Ο υπουργός Άμυνας του Ισραήλ διατύπωσε πριν λίγο την εκτίμηση ότι η διακοπή των διπλωματικών σχέσεων των μεγαλύτερων μοναρχιών του Κόλπου και της Αιγύπτου με το Κατάρ ανοίγει την πόρτα για μια συνεργασία με αυτές τις χώρες στη μάχη κατά της τρομοκρατίας.
«Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι αυτό προσφέρει πολυάριθμες δυνατότητες συνεργασίας στη μάχη κατά της τρομοκρατίας» δήλωσε ο Αβίγκντορ Λίμπερμαν στο Κοινοβούλιο.
Η διπλωματική ρήξη με το Κατάρ «αποτελεί άλλη μια απόδειξη του γεγονότος ότι ακόμα και τα αραβικά κράτη κατανοούν ότι ο πραγματικός κίνδυνος σε περιφερειακό επίπεδο δεν προέρχεται από το Ισραήλ, τους Εβραίους ή τον σιωνισμό αλλά από την τρομοκρατία».
«Κατά τη διάρκεια της επίσκεψής του στη Σαουδική Αραβία (στα τέλη Μαΐου), είδαμε τον πρόεδρο των ΗΠΑ (Ντόναλντ Τραμπ) να μιλάει πάνω απ’ όλα για έναν συνασπισμό κατά της τρομοκρατίας» συμπλήρωσε ο Ισραηλινός υπουργός.
«Το Κράτος του Ισραήλ είναι πραγματικά ανοικτό στη συνεργασία, η μπάλα βρίσκεται (αυτή τη στιγμή) στην πλευρά των άλλων» τόνισε ο Λίμπερμαν.
Η παρέμβαση αυτή του Ισραήλ σηματοδοτεί ενεργή ανάμιξη στα εσωτερικά ζητήματα των αραβικών χωρών και δείχνει ότι υπήρχε οργανωμένο σχέδιο εξαρχής απομόνωσης τόσο του Ιράν, όσο και της Τουρκίας.
Το πως και το γιατί σε νέο άρθρο από το ΠΕΝΤΑΠΟΣΤΑΓΜΑ.
Τι σύμπτωση…Στην επέτειο του πολέμου των 6 ημερών συνέβη η απομόνωση του Κατάρ ενώ πριν λίγο βγήκε η ανακοίνωση του Ισραήλ που χαιρετίζει τις εξελίξεις στην περιοχή
Όπως και σήμερα, Δευτέρα 7.30 η ώρα το πρωί, 50 χρόνια πριν, 5 Ιουνίου του 1967 θα ξεκινούσε μία από τις σφοδρότερες μάχες του 20ου αιώνα που πέρασε στην ιστορία ως ο πόλεμος των 6 ημερών. Έναν πόλεμο που τον ξεκίνησε τον Ισραήλ με τέσσερα γειτονικά αραβικά κράτη και κατέληξε με αλλαγή του στάτους κβο στην περιοχή πριν συμπληρωθεί μία εβδομάδα.
Τα γεγονότα πριν το ξέσπασμα του πολέμου
Η ίδρυση του εβραϊκού κράτους λίγο μετά το τέλος του Β Παγκοσμίου Πολέμου, το οποίο μετέτρεψε τους Παλαιστίνιους πρόσφυγες μέσα στην ίδια τους την πατρίδα ήταν και η απαρχή των εχθροπραξιών μεταξύ των Αράβων και του νεοσύστατου κράτους του Ισραήλ. Ήδη από τα μέσα της δεκαετίας του ’50 ο ιστορικός ηγετης του Ισραήλ, Νταβίντ Μπεν Γκρουριόν, έχει καταστήσει θεμέλιο της ισραηλινής πολιτικής την αντίληψη ότι μόνο η δύναμη των όπλων εξασφαλίζει την ασφάλεια της χώρας και ότι συνεπώς έστω και δια της βίας οι Άραβες θα πρέπει να υποταχθούν στους όρους του Ισραήλ, στόχος που περιλαμβάνει την κατάκτηση επιπλέον εδαφών.
