Tο γράμμα του Μεγάλου Αλεξάνδρου προς τον Δαρείο, το οποίο εξισώνεται σε αξία με τον περίφημο διάλογο των Μηλίων με τους Αθηναίους.
(Επιστολή του Μεγάλου Αλεξάνδρου στον Δαρείο)
«Οι πρόγονοί σας, αφού εξεστράτευσαν στη Μακεδονία και την υπόλοιπη Ελλάδα μας έβλαψαν, ενώ δεν είχαν αδικηθεί προηγουμένως· εγώ, επειδή αναδείχτηκα ηγεμών των Ελλήνων και επειδή θέλω να τιμωρηθούν οι Πέρσες, πέρασα στην Ασία, αφού εσείς κάνατε την αρχή. Διότι και τους Περίνθιους βοηθήσατε, που αδικούσαν τον πατέρα μου, και στη Θράκη, την οποία εξουσιάζαμε εμείς, έστειλε δύναμη ο ΄Ωχος· και όταν δολοφονήθηκε ο πατέρας μου από τους συνωμότες που εσείς υποκινήσατε, όπως οι ίδιοι με επιστολές προς όλους καυχηθήκατε κι όταν εσύ σκότωσες τον Αρσή με τη βοήθεια του Βαγώου και κατέλαβες την εξουσία παράνομα, παραβαίνοντας το νόμο των Περσών, αδικώντας τους Πέρσες και όταν έστειλες εχθρικά γράμματα για μένα στους ΄Ελληνες για να με πολεμήσουν και χρήματα στους Λακεδαιμονίους και σε κάποιους άλλους ΄Ελληνες, που δεν τα δέχτηκε καμιά άλλη πόλη, εκτός από τους Λακεδαιμονίους κι όταν οι απεσταλμένοι σου διέφθειραν τους φίλους μου και την ειρήνη, την οποία εδραίωσα στους ΄Ελληνες, προσπάθησαν να την χαλάσουν, εξεστράτευσα εναντίον σου, γιατί εσύ είχες κάνει την αρχή της έχθρας.
Και εφόσον έχω νικήσει αρχικά τους στρατηγούς και τους σατράπες σου και τώρα εσένα και τις δυνάμεις σου και κατέχω τη χώρα σου, που μου χάρισαν οι θεοί, όσοι απ’ αυτούς που παρατάχθηκαν μαζί σου δεν σκοτώθηκαν στη μάχη, αλλά κατέφυγαν σ’ εμένα, αυτούς τους φροντίζω και είναι μαζί μου όχι χωρίς τη θέλησή τους, αλλά εκούσια συνεκστρατεύουν με το μέρος μου.
Επειδή λοιπόν είμαι κυρίαρχος όλης της Ασίας, έλα με το μέρος μου. Αν όμως φοβάσαι μήπως, αφού έλθεις, πάθεις κάτι άσχημο από μένα, στείλε μερικούς από τους φίλους σου για να πάρουν ένορκες εγγυήσεις. Και αφού έρθεις κοντά μου ζήτησε και θα πάρεις τη μητέρα, τη γυναίκα και τα παιδιά σου και ό,τι άλλο θελήσεις. Θα έχεις ο,τιδήποτε ζητήσεις, αρκεί να με πείσεις. Και στο εξής όταν στέλνεις αγγελιοφόρους σ’ εμένα, να τους στέλνεις στο βασιλιά της Ασίας και μη μου στέλνεις επιστολές σαν ίσος προς ίσον, αλλά να μου απευθύνεσαι ως κύριο όλων των κτήσεών σου. Σε διαφορετική περίπτωση, θα σκεφτώ για σένα ως άδικο. Αν πάλι έχεις διαφορετική γνώμη για τη βασιλεία, μείνε και αγωνίσου γι’ αυτή και μην φεύγεις, διότι θα σε καταδιώξω όπου κι αν πας.»
Αρριανος ΙΙ-14
(Επιστολή του Μεγάλου Αλεξάνδρου στον Δαρείο)
Με αυτήν την επιστολή του, ο Μέγας Αλέξανδρος (την απέστειλε σφραγισμένη και ο κομιστής της δεν ήξερε καν το περιεχόμενό της) κατέστησε σαφές στον Δαρείο πως η κατάσταση έχει αλλάξει, εις βάρος του. Με σύγχρονους όρους, θα λέγαμε πως η Περσική Αυτοκρατορία, μέχρι να εκστρατεύσει κατά αυτής ο Μέγας Αλέξανδρος και τελικά να την καταλύσει, υπήρξε η συντηρητική δύναμη του συστήματος συχετισμών ισχύος. Οι ρόλοι αυτοί, σε σχέση με τους πρηγούμενους Περσικούς Πολέμους, είχαν αντιστραφεί. Η αναθεωρητική-επιθετική δύναμη, είναι αυτή του Μεγάλου Βασιλέα.
Πηγή:
