Η ξαφνική αποπομπή του επικεφαλής του FBI, Τζέιμς Κόμεϊ, προκάλεσε την έντονη κριτική στον Αμερικανό πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ, την ώρα που η υπηρεσία του διερευνά την πιθανή επέμβαση της Ρωσίας στις προεδρικές εκλογές του 2016 και το ενδεχόμενο να έχουν συνωμοτήσει με τη Μόσχα συνεργάτες του Τραμπ.
Πολλοί είναι μάλιστα εκείνοι που συνδέουν το περιστατικό με ένα από τα μεγαλύτερα σκάνδαλα στην ιστορία των ΗΠΑ, το Γουοτεργκέιτ (WaterGate), καθώς κατά την γνωστή ως «σφαγή του Σαββάτου» τότε, ο Ρίτσαρντ Νίξον είχε απολύσει τον ειδικό ερευνητή που είχε ασχοληθεί με την υπόθεση.
Οι Δημοκρατικοί κατηγόρησαν τον Τραμπ ότι προσπαθεί να καθυστερήσει τη διαδικασία της έρευνας με την απόλυση του Κόμεϊ. «Κύριε πρόεδρε, με όλον τον σεβασμό που σας οφείλω, διαπράττετε ένα μεγάλο σφάλμα», δήλωσε ο επικεφαλής της αντιπολίτευσης των Δημοκρατικών στην Γερουσία Τσακ Σάμερ, ο οποίος ζήτησε τον διορισμό ανεξάρτητου δικαστή που θα αναλάβει την ρωσική έρευνα, θεωρώντας ότι οι Αμερικανοί έχουν δίκιο να υποψιάζονται ότι η απομάκρυνση του Τζέιμς Κόμεϊ εντάσσεται σε μία προσπάθεια να θαφτεί η υπόθεση. «Η απόλυση δείχνει σε ποιον βαθμό η κυβέρνηση φοβάται την έρευνα για την Ρωσία», δήλωσε ο Τιμ Κέιν, υποψήφιος αντιπρόεδρος της Χίλαρι Κλίντον βλέποντας στην ενέργεια αυτή την πρόθεση της κυβέρνησης «να κρύψει την αλήθεια».
Ο δημοκρατικός γερουσιαστής Τζέιμς Λίχι θεωρεί «παράλογη» την δικαιολογία που προβλήθηκε για την «διακριτική μεταχείριση» της Χίλαρι Κλίντον από την διεύθυνση του FBI. «Παραπέμπει απευθείας στον Νίξον», είπε αναφερόμενος στην απόφαση του Ρίτσαρντ Νίξον το 1973 να αποπέμψει τον ανεξάρτητο δικαστή Αρτσιμπαλντ Κοξ, ο οποίος ερευνούσε τον σκάνδαλο του Watergate, το οποίο και προκάλεσε τελικά την πτώση του τότε αμερικανού προέδρου. «Ο πρόεδρος απέπεμψε τον αρχηγό του FBI εν μέσω μίας από τις έρευνες για ένα θέμα εθνικής ασφαλείας που είναι από τα σημαντικότερα στη ιστορία της χώρας μας, στην οποία εμπλέκονται στελέχη της προεκλογικής εκστρατείας Τραμπ και η κυβέρνηση Τραμπ».
Το ακόμη ανησυχητικότερο για τον Τραμπ είναι το γεγονός ότι η δυσφορία επεκτείνεται και στο Ρεπουμπλικανικό Κόμμα. Ο επικεφαλής της ισχυρής επιτροπής Πληροφοριών της αμερικανικής γερουσίας Ρίτσαρντ Μπερ δήλωσε «προβληματισμένος» από την χρονική συγκυρία αυτής της θεαματικής απόλυσης. Ο Τζάστιν Αμας, Ρεπουμπλικανός και μέλος της Βουλής των Αντιπροσώπων, δήλωσε ότι θεωρεί «παράξενη» την προεδρική ανακοίνωση και εξέφρασε την πρόθεση «να συστήσει ανεξάρτητη επιτροπή έρευνας για την Ρωσία». Επικριτικός ήταν και ο Τζον Μακέιν, ο οποίος δήλωσε: «Όταν απολύεις το πιο σεβαστό πρόσωπο στις ΗΠΑ, πρέπει να έχεις έναν πολύ καλό λόγο για να το κάνεις, κι εγώ δεν βλέπω κανέναν».
Ο Τραμπ, από την πλευρά του υπεραμύνθηκε της επιλογής του δηλώνοντας ότι απέλυσε τον Κόμεϊ διότι δεν έκανε καλή δουλειά. «Δεν έκανε καλή δουλειά, πολύ απλά. Δεν έκανε καλή δουλειά» είπε ο Αμερικανός πρόεδρος σε δημοσιογράφους στο Οβάλ Γραφείο, ενώ πόζαρε στον φωτογραφικό φακό έχοντας στο πλευρό του τον Χένρι Κίσινγκερ, πρώην υπουργό Εξωτερικών των ΗΠΑ. «Ο Κόμεϊ έχασε την εμπιστοσύνη σχεδόν όλων στην Ουάσινγκτον, Ρεπουμπλικάνων όπως και Δημοκρατικών. Όταν ηρεμήσουν τα πράγματα, θα με ευγνωμονούν», έγραψε ο Τραμπ σε μια σειρά καταχωρίσεων στο Twitter. Υποσχέθηκε δε να αντικαταστήσει τον Κόμεϊ με κάποιον «πολύ καλύτερο».