Τα πρώτα σύννεφα του συγκεκριμένου πολέμου είχαν αρχίσει να διαφαίνονται από τα τέλη του 1966. Στις 4 Νοεμβρίου Αίγυπτος και Συρία συνάπτουν αμυντική συμφωνία βάσει της οποίας κάθε ισραηλινή επίθεση εναντίον την μίας θεωρείται και αντιμετωπίζεται ως επίθεση κατά αμφότερων.
Λίγες ημέρες αργότερα μία νάρκη θα σκοτώσει τρεις Ισραηλινούς στρατιώτες. Σε αντίποινα το Ισραήλ εξαπολύει επίθεση κατά του μεγάλου παραμεθόριου ιορδανικού χωριού Σαμού ισοπεδώνοντας 125 σπίτια και σκοτώνοντας 18 Ιορδανούς στρατιώτες.
Έχουμε μπει ήδη στο 1967 το θερμόμετρο συνεχίζει να ανεβαίνει. Το Ισραήλ στην προσπάθεια του να επεκτείνει τα εδάφη του έχει ξεκινήσει να καλλιεργεί με … τεθωρακισμένα τρακτέρ μία αποστρατικοποιημένη ζώνη ανάμεσα στα σύνορα του με την Συρία. Στις 7 Απριλίου έχουμε το πρώτο σοβαρό επεισόδιο όταν τα ισραηλινά «Μιράζ ΙΙΙ» επιτίθενται κατά του συριακού πυροβολικού που βάλλει κατά των «χωρικών». Αμέσως συριακά «Μιγκ» απογειώνονται για να αναχαιτίσουν τα ισραηλινά αεροσκάφη. Αποτέλεσμα, τα έξι Μιγκ καταρρίπτονται χωρίς καμία απώλεια από την ισραηλινή πλευρά.
Στην νοτιοδυτική πλευρά των συνόρων του Ισραήλ επίσης η κατάσταση είναι τεταμένη. Μετά από την παρέλαση της ισραηλινής Ημέρας Ανεξαρτησίας στις 15 Μαϊου 1967 όπου απουσίαζαν τα άρματα μάχης, οι αιγυπτιακές αρχές εξέλαβαν το μήνυμα ότι αυτό ήταν προάγγελος επίθεσης. Ο Νάσερ, ο πρόεδρος της Αιγύπτου, θέτει σε γενικό συναγερμό της στρατιωτικές δυνάμεις της χώρας, το ίδιο συμβαίνει και στην Συρία καθώς και στην Ιορδανία και λίγο αργότερα στο Ιρακ και στο Κουβέιτ. Παράλληλα ζητά από τις δυνάμεις του ΟΗΕ να αποσυρθούν ορισμένες δυνάμεις των κυανόκρανων από την χερσόνησο του Σινά ώστε να τοποθετηθούν στην θέση τους αιγυπτιακές δυνάμεις.Υπό την πίεση των άλλων αραβικών κρατών, ιδίως της Συρίας, η Αίγυπτος ζητεί στις 18 Μαΐου την πλήρη απόσυρση των κυανόκρανων, κάτι που ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ, Ου Θαντ υποχρεώνεται να αποδεχθεί παρά τις έντονες αντιδράσεις αρκετών Δυτικών. Την θέση των 3.400 κυανόκρανων καταλαμβάνουν αμέσως άνδρες της Οργάνωσης για την Απελευθέρωση της Παλαιστίνης, οι οποίοι ανακοινώνουν ότι έχουν ενσωματωθεί στον αιγυπτιακό στρατό.
