Την ώρα που τα διεθνή πρακτορεία αναλύουν τις επιπτώσεις της απώλειας των ανατολικών εδαφών του Ντονμπάς για την Ουκρανία, ο Λευκός Οίκος οριστικοποιεί το πρόγραμμα των κρίσιμων διαβουλεύσεων με τον Βολοντίμιρ Ζελένσκι, την Ευρωπαϊκή Ένωση και το ΝΑΤΟ.
Το πρόγραμμα των συναντήσεων στον Λευκό Οίκο
- 19:00 ώρα Ελλάδος: Οι Ευρωπαίοι ηγέτες φτάνουν στον Λευκό Οίκο
- 20:00 (1:15 μ.μ. ώρα Ανατολικής Αμερικής): Ο Ντόναλντ Τραμπ υποδέχεται τον Ζελένσκι
- 20:15: Διμερής συνάντηση Τραμπ - Ζελένσκι
- 21:15: Ο Τραμπ υποδέχεται τους Ευρωπαίους ηγέτες
- 22:00: Συνάντηση με Ευρωπαίους ηγέτες
Η στάση των ΗΠΑ και οι δηλώσεις Ρούμπιο
Τις επιφυλάξεις των Ευρωπαίων ανέλαβε να υποβαθμίσει ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, Μάρκο Ρούμπιο, δηλώνοντας ότι η υπόνοια πως ο Ζελένσκι μπορεί να εκφοβιστεί από τον Τραμπ ώστε να αποδεχτεί μια ειρηνευτική συμφωνία είναι "ανοητή αφήγηση μέσων ενημέρωσης".
Κατά την επιστροφή του από την Αλάσκα, ο Τραμπ έκανε λόγο για διατύπωση ανάλογη του άρθρου 5 του ΝΑΤΟ, ενώ ο ειδικός απεσταλμένος του, Στιβ Γουίτκοφ, δήλωσε ότι η Ρωσία συμφώνησε να επιτρέψει στις ΗΠΑ και την Ευρώπη να δώσουν στην Ουκρανία "ισχυρές" εγγυήσεις ασφαλείας στο πλαίσιο μιας πιθανής ειρηνευτικής συμφωνίας. Οι ΗΠΑ και η Ευρώπη θα μπορούσαν να προσφέρουν ουσιαστική διατύπωση παρόμοια με το Άρθρο 5, δηλαδή την αρχή του ΝΑΤΟ ότι μια επίθεση σε ένα μέλος είναι επίθεση σε όλα.
Η αντίδραση της Μόσχας και οι δηλώσεις Τραμπ
Η Μόσχα επιχαίρει για τις δηλώσεις Τραμπ, με τον Ρώσο ειδικό απεσταλμένο και στενό συνεργάτη του Βλαντίμιρ Πούτιν, Κίριλ Ντμίτριεφ, να αναδημοσιεύει στο Truth Social τη σχετική ανάρτηση του Αμερικανού προέδρου:
Η ρωσική θέση για τη συνθηκολόγηση
Η εκπρόσωπος του ρωσικού υπουργείου Εξωτερικών, Μαρία Ζαχάροβα, χαρακτήρισε «ψέμα» τη δήλωση Μακρόν ότι η Ρωσία είναι η μοναδική χώρα που συνδυάζει την ειρήνη με συνθηκολόγηση. Αντιθέτως, υποστήριξε ότι η Ρωσία εδώ και επτά χρόνια επιδιώκει ειρηνική διευθέτηση στο πλαίσιο των συμφωνιών του Μινσκ.
Κατηγόρησε δε τους Γάλλους πολιτικούς και κυβερνητικούς αξιωματούχους ότι ενθάρρυναν Ουκρανούς μισθοφόρους να διαπράξουν πραξικοπήματα και ενέργειες που υπονομεύουν την ειρήνη, ενώ τόνισε πως η συνθηκολόγηση της Ουκρανίας προτάθηκε από εκείνους που ενστάλαξαν στο Κίεβο την ιδέα της "νίκης στο πεδίο της μάχης", γνωρίζοντας ότι αυτό ήταν αδύνατο.
