Λίγες μέρες έμειναν μέχρι τη σύγκληση του Κονκλάβιου στις 7 Μαΐου, όπου οι καρδινάλιοι κλειδωμένοι μέσα στην Καπέλα Σιξτίνα και απομονωμένοι από τον έξω κόσμο θα εκλέξουν τον νέο Πάπα μετά τον θάνατο του Πάπα Φραγκίσκου.

Ξεχωριστό κεφάλαιο στη διαδικασία αυτή της εκλογής του νέου Πάπα αποτελεί το τι τρώνε οι καρδινάλιοι και πώς δεν θα χρησιμοποιηθεί το φαγητό ως μέσο παραβίασης του πρωτοκόλλου. Όπως σημειώνει το BBC οι κανόνες για το τι μπορούν και τι δεν μπορούν να τρώνε οι καρδινάλιοι, έχουν καθοριστεί εδώ και 750 χρόνια προκειμένου να αποτραπεί η τοποθέτηση κρυφών μηνυμάτων σε κοτόπουλο, ραβιόλι αλλά και χαρτοπετσέτες.

Ιστορικά, το φαγητό αποτελούσε έναν πιθανό κίνδυνο: ένα πιάτο ραβιόλι θα μπορούσε να περιέχει ένα κρυφό μήνυμα από το προσωπικό της κουζίνας, ενώ μια λερωμένη χαρτοπετσέτα ίσως μετέφερε κρυφά νέα για την πορεία της ψηφοφορίας στον έξω κόσμο.

Ωσόσο, το κοινό τραπέζι παραμένει ένα από τα ελάχιστα περιβάλλοντα όπου μπορούν να πραγματοποιηθούν μυστικές διαπραγματεύσεις.

Το βρετανικό μέσο θυμίζει, ότι λίγο πριν από την τελευταία εκλογή Πάπα το 2013, τα ιταλικά μέσα ενημέρωσης ανέφεραν ότι πολλοί από τους καρδινάλιους εντοπίστηκαν στο εστιατόριο Al Passetto di Borgo που βρίσκεται 200 μέτρα από τη Βασιλική του Αγίου Πέτρου.

Τα μυστικά της διατροφής – Ο φόβος για τα ολόκληρα κοτόπουλα και τις πίτες 

Ο κώδικας μυστικότητας του κονκλάβιου χρονολογείται από το 1274, όταν ο Πάπας Γρηγόριος Ι΄ θέσπισε τους κανόνες που ακόμη και σήμερα καθορίζουν εν μέρει τον τρόπο διεξαγωγής των παπικών εκλογών.

Η πιο λεπτομερής ιστορική περιγραφή της γαστρονομικής κουλτούρας των παπικών κονκλάβιων προέρχεται από τον Bartolomeo Scappi, τον πιο διάσημο σεφ της Αναγέννησης (και πιθανώς τον πρώτο διάσημο σεφ στον κόσμο), ο οποίος υπηρέτησε τους Πάπες Πίο IV και Πίο V. Το βιβλίο του Opera Dell’Arte del Cucinare (Η τέχνη της μαγειρικής) του 1570 – το πρώτο βιβλίο μαγειρικής που εκδόθηκε από σεφ – τον έκανε διάσημο.

Σε αυτό, αποκαλύπτει τα μυστικά της διατροφής του κονκλάβιου που εξέλεξε τον Πάπα Ιούλιο Γ΄, καθώς και την ακραία πρακτική της επιτήρησης που παραμένει μέχρι σήμερα.

Σύμφωνα με τον Scappi, τα καθημερινά γεύματα των καρδιναλίων ετοιμάζονταν σε μια κοινόχρηστη κουζίνα από μάγειρες και σομελιέ. Αναφέρει ότι η κουζίνα ήταν ένας χώρος όπου μπορούσαν να ανταλλάσσονται παράνομα μηνύματα και σημειώνει ότι εκεί είχαν τοποθετηθεί φρουροί ειδικά για να το αποτρέψουν. Επομένως, δύο φορές την ημέρα, με σειρά που καθοριζόταν με κλήρωση, οι διαχειριστές έφερναν τελετουργικά το φαγητό.

Αυτός ο «τροχός» ή περιστρεφόμενος δίσκος, ενσωματωμένος στον τοίχο, επέτρεπε να περνάει το φαγητό και το ποτό στους καρδινάλιους στην εσωτερική αίθουσα. Πριν περάσουν από τον τοίχο, το φαγητό και τα ποτά ελέγχονταν από δοκιμαστές για να βεβαιωθεί ότι δεν έκρυβαν παράνομα μηνύματα. Βήμα βήμα την όλη διαδικασία παρακολουθούσαν στενά Ιταλοί και Ελβετοί φρουροί.

Τα τρόφιμα υποβάλλονταν σε αυστηρό έλεγχο και απαγορευόταν οτιδήποτε θα μπορούσε να κρύψει ένα μυστικό μήνυμα. Πίτες και ολόκληρα κοτόπουλα δεν επιτρέπονταν, ενώ το κρασί και το νερό έπρεπε να σερβίρονται αποκλειστικά σε διάφανα ποτήρια. Ακόμα και οι υφασμάτινες πετσέτες ανοίγονταν και εξετάζονταν με προσοχή.

Αυτή η ρύθμιση είχε ως στόχο, αφενός, να εξασφαλίσει την πλήρη απομόνωση των καρδιναλίων και, αφετέρου, να κατευνάσει τις ανησυχίες για δηλητηρίαση.

Πέρα από το αυστηρό πρωτόκολλο και τους περιορισμούς στα τρόφιμα, τα γεύματα που περιγράφει ο Σκάππι φαίνονται πλούσια και ισορροπημένα, με σαλάτα, φρούτα, αλλαντικά, κρασί και νερό. Ομοίως, περιγράφει άνετες διαμονές για τους καρδινάλιους.

Το φετινό μενού

Για το κονκλάβιο που θα ξεκινήσει στις 7 Μαΐου, οι καλόγριες της Domus Sanctae Marthae – της σύγχρονης κατοικίας όπου διαμένουν οι καρδινάλιοι κατά τη διάρκεια της απομόνωσής τους – θα ετοιμάσουν απλά πιάτα χαρακτηριστικά της Λάτσιο, της ιταλικής περιφέρειας που περιβάλλει το Βατικανό, και της γειτονικής Αμπρούτσο: μινεστρόνε, σπαγγέτι, αρροστιτσίνι (σουβλάκια αρνιού) και βραστά λαχανικά.

Φυσικά η διαδικασία ελέγχεται στενά, ώστε να μην διαρρεύσει καμία πληροφορία.

Οι ανησυχίες για το ενδεχόμενο τα τρόφιμα (συγκεκριμένα τα ολόκληρα κοτόπουλα) να περιέχουν κυριολεκτικά μυστικά μηνύματα έχουν σχεδόν εξασθενήσει. Τώρα, το θέμα που απασχολεί είναι η παράνομη επικοινωνία μέσω ηλεκτρονικών μέσων.

Έτσι, ενώ το Βατικανό σαρώνεται για κρυμμένες ηλεκτρονικές συσκευές εν όψει της επικείμενης σύγκλησης του κονκλάβιου, οι καρδινάλιοι θα κάνουν τις προσωπικές τους προετοιμασίες, θα βγουν στη Ρώμη για να απολαύσουν ένα ή δύο αγαπημένα πιάτα, αναρωτώμενοι ίσως αν θα είναι το τελευταίο τους δείπνο πριν γίνουν πάπες.