Κατά παράβαση του διεθνούς δικαίου αλλά και παλαιότερης διμερούς συνθήκης με το ίδιο το ίδιο το Ισραήλ, στις 23 Μαΐου η Αίγυπτος κλείνει τα στενά του Τιράν, την είσοδο του κρίσιμου για το Ισραήλ κόλπου της Ακάμπα (στην Ερυθρά Θάλασσα) ώστε να αποτραπεί, όπως ανακοινώνεται η μεταφορά στο ισραηλινό λιμάνι του Ελλάτ πολεμικού υλικού και κυρίως πετρελαίου. Το Ισραήλ απαντά ότι θεωρεί την ναρκοθέτηση των στενών και την επιτήρηση τους από παράκτιο πυροβολικό ως «εχθρική ενέργεια» και προειδοποιεί ότι εάν ο ΟΗΕ δεν ενεργήσει για άμεση άρση του αποκλεισμού θα αναλάβει το ίδιο να ανοίξει τον κόλπο.
Στο ίδιο το Ισραήλ η φιλοπολεμική πλευρά κερδίζει συνεχώς έδαφος με αποκορύφωμα ο πρωταγωνιστής της κατάληψης του Σινά το 1956, ο μονόφθαλμος στρατηγός Μοσέ Νταγιόν, που πιέζει για άμεση έναρξη των εχθροπραξιών, να αναλάβει το Υπουργείο Άμυνας την 1 Ιουνίου. Το Ισραήλ άλλωστε είχε δεδηλωμένη αιτία πολέμου, το κλείσιμο των στενών του Τιράν.
Το πρώτο κύμα της επίθεσης
Στις 7.30 το πρωί της Δευτέρας, 5 Ιουνίου, η πολεμική αεροπορία του Ισραήλ εξαπολύει γενική επίθεση εναντίον αιγυπτιακών, ιορδανικών και συριακών αεροδρομίων και της ιρακινής βάσης της Χαμπανίγια. Τα ισραηλινά αεροσκάφη, τα γαλλικής κατασκευής «Μιράζ ΙΙΙ» και «Μιστέρ», είναι οπλισμένα με κατευθυνόμενες βόμβες, οι οποίες προκαλούν πραγματική καταστροφή στα παρατεταγμένα στις πίστες αραβικά αεροσκάφη, ενώ ο αιφνιδιασμός εντείνεται σε ό,τι αφορά την Αίγυπτο, καθώς οι Ισραηλινοί πιλότοι διαγράφουν ευρύ κύκλο σε χαμηλό ύψος υπεράνω της Μεσογείου και επιτίθενται εκ δυσμών χωρίς οι σχηματισμοί τους να γίνουν αντιληπτοί από τα αιγυπτιακά ραντάρ. Ήδη σπό το πώτο κύμα της επίθεσης, 16 αιγυπτιακές βάσεις, από την περιοχή της διώρυγας του Σουέζ μέχρι το Κάιρο και από το Λούξορ μέχρι την Ερυθρά Θάλασσα τίθενται εκτός μάχης, ενώ άλλες εννέα καταστρέφονται στις υπόλοιπες αραβικές χώρες.
Το πρώτο ανακοινωθέν του αρχηγού του ισραηλινού γενικού επιτελείου, αντιστράτηγου Γιτζάκ Ράμπιν, αναφέρει την καταστροφή 300 αιγυπτιακών αεροσκαφών, ως επι το πλείστον στο έδαφος, και άλλων 70 και πλέον των υπολοίπων Αράβων εμπόλεμων. Σε δεύτερο ανακοινωθέν ο αριθμός ανεβάζει τις απώλειες των Αράβων σε πάνω από 400 αεροσκάφη ενώ δύσκολα γίνεται πιστευτό το ανακοινωθέν των αραβικών δυνάμεων για κατάρριψη 160 ισραηλινών μαχητικών.
