Σύμφωνα με τον ειδικό Μπόυκο η Ρωσία ανέπτυξε προ ημερών αριθμό πυρηνοκίνητων υποβρυχίων 37 μίλια από τα σύνορα του ΝΑΤΟ, προκαλώντας συναγερμό και στην Ευρώπη .   

Στις 11 Μαρτίου 2025, δορυφορικές εικόνες κατέγραψαν μια σημαντική συγκέντρωση ρωσικής ναυτικής δύναμης στην Ζαπάνταγια Λίτσα, μια μυστική στρατιωτική βάση στη χερσόνησο Κόλα κοντά στα νορβηγικά σύνορα.

Οι εικόνες αποκάλυψαν πέντε πυρηνοκίνητα υποβρύχια κατευθυνόμενων πυραύλων [SSGNs] ελλιμενισμένα στις ναυτικές αποβάθρες, τρία σκάφη κλάσης Oscar II, ένα υποβρύχιο κατηγορίας Yasen και ένα προηγμένο υποβρύχιο Yasen-M-class.

Σε απόσταση μόλις 60 χιλιομέτρων από το έδαφος του ΝΑΤΟ, η Ζαπάνταγια Λίτσα  χρησιμεύει ως κρίσιμος κόμβος για τον Βόρειο Στόλο της Ρωσίας και η παρουσία αυτών των προηγμένων πολεμικών υποβρυχίων, υπογραμμίζει τη συνεχιζόμενη επένδυση της Μόσχας στις υποβρύχιες δυνατότητές της εν μέσω αυξημένων εντάσεων στην περιοχή.

Αυτός είναι ο όρος του Πούτιν στον Τραμπ για εκεχειρία! Σταματούν τα χτυπήματα στις ενεργειακές υποδομές για 30 μέρες

Η βάση Ζαπάνταγια Λίτσα, βρίσκεται κατά μήκος των ακτών του φιόρδ Λίτσα, και αποτελεί εδώ και καιρό τον ακρογωνιαίο λίθο της ναυτικής στρατηγικής της Ρωσίας, στεγάζοντας μερικά από τα πιο ισχυρά υποβρύχια περιουσιακά της στοιχεία.

Η εγγύτητα της βάσης στη Θάλασσα Μπάρεντς και ο ρόλος της στη διασφάλιση της στρατηγικής «άμυνας του προμαχώνα» της Ρωσίας, την καθιστούν κομβικό σημείο για στρατιωτικούς αναλυτές.

Τα ρωσικά υποβρύχια που εντοπίστηκαν, αντιπροσωπεύουν ένα μείγμα από τεχνολογία της Σοβιετικής εποχής και τεχνολογίας αιχμής, σηματοδοτώντας τη διπλή προσέγγιση της Ρωσίας για τη διατήρηση μιας τρομερής ναυτικής παρουσίας.

Τα σκάφη κλάσης Oscar II, που παραγγέλθηκαν για πρώτη φορά τη δεκαετία του 1980, έχουν υποβληθεί σε αναβαθμίσεις για να φέρουν σύγχρονους πυραύλους Κρουζ, ενώ οι κλάσεις Yasen και Yasen-M είναι από τα πιο εξελιγμένα υποβρύχια στον κόσμο στο οπλοστάσιο της Ρωσίας, κατασκευασμένα με ικανότητες stealth και μεγάλης εμβέλειας.

Τα ρωσικά υποβρύχια κλάσης Oscar II, τρία από τα οποία ήταν ορατά στις προβλήτες, είναι κληρονομιά του Ψυχρού Πολέμου, που σχεδιάστηκαν αρχικά για να αντιμετωπίσουν τα αμερικανικά αεροπλανοφόρα με σάλβο αντιπλοικών  πυραύλων.

Σύμφωνα με το Ναυτικό Ινστιτούτο των ΗΠΑ, αυτά τα μεγαθήρια των 19.000 τόνων έχουν μετασκευαστεί τα τελευταία χρόνια για να αναπτύξουν πυραύλους Κρουζ Kalibr, οι οποίοι απέδειξαν την εμβέλειά τους κατά τη διάρκεια των στρατιωτικών επιχειρήσεων της Ρωσίας στη Συρία.

«Όλα έχουν τελειώσει»! Τραγικές μαρτυρίες Ουκρανών στρατιωτών από το Κουρσκ

Με βεληνεκές έως και 2.500 χιλιόμετρα, ο πύραυλος Kalibr, επιτρέπει σε αυτά τα υποβρύχια να χτυπήσουν στόχους σε όλη την Ευρώπη ή βαθιά στην Αρκτική, μια ικανότητα που δεν πέρασε απαρατήρητη από τους δυτικούς αμυντικούς σχεδιαστές.

Το γνωστό αμυντικό περιοδικό Jane's Defense Weekly αναφέρει ότι τουλάχιστον έξι ρωσικά υποβρύχια Oscar II παραμένουν ενεργά στον ρωσικό στόλο, με τις προσπάθειες εκσυγχρονισμού να επεκτείνουν την επιχειρησιακή τους ζωή μέχρι τη δεκαετία του 2030.

