Θα αναφερθούμε σήμερα με περισσότερες λεπτομέρειες στις πολεμικές επιχειρήσεις των Καταλανών εναντίον των Οθωμανών στη Μικρά Ασία, ξεκινώντας από την αναχώρησή τους από την Κωνσταντινούπολη.

Οι Καταλανοί στον κόλπο της Αρτάκης

Μετά την αιματηρή σύγκρουσή τους με τους Γενοβέζους και έχοντας εισπράξει ήδη τέσσερις μισθούς και έναν ακόμα "δώρο" από τον Ανδρόνικο για να σταματήσουν τη σύγκρουση με τους Γενοβέζους (οι οποίοι έχασαν σ' αυτή 3.000 άνδρες!) μέσα στην Κωνσταντινούπολη, οι Καταλανοί και οι φοβεροί Αλμογάβαροι επιβιβάστηκαν σε πλοία με προορισμό τη Μικρά Ασία.

Συνολικά, η Καταλανική Εταιρεία είχε στη δύναμή της 6.500 άνδρες: 1.500 ιππείς, 4.000 Αλμογάβαρους και 1.000 πεζούς, οι περισσότεροι από τους οποίους κατάγονταν από την Καταλονία, την Αραγονία και την περιοχή της Βαλένθια.

Τη γενική διοίκηση της αρμάδας την είχε ο Φερνάντο ντε Αονές, φημισμένος ιππότης, που "έφερε" πλέον τον τίτλο του ναυάρχου. Τον Ροζέ ντε Φλορ και τους άνδρες του συνόδευαν Βυζαντινοί στρατιώτες, με αρχηγό τους τον ευγενή Μαρούλη και Αλανοί, με επικεφαλής τον Γεώργιο.

Ο στόλος έφτασε στον Κόλπο της Αρτάκης, 100 μίλια περίπου μακριά από την Κωνσταντινούπολη, κοντά στα ερείπια της αρχαίας Κυζίκου και οι στρατιώτες αποβιβάστηκαν. Ο Ροζέ ντε Φλορ πληροφορήθηκε ότι την ίδια εκείνη μέρα οι Οθωμανοί είχαν πολιορκήσει, ανεπιτυχώς, το οχυρό του κάβου. Σκέφτηκε ότι δεν θα είχαν απομακρυνθεί πολύ και έστειλε ανιχνευτές για αναγνώριση, οι οποίοι σε λίγες ώρες τον ενημέρωσαν ότι οι Οθωμανοί ήταν στρατοπεδευμένοι 6 μίλια μακριά, ανάμεσα σε τρεχούμενα νερά, με γυναίκες, παιδιά κι όλα τους τα αγαθά.

Ο ντε Φλορ δεν άφησε την ευκαιρία να πάει χαμένη. Κάλεσε τους άνδρες του και τους είπε ότι θα ήταν μεγάλη η δόξα που θα είχαν αν νικούσαν, ότι πρέπει από την αρχή να δείξουν ποιοι πραγματικά είναι και να μη χαρίσουν τη ζωή σε κανένα, παρά μόνο στα παιδιά. Τη νύχτα ξεκίνησαν με σκοπό την αυγή να αιφνιδιάσουν τους αντιπάλους τους. Επικεφαλής ήταν ο Ροζέ ντε Φλορ με τον Μαρούλη και την εμπροσθοφυλακή του ιππικού και ακολουθούσε το πεζικό που διοικούσε ο άρχοντας Κορμπαράν ντε Αλέτ, έχοντας στην κεφαλή δύο σημαίες: τη μία με τα άρματα του βασιλιά της Αραγόνας δον Χάιμε και την άλλη με τα άρματα του βασιλιά της Σικελίας δον Φρειδερίκου. Τα μεσάνυχτα πέρασαν το τείχος του κάβου και την αυγή έφτασαν στον καταυλισμό των Οθωμανών, οι οποίοι, όντας σίγουροι ότι δεν κινδυνεύουν από κανέναν, κοιμούνταν αμέριμνοι μέσα στις σκηνές τους, χωρίς να έχουν βάλει σκοπούς. Το ιππικό τους κύκλωσε και ανέλαβε δράση το πεζικό. Οι Οθωμανοί ξύπνησαν από τα χτυπήματα των σπαθιών και την αναταραχή και προσπαθούσαν να καταλάβουν ποιοι είναι αυτοί οι άγνωστοι που τους κάνουν επίθεση!