Στο έδαφος εν τω μεταξύ οι ισραηλινές δυνάμεις καταλαμβάνουν μέσα σε λίγες ώρες την πόλη Καν Γιουνίς, περικυκλώνοντας πλήρως την Λωρίδα της Γάζας, όπου είναι εγκατεστημένο το αρχηγείο της Οργάνωσης για την Απελευθέρωση της Παλαιστίνης και περίπου 400 χιλίαδες Παλαιστίνιοι πρόσφυγες. Αμέσως μετά, οι ισραηλινές δυνάμεις αρχίζουν την προέλαση τους στην χερσόνησο του Σινά, όπου, όπως αναφέρεται, η συγκέντρωση αρμάτων είναι μεγαλύτερη από εκείνη στο Ελ Αλαμέιν.
Στο δεύτερο μέτωπο του πολέμου, οι ιορδανικές μονάδες καταλαμβάνουν, στην ίδια την Ιερουσαλήμ το κτήριο του ΟΗΕ και βομβαρδίζουν ανηλεώς το ισραηλινό τομέα της πόλης προκαλώντας περιορισμένες απώλειες μεταξύ των αμάχων. Λίγες ώρες αργότερα οι Ισραηλινοί ανακαταλαμβάνουν το αρχηγείο των κυανόκρανων. Στο τρίτο μέτωπο, εκείνο της Συρίας, παραμένει σχετικά ήσυχο, με εξαίρεση τις ισραηλινές επιδρομές κατά των συριακών βάσεων και τον βομβαρδισμό από το συριακό πυροβολικό των παραμεθόριων «κιμπούτζ».
Η δεύτερη ημέρα του πολέμου
Η Τρίτη ανατέλλει με τους Ισραηλινούς σχηματισμούς να διεισδύουν βαθιά στην χερσόνησο του Σινά υπό συνεχή αεροπορική κάλυψη, κινούμενοι σε τέσσερις κυρίως άξονες, ενώ ανατολικότερα η πόλη της Γάζας καταλαμβάνεται από το Ισραήλ ύστερα από πεισματώδη μάχη με άρματα. Στους αιχμαλώτους των ισραηλινών δυνάμεων συμπεριλαμβάνεται και ο Αιγύπτιος στρατιωτικός διοικητής της λωρίδας.
Την ίδια ώρα στο ιορδανικό μέτωπο οι Ισραηλινοί περικυκλώνουν πλήρως την Ιερουσαλήμ, παρά την πεισματώδη αντίσταση των Ιορδανών στρατιωτών, οι οποίοι μάχονται με θάρρος, αλλά υποφέρουν από την παντελή έλλειψη αεροπορικής κάλυψης. Παράλληλα ισραηλινές δυνάμεις καταλαμβάνουν σειρά ιορδανικών θέσεων στην δυτική όχθη του Ιορδάνη.
Η κατάρρευση του Σινά
Την επομένη το αιγυπτιακό μέτωπο του Σινά καταρρέει. Πραγματοποιώντας μία από τις ταχύτερες προελάσεις στην ιστορία των πολέμων, ένας ισραηλινός μηχανοκίνητος σχηματισμός – με την υποστήριξη της αεροπορίας η οποία συντρίβει τους ανυπεράσπιστους αιγυπτιακούς σχηματισμούς – διασχίζει εντός 18 ωρών σχεδόν ολόκληρη την χερσόνησο.
Ένας δεύτερος σχηματισμός καταλαμβάνει ύστερα από 36 ώρες συνεχούς πορείας το στρατηγικό πέρασμα της Μίτλα, το «κλειδί» ολόκληρης της χερσονήσου. Τις πρώτες πρωινές ώρες, οι Ισραηλινοί καταλαμβάνουν και το λιμάνι του Σαρμ ελ Σέικ στην είσοδο του κόλπου της Ακάμπα, με ταυτόχρονη ρίψη αλεξιπτωτιστών και απόβαση δυνάμεων από τη θάλασσα, χωρίς να συναντήσουν την παραμικρή αντίσταση, καθώς η αιγυπτιακή φρουρά έχει ήδη φροντίσει να υποχωρήσει.