 Αντίθετα, το υποβρύχιο κλάσης Yasen αντιπροσωπεύει ένα άλμα προς τα εμπρός στη ρωσική ναυτική τεχνολογία.
Το επικεφαλής σκάφος της κατηγορίας, το Severodvinsk, τέθηκε σε υπηρεσία το 2014 μετά από χρόνια καθυστερήσεων ανάπτυξης, φέρνοντας μαζί του τη φήμη ενός από τα πιο αθόρυβα υποβρύχια του κόσμου

Αναλυτές στο Κέντρο Στρατηγικών και Διεθνών Μελετών [CSIS] σημειώνουν ότι η κλάση Yasen μπορεί να μεταφέρει ένα μείγμα από πυραύλους  Kalibr, Oniks και πιθανώς υπερηχητικούς πυραύλους Zircon, οι τελευταίοι με ταχύτητες που υπερβαίνουν τα 8 Mach και βεληνεκές έως 1.000 χιλιόμετρα.

Το Yasen-M, μια βελτιωμένη παραλλαγή που εντοπίζεται παράλληλα με τον προκάτοχό του, προωθεί αυτή την ικανότητα περαιτέρω.

Υποβρύχια όπως, το Καζάν και το Αρχάγγελσκ, που έχουν ήδη τεθεί σε λειτουργία ή πλησιάζουν στην ολοκλήρωσή τους, διαθέτουν ενισχυμένο stealth προφίλ, αναβαθμισμένα ηλεκτρονικά και μικρότερο πλήρωμα, σύμφωνα με δηλώσεις του υπουργείου Άμυνας της Ρωσίας που επικαλέστηκε το TASS το 2023.

 Η συγκέντρωση αυτών των τρομερών ρωσικών υποβρυχίων στην Ζαπάνταγια Λίτσα, εγείρει ερωτήματα σχετικά με τις προθέσεις της Ρωσίας, καθώς οι πάγοι της Αρκτικής υποχωρούν με την έναρξη της άνοιξης.

Ιστορικά, η βάση ήταν λιγότερο προσβάσιμη κατά τους χειμερινούς μήνες, όταν ο πάγος και ο σκληρός καιρός περιορίζουν τις ναυτικές κινήσεις.

Η χρονική στιγμή αυτής της κίνησης, υποδηλώνει ότι ο ρωσικός Βόρειος Στόλος μπορεί να προετοιμάζεται για αυξημένη δραστηριότητα στη Θάλασσα Μπάρεντς ή πέρα ​​από αυτήν, πιθανώς ως μέρος μιας προγραμματισμένης άσκησης ή μιας στρατηγικής επανατοποθέτησης.

«Η Αρκτική είναι ένα πεδίο αποδείξεως για τον στόλο των υποβρυχίων της Ρωσίας», δήλωσε ο Δρ Μάικλ Πίτερσεν, διευθυντής στο Ναυτικό Πολεμικό Κολέγιο των ΗΠΑ, σε συνέντευξή του.

«Η άνοιξη συχνά σηματοδοτεί την έναρξη των λειτουργικών κύκλων μετά τη χειμερινή συντήρηση και η Ζαπάνταγια Λίτσα είναι εκεί όπου οι Ρώσοι τοποθετούν μερικά από τα πιο κρίσιμα στρατιωτικά τους συστήματα».

Το Υπουργείο Άμυνας της Ρωσίας δεν σχολίασε άμεσα τις δορυφορικές εικόνες, αλλά οι επίσημες δηλώσεις τους τελευταίους μήνες τονίζουν τον ρόλο του Βόρειου Στόλου στη διαφύλαξη των εθνικών συμφερόντων.

Σε μια ομιλία του Ιανουαρίου 2025 που δημοσιοποιήθηκε από το RIA Novosti, ο Ναύαρχος Αλεξάντερ Μοισέεφ, διοικητής του ρωσικού Πολεμικού Ναυτικού, τόνισε την ανάγκη αντιμετώπισης «εξωτερικών απειλών» στην Αρκτική, όπου το λιώσιμο των πάγων έχει ανοίξει νέους ναυτικούς δρόμους και ευκαιρίες για πόρους.

Η στρατηγική αξία της περιοχής έχει αυξηθεί παράλληλα με τις εντάσεις μεταξύ Ρωσίας και ΝΑΤΟ, ιδιαίτερα καθώς η συμμαχία επεκτείνει την παρουσία της με μέλη όπως η Φινλανδία και η Σουηδία, που εντάχθηκαν και οι δύο το 2023 και το 2024, αντίστοιχα.

Για το ΝΑΤΟ, η συγκέντρωση ρωσικών πυρηνοκίνητων υποβρυχίων στην Ζαπάνταγια Λίτσα, είναι μια υπενθύμιση των προκλήσεων που θέτει ο υποβρύχιος στόλος της Ρωσίας.

Η τοποθεσία της βάσης, σε μικρή απόσταση από τη Νορβηγική Θάλασσα, την τοποθετεί σε εντυπωσιακή απόσταση από βασικές θαλάσσιες διαδρομές της συμμαχίας.

 Σε αντίθεση με μεγαλύτερες ρωσικές βάσεις όπως το Severomorsk, το αρχηγείο του Βόρειου Στόλου, η Ζαπάνταγια Λίτσα είναι μικρότερη και πιο εξειδικευμένη, αφιερωμένο σχεδόν αποκλειστικά σε υποβρύχιες επιχειρήσεις.

Το αν αυτή η συγκέντρωση σηματοδοτεί μια επίδειξη δύναμης ή το προοίμιο μιας μεγαλύτερης επιχείρησης παραμένει ασαφές. 

ο βέβαιο είναι ότι ο στόλος των υποβρυχίων της Ρωσίας, παλιός και νέος, συνεχίζει να διαδραματίζει κεντρικό ρόλο στην στρατηγική της για την Αρκτική, διατηρώντας την περιοχή αμφισβητούμενο σύνορο σε ένα όλο και πιο τεταμένο παγκόσμιο τοπίο.