Ενώ στενοχωριόμαστε και θλιβόμαστε σαν Έλληνες Ρωμιοί, επειδή η Αγιά Σοφιά στην Βασιλεύουσα Κωνσταντινούπολη λειτουργεί ως μουσείο και εκατομμύρια Ρωμιοί έφυγαν από αυτό το μάταιο κόσμο με την ελπίδα και το όνειρο κάποτε να Λειτουργηθεί ξανά, στην Συμβασιλεύουσα Θεσσαλονίκη, την «ελεύθερη από τον αιμοσταγή Οθωμανικό ζυγό», ο Ιερός Ναός των Ασωμάτων Αγγέλων, γνωστότερος και ως Ροτόντα, που είναι από τα σημαντικότερα σωζόμενα μνημεία της Ορθοδοξίας σε παγκόσμια κλίμακα, συνεχίζει να λειτουργεί με τη δική μας ανοχή και αδιαφορία ως μουσείο, ενώ σε κάθε προσπάθεια να αποδοθεί και πάλι στους πιστούς για τις αυξημένες λατρευτικές τους ανάγκες, έχουμε τη σύσσωμη αντίδραση της τοπικής και της κεντρικής εξουσίας!
Τον Ιερό Ναό των Ασωμάτων Αγγέλων, κοσμούν λαμπρά ψηφιδωτά και μοναδικές στον κόσμο αγιογραφίες, ενώ συνάμα χαρακτηρίζεται και ως «θαύμα» ακουστικής! Στο θόλο αναπτύσσονται μεγάλες συνθέσεις ιεραρχημένες σε τρεις ζώνες με θέμα, την θριαμβική εμφάνιση του Χριστού ως Ουράνιου Βασιλέα. Στη μεσαία ζώνη, που έχει σχεδόν ολοκληρωτικά καταστραφεί, υπήρχαν μορφές αποστόλων από τις οποίες σώζονται μόνο τα πόδια. Από την ανώτερη ζώνη σώζονται τα κεφάλια τριών εκ των τεσσάρων αγγέλων που στηρίζουν δόξα από αστέρια και στεφάνι με φύλα και καρπούς. Μεταξύ των αγγέλων εικονίζεται το μυθικό πτηνό φοίνικας να προβάλλει πάνω σε ερυθρό ακτινοβόλο δίσκο. Το σύνθετο νόημα του διακόσμου ολοκληρώνεται στο κέντρο της δόξας, όπου διατηρούνται ίχνη από το αρχικό σχέδιο του ολόσωμου Χριστού σε στάση θριάμβου, σχεδιασμένο με κάρβουνο πάνω στις πλίνθους του θόλου.
Κατά τα τέλη του 9ου αιώνα το τεταρτοσφαίριο της κόγχης του Ιερού Βήματος τοιχογραφήθηκε με την παράσταση της Ανάληψης, που ανακαλεί σε τεχνοτροπικό επίπεδο την ψηφιδωτή παράσταση της Αγίας Σοφίας.
Από τον εξαιρετικό μαρμάρινο άμβωνα της Ροτόντας σώζονται δύο τμήματά που σήμερα βρίσκονται στο Αρχαιολογικό Μουσείο της Κωνσταντινούπολης, ενώ η βάση του βρίσκεται ακόμη κοντά στο νότιο πρόπυλο του ναού, στη θέση όπου βρέθηκε κατά τις ανασκαφές του 1918. Ανήκει στην κατηγορία των αμβώνων με σχήμα ανοιχτού ριπιδίου και οι μορφές που τον κοσμούν συνθέτουν την παράσταση της Προσκύνησης των Μάγων, θέμα μοναδικό για το διάκοσμο των παλαιοχριστιανικών αμβώνων.
Ο ναός των Ασωμάτων Αγγέλων με τη μετατροπή της Αγίας Σοφίας της Θεσσαλονίκης σε τζαμί χρησιμοποιήθηκε ως μητρόπολη της Θεσσαλονίκης από το 1523-24 έως το 1590-91, οπότε μετατράπηκε επίσης σε τζαμί. Στη σημερινή του μορφή, διακρίνονται ακόμη οι επεμβάσεις των οθωμανικών χρόνων: ο μιναρές και το σιντριβάνι, το οποίο χτίστηκε στα δυτικά του ναού, τα προστώα της δυτικής και νότιας εισόδου και άλλες επισκευές. Η ονομασία Άγιος Γεώργιος προέρχεται από το ναΐδριο του Αγίου Γεωργίου, που βρίσκεται σε μικρή απόσταση στα δυτικά, όπου μεταφέρθηκαν τα σκεύη του ναού κατά τη μετατροπή του ναού σε τζαμί.