Παραχωρήσεις για πέντε ουκρανικές περιοχές
Ο Στιβ Γουίτκοφ δήλωσε ότι η Μόσχα συμφωνεί σε «κάποιες παραχωρήσεις» σχετικά με πέντε ουκρανικές περιοχές, με επίκεντρο το Ντονμπάς. Ευρωπαϊκές πηγές αναφέρουν ότι κατά την τηλεφωνική επικοινωνία του Τραμπ με Ευρωπαίους ηγέτες το Σάββατο, προέκυψε πως ο Τραμπ είναι διατεθειμένος να υποστηρίξει το ρωσικό αίτημα για το Ντονμπάς, που περιλαμβάνει τις περιοχές Ντόνετσκ και Λουγκάνσκ.
Η Ρωσία είχε ανακοινώσει την προσάρτηση των επαρχιών αυτών τον Σεπτέμβριο του 2022, αν και δεν τις ελέγχει πλήρως. Σε αντάλλαγμα, η Μόσχα θα συμφωνούσε να «παγώσει» την πρώτη γραμμή στη Χερσώνα και τη Ζαπορίζια, όπου οι ρωσικές δυνάμεις ελέγχουν εκτάσεις εδάφους, αλλά όχι τις περιφερειακές πρωτεύουσες.
Η σημασία του Ντονμπάς για την Ουκρανία
Ο Ρώσος πρόεδρος επιχείρησε να ελέγξει το Ντονμπάς ήδη από το 2014, αρχικά μέσω φιλορώσων αυτονομιστών και στη συνέχεια με την εισβολή και προσάρτηση της περιοχής το 2022. Από τότε, η περιοχή αποτέλεσε το πεδίο των πιο αιματηρών μαχών του πολέμου και παραμένει ο βασικός στόχος της θερινής ρωσικής επίθεσης.
Το Λουχάνσκ βρίσκεται ήδη σχεδόν εξ ολοκλήρου υπό ρωσικό έλεγχο, ενώ η Ουκρανία έχει κρατήσει περίπου το 30% του Ντόνετσκ, συμπεριλαμβανομένων βασικών πόλεων και οχυρώσεων, με κόστος δεκάδες χιλιάδες ζωές Ουκρανών.
Οι δύο περιοχές – γνωστές μαζί ως Ντονμπάς – είναι πλούσιες σε ορυκτά και βιομηχανία. Η παράδοσή τους στη Ρωσία θα ήταν «τραγωδία», σύμφωνα με τον Ουκρανό ιστορικό Γιάροσλαβ Χρίτσακ.
Σύμφωνα με τον ουκρανικό οργανισμό DeepState, οι ρωσικές δυνάμεις και οι σύμμαχοί τους έχουν καταλάβει περίπου το 87% του Ντονμπάς από το 2014, ενώ προσπαθούν να καταλάβουν τα 2.600 τετραγωνικά μίλια που εξακολουθούν να ελέγχονται από την Ουκρανία.
Η ευρωπαϊκή στάση και το διακύβευμα της ασφάλειας
Η ευρωπαϊκή δύναμη που συνοδεύει τον Ζελένσκι στην Ουάσινγκτον διαμηνύει ότι απαιτούνται «ακλόνητες» εγγυήσεις ασφαλείας, ενώ καλείται να διασφαλίσει ότι ο Ουκρανός πρόεδρος δεν θα πέσει ξανά σε ενέδρα στο Οβάλ Γραφείο, όπως έγινε στις 28 Φεβρουαρίου.
Η επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας, Κάγια Κάλλας, δήλωσε ότι η νίκη για την Ουκρανία δεν χρειάζεται να αφορά αποκλειστικά την ανακατάληψη κατεχόμενων εδαφών.
Μαζί με την Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, παρόντες είναι ο επικεφαλής του ΝΑΤΟ Μαρκ Ρούτε και οι ηγέτες της Βρετανίας, Φινλανδίας, Γαλλίας, Γερμανίας και Ιταλίας, οι οποίοι επιμένουν ομόφωνα ότι η πίεση στη Ρωσία είναι το "κλειδί".
Στην πρώτη του δήλωση επί αμερικανικού εδάφους, ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι μίλησε για «κοινή δύναμη» της Ουκρανίας με τις ΗΠΑ και την Ευρώπη που θα υποχρεώσει τη Ρωσία σε ειρήνη, και εξέφρασε την ευγνωμοσύνη του προς τον Πρόεδρο των Ηνωμένων Πολιτειών για την πρόσκληση.
Μιλώντας στις Βρυξέλλες την παραμονή της επίσκεψής του στις ΗΠΑ, ο Ουκρανός πρόεδρος χαιρέτισε την προσφορά εγγυήσεων ασφαλείας της Ουάσινγκτον προς την Ουκρανία ως "ιστορική".
