Παρόλο που τα νέου τύπου εμβόλια προτιμώνται στα άτομα ηλικίας 65 ετών και άνω έναντι του συμβατικού εμβολίου γρίπης, στην περίπτωση που δεν υπάρχει διαθεσιμότητα, ο αντιγριπικός εμβολιασμός δεν πρέπει να καθυστερεί και συνιστάται να διενεργείται με οποιοδήποτε εμβόλιο

Η περίοδος του αντιγριπικού εμβολιασμού έχει φτάσει. Κάθε χρόνο «ανοίγει» την 1η Οκτωβρίου και οι ειδικοί τονίζουν τη σημασία του έγκαιρου εμβολιασμού, πριν από την έξαρση των κρουσμάτων, καθώς απαιτούνται περίπου δύο εβδομάδες για να αναπτυχθούν αντισώματα. Εφέτος κυκλοφορούν για πρώτη φορά νέου τύπου εμβόλια, τα οποία είναι αποτελεσματικά για τα άτομα 65 ετών και άνω. Η έναρξη του αντιγριπικού εμβολιασμού, όμως, συνοδεύτηκε από αντιδράσεις και ανακοινώσεις σε σχέση με την συνταγογράφηση του εμβολίου.

Τι ισχύει τελικά; Ποιες ομάδες πρέπει να εμβολιαστούν; Πότε είναι καλό να γίνει ο εμβολιασμός; Με ποια εμβόλια και πότε απαιτείται συνταγή; Τις απαντήσεις στα ερωτήματα αυτά συνοψίζει το .

Σύμφωνα με την εγκύκλιο που εξέδωσε την Πέμπτη η Αναπληρώτρια Υπουργός Υγείας, Ειρήνη Αγαπηδάκη, οι ομάδες για τις οποίες συστήνεται να πραγματοποιήσουν κατά προτεραιότητα το αντιγριπικό εμβόλιο είναι όλοι οι πολίτες από 60 ετών και πάνω, καθώς και παιδιά (από 6 μηνών) και ενήλικες που έχουν χρόνια νοσήματα ή επιβαρυντικούς παράγοντες υγείας, ανεξαρτήτως ηλικίας.

Η Εθνική Επιτροπή Εμβολιασμών στην κατηγορία με τα άτομα που πρέπει να εμβολιαστούν κατά της εποχικής γρίπης συμπεριλαμβάνει, επίσης, τους επαγγελματίες υγείας, τις έγκυες γυναίκες, τα άτομα με νοσογόνο παχυσαρκία, τους φροντιστές ατόμων με υποκείμενα νοσήματα, τους κλειστούς πληθυσμούς, πχ τους διαμένοντες σε Μονάδες Φροντίδας Ηλικιωμένων ή Χρονιως Πασχόντων,  τους αστέγους, καθώς και τους κτηνιάτρους, πτηνοτρόφους, χοιροτρόφους, εκτροφείς, σφαγείς.

Η αρχική απόφαση του Υπουργείου Υγείας προέβλεπε τη χορήγηση του εμβολίου με ιατρική συνταγή, βάζοντας ουσιαστικά τέλος στην τακτική που ακολουθήθηκε στην οξεία φάση της πανδημίας και με σκοπό να διευκολυνθούν οι πολίτες, με δωρεάν προμήθεια εμβολίου, χωρίς να χρειάζεται να πάνε στο γιατρό για ιατρική συνταγή.

Παγώνη: «Ο κόσμος πρέπει να φοράει μάσκα» - Τι είπε για τα εμβόλια

Η απόφαση προκάλεσε αντιδράσεις από τους φαρμακοποιούς και εκπροσώπους της φαρμακοβιομηχανίας. Χαρακτηριστική είναι η σφοδρή αντίδραση του προέδρου Δ.Σ. και Διευθύνοντος Συμβούλου της ΒΙΑΝΕΞ, Δημήτρη Γιαννακόπουλου, ο οποίος κατακεραύνωσε μέσα από βίντεο στα κοινωνικά δίκτυα την κυρία Αγαπηδάκη, ότι με την απόφασή της ταλαιπωρεί τους πολίτες για την ιατρική συνταγή του αντιγριπικού εμβολίου.

Η συνταγογράφηση

Μετά τις αντιδράσεις, το Υπουργείο Υγείας, προχώρησε σε διευκρινίσεις για τα… δύο ταχυτήτων εμβόλια, καθώς εφέτος κυκλοφορούν και νέου τύπου εμβόλια ειδικά για μεγαλύτερους ανθρώπους, τα οποία σημειωτέον είναι αρκετά ακριβά. Έτσι, σύμφωνα με τα ισχύοντα:

Για τα νέου τύπου εμβόλια, που είναι δύο, θα απαιτείται ιατρική συνταγή εφέτος σε όλη τη διάρκεια της εμβολιαστικής περιόδου. Το ένα κοστίζει περί τα 54 ευρώ και το άλλο περί τα 28 ευρώ. Σε ό,τι αφορά στο συμβατικό εμβόλιο, από τώρα και έως τις αρχές Νοεμβρίου, όποιος πολίτης το επιθυμεί μπορεί να το πραγματοποιεί με ιατρική συνταγή. Το συμβατικό εμβόλιο θα είναι διαθέσιμο χωρίς συνταγή από τις αρχές Νοεμβρίου. Τα συμβατικά εμβόλια που θα χορηγούνται εφέτος είναι τέσσερα – συνολικά έξι αντιγριπικά εμβόλια. Αξίζει να σημειωθεί ότι πέρυσι χωρίς συνταγή έλαβε εμβόλιο μόλις το 4% των ατόμων που εμβολιάστηκαν.