Όπως μεταδίδουν επί τόπου ξένοι ανταποκριτές, το βράδυ της 7ης Ιουνίου το αιγυπτιακό μέτωπο απλώς δεν υπάρχει πια και τίποτα, εκτός από την φυσική κόπωση, δεν στέκεται ανάμεσα στη διώρυγα και τους Ισραηλινούς.
Η Ιορδανία εκτός πολέμου
Στο ιορδανικό μέτωπο οι Ισραηλινοί ολοκληρώνουν την κατάληψη της ανατολικής Ιερουσαλήμ μετά από σφοδρές μάχες δρόμο με δρόμο και σπίτι με σπίτι. Η παλαιά εκκλησία της Αγίας Άννης, από την εποχή των Σταυροφόρων, καταστρέφεται σχεδόν ολοκληρωτικά από το ισραηλινό πυροβολικό. Την ίδια ώρα άλλες δυνάμεις μάχονται για την κατάληψη της Ναπλούς η οποία επίσης μετά από σφοδρές μάχες θα περάσει στους ισραηλινούς. Με την πτώση της Ναπλούς καταρρέει και η πολεμική προσπάθεια της Ιορδανίας και στις 8 το βράδυ Τελ Αβίβ και Αμμάν αποδέχονται την κατάπαυση πυρός που προτείνει ο ΟΗΕ.
Οι απώλειες των Ιορδανών είναι βαρύτατες: υπολογίζονται ότι οι νεκροί και οι τραυματίες ανέρχονται σε δέκα έως δεκαπέντε χιλιάδες επί συνολικής δυνάμεως 55.000 ανδρών, ενώ χιλιάδες και οι αιχμάλωτοι, συμπεριλαμβανομένης και ολόκληρης της ιρακινής μονάδας που είχε τεθεί στην διάθεση της Ιορδανίας. Σχεδόν ολόκληρη η Δυτική Όχθη του Ιορδάνη, μαζί με την Ιεριχώ τελεί υπό ισραηλινή κατοχή.
Η αντεπίθεση της Αιγύπτου
Η τέταρτη ημέρα, η 8η Ιουνίου αρχίζει με αιφνίδια και μαζική αντεπίθεση των αιγυπτιακών δυνάμεων στο Σινα, στο περάσμα του Μίτλα, σε μία απέλπιδα προσπάθεια της αιγυπτιακής ανώτατης διοίκησης να απεγκλωβίσει τις επτά μεραρχίες που έχουν περικυκλωθεί στο κέντρο της χερσονήσου. Η επίθεση αποκρούεεται μετά από σκληρότατες μάχες και, το απόγευμα, το Τελ Αβιβ ανακοινώνει ότι ελέγχει πλήρως το Σινα και προχωρά στην τελική εκκαθάριση των αιγυπτιακών δυνάμεων που παραμένουν εκεί. Το ίδιο βράδυ η Αίγυπτος καταθέτει τα όπλα και ο Νάσερ υποβάλλει (προς στιγμήν) την παραίτηση του.
Σε ένα χωριστό επεισόδιο, ισραηλινά αεροσκάφη και τορπιλάκατοι βυθίζουν εκ παραδρομής το αμερικανικό ερευνητικό σκάφος «Λίμπερτι» που χρησίμευε ως σταθμός αναμετάδοσης σημάτων μεταξύ των ΗΠΑ και των αμερικανικών πρεσβειών στη Μέση Ανατολή. Συνολικά 31 μέλη του πληρώματος χάνουν την ζωή τους και 75 τραυματίζονται.
