Ο Φλεβάρης κι αν φλεβίσει, καλοκαίρι θα μυρίσει... Πρώτη μέρα του Φλεβάρη και η λαϊκή παράδοση έχει πολλά να πει για τον κουτσοφλέβαρο, τον τελευταίο μήνα του χειμώνα, τον προάγγελο της άνοιξης
Οι αρχαίοι Ρωμαίοι είχαν ως Πρωτοχρονιά την 1η Μαρτίου, συνεπώς ο Φεβρουάριος ήταν ο τελευταίος μήνας του χρόνου, γι' αυτό «έκλειναν οι λογαριασμοί» με το παλιό, γινόταν το ξεκαθάρισμα για να μπει το καινούργιο. Ο Φεβρουάριος πήρε το όνομά του από το λατινικό ρήμα «februo», που σημαίνει καθαρίζω, εξαγνίζω.
Στην Ελλάδα ο λαός συγχέει τον Φλεβάρη με τις φλέβες: τις φλέβες των ποταμών που γεμίζουν νερό ή τις φλέβες των δέντρων που φουσκώνουν. Καμία σχέση... Στην ορεινή Ελλάδα έφεραν στα μέτρα τους το όνομα παρομοιάζοντάς το με τη βαρυχειμωνιά και τους θανάτους που προκαλεί: «Ο Φλεβάρης φλέβες ανοίγει και πόρτες σφαλνά». Το ρήμα φλεβαρίζω, σημαίνει πως έρχεται ο Φλεβάρης, το τέλος του χειμώνα, η αρχή της άνοιξης. Ακόμη το φλεβίζω, σημαίνει: κάνω δυνατό κρύο, δίνοντας έτσι και δεύτερη έννοια στη λέξη φλεβίζω: δυναμώνω.
Οι 28 μέρες του Φλεβάρη
Επιστημονικά το γεγονός ότι ο μήνας Φεβρουάριος έχει 28 ημέρες και στα δίσεκτα έτη έχει 29 ημέρες, έχει να κάνει με την ταχύτητα περιστροφή της Γης. Κατά την Ιουρασική περίοδο (την εποχή των δεινοσαύρων, πριν από 145 εκατ. χρόνια), η Γη έκανε μια πλήρη περιστροφή σε σχέση με το άξονά της σε 22 ώρες αντί σε 24 που είναι σήμερα. Το ότι με την πάροδο των χιλιετηρίδων φτάσαμε στο γεγονός του 24ώρου οφείλεται στις παλιρροϊκές δυνάμεις που ασκούνται στους ωκεανούς από την Σελήνη και τον Ήλιο κατά πρώτο λόγο και τους υπόλοιπους πλανήτες κατά δεύτερο λόγο.
Η παλίρροια των ωκεανών λειτουργεί σαν σφυρί. Με την περιστροφή της Γης, οι φουσκωμένοι ωκεανοί λόγω των παλιρροϊκών δυνάμεων συγκρούονται συνεχώς με την ξηρά (για την ακρίβεια με τα στέρεα τμήματα του φλοιού της γης) και αυτό σιγά σιγά φρενάρει λίγο λίγο την περιστροφή της Γης. Ο χρόνος (εννοούμε την αίσθηση του έτους όπως την εννοούμε ημερολογιακά στη Γη) δεν είναι ακριβώς 365 ημέρες, όπως έχει επικρατήσει.
Για την ακρίβεια το ημερολογιακό έτος είναι 365 ημέρες και 6 ώρες. Αυτές τις πλεονάζουσες 6 ώρες αθροίζονται κάθε 4 χρόνια και μετατρέπονται σε μια ολόκληρη ημέρα στο τέλος του μήνα Φεβρουαρίου, κάνοντας το συγκεκριμένο έτος δίσεκτο. Με τον τρόπο αυτό, επιτυγχάνεται μια σταθερή αίσθηση της ροής του χρόνου με τις 4 εποχές του έτους να συμπίπτουν και ημερολογιακά μεταξύ τους.