Είναι σαφές ότι τα εμβόλια χορηγούνται δωρεάν για όλους τους πολίτες. Ωστόσο, συχνά υπάρχει το κόστος της συνταγογράφησης. Προκειμένου να μην επιβαρύνονται οικονομικά οι πολίτες ούτε για τη συνταγογράφηση ούτε για το εμβόλιο, η συνταγογράφηση μπορεί να γίνεται στον προσωπικό ιατρό, σε όλες τις δημόσιες δομές (Περιφερειακά Ιατρεία, Πολυδύναμα Περιφερειακά Ιατρεία, ΤΟΜΥ, Κέντρα Υγείας, Δημοτικά Ιατρεία, εξωτερικά ιατρεία νοσοκομείων και σε συμβεβλημένους ιατρούς με τον ΕΟΠΥΥ).

Για τις ανάγκες κάλυψης του πληθυσμού, αναμένεται να φτάσουν στα ιδιωτικά φαρμακεία περί τα 3,8 εκατ. αντιγριπικά εμβόλια. Σύμφωνα με πληροφορίες, την περυσινή περίοδο (2022-2023) εμβολιάστηκαν με το αντιγριπικό εμβόλιο 3.028.000 πολίτες στη χώρα μας, ενώ την περίοδο 2021-2022 είχαν εμβολιαστεί 3.258.000 πολίτες.

Οι ειδικοί τονίζουν ότι το αντιγριπικό εμβόλιο πρέπει να χορηγείται έγκαιρα και πριν από την έναρξη της συνήθους περιόδου εμφάνισης της έξαρσης των κρουσμάτων γρίπης, δεδομένου ότι απαιτούνται περίπου δύο εβδομάδες για την επίτευξη ανοσολογικής απάντησης. Κατά προτίμηση ο εμβολιασμός θα πρέπει να ολοκληρώνεται τουλάχιστον 4-6 εβδομάδες πριν την έναρξη του ετήσιου επιδημικού κύματος της γρίπης στην Ελλάδα (δηλαδή στα μέσα και μέχρι τέλος Νοεμβρίου). Επιπρόσθετα, ο εμβολιασμός συνεχίζεται καθ’ όλη τη διάρκεια της εποχικής γρίπης για άτομα για τα οποία ενδείκνυται ο εμβολιασμός και δεν πρόλαβαν να εμβολιαστούν εγκαίρως.

Τα εμβόλια των 65αρηδων

Τα δυο νεότερα σκευάσματα είναι ενισχυμένα τετραδύναμα αδρανοποιημένα εμβόλια (QIV-HD και aQIV) και χαρακτηρίζονται από υψηλή ανοσογονικότητα. Συγκεκριμένα πρόκειται για το Efluelda της Vianex που έχει λάβει άδεια χορήγησης για άτομα από 60 ετών και πάνω και για το Fluad Tetra της Sequirus που έχει λάβει έγκριση για άτομα από 65 ετών και πάνω.

Σύμφωνα με όσα αναφέρει η εγκύκλιος για τον αντιγριπικό εμβολιασμό 2023 – 2024, τα παραπάνω εμβόλια έχουν ικανοποιητικό προφίλ ασφάλειας και, παρότι η συχνότητα ανεπιθύμητων ενεργειών ήταν μεγαλύτερη απ’ ότι μετά τον εμβολιασμό με συμβατικό εμβόλιο γρίπης, στο σύνολό της ήταν χαμηλή.

Οι οδηγίες της Εθνικής Επιτροπής Εμβολιασμών (ΕΕΕ), πάντως, σημειώνουν πως παρότι τα νέου τύπου εμβόλια προτιμώνται στα άτομα ηλικίας 65 ετών και άνω έναντι του συμβατικού εμβολίου γρίπης, στην περίπτωση που δεν υπάρχει διαθεσιμότητα, ο αντιγριπικός εμβολιασμός δεν πρέπει να καθυστερεί και συνιστάται να διενεργείται με οποιοδήποτε εμβόλιο. Η ΕΕΕ συνιστά ειδικότερα για τα άτομα 75 ετών και άνω λόγω ανοσογήρανσης να εμβολιάζονται με τα προαναφερόμενα ενισχυμένα εμβόλια.