Το τελευταίο ντόμινο
Έχοντας ρίξει στο καναβάτσο τους δύο από τους τρεις αντιπάλους η πολεμική μηχανή του Ισραήλ στρέφονταν πλέον στο μέτωπο της Συρίας η οποία είχε κρατήσει παθητική στάση κατά την διάρκεια των περασμένων ημερών. Στις 9 Ιουνίου το Ισραήλ εξαπολύει επίθεση κατά των συριακών δυνάμεων στα υψώματα το Γκολάν, με κύριο στόχο τις φωλιές πυροβόλων από τις οποίες βομβαρδίζονται συνεχώς τα ισραηλινά παραμεθόρια κιμπούτζ.
Μάχες σκληρές, αρκετές φορές ακόμη σώμα με σώμα με τις ισραηλινές δυνάμεις να κατορθώνουν να διασπάσουν το μέτωπο και να πραγματοποιήσουν βαθιές διεισδύσεις στα συριακά μετόπισθεν. Παράλληλα 200 αεροσκάφη, πυροβολούν και βομβαρδίζουν, συχνά με ναπάλμ, τις συριακές θέσεις.
Bernhard FryeΜία εκεχειρία υπό τον ΟΗΕ θα λήξει άδοξα με αλληλοκατηγορίες για αθέτηση των δεσμεύσεων και η προέλαση των δυνάμεων του Ισραήλ θα συνεχισθεί στις 10 Ιουνίου με την ολοκληρωτική κατάληψη των υψωμάτων του Γκολάν, αλλά και της πόλης Κουνέιτρα, 65 μόλις χιλιόμετρα από την Δαμασκό. Στο σημείο αυτό λήγει και η συριακή πολεμική προσπάθεια και η συμφωνία κατάπαυσης του πυρός τίθεται σε ισχύ στις 4.30. Ο Πόλεμος των Έξι Ημερών έχει μόλις τελειώσει.
Οι απώλειες
Για όλα τα μέτωπα του πολέμου, η ισραηλινή πλευρά παραδέχεται ότι έχει 679 νεκρούς και 2.563 τραυματίες, η Ιορδανία 6.000 νεκρούς, 762 τραυματίες και 463 αιχμαλώτους ενώ η Αίγυπτος ύστερα από μακρά σιγή, ανακοινώνει στις 5 Ιουλίου ότι οι νεκροί της έφθασαν τους 5.000.
Στην ίδια την χερσόνησο του Σινά, τις ημέρες που ακολούθησαν την κατάπαυση του πυρός , εντοπίζονται χιλιάδες κατεστραμμένα αιγυπτιακά οχήματα αλλά και χιλιάδες εξαντλημένοι Αιγύπτιοι στρατιώτες που κατευθύνονται πεζή προς την διώρυγα, συχνά χωρίς ίχνος νερού ή τροφής, υποχρεώνοντας τον Διεθνή Ερυθρό Σταυρό να εξαπολύσει μαζική επιχείρηση σωτηρίας τους.
Οι αλλαγές στον χάρτη
Στους μήνες που ακολουθούν τον πόλεμο, το Ισραήλ ολοκληρώνει την διοικητική απορρόφηση της ανατολικής Ιερουσαλήμ ενώ παράλληλα εγκαθιστά κατοχικό καθεστώς στη Δυτική Όχθη και τη λωρίδα της Γάζας. Εκατοντάδες χιλιάδες Παλαιστίνιοι καταφεύγουν από την Δυτική Όχθη στην Ιορδανία αλλά σχεδόν ένα εκατομμύριο θα παραμείνουν στα κατεχόμενα από το Ισραήλ εδάφη.
Στους 70 χιλιάδες Άραβες της ανατολικής Ιερουσαλήμ παρέχεται ισραηλινή υπηκοότητα, αλλά οι υπόλοιποι θα ζήσουν υπό καθεστώς ημι-αιχμαλωσίας στα κατεχόμενα, όπου από τους πρώτους μεταπολεμικούς μήνες θα βρεθούν αντιμέτωποι με τους αναπόφευκτους εβραϊκούς εποικισμούς.
