Πολλοί από εμάς έχουμε συμμετάσχει σε συζητήσεις ή έχουμε ακούσει να γίνεται λόγος για την τηλεπάθεια και την έκτη αίσθηση. Όμως νομίζω πως ελάχιστοι έχουν ακουστά για το φαινόμενο Ganzfeld ή τα πειράματα Ganzfeld και το συσχετισμό τους με τα προηγούμενα δύο. Πρώτα, όμως θα κάνω μία επισκόπηση σε αυτά και ύστερα στο ζητούμενο.

Τηλεπάθεια ορίζεται η ικανότητα επικοινωνίας, μεταξύ δύο ή περισσότερων ανθρώπων, χωρίς τη χρήση παραδοσιακών αισθητηριακών καναλιών.

Αυτή η έννοια αναφέρεται στη δυνατότητα να μεταδίδονται σκέψεις, αισθήματα ή πληροφορίες απευθείας από ένα άτομο σε άλλο, εκτός των συνηθισμένων μέσων επικοινωνίας, όπως οι λέξεις ή οι κινήσεις του σώματος.

Οι αναφορές στην τηλεπάθεια βρίσκονται σε αρκετούς πολιτισμούς και συστήματα πεποιθήσεων. Φαίνεται πως από την αρχαιότητα, υπάρχουν αναφορές σε πρακτικές και πιθανά πειράματα που αναζητούν την επικοινωνία μέσω της τηλεπάθειας.

Τα παραδείγματα περιλαμβάνουν και αρκετούς αρχαίους πολιτισμούς όπως την αρχαία Αίγυπτο, την Αρχαία Ελλάδα και την Ασία, όπου οι άνθρωποι επικοινωνούσαν ή προσπαθούσαν να επικοινωνήσουν μεταξύ τους χρησιμοποιώντας την τηλεπάθεια.

Μάλιστα, στην Οδύσσεια, συναντούμε μια αναφορά για τα που ήταν, δηλαδή, σε θέση να πλοηγούνται μόνα τους απλά διαβάζοντας τη σκέψη του καπετάνιου ή ότι ο καπετάνιος έδινε στο καράβι εντολές πλοήγησης με τη σκέψη του.

Αυτές οι αναφορές αποδεικνύουν το ενδιαφέρον των ανθρώπων για αυτήν την έννοια και την επιθυμία τους να εξερευνήσουν τις δυνατότητες της. Ή ότι ήδη από τότε εξασκούνταν αυτές οι πρακτικές αλλά για κάποιο λόγο χάθηκαν ή έμεινε ως κληρονομιά σε ελάχιστους ανθρώπους.

Παρόλο που η τηλεπάθεια έχει εξεταστεί από διάφορες περιοχές της επιστήμης και της ψυχολογίας, η ύπαρξή της παραμένει αμφιλεγόμενη και υπόκειται σε πολλούς σκεπτικισμούς και αμφισβητήσεις.

Η έκτη αίσθηση αναφέρεται σε μια διαισθητική ή εξωαισθητηριακή αντίληψη που υπερβαίνει τις πέντε παραδοσιακές αισθήσεις μας. Είναι γνωστή και ως ESP από τα αρχικά των λέξεων ExtraSensory Perception.

Η έκτη αίσθηση λέγεται ότι μπορεί να συλλάβει και να περιγράψει ερεθίσματα που δεν μπορούν να γίνουν αντιληπτά από τις πέντε γνωστές παραδοσιακές αισθήσεις μας (όραση, ακοή, όσφρηση, γεύση και αφή).

Μερικά παραδείγματα της έκτης αίσθησης είναι ψυχικές ικανότητες όπως η διαίσθηση, η τηλεπάθεια, η ψυχομετρία, η διόραση κλπ. Υπονοείται πως το όργανο που αντιλαμβάνεται ή αισθάνεται τα μυστηριώδη ερεθίσματα είναι η ψυχή ή ο εγκέφαλος. Ο όρος υιοθετήθηκε από τον ψυχολόγο JB Rhine του πανεπιστημίου Duke.

Ορισμένες θεωρίες υποστηρίζουν ότι το υποτιθέμενο εξωτερικό περιβάλλον από όπου προέρχονται αυτά τα ερεθίσματα είναι αποτέλεσμα μιας ενσυνείδητης ή ασυνείδητης επεξεργασίας των πληροφοριών που λαμβάνουμε από εμάς τους ίδιους.

Άλλες θεωρίες προτείνουν ότι η έκτη αίσθηση είναι αποτέλεσμα μιας συνείδησης ή συνειδητού συνδέσμου μεταξύ των ανθρώπων και του περιβάλλοντος τους – ή ακόμα και μεταξύ των ανθρώπων.