Την αυγή εκείνη πάνω από 10.000 Οθωμανοί σκοτώθηκαν, πολλά παιδιά αιχμαλωτίστηκαν και τα λάφυρα ήταν άφθονα. Ελάχιστοι μπόρεσαν να ξεφύγουν κι αυτό κυρίως γιατί οι Καταλανοί δεν γνώριζαν την περιοχή και θεώρησαν φρονιμότερο να μην τους κυνηγήσουν.

Γράφει χαρακτηριστικά, ο εχθρικά διακείμενος προς τους Καταλανούς Νικηφόρος Γρηγοράς:

"Καθώς οι Τούρκοι είδαν την άγρια οργή των Λατίνων, το θάρρος, τη στρατιωτική τους πειθαρχία και τα εξαιρετικά ισχυρά όπλα τους, ξαφνιασμένοι κι έντρομοι έφυγαν, όχι μόνο μακριά από την πόλη της Κωνσταντινούπολης, αλλά βαθύτερα, στα παλιά σύνορα της αυτοκρατορίας τους.

Ο Ροζέ ντε Φλορ έστειλε μαζί με το μαντάτο της νίκης του 4 γαλέρες γεμάτες δώρα για τον Ανδρόνικο και τον γιο του, Μιχαήλ, ενώ από μέρους των πολεμιστών, δόθηκαν στη Μαρία, τη σύζυγο του Ροζέ ντε Φλορ, τα πιο πολύτιμα από τα λάφυρα.

Ο λαός στην Κωνσταντινούπολη ένιωσε μεγάλη χαρά για τη νίκη των Καταλανών και ανακούφιση για την απομάκρυνση των Οθωμανών. Οι άρχοντες όμως δεν είδαν με καλό μάτι τη νίκη αυτή. Κυρίως ο Μιχαήλ, ο οποίος πριν λίγους μήνες με μεγάλες στρατιωτικές δυνάμεις είχε φτάσει ακριβώς στο ίδιο σημείο με τους Καταλανούς χωρίς όμως να τολμήσει να δώσει καμία μάχη με τους εχθρούς.

Οι Καταλανοί σχεδίαζαν να συνεχίσουν την εκστρατεία τους, αλλά από τις αρχές Νοεμβρίου ο καιρός χάλασε πολύ απότομα. Έτσι, αποφάσισαν με τη σύμφωνη γνώμη του αυτοκράτορα, να ξεχειμωνιάσουν στην Κύζικο και ο στόλος τους στη Χίο. Η σύζυγος του ντε Φλορ, Μαρία, με συνοδεία από 4 γαλέρες, έφτασε κι αυτή στην Κύζικο.

Η Μαρία ήταν μόλις 15 ετών, πανέμορφη και πανέξυπνη.

Στις αρχές της άνοιξης ο Ροζέ ντε Φλορ με τη Μαρία πήγαν στην Κωνσταντινούπολη για να συζητήσει ο ντε Φλορ με τον αυτοκράτορα τις επόμενες κινήσεις της Εταιρείας. Ο γιος του Ανδρόνικου, Μιχαήλ, με πρόσχημα την κακομεταχείριση των κατοίκων της Κυζίκου από τους Καταλανούς, απέφυγε να δει τον Ροζέ. Ο αυτοκράτορας όμως έδωσε πολλά χρήματα στον ντε Φλορ, την ίδια ώρα που τα ταμεία του Βυζαντίου ήταν σχεδόν άδεια! Ικανοποιημένος ο Καταλανός, επέστρεψε στην Κύζικο και τελικά, μετά από παρέμβαση της πεθεράς του, αδελφής του αυτοκράτορα, όρισε την 9η Απριλίου ως μέρα αναχώρησης για τη Φιλαδέλφεια που πολιορκούνταν από τους Οθωμανούς.

