Στο Κρανς Μοντάνα της Ελβετίας η Τουρκία, η Βρετανία και ο ΟΗΕ επιχειρούν να στήσουν στον… τοίχο την Κύπρο και να εκβιάσουν μία λύση που θα εξυπηρετεί καθαρά και αποκλειστικά της συμφέροντα της Άγκυρας. Από την άλλη πλευρά η Λευκωσία με την απόλυτη στήριξη της Αθήνας έχει ορθώσει τη δική τη γραμμή αλλά το σκηνικό που έχει διαμορφωθεί ήδη σήμερα, ημέρα έναρξης της Διάσκεψης δεν αφήνει περιθώρια για αισιοδοξία.
Και το λέμε αυτό γιατί εδώ και αρκετό καιρό ο ειδικός σύμβουλος του γενικού γραμματέα του ΟΗΕ Έσπεν Μπάρθ Άιντε επιδιώκει σε κάθε σημείο να παγιδεύσει την Κυπριακή Δημοκρατία έτσι ώστε να περάσει μία λύση χειρότερη αυτής σχεδίου Ανάν που θα εξυπηρετεί αποκλειστικά και μόνο την Τουρκία.
Η Λευκωσία στο κείμενο του κ. Άιντε για την έναρξη της διαπραγμάτευσης όσον αφορά στα κρίσιμα κεφάλαια της ασφάλειας και των εγγυήσεων κατέθεσε περισσότερες σελίδες παρατηρήσεων απ’ ότι ήταν το ίδιο το κείμενο (9 σελίδες) και ενώ ο εδικός σύμβουλος συνέχιζε να το διατηρεί στο τραπέζι τόσο η Κυπριακή Δημοκρατία όσο και η Ελλάδα δια του υπουργού Εξωτερικών Νίκου Κοτζιά ζήτησαν τα αποσυρθεί άμεσα το κείμενο αυτό.
Ο λόγος ήταν πώς αποτελεί κείμενο το οποίος περιλαμβάνει μόνο τις θέσεις της τουρκοκυπριακής πλευράς και σε καμία περίπτωση της ελληνοκυπριακής. «Ο ΟΗΕ απέσυρε έγγραφο του Άιντε μετά την απόδειξη της μονομέρειας του» έγραψε στο twitter ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Κοτζιάς χθες λίγο μετά την άφιξη του στο Κρανς Μοντάνα. Πληροφορίες αναφέρουν πώς εκτός του Έλληνα υπουργού υπήρξε εντονότατη αντίδραση και από την Κυπριακή πλευρά.
Την απόσυρση του εγγράφου ανακοίνωσε επίσημα ο ίδιος ο ειδικός σύμβουλος που το συνέταξε, αναφέροντας πώς «τα Ηνωμένα Έθνη προσπάθησαν να αναπτύξουν ένα κοινό έγγραφο που θα αποτελούσε οδηγό για αυτή τη Διάσκεψη αλλά από αυτή τη στιγμή που οι δύο πλευρές νιώθουν ότι δεν έχουμε κοινό έγγραφο θα αρχίσουμε από όπου έμεινε η συζήτηση στη Γενεύη και το Μοντ Πελεράν».
Αυτό δείχνει και τον ύποπτο και σε βάρος της Κυπριακής Δημοκρατίας και της Ελλάδας ρόλο του κ. Άιντε τι στιγμή μάλιστα που τόσο ο γενικός γραμματέας του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες όσο και η Βρετανίδα πρωθυπουργός Τερέζα Μέι μιλούν για «τελευταία ευκαιρία» όσον αφορά την επίλυση του Κυπριακού και εξέφραζαν τις καλές προθέσεις τους.
Σε καμία περίπτωση ωστόσο αυτό δεν επιβεβαιώνεται, αφού η Βρετανία ως εγγυήτρια δύναμη μέσω του Μπόρις Τζόνσον φέρεται να έχει αλλάξει στάση το τελευταίο διάστημα και μετά την ισορροπία που τηρούσε στη «Γενεύη 1», τώρα στρέφεται προς τις τουρκικές θέσεις. Με τρόπο μάλιστα ξεκάθαρο. Ξεκάθαρη στήριξη επίσης στον κ. Άιντε εκφράζει και ο προεδρεύων της Διάσκεψης.
