Στην Φιγαλεία, στα σύνορα μεταξύ Αρκαδίας και Μεσσηνίας, υψώνεται σε υψόμετρο 1130 μέτρων ο επιβλητικός ναός του Επικούριου Απόλλωνα, ο οποίος...χτίστηκε τον… 5ο π.Χ αιώνα και ως αρχιτέκτονας του ναού αναφέρεται από τον Παυσανία ο Ικτίνος.
Είναι ένα απ΄τα καλύτερα διατηρημένα στον χρόνο μνημεία της αρχαίας Ελλάδας και είναι θεμελιωμένος πάνω στο βράχο του όρους Κωτιλίου, όπου βρισκόταν η αρχαία πόλη Βάσσες. Όλα καλά ως εδώ, αλλά ο ναός περιστρέφεται και αυτό ελάχιστα το διδάσκουν, για να μην πω καθόλου, στα εκπαιδευτικά ιδρύματα.
Περιστρέφεται γύρω από τον άξονα του κατά 50,2 δευτερόλεπτα της μοίρας, όση είναι και η ετήσια μετάπτωση των ισημεριών με στόχο να βλέπει συνεχώς το ίδιο αστρικό σημείο και τα μυστήρια δεν τελειώνουν εκεί, καθώς η πλαγιά είναι διαμορφωμένη τεχνητά και ο ναός τοποθετήθηκε πάνω σε αυτή ακολουθώντας τον άξονα Βορρά προς Νότο σε αντίθεση με τους υπόλοιπους ναούς.
Για να πετύχουν την ολίσθηση του ναού τοποθέτησαν πάνω στην πλάκα και ένα στρώμα αργίλου και βότσαλα θαλάσσης και πάνω σε αυτά τα στρώματα τοποθετήθηκαν τα θεμέλια του ναού.
Για να μην σας αφήσω με την απορία για το ποιο ποιο αστρικό σημείο στοχεύει συνεχώς ο ναός εις τους αιώνες των αιώνων και θα συνεχίσει να στοχεύει, (εκτός κι αν οι πρόσφατες παρεμβάσεις για την συντήρηση του διαμορφώσουν νέες καταστάσεις).. το αστρικό σημείο λοιπόν είναι οΣείριος, το άστρο του Κυνός, από το οποίο κατάγεται σύμφωνα με τη «μυθολογία» ο Θεός Απόλλων.
Ερωτηματικό παραμένει πως μπορούσαν οι αρχαίοι Έλληνες να χτίζουν Παρθενώνες και περιστρεφόμενους ναούς.. αλλά και το πως υπολόγισαν ότι για να στοχεύει ο ναός του Επικούριου Απόλλωνα τον Σείριο πρέπει να γυρνάει κατά 50,2 δευτερόλεπτα της μοίρας ίση με την ετήσια μετάπτωση των ισημεριών.. Με τα σημερινά τεχνολογικά δεδομένα δεν είναι απίθανο.. με τα τότε δεδομένα όμως; Πως οι αρχαίοι Έλληνες είχαν την τεχνολογία και την τεχνογνωσία; Την κατείχαν; Τους δόθηκε; Άλλο ένα σημείο αντιπαράθεσης…. Ίσως όχι για εμάς..
«Το 652 π.χ. οι Σπαρτιάτες κυριεύουν τη Φιγάλεια και οι κάτοικοί της την εγκαταλείπουν. Απευθύνονται στο μαντείο των Δελφών για να μάθουν πώς θα ανακτήσουν τη πόλη τους. Οι Φιγαλείς επιστρέφοντας στη πατρίδα τους για να ευχαριστήσουν το θεό Απόλλωνα αφιέρωσαν ναό που έχτισαν σε ένα φυσικό πλάτωμα στη πλαγιά του Κωτίλιου και τον ονόμασαν Επικούριο. Υπάρχουν στοιχεία που δείχνουν ότι ο ναός δεν ήταν απλά ένα λατρευτικό κτίσμα αφιερωμένο στον Απόλλωνα. Αν εξετάσουμε τον αρχιτεκτονικό ρυθμό του, θα δούμε ότι αν και εξωτερικά είναι ΔΩΡΙΚΟΥ ρυθμού, στο εσωτερικό του είναι ΙΩΝΙΚΟΥ ρυθμού αλλά οι κίονες του κοσμούνται με ΚΟΡΙΝΘΙΑΚΟΥ ρυθμού κιονόκρανα.
