Ο παλαιότερος γρίφος, που σώζεται ως σήμερα, οφείλεται σε δυο αρχαίους Έλληνες αρχιτέκτονες, τον Σαύρο και τον Βάτραχο.
Οι αρχιτέκτονες αυτοί ανήγειραν στη Ρώμη, κατά διαταγήν του Οκταβιανού Αύγουστου, τα δύο ιερά της θαυμάσιας Στοάς της Οκταβίας.
Όμως, την εποχή εκείνη απαγορευόταν στη Ρώμη δια νόμου στους αρχιτέκτονες να σκαλίζουν την υπογραφή τους στα δημόσια οικοδομήματα, που οι ίδιοι κατασκεύαζαν. Γι’ αυτό, οι δύο Έλληνες καλλιτέχνες σκέφτηκαν να καταπατήσουν την απαγόρευση αυτή, σκαλίζοντας πάνω στα ιερά ένα είδος γρίφου, που δεν ήταν παρά η υπογραφή τους.
Έτσι, φιλοτέχνησαν πάνω σ’ έναν κίονα μια σαύρα κι έναν βάτραχο, που παρέπεμπαν πονηρά και με τρόπο γριφοειδή στα ονόματά τους, ώστε να μην απολησμονηθούν με την πάροδο των χρόνων.
Ο κίονας αυτός έχει σωθεί μέχρι τις μέρες μας και διατηρείται στη Βασιλική του Αγίου Λαυρεντίου, έξω από τα τείχη της Ρώμης. Επάνω του φαίνονται καθαρά οι μαρμάρινες σκαλιστές απεικονίσεις μιας σαύρας κι ενός βάτραχου, που θα συμβολίζουν στην αιωνιότητα τα ονόματα των δύο Ελλήνων αρχιτεκτόνων.
Η είδηση δημοσιεύθηκε στο περιοδικό «ΜΠΟΥΚΕΤΟ», στις 26/02/1933…
