Ο ναζισμός σηκώνει ξανά κεφάλι στη Γερμανία με όλο και περισσότερο κόσμο να ψηφίζει το ακροδεξιό AfD που στηρίζει ο Έλον Μασκ και πρόσφατα ζήτησε βοήθεια από ναζιστικά κόμματα.

Το  συνομιλώντας με Γερμανούς ακροδεξιούς και ειδικούς παρέθεσε τους λόγους που οι Γερμανοί προσπαθούν να αναβιώσουν τις σκοτεινές πτυχές του παρελθόντος τους.

Παραδείγματος χάριν, δύο νέοι, ο Νικ και ο φίλος του Ντομινίκ, είναι υποστηρικτές της ακροδεξιάς παράταξης «Εναλλακτική για τη Γερμανία» (AfD), που καταγράφει σταθερά τη δεύτερη θέση στις δημοσκοπήσεις για περισσότερο από ενάμιση χρόνο.

Ένας ιδιαίτερος λόγος για τον οποίο ο Νικ – και πολλοί άλλοι νέοι Γερμανοί άνδρες – δηλώνουν ότι «φοβούνται» είναι ο αριθμός των επιθέσεων στη Γερμανία στις οποίες εμπλέκονται ύποπτοι που είχαν ζητήσει άσυλο, με πιο πρόσφατο παράδειγμα το θανατηφόρο μαχαίρωμα ενός νηπίου και ενός άνδρα σε ένα πάρκο στη βαυαρική πόλη Άσκαφενμπουργκ.

Η μετανάστευση είναι πλέον η κύρια ανησυχία τους, αν και δεν αντιτίθενται σε όλες τις μορφές της. «Οι άνθρωποι που ενσωματώνονται, που μαθαίνουν, που σπουδάζουν εδώ, που κάνουν τη δουλειά τους – δεν έχω κανένα πρόβλημα μαζί τους» λέει ο Ντομινίκ, αν και είναι επικριτικός απέναντι σε όποιον θεωρεί ότι «εκμεταλλεύεται το σύστημα ασύλου».

Το BBC συνάντησε επίσης μια influencer του AfD, τη Celina Brychcy. Η 25χρονη TikToker έχει περισσότερους από 167.000 followers, το 53% των οποίων είναι άνδρες, με το 76% να είναι ηλικίας μεταξύ 18 και 35 ετών.

Μοιράζεται κυρίως βίντεο χορού, τάσεων και lifestyle, αλλά και περιεχόμενο υπέρ του AfD. Η Celina Brychcy λέει ότι δεν βγάζει χρήματα από την προώθηση του AfD, αλλά το κάνει επειδή πιστεύει στον αγώνα και θέλει να «περάσει ένα μήνυμα».

«Υπάρχουν ορισμένοι άνθρωποι που απλώς δεν ταιριάζουν με εμάς τους Γερμανούς» πρόσθεσε, αλλά επανειλημμένα επέμεινε ότι δεν είναι ρατσίστρια και δεν έχει τίποτα εναντίον των ξένων.

Τι δείχνουν οι έρευνες

Φαινομενικά, οι Γερμανοί στρέφονται ξανά στον ναζισμό, λόγω της πολιτικής απογοήτευσης από τα παραδοσιακά κόμματα, ειδικά από τη στιγμή που έδειξαν στην πράξη ότι αθετούν την ιδεολογία τους με βάση τα εκάστοτε συμφέροντα.

Ωστόσο, υπάρχουν κι άλλοι λόγοι σύμφωνα με έρευνες, κάτι που υποστηρίζεται ως ένα βαθμό από απαντήσεις που έδωσαν υποστηρικτές της άκρα δεξιάς.

Αρχικά, υπάρχει ιστορική άγνοια που γιγαντώνεται από ψευδές υλικό που παραπληροφορεί και διακινείται στο διαδίκτυο. Η Diana Schwitalla που διδάσκει ιστορία και κοινωνικές σπουδές εδώ και οκτώ χρόνια, είπε ότι χρειάστηκε να αντιμετωπίσει μια περίπτωση άρνησης του Ολοκαυτώματος στην τάξη της.

