Η θέση της χερσονήσου του Άθωνα μετά την απελευθέρωσή της από τους Τούρκους καθορίστηκε στη διάσκεψη του Λονδίνου του 1912: το Άγιο Όρος δηλώνεται ως ανεξάρτητη πολιτεία, η οποία βρίσκεται κάτω από την προστασία της Ρωσίας.
Με τη συνθήκη της Λοζάνης το 1923 αποφασίστηκε η ένωση του Άθωνα στο Ελληνικό κράτος. Από το 1926 το ιερό βουνό έγινε συστατικό μέρος της Ελλάδας.
Κατά τη Χιτλερική περίοδο τα μοναστήρια του Άθω διατήρησαν την αυτονομία τους και δεν υπέφεραν από την έλλειψη υλικών.
Σοβαρή ζημιά προκλήθηκε αργότερα, κατά τη διάρκεια του εμφύλιου πολέμου στην Ελλάδα (1946 – 1949), όταν μεταφέρθηκαν οι στρατιωτικές ενέργειες στο έδαφος της χερσονήσου του Άθω.
Τώρα ο Άθως και πάλι δέχεται τους προσκυνητές και τους μοναχούς. Σε αυτό βασίζεται και η μεγάλη ελπίδα για την πνευματική αναγέννηση της ορθοδοξίας.
Τον Ιούλιο του 2011 μια διεθνής ομάδα σπηλαιολόγων εξερεύνησε 26 σπήλαια του Αγίου Όρους.
Πρόσφατα δημοσιοποίησαν μικρή περίληψη των εργασιών τους.