Από ένα ασήμαντο περιστατικό όμως, ξεκίνησαν συμπλοκές ανάμεσα σε Αλμογάβαρους και Αλανούς. Αποτέλεσμα ήταν να σκοτωθούν 300 Αλανοί κι ανάμεσά τους ο γιος του αρχηγού τους Γεώργιου. Οι περισσότεροι Αλανοί έφυγαν, μόνο 1.000 έμειναν μαζί με τους Καταλανούς. Η σύγκρουση αυτή είχε σοβαρές συνέπειες, όπως θα δούμε στη συνέχεια...

Οι Καταλανοί λύνουν την πολιορκία της Φιλαδέλφειας - Οι Οθωμανοί έντρομοι το βάζουν στα πόδια

Τελικά η αναχώρηση γίνεται στις αρχές Μαΐου. Από την Κύζικο έφυγαν 6.000 Καταλανοί, 1.000 Αλανοί, βυζαντινά τάγματα που διοικούσε ο Μαρούλης και μαζί τους ήταν ο Νάσταγος, μέγας πριμικήριος. Έφτασαν στην Αγχίαλο και πολιόρκησαν τη Γέρμη, οχυρωμένο μέρος όπου βρίσκονταν οι Οθωμανοί, οι οποίοι μόλις έμαθαν τον ερχομό των Καταλανών, εγκατέλειψαν έντρομοι το οχυρό και τράπηκαν σε φυγή!

Στη συνέχεια, οι Καταλανοί έφτασαν στη Γαλιάνα, στον δρόμο για τη Φιλαδέλφεια. Ο Καραμάνος Αλησύριος που πολιορκούσε την πόλη, έλυσε την πολιορκία της και αποφάσισε να αντιμετωπίσει τους Καταλανούς μακριά από τη Φιλαδέλφεια.

Είχε στη διάθεσή του 8.000 ιππείς και 12.000 πεζούς. Όλοι ήταν Καραμάνοι, φόβος και τρόμος των Βυζαντινών πληθυσμών. Η μάχη ήταν σκληρή και αμφίρροπη, τελικά όμως οι Καταλανοί επικράτησαν, προκαλώντας μεγάλες απώλειες στους εχθρούς τους. Χίλιοι ιππείς και πεντακόσιοι πεζοί Καραμάνοι εγκατέλειψαν το πεδίο της μάχης, ενώ κι ο αρχηγός τους έφυγε βαριά λαβωμένος. Όσοι Οθωμανοί ήταν στα γύρω οχυρά εγκατέλειψαν τις θέσεις τους άρον άρον!

Τα λάφυρα των Καταλανών από τη νίκη αυτή ήταν πάρα πολλά. Σημαντικότερο όμως απ' όλα ήταν η ανακούφιση που προκάλεσαν στους κατοίκους των περιοχών που ελευθέρωναν. Οι Οθωμανοί καταπίεζαν τους ντόπιους, τους έπαιρναν τις γυναίκες και τα παιδιά και βανδάλιζαν ναούς και μοναστήρια προβαίνοντας σε ιεροσυλίες σ' αυτά. Δεν δίσταζαν να προκαλέσουν καταστροφές ακόμα και σε σώματα αγίων και να αναγκάσουν πολλούς να αλλαξοπιστήσουν.

