Αυξάνει η Ορθοδοξία τη δημοτικότητά της στην Ιταλία, κατέχοντας τη θέση της δεύτερης θρησκείας αριθμητικά ως προς τον αριθμό των πιστών. Στη χώρα υπάρχουν ήδη μερικές δεκάδες ενοριών του Πατριαρχείου της Μόσχας. Ωστόσο, δεν έχουν όλες οι ενορίες τους δικούς τους ναούς και ένα μεγάλο μέρος των λειτουργιών γίνεται σε εκκλησίες, τις οποίες παρέχουν οι καθολικοί. Το τελευταίο διάστημα οι καθολικοί ναοί στην Ιταλία έχουν ολοένα και λιγότερη ζήτηση.
Στην Ιταλία υπάρχει περίπου ενάμισι εκατομμύρια ορθοδόξων. Η παρουσία τους στα Απένινα όρη έχει μακρά ιστορία. Το 1797 το Τορίνο, και δύο χρόνια αργότερα στη Νάπολη εμφανίστηκαν οι πρώτοι ρωσικοί ναοί. Στις μέρες μας, σχεδόν σε κάθε μεγάλη ιταλική πόλη υπάρχουν ορθόδοξες ενορίες, είπε στη «Φωνή της Ρωσίας» ο εφημέριος του ναού της Αγίας Μεγαλομάρτυρος Αικατερίνης στη Ρώμη, αρχιμανδρίτης Αντόνι Σερβιούκ:
Σήμερα στην Ιταλία υπάρχουν περισσότερες από 50 κοινότητες και ενορίες του Πατριαρχείου της Μόσχας. Εμφανίστηκαν στην Ιταλία τα τελευταία δέκα χρόνια. Αυτό συνδέεται κυρίως με το γεγονός ότι στο διάστημα αυτό εγκαταστάθηκε ένας μεγάλος αριθμός ανθρώπων από τις χώρες της πρώην ΕΣΣΔ. Οι άνθρωποι αυτοί χρειάζονται ποιμαντική βοήθεια και υποστήριξη. Με δική του παράκληση η διοίκηση των ενοριών του Πατριαρχείου της Μόσχας στη Ιταλία, αυτή είναι η επίσημη δομή της Ρωσικής Ορθόδοξης Εκκλησίας, στην οποία ανήκουν όλες οι κοινότητες και οι ενορίες στην Ιταλική Δημοκρατία, καταβάλει κάθε προσπάθεια, όπου υπάρχουν οι αναγκαίες προϋποθέσεις, να διορίσει ιερέα και να λειτουργήσει μια ενορία.
Ένα από τα βασικά προβλήματα των ορθοδόξων στην Ιταλία είναι η απουσία του απαραίτητου αριθμού ναών. Στην ανεμπόδιστη άσκηση των λατρευτικών τους τελετών τους ρώσους συμπατριώτες μας βοηθούν οι καθολικοί, οι οποίοι τους παρέχουν ναούς για την πραγματοποίηση ορθόδοξων τελετών, συνεχίσει την αφήγησή του ο οθρόοδοξος ιερέας:
Στην Ιταλία δεν επαρκούν οι ορθόδοξοι ναοί. Υπάρχει ο ναός της Αγίας Αικατερίνης, ο οποίος οικδομήθηκε πριν από πέντα χρόνια ως ορθόδοξος ναός με θόλους, με κολονάδα. Βρίσκεται σε ένα πανέμορφο μέρος, ακριβώς απέναντι από το Βατικανό. Υπάρχει ο γνωστός ναός στην πόλη Μπάρι. Η πλειοψηφία όμως των ενοριτών προσεύχεται σε ναούς, τους οποίους μας παρέχει είτε η καθολική εκκλησία, είτε οι δήμοι της χώρας.
Φέτος το καλοκαίρι σε συζήτηση που είχε με τους δημοσιογράφους ο Πάπας της Ρώμης Φραγκίσκος σημείωσε πόσο υψηλή εκτίμηση τρέφει για την πνευματικότητα και τις παραδόσεις της Ορθοδοξίας. Σε σχέση με τους εορτασμούς των 1025 ετών από τη Βάπτιση της Ρους ο Ποντίφικας θύμισε τα λόγια του Ιωάννη – Παύλου του Β’ : «Από την Ανατολή το φως, από τη Δύση η πολυτέλεια» και τόνισε την ομορφιά της ορθόδοξης λειτουργίας. Στο έργο του Φιοντόρ Ντοστογιέφσκι έχει σκιαγραφεί το εξαντλητικό πορτραίτο της ρωσικής ψυχής, είπε τότε ο Ηγέτης της Ρωμαιοκαθολικής εκκλησίας και κάλεσε τους πιστούς να ξαναδιαβάσουν τον μεγάλο συγγραφέα. «Μας χρειάζεται αυτή η φρέσκια δροσιά της Ανατολής, αυτό το φως», πρόσθεσε ο Ποντίφικας.