Είναι το μοναδικό αρχαίο οικοδόμημα που συνδιάζει και τους 3 αρχιτεκτονικούς ρυθμούς. Κατασκευάστηκε το τελευταίο τέταρτο του 5ου αιώνα π.Χ πιθανότατα από τον αρχιτέκτονα του Παρθενώνα, Ικτίνο, μετά από υπόδειξη των ιερέων του Απόλλωνα από τους Δελφούς. Η πλαγιά που είναι χτισμένος ο ναός έχει έχει διαμορφωθεί τεχνητά σε οριζόντιο επίπεδο και ο ναός τοποθετήθηκε έκκεντρα πάνω σε αυτή με προσανατολισμό που και πάλι θεωρείται παράξενος διότι δεν ακολουθεί τον συνήθη προσανατολισμό του άξονα ανατολής-δύσης αλλά βορρά-νότου. Δημιουργήθηκε τεχνητά μία πέτρινη ειδική βάση που πάνω σε αυτή τοποθετήθηκε ο ναός.
Η βάση αυτή είναι μοναδική στον κόσμο, διότι λόγω της μελετημένης κλίσης της, επιτρέπει στον ναό να ΟΛΙΣΘΑΙΝΕΙ πάνω σε αυτή κατά 50.2 ΔΕΥΤΕΡΟΛΕΠΤΑ ΤΗΣ ΜΟΙΡΑΣ κάθε χρόνο με σκοπό να ΣΤΟΧΕΥΕΙ ΔΙΑΡΚΩΣ ΣΤΟ ΙΔΙΟ ΑΣΤΡΙΚΟ ΣΗΜΕΙΟ. Για να κατορθώσει ο ναός να ολισθαίνει πάνω στην βάση του, τοποθετήθηκε πάνω σε αυτή ένα στρώμα άργιλου και ένα στρώμα από βότσαλα θαλάσσης. Πάνω σε αυτά, τοποθετήθηκαν οι πλάκες των θεμελίων του ναού. Κάτω από τη βάση έχουν βρεθεί τούνελ που κρατούσαν τον άξονα του ναού.
Πάνω στη βάση του ναού τοποθετήθηκαν πολλές στρώσεις από πλάκες που ενώνοντας μεταξύ τους με ανοξείδωτους σιδερένιους συνδετήρες και στο άνοιγμα τους έχυσαν μόλυβδο για να κρατά τους κραδασμούς. Στη συνέχεια έχτισαν το ναό, ο οποίος λόγω της ιδιαίτερης βάσης του και της σοφά μελετημένης κλίσης της, ολίσθαινε πάνω σε αυτή ΑΚΟΛΟΥΘΩΝΤΑΣ ΤΗ ΜΕΤΑΠΤΩΣΗ ΤΩΝ ΙΣΗΜΕΡΙΩΝ.
Ο δεύτερος ναός στην κορυφή του βουνού Κωτύλιο έπαιζε τον ρόλο του δείκτη. Δηλαδή αν κάποιος στεκόταν στην είσοδο του μεγάλου ναού σε πλήρη στοίχιση με τον μικρό ναό της κορυφής, τότε έβλεπε το σημείο 0 του βορρά! Μία τεράστια πυξίδα δηλαδή κατασκευασμένη από γρανίτη και μάρμαρο!Ο ναός κατατάσσεται στο κατάλογο της UNESCO ως παγκόσμιο μνημείο πολιτιστικής κληρονομιάς.»