Οι κάτοικοι της Φιλαδέλφειας, με επικεφαλής τον επίσκοπο Θεόληπτο, υποδέχθηκαν με ενθουσιασμό τους Καταλανούς, οι οποίοι έμειναν 15 μέρες στην πόλη. Στη συνέχεια, αναχώρησαν για να ελευθερώσουν άλλα μέρη. Ένα από αυτά ήταν και η Κούλα, απ' όπου οι Οθωμανοί έφυγαν πανικόβλητοι. Οι κάτοικοι της πόλης ζήτησαν συγχώρεση από τον ντε Φλορ, γιατί είχαν υποταχτεί στους εχθρούς χωρίς αντίσταση. Ο Ροζέ τους συγχώρεσε, εκτός από τον κυβερνήτη, τον οποίο αποκεφάλισε, και τον πιο ηλικιωμένο στρατιωτικό, τον οποίο καταδίκασε στην κρεμάλα. Τότε έγινε κάτι παράξενο. Ο γέροντας στρατιωτικός, αν κι έμεινε μέρες κρεμασμένος, δεν  πέθανε! Αυτό θεωρήθηκε θαύμα. Έτσι τελικά έκοψαν το σκοινί και τον ελευθέρωσαν! Οι Καταλανοί επέστρεψαν στη Φιλαδέλφεια και ελευθέρωσαν κι άλλα μέρη, παίρνοντας όμως από τους κατοίκους πολλές εισφορές. Ο Νάσταγος, μην μπορώντας να βλέπει τη συμπεριφορά αυτή, επέστρεψε στην Κωνσταντινούπολη και, μέσω του Πατριάρχη, ενημέρωσε τον αυτοκράτορα για όσα είχαν συμβεί.

Εν τω μεταξύ, οι Καταλανοί έφτασαν στη Μαγνησία που βρισκόταν στις όχθες του Μαίανδρου. Εκεί ήρθαν κάτοικοι από την Τύρο και ζήτησαν τη βοήθεια του ντε Φλορ, καθώς οι Οθωμανοί έκαναν επιδρομές στην πόλη. Πραγματικά, οι Καταλανοί πήγαν στην Τύρο, έδιωξαν τους Οθωμανούς, αλλά έχασαν τον Κορμπαράν ντε Αλέτ, που χτυπήθηκε από εχθρικό βέλος. Η θλίψη των Καταλανών ήταν μεγάλη για την απώλεια του σπουδαίου αυτού πολεμιστή.

Ο Berenger de Roquefort στην Κωνσταντινούπολη και από εκεί στην Έφεσο 

Ο Berenger de Roquefort, με δύο γαλέρες, μερικές μπρατσέρες, 200 ιππείς και 1.000 Αλμογάβαρους, έφτασαν στην Κωνσταντινούπολη και από εκεί, με διαταγή του Ανδρόνικου, έφυγαν για να συναντήσουν τους συμπολεμιστές τους στη Σικελία. Η συνάντηση έγινε στην Έφεσο, μέσα σε κλίμα χαράς και μεγάλης συγκίνησης.

Ο Berenger de Roquefort πήρε το αξίωμα του σενεσάλιου, που κατείχε ο Κορμπαράν ντε Αλέτ και ως σύζυγο την κόρη του Ροζέ (προφανώς από προηγούμενο γάμο ή σχέση). Έτσι, ο ντε Φλορ εξασφάλιζε τη "συμμαχία" με τον de Roquefort.

 Στην Έφεσο οι Καταλανοί, σύμφωνα με τον Γεώργιο Παχυμέρη, έκαναν μεγάλες αγριότητες για να κερδίσουν χρήματα. Έφτασαν στο σημείο να κόβουν μέλη ανθρώπων, να βασανίζουν, ακόμα και να σφάζουν! Στην πόλη Μετελίνο έσφαξαν ένα πλούσιο άρχοντα που λεγόταν Μακράμης, επειδή δεν τους έδωσε 5.000 σκούδα που του ζήτησαν... Όλα τα λάφυρα τα έστειλαν στη Μαγνησία και μετά την Έφεσο πήγαν στην πόλη Αναία. Στην Τύρο (Θείρα) άφησαν φρουρά με επικεφαλής τον Ντιέγο ντε Ορός.

Στη συνέχεια, κατευθύνθηκαν στην Παμφυλία. Ο Σαρκανός ο Τούρκος τόλμησε να φτάσει στα γύρω περιβόλια, σκοτώνοντας και λεηλατώντας. Χωρίς να πάρουν διαταγή, οι Καταλανοί στρατιώτες επιτέθηκαν στις δυνάμεις του Σαρκανού, σκοτώνοντας 1.000 ιππείς και 2.000 πεζούς!