Οι πιθανότεροι υποψήφιοι σύμφωνα με τα αμερικανικά μέσα είναι ο Επίτροπος της Αστυνομίας της Νέας Υόρκης, Ρέι Κέλι, ο κυβερνήτης του Νιού Τζέρσι, Κρις Κρίστι, ο σερίφης του Μιλγουόκι, Ντέιβιντ Κλαρκ και ο Ρεπουμπλικανός της Νότιας Καρολίνας και πρώην ομοσπονδιακός κατήγορος, Τρέι Γκάουντι.
Ο Κόμεϊ, όπως μετέδωσαν οι NYT επικαλούμενοι τρεις αξιωματούχους που έχουν γνώση της κατάστασης, είχε ζητήσει περισσότερους πόρους για την έρευνα περί ρωσικής εμπλοκής στις εκλογές ΗΠΑ.
Εξηγήσεις από την εκπρόσωπο Τύπου του Λευκού Οίκου
Ο Τραμπ σκεφτόταν να απολύσει τον διευθυντή του FBI, Τζέιμς Κόμεϊ εδώ και αρκετούς μήνες, καθώς δεν του είχε εμπιστοσύνη, όπως ενημέρωσε η αναπληρωτής εκπρόσωπος Τύπου του Λευκού Οίκου, Σάρα Σάντερς Χάκαμπι.
Κατά την διάρκεια συνέντευξης Τύπου, η Σάντερς, που εμφανίστηκε έναντι του Σον Σπάισερ, αποκάλυψε πως ο Τραμπ πήρε την τελική απόφαση όταν άκουσε και τις ανησυχίες του υπουργού Δικαιοσύνης του. «Ο πρόεδρος κατά την διάρκεια των τελευταίων μηνών έχασε την εμπιστοσύνη του στον διευθυντή Κόμεϊ, το υπουργείο Δικαιοσύνης έχασε την εμπιστοσύνη του στον διευθυντή Κόμεϊ, μέλη του Κογκρέσου και από τα δύο κόμματα έκαναν σαφές ότι είχαν απολέσει την εμπιστοσύνη τους στον διευθυντή Κόμεϊ και το πιο σημαντικό, οι εργαζόμενοι του FBI είχαν χάσει την εμπιστοσύνη τους στον διευθυντή τους», δήλωσε η Σάντερς.
Παράλληλα, μια εκπρόσωπος του προέδρου της Επιτροπής Πληροφοριών της Αμερικανικής Γερουσίας, Ρίτσαρντ Μπερ, γνωστοποίησε ότι η Επιτροπή κάλεσε τον πρώην επικεφαλής του Ομοσπονδιακού Γραφείου Ερευνών για να καταθέσει σε μια ακρόαση, που θα γίνει κεκλεισμένων των θυρών. Η πρόκληση στον Κόμεϊ έγινε από τον Ρεπουμπλικάνο γερουσιαστή Μπερ και τον Μαρκ Γουόρνερ, τον επικεφαλής των Δημοκρατικών στην Επιτροπή. Δεν διευκρινίστηκε κατά πόσον ο Κόμεϊ θα καταθέσει στην Επιτροπή.
Το χρονικό της αποπομπής Κόμεϊ
Η αποπομπή του Κόμεϊ πάντως δεν ήταν απόφαση της στιγμής, αλλά ήταν το αποτέλεσμα μιας σειράς γεγονότων που ξεκίνησαν από τον Ιούλιο του 2016. Στις 5 Ιουλίου του περασμένου έτους, ο Κόμεϊ ανακοίνωσε ότι δε θα ζητήσει την άσκηση ποινικής δίωξης κατά της Χίλαρι Κλίντον για την υπόθεση της διαχείρισης με ιδιωτικά μέσα των ηλεκτρονικών μηνυμάτων της, όταν ήταν υπουργός Εξωτερικών. Ωστόσο, το FBI είχε καταλογίσει αμέλεια στην Κλίντον για την απροσεξία της στη διαχείριση διαβαθμισμένων πληροφοριών του αμερικανικού υπουργείου των Εξωτερικών.
Την ίδια ημέρα, ο Τραμπ επιτέθηκε στον Κόμεϊ μέσω ανάρτησης του, στο Twitter χαρακτηρίζοντας την απόφασή του παράδειγμα για το «διεφθαρμένο πολιτικό σύστημα» στις ΗΠΑ. «Είναι άδικο, άδικο! Κακή κρίση», έγραψε στο Twitter.