Έτσι, στην καρδιά του καθολικού κόσμου πολλοί όχι μόνο εκδηλώνουν τη συμπάθειά τους, αλλά και βαπτίζονται ορθόδοξοι, πράγμα που δεν εκπλήσσει καθόλου, σύμφωνα με όσα πιστεύει ο επικεφαλής του Κέντρου για τη μελέτη των προβλημάτων των θρησκειών και της κοινωνίας του Ινστιτούτου Ευρώπης της Ρωσικής Ακαδημίας Επιστημών Ανατόλι Κρασικόφ:
Είναι πολύ σημαντικό το ότι ασπάζονται την Ορθοδοξία πολλοί γηγενείς Ιταλοί. Τους αρέσει το τελετουργικό, όπως άλλωστε, άρεσε και στην εποχή του στον Άγιο Βλαδίμηρο στο Κίεβο. Συνομίλησα με Ιταλούς, οι οποίοι ασπάστηκαν την Ορθοδοξία. Πιστεύουν πως ό,τι ενώνει τους ορθόδοξους και τους καθολικούς είναι πολύ περισσότερα, από εκείνα που τους χωρίζουν. Γι’ αυτό και αυξάνει ο αριθμός των ορθόδοξων ναών σε διάφορα μέρη της χώρας. Έχοντας επισκεφτεί διάφορους ναούς, διαπίστωσα πως οι σχέσεις μεταξύ καθολικών και ορθοδόξων αναπτύσσονται σε καλοπροαίρετο κλίμα, σε πνεύμα αλληλοκατανόησης.
Οι ενορίες της Ρωσικής Ορθόδοξης Εκκλησίας στην Ιταλία έχουν το καθεστώς της εκκλησιαστικής επαρχίας. Είναι αλήθεια ότι σήμερα διοικούνται από ένα επίσκοπο που έχει την έδρα του στη Μόσχα. Είναι όμως πολύ πιθανόν σύντομα στην Ιταλία να κάνει την εμφάνισή του ορθόδοξος επίσκοπος, σύμφωνα με όσα λέει ο πατέρας Αντόνι:
Η απόφαση, σύμφωνα με την οποία στην Ιταλία θα υπάρχει ορθόδοξος επίσκοπος με την τίτλο «της Θεομήτωρος» ελήφθη κατά τη συνεδρίαση της Ιεράς Συνόδου της Ρωσικής Ορθόδοξης Εκκλησίας το 2007. Προς το παρόν όμως δεν έχει διοριστεί. Χρειάζεται λίγος χρόνος για γίνει αυτό. Μόλις πέρσι η Ρωσική Ορθόδοξη Εκκλησία απέκτησε στην Ιταλία την ιδιότητα του νομικού προσώπου, δηλαδή αναγνωρίστηκε από το ιταλικό κράτος ως θρησκευτικός οργανισμός με όλα τα δικαιώματα που απορρέουν από αυτό. Συνεχίζουμε να καταβάλουμε κάθε προσπάθεια ώστε να νομιμοποιηθεί η ιδιότητα του επισκόπου της Ρωσικής Ορθόδοξης Εκκλησίας στην Ιταλία.
Αυτές τις ημέρες ο πρόεδρος της Ρωσίας Βλαντίμιρ Πούτιν επισκέπτεται την Ιταλία σε επίσκεψη εργασία, στα πλαίσια της οποίας σήμερα Δευτέρα θα γίνει και η συνάντησή του με τον Πάπα της Ρώμης Φραγκίσκο και της διακρατικής συνεργασίας. Όπως έχει γίνει γνωστό, γίνεται λόγος για τη συνάντηση των ηγετών δύο κρατών. Αναφορικά με τα εκκλησιαστικά ζητήματα, οι δύο εκκλησίες θα τα επιλύσουν με απευθείας επικοινωνία μεταξύ τους. Παρόλα αυτά και στη Ρωσική Ορθόδοξη Εκκλησία και στη Ρωμαιοκαθολική ελπίζουν πως η επίσκεψη του Βλαντίμιρ Πούτιν στο Βατικανό θα υπηρετήσει την ενίσχυση των σχέσεων μεταξύ των ορθοδόξων και των καθολικών. Γιατί πέραν όλων των άλλων, συναντιούνται δύο χριστιανοί και αυτό είναι πολύ σημαντικό.