Συνέχισαν την πορεία τους στην Καρία και την περιοχή ανάμεσα στην Αρμενία και το Αιγαίο Πέλαγος, χωρίς να συναντήσουν καμία αντίσταση, παρά μόνο θερμή υποδοχή από τους κατοίκους, που παράλληλα θαύμαζαν τους Καταλανούς κι έβλεπαν για πρώτη φορά χριστιανικό στρατό στην περιοχή τους.

Η σκληρή μάχη στους πρόποδες του Ταύρου - Η ανταρσία στη Μαγνησία

Στους πρόποδες του όρους Ταύρος δόθηκε μία από τις πιο μεγάλες μάχες ανάμεσα σε Καταλανούς και Οθωμανούς. Όπως περιγράφεται, οι Αλμογάβαροι χτυπούσαν με τις μύτες από τα σπαθιά και τα ακόντιά τους τη γη λέγοντας "Ξύπνα σίδερο"! Ήταν μια μάχη καθοριστική, καθώς οι Οθωμανοί είχαν πολύ μεγάλες δυνάμεις και ενδεχόμενη ήττα των Καταλανών θα σήμαινε και το τέλος τους, καθώς βρίσκονταν πολύ μακριά από οποιαδήποτε πόλη, σε μια άγνωστη χώρα. Η μάχη ήταν μέχρι κάποιο σημείο αμφίρροπη. Στη συνέχεια όμως η πλάστιγγα έγειρε προς το μέρος των Καταλανών. Όπως λέει ο Μουντάνερ, 6.000 ιππείς και 12.000 πεζοί από τους Οθωμανούς έπεσαν νεκροί! Με αλαλαγμούς χαράς οι Καταλανοί στρατιώτες ζητούσαν να συνεχίσουν και να φτάσουν ως εκεί που εκτεινόταν κάποτε η ρωμαϊκή αυτοκρατορία... Μετά την καθιερωμένη συγκομιδή λαφύρων, οι Καταλανοί έφτασαν στα όρια Ανατολίας και Αρμενίας, στη λεγόμενη Σιδηρά Πύλη. Το φθινόπωρο όμως πλησίαζε και αποφάσισαν να επιστρέψουν στην Αναία για να ξεχειμωνιάσουν. Όταν πλησίαζαν στη Μαγνησία, πληροφορήθηκαν ότι ένας από τους Βυζαντινούς αξιωματικούς, ο Ατταλειάτης, με τη βοήθεια Αλανών είχε σφάξει τη φρουρά της πόλης και πήρε τους θησαυρούς που είχαν αφήσει εκεί οι Καταλανοί. Ο Ροζέ ντε Φλορ αποφάσισε να πολιορκήσει τη Μαγνησία, η οποία όμως ήταν οχυρή και είχε γενναίους υπερασπιστές. Ίσως ήταν η πρώτη φορά που οι Καταλανοί συνάντησαν τόσες δυσκολίες και είχαν τέτοιες απώλειες.

Παράλληλα ο Ανδρόνικος τον κάλεσε να γυρίσει εσπευσμένα πίσω, για να βοηθήσει τον κουνιάδο του, βασιλιά της Βουλγαρίας, που είχε να αντιμετωπίσει μια μεγάλη επανάσταση.

Τελικά, οι Καταλανοί έλυσαν την πολιορκία κι εγκατέλειψαν την Ασία. Ο Ανδρόνικος χάρηκε ιδιαίτερα, καθώς είχε θορυβηθεί από τις αλλεπάλληλες καταλανικές νίκες. Οι Καταλανοί εγκαταστάθηκαν στην πόλη της Θράκης Καλλίπολη, καθώς, όπως τους πληροφόρησαν, οι επαναστάτες στη Βουλγαρία, στο άκουσμα της είδησης ότι έρχονταν οι Καταλανοί εναντίον τους, σταμάτησαν την εξέγερση.