Πρόκειται για τον διευθυντή του πολιτικού γραφείου του γ.γ. του ΟΗΕ Τζέφρυ Φέλτμαν. Ο κ. Φέλτμαν σε κατ’ ιδίαν συζητήσεις και σε ιδιωτικές επαφές φέρεται να έχει καταφερθεί εναντίον της Αθήνας και της Λευκωσίας όσον αφορά στο Κυπριακό. Αν και Αμερικανός φαίνεται πώς οι ΗΠΑ δεν δείχνουν να έχουν μεγάλη ανάμειξη στο ζήτημα. Ίσως να έχουν αφήσει τον ΟΗΕ και την Βρετανία να κάνουν αυτοί το παιχνίδι στο Κυπριακό.
Η Αμερικανίδα πρέσβειρα στην Κύπρο Κάθλιν Ντόχερτι πάντως, κάλεσε τις δύο πλευρές να προσέλθουν με ειλικρίνεια στις διαπραγματεύσεις και συνέδεσε ευθέως τη λύση του Κυπριακού με την αξιοποίηση των ενεργειακών κοιτασμάτων της κυπριακής ΑΟΖ.
Χαρακτήρισε την Διάσκεψη ως «την καλύτερη ευκαιρία εδώ και δεκαετίες για επίλυση του Κυπριακού» και πρόσθεσε, πως «η ώρα της δράσης θα είναι αυτή την εβδομάδα στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων». Για το ρόλο των ΗΠΑ στη διαδικασία των συνομιλιών, η κυρία Ντόχερτι είπε ότι υποστηρίζουν και είναι έτοιμες να ενεργήσουν με τον κατάλληλο τρόπο στον κατάλληλο χρόνο για να βοηθήσουν τους δύο ηγέτες και τα Ηνωμένα Έθνη.
Για την εκμετάλλευση των υδρογονανθράκων, η πρέσβειρα των ΗΠΑ δήλωσε ότι θα πρέπει να αποτελεί κίνητρο για συνεργασία, σημειώνοντας ότι «αυτό αποτέλεσε πηγή εντάσεων στην περιοχή και αλλού». Καταλήγοντας, η κ. Ντόχερτι χαρακτήρισε την Κύπρο στρατηγικό και σταθερό εταίρο σε μια ασταθή περιοχή.
Την ίδια ώρα και λίγο πριν το επίσημο δείπνο με όλους τους συμμετέχοντες στη Διάσκεψη ο Νίκος Αναστασιάδης κάλεσε τον Μουσταφά Ακιντζί να κατανοήσει ότι όσο παραμένουν οι εγγυήτριες δυνάμεις και ο στρατός στην Κύπρο τόσο πιο εύκολες θα είναι οι παρεμβάσεις από εκείνους, που θα ελέγχουν τον στρατό.
Είναι δείγμα του ότι η Τουρκία και οι Τουρκοκύπριοι δεν έχουν εγκαταλείψει τις θέσεις τους για την ασφάλεια, τις εγγυήσεις και τα Κατοχικά Στρατεύματα. Χαρακτήρισε μάλιστα ο κ. Αναστασιάδης απαράδεκτο και αδιανόητο το γεγονός ότι ακούγονται απειλές πως «εάν δεν λυθεί τώρα το Κυπριακό, δεν πρόκειται να λυθεί ποτέ».
Όπως έχουν γράψει λοιπόν ή πάμε για νέο «ναυάγιο» ή για υποχώρηση που θα αγγίζει τα όρια της προδοσίας. Δεν υπάρχει άλλη εναλλακτική από την στιγμή που η Άγκυρα δεν κάνει πίσω όσον αφορά στης αξιώσεις της για διατήρηση του καθεστώτος των εγγυήσεων και της διατήρησης των Κατοχικών Στρατευμάτων στην Κύπρο.
