Έρευνα που πραγματοποιήθηκε πρόσφατα διαπίστωσε ότι η κατανάλωση καφέ μπορεί να μειώσει την απώλεια της μυϊκής μάζας που παρατηρείται φυσικά κατά τη γήρανση, σύμφωνα με το wikihealth.gr.

Η μελέτη, η οποία δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Frontiers in Nutrition, δημιουργεί ερωτήματα σχετικά με τα προστατευτικά οφέλη του καφέ κατά τη γήρανση. Σύμφωνα με τα ευρήματα, η κατανάλωση καφέ μπορεί να βοηθήσει ως μέσο πρόληψης της σαρκοπενίας, μιας μυοσκελετικής ασθένειες που θέτει σε κίνδυνο τη δύναμη, τη μυϊκή μάζα και την απόδοση κατά τη γήρανση.

Ο λόγος για τον οποίο η κατανάλωση καφέ συσχετίζεται με την αυξημένη μυϊκή μάζα, δεν είναι γνωστός, όμως είναι γνωστό ότι η διατήρηση μιας υγιούς μυϊκής μάζας είναι ζωτικής σημασίας για τη συνολική ανθρώπινη υγεία. 

Ο καφές προστατεύει τους μυς;

Για τη μελέτη, οι ερευνητές χρησιμοποίησαν δεδομένα από περισσότερα από 8.300 άτομα, τα οποία συλλέχθηκαν από το 2011 μέχρι το 2018. Η μέση ηλικία των συμμετεχόντων ήταν περίπου τα 40 έτη και περισσότεροι από τους μισούς ήταν γυναίκες.

Οι επιστήμονες αξιολόγησαν τη μυϊκή μάζα των συμμετεχόντων,  εξετάζοντας ακτινογραφίες οστικής πυκνότητας και ταυτόχρονα την ποσότητα καφέ που κατανάλωναν τις τελευταίες 24 ώρες, με βάση ένα ερωτηματολόγιο που κλήθηκαν να συμπληρώσουν. Η ταυτόχρονη εξέταση ερωτηματολογίου και οστικής πυκνότητας πραγματοποιήθηκε δύο φορές κατά τη διάρκεια της μελέτης.

Μετά την ανάλυση των δεδομένων τους, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι η σκελετική μυϊκή μάζα των ατόμων που κατανάλωναν περισσότερο καφέ, ήταν περίπου 10% με 15% υψηλότερη. Τα ευρήματα δείχνουν ότι η πρόσληψη καφέ συσχετίζεται θετικά με τη σκελετική μυϊκή μάζα σε άτομα με Δείκτη Μάζας Σώματος μικρότερο από 30.

Σε κάθε περίπτωση όμως, η μελέτη δεν δείχνει μια σχέση αιτιότητας ανάμεσα στον καφέ και την υψηλότερη μυϊκή μάζα σε άτομα μεγαλύτερης ηλικίας, απλώς δείχνει ότι υπάρχει μια συσχέτιση ανάμεσα στους δύο παράγοντες.

Πώς συνδέεται ο καφές με την υγεία των μυών;

Οι ειδικοί δεν γνωρίζουν τον λόγο που ο καφές ευνοεί την υγεία των μυών. Η μελέτη δεν περιγράφει τους λόγους για τους οποίους ο καφές βελτιώνει τα επίπεδα της μυϊκής μάζας. Δείχνει όμως ότι υπάρχει κάποια σχέση ανάμεσα στον καφέ και την υψηλότερη μυϊκή μάζα κατά τη γήρανση. 

Ωστόσο, υπάρχουν κάποιες θεωρίες σχετικά με τον λόγο που ο καφές αυξάνει τη μυϊκή μάζα. Σύμφωνα με τους ειδικούς, είναι ήδη γνωστό ότι ο καφές περιέχει αντιφλεγμονώδεις ενώσεις και ότι η μειωμένη μυϊκή μάζα είναι αποτέλεσμα φλεγμονής. Ως εκ τούτου, είναι πολύ πιθανόν η κατανάλωση καφέ να μειώνει τη φλεγμονή του σώματος, γεγονός που μειώνει τις καταβολικές οδούς του σώματος. Η κατάσταση κατά την οποία το σώμα “τρώει” τους δικούς του μυς, ονομάζεται καταβολισμός.

Μια άλλη θεωρία συσχετίζει τον καφέ με τη βελτίωση της αυτοφαγίας του σώματος. Μια διαδικασία η οποία βοηθά στην ανακύκλωση των γηρασμένων κυττάρων. Ο καφές μπορεί να αυξήσει τον αριθμό και τη λειτουργία των  μυοσορυφικών κυττάρων, τα οποία είναι κατά κάποιο τρόπο ο πρόδρομος των μυϊκών κυττάρων. Η αύξηση των μυϊκών κυττάρων, αυξάνει ως αποτέλεσμα τη μυϊκή μάζα.

Σημειώνεται ότι η νέα μελέτη δεν ασχολήθηκε με την επίδραση του καφέ στους νέους, επομένως είναι πολύ δύσκολο να ειπωθεί ότι μπορεί να ωφελήσει το μυοσκελετικό σύστημα των νεαρών ατόμων. Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι δεν υπάρχουν οφέλη στους μυς των νέων, όμως σπάνια οι νέοι έχουν σαρκοπενία.