Στις 28 Οκτωβρίου 2016, δηλαδή λίγες ημέρες πριν από τις προεδρικές εκλογές, ο Κόμεϊ ανακοίνωσε στο Κογκρέσο ότι το FBI πληροφορήθηκε την ύπαρξη ηλεκτρονικών μηνυμάτων τα οποία σχετίζονται με την έρευνα που είχε διεξαχθεί για την Κλίντον και τα οποία θα διερευνούνταν για το ενδεχόμενο να περιείχαν απόρρητες πληροφορίες. Η απόφαση δημιούργησε εκνευρισμό στους Δημοκρατικούς, οι οποίοι θεώρησαν ότι η έρευνα θα επηρεάσει αρνητικά την κρίση των ψηφοφόρων.
Τρεις ημέρες αργότερα, ο Τραμπ σε ομιλία του πανηγύρισε για την επανέναρξη της έρευνας κατά της Κλίντον, αποθεώνοντας τον Κόμεϊ. «Είναι τόσο κακό, αυτό που συνέβη από την αρχή, ώστε απαιτούνταν πραγματικά κότσια από τον Κόμεϊ για να κάνει την κίνηση και ν' αρχίσει η έρευνα» τόνισε χαρακτηριστικά.
Στις 22 Ιανουαρίου ο Τραμπ έχει αναλάβει τα προεδρικά καθήκοντά του και σε εκδήλωση στον Λευκό Οίκο εντοπίζει τον Κόμεϊ ανάμεσα στο πλήθος, τον καλέι κοντά του, τον χαιρετά θερμά και φωνάζει: «Είναι πιο διάσημος από μένα».
Ο Τραμπ φαίνεται ότι αρχίζει να δυσανασχετεί με τον επικεφαλής του Ομοσπονδιακού Γραφείου όταν στις 20 Μαρτίου ο Κόμεϊ στη διάρκεια ακρόασης, στην αρμόδια επιτροπή της Βουλής των Αντιπροσώπων δήλωσε ότι το FBI διερευνά το ενδεχόμενο επαφών μεταξύ της προεκλογικής εκστρατείας του Τραμπ και της Ρωσίας.
Ο Κόμεϊ βρέθηκε στις 2 Μαΐου στο στόχαστρο όχι μόνο του Τραμπ, αλλά και της Κλίντον: Σε συγκέντρωση γυναικών στη Νέα Υόρκη η υποψήφια των Δημοκρατικών κατηγόρησε τον Κόμεϊ ότι η ανακοίνωση του για την επανέναρξη της έρευνας σε βάρος της, έδωσε τη νίκη στον Τραμπ. «Εάν οι εκλογές είχαν γίνει στις 27 Οκτωβρίου, θα ήμουν η πρόεδρος των ΗΠΑ» τόνισε. Ο Τραμπ δεν έμεινε με σταυρωμένα χέρια και απάντησε κατηγορώντας κι εκείνος τον Κόμεϊ: «Ο διευθυντής του FBI είναι ό,τι καλύτερο συνέβη στη Χίλαρι Κλίντον απαλλάσσοντάς την από μια σειρά κακών πράξεων!” έγραψε στο Twitter.
Δύο ημέρες μετά ο Κόμεϊ καταθέτοντας στην αρμόδια Επιτροπή της Γερουσίας υπεραμύνθηκε της απόφασης του για την επανέναρξη της έρευνας κατά της Κλίντον υποστηρίζοντας ότι θα λάμβανε την ίδια απόφαση και πάλι.
Την Τρίτη, κατά τη διάρκεια της ενημέρωσης των δημοσιογράφων στον Λευκό Οίκο ο Σον Σπάισερ ρωτήθηκε αν ο Τραμπ εμπιστεύεται τον Κόμεϊ. Σε αντίθεση με σχόλιο που είχε κάνει πριν από μία εβδομάδα, σύμφωνα με το οποίο ο Αμερικανός Πρόεδρος στηρίζει τον διευθυντή του Γραφείου, αυτή τη φορά ο Σπάισερ δεν θέλησε να μιλήσει εκ μέρους του Τραμπ, προκαλώντας ερωτήματα για τη στάση του. Την ίδια ημέρα το απόγευμα ο Σπάισερ ανακοίνωσε στον Λευκό Οίκο ότι ο Τραμπ έκανε δεκτή την πρόταση του υπουργού Δικαιοσύνης των ΗΠΑ Τζεφ Σέσιονς, αλλά και του αναπληρωτή υπουργού Δικαιοσύνης Ροντ Ρόζενστάιν, για την αποπομπή του Κόμεϊ από τα καθήκοντά του στην ηγεσία του FBI.
Οι New York Times ανέφεραν ότι ο Κόμεϊ πληροφορήθηκε την απόλυσή του στη διάρκεια ενημέρωσης που έκανε σε προσωπικό του FBI στο Λος Άντζελες. Ο Κόμεϊ στην αρχή νόμισε ότι πρόκειται για πλάκα, όμως στη συνέχεια, τον βεβαίωσαν προφορικά για την αποπομπή του.
