Να παραχωρήσει τα πάντα στην Τουρκία προκειμένου να παραμείνει στο Δυτικό στρατόπεδο εισηγούνται Αμερικανοί αναλυτές και καθηγητές στον Τζο Μπάιντεν δείγμα του εμφυλίου ο οποίος μαίνεται στην αμερικανική γραφειοκρατία.

Πρόκειται για ένα κατάπτυστο άρθρο το οποίο περιλαμβάνει “επτά τρόπους ανάπτυξης ολοκληρωμένης διπλωματικής στρατηγικής με την Τουρκία” και το υπογράφουν οι Russell A. Berman ανώτερος συνεργάτης του Ιδρύματος Hoover και καθηγητής των Ανθρωπιστικών Επιστημών στο Πανεπιστήμιο του Στάνφορντ και η Δρ Dania Koleilat Khatibis, συνιδρυτής και πρόεδρος του Κέντρου Ερευνών Συνεργασίας και Ειρήνης (RCCP), ενός οργανισμού Track II με έδρα το Λίβανο.

Ας δούμε το άρθρο.

“Το ΝΑΤΟ θα μπορούσε να διαλυθεί”

Ο Τζο Μπάιντεν πρέπει να διατηρήσει προσεκτικά τη σχέση ΗΠΑ-Τουρκίας. Σε τελική ανάλυση, εάν ο Ερντογάν επέλεγε να εξυπηρετήσει το αντι-αμερικανικό τουρκικό κοινό και να εγκαταλείψει το ΝΑΤΟ – ή να ωθήσει τις Ηνωμένες Πολιτείες έξω από την αεροπορική βάση του Ιντσιρλίκ – τότε η συμμαχία θα μπορούσε να εξαφανιστεί.

Ο Πρόεδρος Τζο Μπάιντεν και ο Πρόεδρος της Τουρκίας Ερντογάν θα συναντηθούν στις 14 Ιουνίου. Οι διμερείς σχέσεις έχουν υποφέρει σημαντικά λόγω αποφάσεων και από τις δύο πλευρές αλλά η επικείμενη συνάντηση προσφέρει την ευκαιρία να αποκατασταθούν ορισμένες από τις ζημιές. Οι δύο ηγέτες δεν πρέπει να χάσουν την ευκαιρία αυτή.

Κάθε πλευρά έχει ισχυρούς λόγους για την ανοικοδόμηση αυτής της σημαντικής συμμαχίας, αλλά κάθε ηγέτης αντιμετωπίζει επίσης μια εσωτερική πολιτική αντιπολίτευση που τον ωθεί προς μια εκτεταμένη αντιπαράθεση:

Αντι-Τουρκικό αίσθημα μεταξύ των προοδευτικών Δημοκρατών στο Κογκρέσο και αντι-αμερικανισμό ευρέως διαδεδομένο στο τουρκικό εκλογικό σώμα.

Για να σπάσει αυτό το αδιέξοδο θα απαιτηθεί διπλωματία, ηγεσία και, το πιο σημαντικό, πραγματικά βήματα τόσο από τον Μπάιντεν όσο και από τον Ερντογάν, αλλά εναπόκειται κυρίως στον Μπάιντεν να απευθυνθεί στον Ερντογάν και να κάνει το πρώτο βήμα για να προωθήσει τη σχέση αυτή με παραγωγικό τρόπο.

Οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Τουρκία συνδέονται μεταξύ τους ως σύμμαχοι του ΝΑΤΟ. Μοιράζονται μια μακρά ιστορία συνεργασίας, και τα στρατηγικά τους συμφέροντα ευθυγραμμίζονται σε βασικά σημεία, ειδικά στην αντιμετώπιση της Ρωσίας, για την οποία το ΝΑΤΟ είναι ζωτικής σημασίας.

Ωστόσο, ένα ισχυρό ΝΑΤΟ είναι αδύναμο χωρίς πραγματική συνεργασία μεταξύ Ουάσιγκτον και Άγκυρας. Όχι μόνο η Τουρκία είναι ο δεύτερος μεγαλύτερος Στρατός στη συμμαχία – δεύτερος μετά τις ΗΠΑ – το ίδιο το ΝΑΤΟ αντιμετωπίζει σκεπτικισμό και αμφιβολίες από βασικά ευρωπαϊκά μέλη.

“Ο Μπάιντεν πρέπει να κάνει ότι μπορεί για την Τουρκία”

Ο Γάλλος πρόεδρος Ε. Μακρόν μίλησε για «εγκεφαλικά νεκρό» ΝΑΤΟ ενώ η απροθυμία της Γερμανίας να συμβάλει αναλογικά στη συλλογική άμυνα είναι γνωστή. Δεδομένης της διφορούμενης προοπτικής των μεγάλων ευρωπαϊκών χωρών προς την ασφάλεια, ο Μπάιντεν πρέπει να κάνει ό, τι μπορεί για να διατηρήσει την Τουρκία σταθερή εντός ΝΑΤΟ.

