Οι νέες αντικειμενικές αξίες των ακινήτων που θα τεθούν σε ισχύ από την 1η Ιανουαρίου 2022, φέρνουν ανατροπές στον χάρτη των επιδομάτων, των φοροαπαλλαγών, των φόρων και των τεκμηρίων.

Με την αύξηση των τιμών σε πολλές περιοχές, χιλιάδες νοικοκυριά κινδυνεύουν να χάσουν τα κοινωνικά επιδόματα που λαμβάνουν επειδή η καταβολή τους συνδέεται με το ύψος της ακίνητης περιουσίας, πολλοί φορολογούμενοι θα επιβαρυνθούν με έξτρα φόρο κατά την απόκτηση πρώτης κατοικίας ή τη μεταβίβαση της περιουσίας τους στα παιδιά τους ενώ ο εφιάλτης του τεκμηρίου διαβίωσης επιστρέφει για χιλιάδες φορολογουμένους που διαμένουν σε ιδιόκτητη ή μισθωμένη κατοικία.

Το υπουργείο Οικονομικών για να προλάβει το ντόμινο επιβαρύνσεων που προκαλεί το άλμα των αντικειμενικών αξιών προχωρά στη συγκρότηση Ομάδας Εργασίας, η οποία θα αναλάβει να αξιολογήσει το αποτέλεσμα της αναπροσαρμογής των τιμών ζώνης σε λοιπούς – πλέον του ΕΝΦΙΑ – φόρους, σε τέλη, σε κοινωνικά επιδόματα και να καταθέσει προτάσεις όπου απαιτηθεί και κριθεί αναγκαίο, για την προσαρμογή στα νέα δεδομένα. Παράλληλα, σύμφωνα με τα Νέα, θα λειτουργεί και η εξειδικευμένη Ομάδα Εργασίας για τη διαμόρφωση του νέου ΕΝΦΙΑ.

Συγκεκριμένα, η ειδική ομάδα εργασίας θα αναλάβει να εντοπίσει τις παρενέργειες που προκαλούν οι νέες αντικειμενικές αξίες σε μια σειρά από επιδόματα, φοροαπαλλαγές και φόρους όπως:

• Αφορολόγητο πρώτης κατοικίας: Το όριο αντικειμενικής αξίας μέχρι το οποίο χορηγείται απαλλαγή από τον φόρο μεταβίβασης σε περίπτωση απόκτησης πρώτης κατοικίας ανέρχεται σε 200.000 ευρώ για τον άγαμο φορολογούμενο και σε 250.000 ευρώ για τον έγγαμο, το οποίο προσαυξάνεται κατά 25.000 ευρώ για κάθε ένα από τα δύο πρώτα παιδιά και κατά 30.000 ευρώ για το τρίτο και κάθε ένα από τα επόμενα παιδιά. Με την αύξηση των αντικειμενικών θα υπάρξουν πολλές περιπτώσεις πρώτης κατοικίας των οποίων οι φορολογητέες αξίες θα υπερβούν τα παραπάνω όρια και εάν δεν αυξηθούν τα αφορολόγητα όρια οι αγοραστές πρώτης κατοικίας θα επιβαρυνθούν με έξτρα φόρο μεταβίβασης.
• Αφορολόγητο δωρεών - γονικών παροχών: Μεγαλύτερη επιβάρυνση θα προκύψει για τους φορολογουμένους που θα δώσουν ακίνητα στα παιδιά τους με γονική παροχή και η συνολική αντικειμενική αξία της ακίνητης περιουσίας που σκοπεύουν να μεταβιβάσουν θα υπερβεί, μετά την αύξησή της, το όριο των 150.000 ευρώ, για το οποίο προβλέπεται πλήρης απαλλαγή από τον φόρο γονικής παροχής.
• Επιδόματα, κοινωνικό τιμολόγιο: Η αύξηση των αντικειμενικών αξιών κρύβει παγίδες για χιλιάδες δικαιούχους κοινωνικών επιδομάτων και ειδικά για όσους λαμβάνουν το Ελάχιστο Εγγυημένο Εισόδημα, το επίδομα στέγασης, το επίδομα θέρμανσης καθώς και για τους δικαιούχους του κοινωνικού τιμολογίου της ΔΕΗ. Για τη χορήγηση των επιδομάτων και ενισχύσεων λαμβάνεται υπόψη η φορολογητέα - αντικειμενική αξία της ακίνητης περιουσίας, η οποία δεν μπορεί να είναι μεγαλύτερη από συγκεκριμένα όρια ανάλογα με την οικογενειακή κατάσταση του δικαιούχου. Για παράδειγμα για τη χορήγηση του Ελάχιστου Εγγυημένου Εισοδήματος θα πρέπει η συνολική φορολογητέα αξία της ακίνητης περιουσίας του νοικοκυριού να μην υπερβαίνει στο σύνολό της το ποσό των 90.000 ευρώ για το μονοπρόσωπο νοικοκυριό, προσαυξανόμενη κατά 15.000 ευρώ για κάθε πρόσθετο μέλος και έως 150.000 ευρώ.
• Τεκμήριο κατοικίας: Το άλμα των αντικειμενικών αξιών κάνει πιο «τσουχτερό» το τεκμήριο διαβίωσης για τις κατοικίες. Σε όσες περιοχές οι αντικειμενικές τιμές ζώνης αυξάνονται πάνω από το όριο των 2.800 ευρώ ανά τ.μ. το τεκμήριο αυξάνεται κατά 40% ενώ σε όσες περιοχές οι τιμές ζώνης ξεπέρασαν τις 5.000 ευρώ ανά τ.μ. το τεκμήριο αυξάνεται κατά 21,43%.