«Ακούμε ότι ο Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος ήταν στην πραγματικότητα κάτι καλό και ότι υπήρχε λόγος που πέθαναν άνθρωποι τότε – και ότι αυτό είναι καλό. Ο Χίτλερ περιγράφεται ως καλός άνθρωπος», είπε χαρακτηριστικά.

Επίσης, η γερμανική ακροδεξιά υπόσχεται άμεσα ή έμεσσα ότι θα καλύψει βασικές ανάγκες των ψηφοφόρων της, όπως να τούς βρει τον έρωτα.

Παραδείγματος χάριν, τον Μάιο του 2024 ο Maximilian Krah, μέλος του AfD, δημοσίευσε στο TikTok ένα βίντεο που έκανε θραύση, στο οποίο ανέφερε πως «οι αληθινοί άντρες είναι δεξιοί. Αν είσαι δεξιός, θα βρεις κοπέλα». Λίγους μήνες αργότερα σε έρευνες που έγιναν, ένα σημαντικό ποσοστό νεαρών ανδρών που δεν είχαν σύντροφο ή δεν είχαν καμία σεξουαλική εμπειρία δήλωσαν πως ψηφίζουν AfD.

Ο πολιτικός σύμβουλος, Johannes Hillje, περιέγραψε το φαινόμενο ως «ψυχοπολιτική», αναφέροντας πως «οι ακροδεξιοί απευθύνονται στους νέους με πολύ προσωπικό τρόπο, μερικές φορές για πολύ προσωπικά θέματα».

Επιπλέον, σχολιάζοντας τον ρόλο των social media, δήλωσε πως «ο αλγόριθμος τους είναι κομμένος και ραμμένος στα μέτρα της άκρα δεξιάς. Αυτό γίνεται γιατί οι αλγόριθμοι σε αυτές τις εφαρμογές κατευθύνουν το κοινό συναισθηματικά, με πολωτικά, προκλητικά θέματα. Έτσι, θέτουν ένα συναισθηματικό δόλωμα που συνδέουν με την πολιτική».

Τα οικονομικά συμφέροντα

Κάτι που αποτελεί κόκκινο πανί» για διάφορους λόγους, αλλά έχει τη σημασία του, είναι τα οικονομικά συμφέροντα που στηρίζουν την ακροδεξιά.

Στην περίπτωση της Γερμανίας το AfD δηλώνει αντισυστημικό, τη στιγμή που επίσημα ή με βάση αναφορές λαμβάνει χρηματοδοτήσεις από Γερμανούς επιχειρηματίες και βιομηχάνους που δεν έκαναν τις δουλειές τους στηρίζοντας τα παραδοσιακά κόμματα.

Ενδεικτικά, όταν το παραδοσιακό πολιτικό γερμανικό σύστημα αναγκάστηκε να εφαρμόσει περισσότερου πράσινους νόμους, επιχειρήσεις που είδαν να χάνουν λεφτά επένδυσαν στο AfD, το οποίο και τούς αντάμειψε κατάλληλα, μην ψηφίζοντας τις συγκεκριμένες πολιτικές πρωτοβουλίες.

Επίσης, πρόσφατα ο Έλον Μασκ που είναι ο πλουσιότερος άνθρωπος στον κόσμο ανακοίνωσε πως υποστηρίζει το συγκεκριμένο κόμμα. Αυτή η ανακοίνωση ήρθε λίγο καιρό μετά τη ζημιά που υπέστη η Tesla από την Deutsche Bank και τη στιγμή που προσφέρεται στην εταιρεία του η ευκαιρία να χτυπήσει τις γερμανικές αυτοκινητοβιομηχανίες που στρέφονται στα ηλεκτρικά αυτοκίνητα, αγορά που ο ίδιος κυριαρχεί.