Ερευνητές από το Πανεπιστήμιο Paris-Saclay εντόπισαν σημάδια καρκίνου του μαστού σε μια γυναίκα που απεικονίζεται στο αριστούργημα του Μιχαήλ Άγγελου στην Καπέλα Σιξτίνα, «Ο Κατακλυσμός».

Αυτά περιλαμβάνουν μια παραμορφωμένη θηλή και ένα ελαφρύ εξόγκωμα στο στήθος της, το οποίο «συνάδει με όγκο».

«Η απεικόνιση του Μιχαήλ Άγγελου στον «Κατακλυσμό» υποδηλώνει χαρακτηριστικά τον καρκίνου του μαστού», έγραψαν οι ερευνητές στη μελέτη τους.

«Τα στοιχεία της παθολογίας επιβεβαιώνονται πλήρως από τον συμβολισμό και το θεολογικό νόημα που διέπει αυτή την αναπαράσταση της ζωής και του θανάτου».

Η Καπέλα Σιξτίνα - Cappella Sistina στα ιταλικά - είναι γνωστή για τις εκπληκτικές τοιχογραφίες που κοσμούν την οροφή της, οι οποίες δημιουργήθηκαν από τον Μιχαήλ Άγγελο μεταξύ του 1508 και του 1512.

Παρά την παγκόσμια φήμη τους, οι επιστήμονες εξακολουθούν να εντοπίζουν νέες λεπτομέρειες στα έργα του.

Ο Μιχαήλ Άγγελος άρχισε να ζωγραφίζει τις μορφές στην Καπέλα Σιξτίνα το 1508, μετά από εντολή του Πάπα Ιουλίου Β'.

Το βασικό θέμα είναι η ιστορία της Γένεσης στην Παλαιά Διαθήκη, με τον «Κατακλυσμό» να δείχνει μια ομάδα ανθρώπων να φεύγει από το νερό που αναδύεται.

Μια νεαρή γυναίκα που περιλαμβάνεται στην αριστερή πλευρά του «Κατακλυσμού» είναι σχεδόν γυμνή, φορώντας μόνο ένα μπλε μαντήλι και έναν μπλε μανδύα.

Στη νέα τους μελέτη, οι ερευνητές παρατήρησαν ότι το αριστερό της στήθος φαίνεται να έχει διάφορα συμπτώματα που συμπίπτουν με αυτά του καρκίνου του μαστού, όπως μια παραμορφωμένη θηλή και ένα ελαφρύ εξόγκωμα.

«Η αντίθεση με τον δεξιό μαστό είναι εμφανής», έγραψαν οι ερευνητές, με επικεφαλής τον Andreas Nerlich, στη μελέτη τους, που δημοσιεύθηκε στο The Breast.

Οι σχέσεις του Βατικανού με τον Φασισμό και τον Ναζισμό

«Αν και ελαφρώς ανυψωμένη από το δεξί της χέρι, υπάρχει μια σημαντικά συρρικνωμένη και παραμορφωμένη θηλή».

Οι ερευνητές αναγνωρίζουν ότι κάποιοι μπορεί να ισχυριστούν ότι η εικονιζόμενη γυναίκα είναι αρκετά νέα για να διαγνωστεί με καρκίνο του μαστού, δεδομένου ότι σήμερα το 85% των ασθενών με τη νόσο είναι άνω των 50 ετών.

«Ωστόσο, η εφαρμογή των σύγχρονων δεδομένων στην περίοδο της Αναγέννησης δεν είναι απολύτως ακριβής, καθώς το μέσο προσδόκιμο ζωής τότε ήταν περίπου 35 έτη, γεγονός που θα μπορούσε να επηρεάσει την παρουσίαση και τα χαρακτηριστικά του καρκίνου εκείνη την εποχή», προσθέτουν.

Η ομάδα σημείωσε ότι ο Μιχαήλ Άγγελος άρχισε να βοηθάει σε αυτοψίες όταν ήταν 17 ετών, οπότε πιθανότατα θα είχε δει περιπτώσεις καρκίνου του μαστού στο παρελθόν.

Όσο για το γιατί αποφάσισε να το συμπεριλάβει στην τοιχογραφία, οι ερευνητές έχουν διάφορες θεωρίες.

Οι θεωρίες για την απεικονιζόμενη γυναίκα

Μια θεωρία υποστηρίζει ότι οι άνθρωποι που φεύγουν από τον κατακλυσμό μπορεί να αντιπροσωπεύουν τα επτά θανάσιμα αμαρτήματα, με τη γυναίκα να απεικονίζει τη Λαγνεία.

«Υπάρχουν μερικοί τύποι ατόμων που “αντιπροσωπεύουν” τα επτά θανάσιμα αμαρτήματα: η Λαιμαργία και η Οκνηρία (ο άνδρας με το βαρέλι), ο Θυμός (οι άνθρωποι που μάχονται στη βάρκα), η Απληστία (η γυναίκα που κουβαλάει τα περιουσιακά στοιχεία του σπιτιού της).

«Όλες αυτές οι λεπτομέρειες υποδεικνύουν τους λόγους για την τιμωρία τους».

«Ίσως το BC [ο καρκίνος του μαστού] να αντιπροσωπεύει μια προσωπική τιμωρία για τη Λαγνεία»

Εναλλακτικά, η αναπαράσταση του καρκίνου του μαστού μπορεί να συνδέεται με την γενικότερη έννοια του θανάτου, σύμφωνα με τους ερευνητές.

«Ως έκφραση του νεοπλατωνισμού, από τον οποίο επηρεάστηκε ο Μιχαήλ Άγγελος, η επιδίωξη της ομορφιάς και της αρμονίας θα μπορούσε να οδηγήσει στην αθανασία, ενώ η σωματική παραμόρφωση ή η ασθένεια ήταν έκφραση της πνευματικής αβύσσου», πρόσθεσε η ομάδα.

«Αυτή η μεταφορά πρέπει να ληφθεί υπόψη όταν η γυναίκα σηκώνει το στήθος της, ώστε να μπορεί να παρατηρηθεί καθαρά από τον θεατή».

«Τα πρόσωπα του Μιχαήλ Άγγελου έχουν οδυνηρή επίγνωση του πεπρωμένου τους αντί να «πετρώνουν» από τον κίνδυνο που τους περιβάλλει».