μνημεία στην λίστα της UNESCO

Για την επιστημονική τεκμηρίωση της υποψηφιότητας, η επιτροπή συνεργάστηκε με τη διευθύντρια του Αρχαιολογικού Μουσείου Θεσσαλονίκης Πολυξένη Αδάμ-Βελένη και την αρχαιολόγο Δόμνα Τερζοπούλου.

«Η εγγραφή του Παπύρου του Δερβενίου στη Μνήμη του Κόσμου της UNESCO έχει εξαιρετική σημασία για την Ελλάδα. Έχει εθνική σημασία, γιατί δείχνει και συνέχεια του πολιτισμού μας, αλλά και επιστημονική, γιατί είναι ένας πάπυρος που εντάσσεται τους καλούμενους παπύρους της λογοτεχνίας και έχει φιλοσοφικό ενδιαφέρον» τόνισε ο υφυπουργός Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων Θεοδόσης Πελεγρίνης στον χαιρετισμό που απηύθυνε στην πρώτη επίσημη εκδήλωση για την εγγραφή του Πάπυρου του Δερβενίου στον Διεθνή Κατάλογο  της UNESCO «Μνήμη του Κόσμου», που πραγματοποιήθηκε στο Αρχαιολογικό Μουσείο Θεσσαλονίκης.

«Θα πρέπει να μιλήσω για τη φιλοσοφική διάστασή του, γιατί ένα από τα σπαράγματα αναφέρεται στον Ηράκλειτο, τοποθετείται δίπλα στα σπαράγματα που έχουν εκδώσει οι κλασικοί φιλόλογοι και ιστορικοί της φιλοσοφίας: Βάλτερ Κραντς και Χέρμαν Ντιλς» προσέθεσε ο κ. Πελεγρίνης.

Αφγανιστάν: Έκκληση UNESCO για το άνοιγμα των σχολείων για τα κορίτσια

«Είναι μια πολύ σημαντική ημέρα για το Αρχαιολογικό Μουσείο Θεσσαλονίκης, για τη Μακεδονία, για την Ελλάδα, και πιστεύω ότι μετά από αυτό μπορούν να ακολουθήσουν και πολλές άλλες εγγραφές. Η επιτυχία αυτή οφείλεται στο ότι υποβλήθηκε ένας πλήρης και πολύ υψηλών προδιαγραφών φάκελος. Ο Πάπυρος του Δερβενίου είναι ένα εξαιρετικά σημαντικό εύρημα και ένα εξαιρετικά μοναδικό τεκμήριο της αρχαιότητας» είπε η διευθύντρια του Αρχαιολογικού Μουσείου Θεσσαλονίκης Πολυξένη Βελένη.