Η έκτη αίσθηση έχει προκαλέσει ζωηρό ενδιαφέρον στο πεδίο της επιστήμης. Παρά τις διάφορες θεωρίες που κατά καιρούς προτείνουν μία ιδέα για το τι είναι, η επιστημονική κοινή γνώμη κρατάει μικρό καλάθι και είναι ιδιαίτερα φειδωλή, με πολύ προσεκτικές διατυπώσεις.

Το φαινόμενο Ganzfeld περιλαμβάνει την απόκριση του εγκεφάλου σε ένα ομοιογενές πεδίο προσοχής και διέγερσης.

Με απλούστερους όρους, εμφανίζεται όταν ένα άτομο εκτίθεται σε μια αμετάβλητη και ομοιόμορφη αισθητηριακή είσοδο, όπως ένα απλό και χωρίς χαρακτηριστικά οπτικό πεδίο ή ένας σταθερός ήχος. Για παράδειγμα ένας ολόλευκος τοίχος χωρίς την παραμικρή άλλη υπόνοια στο οπτικό μας πεδίο.

Και για να γίνω ακόμα πιο κατανοητός: Ο εγκέφαλος χρησιμοποιεί κυρίως οπτικές πληροφορίες για να επεξεργαστεί το περιβάλλον γύρω του. Το φαινόμενο Ganzfeld, είναι η στέρηση πληροφοριών από το οπτικό υλικό που χρειάζεται για να ολοκληρώσει την επεξεργασία. Ο εγκέφαλος τότε αναγκάζεται να ενισχύσει κάθε πιθανή διαθέσιμη πληροφορία για να καταλάβει τον κόσμο γύρω του.

Αν τα καταφέρει μπορεί να σημαίνει ότι διαθέτει τηλεπάθεια ή έκτη αίσθηση, αλλά είναι πιθανό στην απόγνωσή του να δημιουργεί μόνος του οπτικές και ακουστικές παραισθήσεις. Κάποιοι λένε ότι αυτό θα μπορούσε να εξηγήσει και την δημιουργία ονείρων.

Ανακεφαλαιώνοντας, αυτή η έλλειψη διαφοροποίησης στα αισθητηριακά ερεθίσματα μπορεί να οδηγήσει σε αλλοιωμένες καταστάσεις συνείδησης και ενδεχομένως να ανοίξει την πόρτα σε εμπειρίες όπως η τηλεπάθεια ή η έκτη αίσθηση.

Με τα χρόνια, έχουν διεξαχθεί πολυάριθμες μελέτες και πειράματα για τη διερεύνηση της σχέσης μεταξύ του φαινομένου Ganzfeld και της τηλεπάθειας ή της έκτης αίσθησης.

Οι ερευνητές χρησιμοποίησαν την τεχνική Ganzfeld ως μέσο για να ελέγξουν τις τηλεπαθητικές ικανότητες, με τους συμμετέχοντες να υποβάλλονται σε ένα ομοιογενές αισθητηριακό περιβάλλον ενώ προσπαθούν να λάβουν ή να μεταδώσουν πληροφορίες διανοητικά.

Ορισμένες μελέτες έχουν αναφέρει στατιστικά σημαντικά αποτελέσματα, υποδηλώνοντας ότι η τηλεπάθεια ή η έκτη αίσθηση μπορεί να παίζει ρόλο. Ωστόσο, είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι αυτά τα ευρήματα έχουν επίσης αντιμετωπίσει μεγάλο σκεπτικισμό και συζήτηση.

Το φαινόμενο Ganzfeld και η σύνδεσή του με την τηλεπάθεια ή την έκτη αίσθηση έχουν αντιμετωπιστεί με κριτικές και διαμάχες.

Οι επικριτές υποστηρίζουν ότι τα αποτελέσματα που προέκυψαν από τα πειράματα του Ganzfeld μπορεί να αποδοθούν σε τύχη, αισθητηριακή διαρροή ή άλλους παράγοντες που δεν υποδεικνύουν απαραίτητα την ύπαρξη τηλεπαθητικών ικανοτήτων.

Μερικοί επιστήμονες πιστεύουν ότι το φαινόμενο Ganzfeld μπορεί απλώς να είναι προϊόν της τάσης του εγκεφάλου να δημιουργεί μοτίβα και να κάνει συνδέσεις, παρά μια γνήσια επίδειξη τηλεπάθειας ή έκτης αίσθησης.

Οι συνεχιζόμενες συζητήσεις και οι διαμάχες γύρω από το φαινόμενο Ganzfeld υπογραμμίζουν τις πολυπλοκότητες και τις προκλήσεις που συνεπάγεται η μελέτη φαινομένων που σχετίζονται με την τηλεπάθεια και την έκτη αίσθηση.