Δεν είναι επίσης σαφές αν άλλες μορφές καφεΐνης, πέραν από τον καφέ, μπορούν να επηρεάσουν τη μυϊκή μάζα, αν έχουν δηλαδή κάποιο όφελος και σε ποιο βαθμό. Επίσης ασαφές είναι και το κατά πόσον ο καφές χωρίς καφεΐνη έχει προστατευτικά οφέλη στη μυϊκή μάζα. Σύμφωνα με τους επιστήμονες, ενδεχομένως ο καφές χωρίς καφεΐνη να προσφέρει κάποιο όφελος, διότι περιέχει τις περισσότερες ίδιες ενώσεις με τον κανονικό καφέ.

Είναι ο καφές το αντίδοτο στη σαρκοπενία;

Υγεία: Ποια «εναλλακτική» συνήθεια της GenΖ τους γερνάει πρόωρα και τους γεμίζει ρυτίδες

Η μελέτη προσφέρει κάποιες πληροφορίες σχετικά με το ότι ο καφές μπορεί να ωφελήσει τους μυς του σώματος κατά τη γήρανση, όμως υπάρχουν πολλά άγνωστα στοιχεία ακόμη για τη σχέση καφέ και μυϊκής υγείας. Σίγουρα δεν μπορεί να πει κανείς ότι ο καφές από μόνος του μπορεί να αποτρέψει τη σαρκοπενία. Αντίθετα, ταυτόχρονα χρειάζεται άσκηση και υγιεινή διατροφή για να μειωθεί ο κίνδυνος σαρκοπενίας.

Για την αποκόμιση των οφελών του καφέ ενάντια στη σαρκοπενία, δεν είναι σαφής η ποσότητα στην οποία πρέπει να καταναλώνεται. Σύμφωνα βέβαια με τα ευρήματα της μελέτης, η οποιαδήποτε ποσότητα καφεΐνης μπορεί να προσφέρει κάποιο όφελος, συγκριτικά με την μηδενική πρόσληψη καφεΐνης. Σε κάθε περίπτωση όμως, χρειάζεται να πραγματοποιηθεί περισσότερη έρευνα για να μπορέσει να ειπωθεί κάτι με βεβαιότητα και να γίνουν συστάσεις στο ευρύ κοινό. Το μόνο σίγουρο είναι ότι για την πρόληψη της σαρκοπενίας χρειάζονται περισσότερα πράγματα από την απλή πρόσληψη καφέ, όπως αυτά που αναφέραμε πιο πάνω.

Ποια είναι τα συμπτώματα της σαρκοπενίας;

Το πιο κοινό σύμπτωμα της σαρκοπενίας είναι η μυϊκή αδυναμία. Υπάρχουν και άλλα συμπτώματα όπως:

• Μειωμένη αντοχή
• Δυσκολία ανεβάσματος σκάλας
• Προβλήματα ισορροπίας και συχνές πτώσεις
• Πιο αργό περπάτημα
• Μειωμένο μέγεθος μυών
• Δυσκολία εκτέλεσης καθημερινών δραστηριοτήτων

Ποιοι παράγοντες αυξάνουν τον κίνδυνο σαρκοπενίας;

Παρόλο που ο κυριότερος παράγοντας κινδύνου για τη σαρκοπενία είναι η γήρανση, υπάρχουν και άλλοι παράγοντες που αυξάνουν τον κίνδυνο όπως:

• Σωματική αδράνεια (έλλειψη σωματικής άσκησης)
• Παχυσαρκία (Δείκτης  μάζας σώματος μεγαλύτερος από 30)
• Χρόνιες παθήσεις, όπως η χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια (ΧΑΠ), η νεφρική νόσος, ο διαβήτης, ο καρκίνος και ο HIV
• Ρευματοειδής αρθρίτιδα
• Αντίσταση στην ινσουλίνη
• Μειωμένος αριθμός νευρικών κυττάρων που στέλνουν σήματα στον εγκέφαλο για την κίνηση των μυών
• Μείωση των επιπέδων των ορμονών
• Υποσιτισμός ή ανεπαρκής πρόσληψη πρωτεϊνών
• Μείωση της ικανότητας του σώματος να μετατρέπει την πρωτεΐνη σε ενέργεια

Πώς αντιμετωπίζεται η σαρκοπενία;

Η θεραπεία για τη σαρκοπενία περιλαμβάνει συνήθως αλλαγές που σχετίζονται με τον τρόπο ζωής, οι οποίες θεραπεύουν και αναστρέφουν την πάθηση. Τέτοιες αλλαγές είναι οι ακόλουθες:

• Φυσική δραστηριότητα: Ο γιατρός θα συστήσει ασκήσεις ενδυνάμωσης και αντίστασης, οι οποίες βελτιώνουν τη δύναμη και αναστρέφουν τη μυϊκή απώλεια.
• Υγιεινή διατροφή: Η υγιεινή διατροφή σε συνδυασμό με την άσκηση βοηθά στην αναστροφή των επιπτώσεων της σαρκοπενίας. Σημειώνεται ότι είναι ιδιαίτερα σημαντική η πρόσληψη πρωτεΐνης.