Πιθανότατα η δήθεν επανάσταση να ήταν επινόηση του Ανδρόνικου για να φέρει τους Καταλανούς πίσω, καθώς φοβόταν τη δύναμη και την αίγλη που είχαν αποκτήσει στη Μικρά Ασία.

Ο Berenger d' Entenza φτάνει στην Κωνσταντίνουπολη - Προβλήματα στην καταβολή των μισθών των Καταλανών - Αναταρχή στους μισθοφόρους

Ο Ροζέ ντε Φλορ πήγε στην Κωνσταντινούπολη για να αναφέρει στον αυτοκράτορα τα κατορθώματα των Καταλανών στη Μικρά Ασία και του ζήτησε χρήματα για να κάνει γενική πληρωμή. Ο αυτοκράτορας δεν χάρηκε ιδιαίτερα μ΄ αυτή την απαίτηση, αλλά υποσχέθηκε ότι σύντομα θα κατέβαλλε χρήματα για πληρωμές.

Την ίδια περίοδο έφτασε στην Καλλίπολη ο Berenger D' Entenza, με μερικές γαλέρες, πέντε αρματωμένα πλοία, τριακόσιους διαλεχτούς ιππείς και χίλιους Αλμογαβάρους. Ήταν παλιός συμπολεμιστής και φίλος του ντε Φλορ.

Όπως είδαμε, ο Berenger διορίστηκε αρχιναύαρχος από τον Ανδρόνικο και ο ντε Φλορ καίσαρας.

Τα αξιώματα που δόθηκαν στους Καταλανούς προκάλεσαν τη σφοδρή αντίδραση του Μιχαήλ, γιου του Ανδρόνικου και των άλλων Βυζαντινών αρχόντων. Η καθυστέρηση στην καταβολή των χρημάτων εξόργισε τους Καταλανούς.

Τελικά ο Ανδρόνικος τους πλήρωσε με αργυρά νομίσματα που περιείχαν τα 2/3 σε ασήμι των παλιών νομισμάτων, πράγμα που όταν το αντιλήφθηκαν οι Καταλανοί, εξαγριώθηκαν ακόμα περισσότερο. Τελικά μετά από παρασκηνιακές διαβουλεύσεις, ο Ανδρόνικος παραχώρησε στους Καταλανούς σαν φέουδο τις επαρχίες της Ασίας, με την υποχρέωση από την πλευρά των Καταλανών να βοηθούν τους Βυζαντινούς, όποτε τους χρειάζονταν. Επίσης ο εκάστοτε αυτοκράτορας θα έδινε κάθε χρόνο 30.000 σκούδα στους Καταλανούς και μεγάλη ποσότητα σιταριού. Αυτές οι συμφωνίες έγιναν με όρκο μπροστά στο εικόνισμα της Παναγίας κατά την παλιά βυζαντινή συνήθεια. Ο Ροζέ επέστρεψε στην Καλλίπολη, όπου οι άντρες τους, καθώς ήταν απλήρωτοι, ξεκίνησαν τις λεηλασίες σε περιουσίες Ελλήνων της περιοχής. Ο Ροζέ ντε Φλορ είχε δημιουργήσει καχυποψία ανάμεσα στους στρατιώτες του, η οποία ωστόσο εξαλείφθηκε μετά από μια εξαιρετική ομιλία του προς αυτούς. Σύντομα, ο Ανδρόνικος έστειλε 30.000 σκούδα προς τους Καταλανούς και χιλιάδες μόδια στάρι (μόδι: μονάδα χωρητικότητας δημητριακών, ίση με 8,75 λίτρα).

Έτσι, οι Καταλανοί ετοιμάστηκαν να ξεκινήσουν για την Ασία. Πρώτα όμως ο Ροζέ ντε Φλορ θέλησε να επισκεφθεί τον γιο του αυτοκράτορα Μιχαήλ, που βρισκόταν στην Ανδριανούπολη. Αυτό ήταν και το μοιραίο λάθος του...