Αν ο Ερντογάν επιλέξει να εξυπηρετήσει το αντι-αμερικανικό τουρκικό κοινό του και να εγκαταλείψει τη συμμαχία – ή να ωθήσει τις Ηνωμένες Πολιτείες έξω από την αεροπορική βάση του Incirlik – τότε το ΝΑΤΟ θα μπορούσε να εξαφανιστεί.

Ενώ Τουρκία και ΗΠΑ συμφωνούν σε μεγάλο βαθμό όσον αφορά την αντιμετώπιση της Μόσχας, είτε στη Μαύρη Θάλασσα, τη Συρία ή τη Λιβύη, υπάρχει ωστόσο ένας μακρύς κατάλογος άλλων σημείων σύγκρουσης.

Η Ουάσιγκτον επέκρινε την τουρκική απόφαση αγοράς του ρωσικού συστήματος S-400, υπήρχε δυσαρέσκεια για τα εγχώρια κατασταλτικά μέτρα που αντιμετωπίζονται ως παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.

Επιπλέον υπήρξε η πρόσφατη δήλωση του Μπάιντεν σχετικά με την οθωμανική ενοχή στην γενοκτονία των Αρμενίων.

Από την άλλη πλευρά, ο Ερντογάν και μεγάλα τμήματα του τουρκικού λαού πιστεύουν ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες παρέχουν σκόπιμα προστασία στον Φετουλάχ Γκιούλεν, που θεωρείται η δύναμη πίσω από την απόπειρα πραξικοπήματος του 2016.

Γενικότερα, οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Τουρκία διαφωνούν για μια σειρά περιφερειακών ζητημάτων, συμπεριλαμβανομένων των διαφορών στην Ανατολική Μεσόγειο και της σύγκρουσης μεταξύ Ισραήλ και Παλαιστινίων.

Αντί να προσεγγίζει σταδιακά αυτά τα προβλήματα, ο Μπάιντεν θα πρέπει να ξεκινήσει μια ολοκληρωμένη διπλωματική στρατηγική βασισμένη σε αμοιβαία επωφελείς ανταλλαγές και συμβιβασμούς, προκειμένου να σταθεροποιήσει τη συμμαχία.

Μια τέτοια στρατηγική θα ήταν σύμφωνη με την αφήγηση της κυβέρνησης Μπάιντεν ότι «η Αμερική επέστρεψε» και η επιμονή της στην κεντρική θέση της διπλωματίας.

Ο Μπάιντεν πρέπει να χρησιμοποιήσει τη συνάντησή του με τον Ερντογάν για να προχωρήσει με προθυμία σε παραχωρήσεις σε συγκεκριμένα σημεία και να διαπραγματευτεί σε άλλα με πνεύμα επιδιόρθωσης της εταιρικής σχέσης.

“Επτά προτάσεις για επίλυση των σχέσεων Τουρκίας-ΗΠΑ”

Πρώτον, η κύρια διαμάχη που χωρίζει την Τουρκία και τις Ηνωμένες Πολιτείες είναι η σύγκρουση στη βορειοανατολική Συρία και η εσφαλμένη εταιρική σχέση που συνήψαν οι Ηνωμένες Πολιτείες με τις κουρδικές δυνάμεις του YPG-PKK. Η Τουρκία την βλέπει ως υπαρξιακή απειλή.

Οι Ηνωμένες Πολιτείες οφείλουν στη σύμμαχο του ΝΑΤΟ, Τουρκία, μια σαφή απάντηση στις ανησυχίες τους σχετικά με την κουρδική τρομοκρατία. Μια τολμηρή κίνηση του Μπάιντεν σε αυτό το σημείο θα μπορούσε να βελτιώσει σημαντικά τις διμερείς σχέσεις και να αντιμετωπίσει τα αντι-αμερικανικά συναισθήματα. Αυτή είναι η πραγματική ουσία του θέματος.

Δεύτερον, το αδιέξοδο των πυραύλων S-400 χρειάζεται μετριοπάθεια και ανάλυση. Οι Ηνωμένες Πολιτείες θα πρέπει να προσφέρουν στην Τουρκία τους πυραύλους Patriot ως εναλλακτική λύση και να ξαναβάλουν την Τουρκία στο πρόγραμμα F-35. Αυτό θα απαιτήσει συνεργασία με το Κογκρέσο υπό το πρίσμα της CAATSA.

Εδώ η κυβέρνηση Μπάιντεν θα μπορούσε να κάνει καλή χρήση της πλειοψηφίας των Δημοκρατικών. Ωστόσο, αυτή η προσφορά πρέπει να συνδέεται με τη δέσμευση της Τουρκίας ότι δεν θα αναζητήσει άλλα όπλα που θα μπορούσαν να θέσουν σε κίνδυνο το ΝΑΤΟ. Ένα κίνητρο μπορεί να περιλαμβάνει αμερικανική υποστήριξη για την ανάπτυξη της εγχώριας παραγωγής αμυντικής βιομηχανίας στην Τουρκία.