Το πρώτο ερώτημα που προκύπτει είναι, γιατί μετά την απελευθέρωση της Θεσσαλονίκης, δεν αποδόθηκε στην Μητρόπολη Θεσσαλονίκης, για τις λατρευτικές ανάγκες του λαού της Αγιοτόκου Θεσσαλονίκης;
H αλήθεια είναι πως αρχικά από το 1912 ως το 1920 το μνημείο χρησιμοποιήθηκε ως χριστιανικός ναός. Μετά το 1918 όμως άρχισαν αρχαιολογικές ανασκαφές στο μνημείο, πρώτα από τον Εμπράρ και αργότερα από τον Δανό αρχαιολόγο και αρχιτέκτονα Ντίγκβε (Ntyggve). Επίσης το 1952-53 έγινε για πρώτη φορά συντήρηση των ψηφιδωτών της Ροτόντας. Παράλληλα στον προαύλιο χώρο γινόταν από την αρχαιολογική υπηρεσία συγκέντρωση ρωμαϊκών και χριστιανικών γλυπτών της πόλης. ’Έτσι σιγά σιγά και με εύσχημο τρόπο η Εκκλησία εξορίστηκε από τον Ναό, ο οποίος λειτουργεί σήμερα ως μουσείο.
Το δεύτερο ερώτημα το οποίο θα πρέπει να θέσει ο καθένας μας στον εαυτό του, είναι εάν εμείς σαν Ορθόδοξοι Έλληνες Ρωμιοί, διεκδικήσαμε το αναφαίρετο δικαίωμα μας να δοθεί για τις αυξημένες λατρευτικές ανάγκες του λαού της Αγιοτόκου Θεσσαλονίκης, ο παλαιοχριστιανικό ναός κόσμημα, ένα από τα σημαντικότερα κτίσματα της Ορθοδοξίας σε παγκόσμια κλίμακα;
Στην ενέργεια της Ιεράς Μητρόπολης Θεσσαλονίκης, με αφορμή την εορτή του Αγίου Γεωργίου του Τροπαιοφόρου, να τοποθετήσει το «παλαιόν εγκαίνιον» μόνιμα επί της Αγίας Τραπέζης του Ιερού Ναού, αντέδρασαν δυστυχώς σύσσωμοι, ο Γ. Μπουτάρης και η παράταξη του και η Κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ των κ. Τσίπρα και Καμμένου, δηλαδή της πολιτειακής ηγεσίας που ο λαός μας εξέλεξε, ενώ ελάχιστες ήταν οι δικές μας αντιδράσεις.
Θα πρέπει να γνωρίζουμε πως οι αντιδράσεις των πολιτειακών αρχών όχι μόνο δεν μας κάνεις άμοιρους ευθηνών, αλλά αντιθέτως επισύρουν πάνω μας το αποτέλεσμα των ενεργειών της εξουσίας που καταπατεί το νόμο του Θεού αλλά και το Ελληνικό Σύνταγμα, στου οποίου την προμετωπίδα γίνεται η σωτήρια επίκληση «Εις το όνομα της Αγίας και Ομοουσίου και Αδιαιρέτου Τριάδος».
Εάν γνωρίζαμε πως ο Άγιος Μάρκος ο Ευγενικός, ο λέοντας της Ορθοδοξίας στον «Θρήνο για την Άλωση της Θεσσαλονίκης» το 1430, έγραψε πως πάντοτε θα μας οδηγούν σε Αλώσεις,, η αμέλεια για τη σωτηρία της ψυχής μας και η «αδιαφορία για τα πολιτικά πράγματα», θα ήμασταν πιο προσεχτικοί, στις επιλογές των αρχόντων που θα μας κυβερνήσουν, γιατί τα δικά τους σφάλματα και εγκλήματα, πολλές φορές γίνονται η αιτία, της πρόκλησης της δικαίας οργής του Θεού.
Εύχομαι ολόψυχα, στις ζοφερές έσχατες μέρες που ζούμε , το Άγιο Πνεύμα που βρίσκεται μέσα μας να ενεργοποιηθεί, να μας συγκλονίσει συθέμελα, ώστε να αντιληφθούμε τη μέγιστη ευλογία να γεννηθούμε και βαπτιστούμε Ορθόδοξοι Χριστιανοί. Να έχουμε την πίστη, το θάρρος και την ελπίδα στον ζωοδότη μας Χριστό, ώστε να μας δώσει τη δύναμη να προστατεύσουμε τα Ιερά και τα Όσια της πατρίδας μας, σαν ένα ελάχιστό αντίδωρο στις απειράριθμες ευεργεσίες Του, της Παναγίας Μητέρας Του και των Αγίων Του, που δόξασαν και δοξάζουν αενάως την Θεοσκέπαστη ~ Αγιοτόκο ~ Θεσσαλονίκη μας, το Προπύργιο της Ορθοδοξίας.
Αμήν! Γένοιτο! Χριστός Ανέστη!
Α.Δ.