Η δολοφονία του Ροζέ ντε Φλορ - Διωγμοί εναντίον των Καταλανών

Η σύζυγος του Ροζέ, Μαρία, του ζήτησε να μην επισκεφθεί τον Μιχαήλ, καθώς πίστευε ότι αυτός σχεδίαζε τον αφανισμό του. Ο ντε Φλορ όμως δεν άκουσε κανένα και με 300 καβαλάρηδες και 1.000 πεζούς ξεκίνησε για το μοιραίο ταξίδι. Στον Μιχαήλ μήνυσε ότι ήρθε να δηλώσει υπακοή προς αυτόν και να του αναφέρει παράλληλα τι σχεδίαζε να κάνει στην Ασία.

Ο Μιχαήλ τον υποδέχτηκε με τιμές και ευγένεια. Την παραμονή της αναχώρησής του ο ντε Φλορ συνέτρωγε με τον Μιχαήλ και τη σύζυγό του, Μαρία. Ξαφνικά, μπήκαν στην αίθουσα Αλανοί, με επικεφαλής τον Γεώργιο, τον γιο του οποίου είχε σκοτώσει όπως είδαμε ο Ροζέ ντε Φλορ στην Κύζικο και χριστιανότουρκοι, με επικεφαλής τον Μελίκ. Ο Γεώργιος, με τη βοήθεια των δικών του, αποκεφάλισε τον ντε Φλορ. Σύμφωνα με την εκδοχή του Νικηφόρου Γρηγορά, οι δολοφόνοι του είναι άγνωστοι, ενώ ο Παχυμέρης αναφέρει ότι η δολοφονία του έγινε από Αλανούς με επικεφαλής τον Γεώργιο, έξω από το παλάτι.

Ο Μιχαήλ είτε ήταν ο εμπνευστής της δολοφονίας του ντε Φλορ είτε δεν αντέδρασε όταν είδε να επιτίθενται εναντίον του. Άρα ήταν συνυπεύθυνος και συνένοχος. Όταν ρώτησε τον Γεώργιο γιατί το έκανε, εκείνος του απάντησε "Για να έχει η αυτοκρατορία έναν εχθρό λιγότερο". Ακολούθησε πογκρόμ εναντίον των Καταλανών από τους Αλανούς, από το οποίο σώθηκαν τρεις μόνο ιππότες που κατέφυγαν σε ένα ναό και από εκεί ανέβηκαν στο καμπαναριό του, όπου δεν μπορούσε κανείς να τους κάνει κακό.

Ο Μιχαήλ διέταξε να τους αφήσουν να κατέβουν και τους έδωσε άδεια να γυρίσουν στην Καλλίπολη. Αυτό ήταν το τέλος του Ροζέ ντε Φλορ, που σήμανε τον τερματισμό των επιχειρήσεων των Καταλανών εναντίον των Οθωμανών. Για το τι έγινε στη συνέχεια αναφερθήκαμε στο προηγούμενο άρθρο μας, θα επανέλθουμε όμως με περισσότερα στοιχεία. Κλείνοντας να αναφέρουμε αυτό που γράφει στον πρόλογο του βιβλίου του "Εκστρατεία των Καταλανών και Αραγωνέζων κατά Τούρκων και Ελλήνων" (Α' Έκδοση 1623, Β' Ελληνική Έκδοση 2000) ο Φρανσίσκο ντε Μονκάδα, από το οποίο αντλήσαμε πολλά στοιχεία για το σημερινό μας άρθρο.

"Αν οι Καταλανοί, όπως νίκησαν τους εχθρούς τους, νικούσαν την αλαζονεία τους και κατεύθυναν την κρίση τους χωρίς να ξεπερνούν τα όρια του σωστού κι έμεναν ενωμένοι, θα έφταναν με τα άρματά τους έως το  τέρμα της Ανατολής και θα έβλεπε η Παλαιστίνη και η Ιερουσαλήμ για δεύτερη φορά τα σταυρωτά λάβαρά τους".