Τρίτον, ενώ η τουρκική κυβέρνηση δεν έχει δώσει επαρκείς αποδείξεις στις ΗΠΑ για να δικαιολογηθεί η έκδοση του Φ. Γκιουλέν, οι Τούρκοι πολίτες που έχουν παράπονα με τους γκιουλενιστές θα μπορούσαν να ενθαρρυνθούν να ασκήσουν αγωγές στα δικαστήρια των ΗΠΑ. Ένα τέτοιο βήμα θα μπορούσε να αποδείξει την αποτελεσματικότητα του αμερικανικού κράτους δικαίου στον Ερντογάν και στο τουρκικό κοινό.

Τέταρτον, πέρα ​​από τα προβλήματα στις διμερείς σχέσεις ΗΠΑ-Τουρκίας, οι Ηνωμένες Πολιτείες θα πρέπει να εμπλακούν ενεργά ως διαμεσολαβητής στην περιοχή.

Οι Ηνωμένες Πολιτείες θα πρέπει να προωθήσουν μια προσέγγιση Τουρκίας-Σαουδικής Αραβίας όπου οι δύο χώρες βρίσκουν κοινό έδαφος, για παράδειγμα στη Συρία, το Ιράκ και τη Λιβύη και να αντιταχθούν στις προσπάθειες αποσταθεροποίησης του Ιράν. Οι Ηνωμένες Πολιτείες θα πρέπει ομοίως να εργαστούν για τη μείωση των εντάσεων μεταξύ Τουρκίας και Ισραήλ και να μεσολαβήσουν σε μια συμφωνία “Μη παρέμβασης ΗΑΕ-Τουρκίας”. Η Τουρκία πρέπει επίσης να λάβει την πίστωση που της αξίζει για τη συνεργασία της με την Ουκρανία.

Πέμπτον, οι Ηνωμένες Πολιτείες μπορούν να εργαστούν για να απο-πολιτικοποιήσουν τη διαμάχη της Ανατολικής Μεσογείου για τα θαλάσσια σύνορα και να ενθαρρύνουν μια συνεργατική και τεχνική επίλυση.

Ελλείψει αμερικανικής ηγεσίας, αυτό το πρόβλημα θα επιδεινωθεί μόνο. Πρέπει να διερευνηθεί μια ουδέτερη διαδικασία, η οποία ενδεχομένως περιλαμβάνει μια επιτροπή εμπειρογνωμόνων του ΟΗΕ, αλλά θα απαιτηθεί πιο ενεργή εμπλοκή Αμερικανών διπλωματών.

Έκτον, οι Ηνωμένες Πολιτείες θα πρέπει να στηρίξουν την ιστορική συνεργασία με την Τουρκία, όπου τα συμφέροντα επικαλύπτονται: στη Μαύρη Θάλασσα, τη Συρία, τη Λιβύη και τη Σομαλία.

Εάν η Αμερική θέλει να επαναβεβαιώσει τη θέση της στις παγκόσμιες υποθέσεις χωρίς να επεκτείνει τη στρατιωτική της παρουσία, τότε χρειάζεται εταίρους όπως η Τουρκία για να ασκήσει εποικοδομητική επιρροή στις περιοχές στις οποίες είναι ζωτικός παράγοντας: σε Μέση Ανατολή,  Ανατολική Μεσόγειο, Εύξεινο Πόντο, Καύκασο, Κεντρική Ασία και Ευρώπη.

Έβδομο, μετά την δήλωση του Μπάιντεν για την Αναγνώριση της Γενοκτονίας των Αρμενίων, πρέπει να καταστεί σαφές ότι αυτό δεν ήταν επίθεση κατά της Δημοκρατίας της Τουρκίας. Οι Ηνωμένες Πολιτείες θα πρέπει αντ ‘αυτού να προτείνουν ένα πλαίσιο για το άνοιγμα των συνόρων μεταξύ Αρμενίας και Τουρκίας και να βοηθήσουν τις δύο χώρες να εργαστούν για την εξομάλυνση των σχέσεων.

Κανένα από αυτά τα προβλήματα που ενοχλούν τις διμερείς σχέσεις ΗΠΑ-Τουρκίας δεν είναι απλό. Καθένας απαιτεί καλή θέληση και συμβιβασμό. Δεδομένου του κινδύνου που δημιουργεί η πιθανή ρήξη μεταξύ της Άγκυρας και της Ουάσιγκτον, το θέμα επείγει. Ο Μπάιντεν πρέπει να αδράξει την ευκαιρία και να επιστρέψει αυτή τη διμερή σχέση σε σταθερή βάση.

Επειδή η Ρωσία αποτελεί σήμερα μια αυξανόμενη απειλή και οι σχέσεις μεταξύ της Τουρκίας και της Ευρωπαϊκής Ένωσης παραμένουν τεταμένες, είναι καιρός για τις Ηνωμένες Πολιτείες να προχωρήσουν ως μακροπρόθεσμος φίλος και υποστηρικτής της Τουρκίας. Εναπόκειται τώρα στο Μπάιντεν να εργαστεί προς μια μεγάλη συμφωνία για να εξασφαλίσει η δέσμευση της Τουρκίας στο δυτικό στρατόπεδο.