Μισό αιώνα μετά οι Αμμοχωστιανοί επιστρέφουν στον τόπο που γεννήθηκαν, σε μια πόλη φάντασμα, βουβή, με ερειπωμένα σπίτια, αλλά γι’ αυτούς γεμάτα αναμνήσεις. Έφυγαν τότε με τα ρούχα που φορούσαν. Mάλιστα, καταγράφουν το οδοιπορικό τους και συγκινούνται όταν αντικρίζουν τις γειτονιές τους. «Εδώ γεννήθηκα, σε αυτό τον χώρο», τονίζει ένας Αμμοχωστιανός που βρέθηκε ξανά στα Βαρώσια ύστερα από 46 χρόνια. «Ξέραμε το σπίτι του καθένα, πηγαίναμε στις αυλές, μέσα στα σπίτια», προσθέτει μία γυναίκα που έζησε μέχρι το 1974 στην Αμμόχωστο.
Οι Αμμοχωστιανοί 46 χρόνια μετά επισκέφθηκαν τον τόπο τους και περπάτησαν στους δρόμους που μεγάλωσαν. Ένας εξ αυτών ο Παύλος Ιακώβου προχωράει στον δρόμο κρατώντας στο χέρι μία κάμερα καταγράφοντας τα πρώτα λεπτά της επίσκεψής του στο σπίτι όπου μεγάλωσε. «Τα ρήμαξαν όλα, δεν άφησαν τίποτα», τονίζει. Τίποτε όμως δεν θυμίζει την εικόνα που επικρατούσε πριν τον Ιούλιο του 1974.
Χιλιάδες άνθρωποι αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν τις εστίες τους φοβούμενοι σφαγές. «Είναι πολύ δύσκολο. Δεν έχω βρει τίποτε παρά μόνο μερικά τουριστικά βιβλία. Δεν ήθελα να πάρω τίποτα. Αφιερώνω αυτή τη μέρα στον πατέρα μου» λέει ένας άλλος Αμμοχωστιανός. Στην πόλη «φάντασμα» τίποτε δεν έμεινε όρθιο. Μέσα από τα χαλάσματα οι μνήμες ζωντανεύουν ξανά. Χιλιάδες άνθρωποι αισθάνονται ξανά πρόσφυγες μέσα στην ίδια τους την πόλη.
Η Άννα Μαραγκού βλέπει από μακριά το σπίτι της. Δεν μπορεί να το προσεγγίσει καθώς η θάλασσα έχει διαβρώσει τα πάντα εκτός από τις μνήμες. «Οι μνήμες αυτής της περιοχής είναι συνταρακτικές. Εδώ ζούσε κόσμος. Ο κόσμος της Αμμοχώστου δεν ήταν μακριά από τη θάλασσα» σημειώνει η ίδια. Το άνοιγμα του παραλιακού μετώπου της πόλης των Βαρωσίων στην Κύπρο από την Τουρκία έφερε ξανά στο προσκήνιο το Κυπριακό ζήτημα που αν και έχουν περάσει 46 χρόνια παραμένει μία «ανοιχτή πληγή» της Κύπρου.
