Σε μεγάλες μειώσεις συντάξεων οδηγεί η απαίτηση του ΔΝΤ να μπει στον κόφτη η προσωπική διαφορά. Εάν η ελληνική πλευρά κάνει δεκτή την απαίτηση του ΔΝΤ, τότε το 70% των συνταξιούχων κινδυνεύουν με νέες περικοπές.

Συγκεκριμένα προσωπική διαφορά έως 35% στις συντάξεις του Δημοσίου καταγράφεται με το νέο τρόπο υπολογισμού έναντι του προηγούμενου καθεστώτος όπως φαίνεται και στο παράδειγμα που αναφέρει η ίδια η εγκύκλιος  που υπέγραψε ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών, Γιώργος Χουλιαράκης.

Σύμφωνα με την εγκύκλιο, το ανταποδοτικό μέρος των νέων συντάξεων του Δημοσίου για όσους υπαλλήλους αποχώρησαν μετά τις 12/5/2016 υπολογίζεται με βάση τις συντάξιμες αποδοχές (όπως αυτές ορίζονται με τις διατάξεις της παρ. 2α του άρθρου 8), το χρόνο ασφάλισης (όπως ορίζεται στο άρθρο 15) και τα κατ’ έτος ποσοστά αναπλήρωσης ( 0,77%-2%).

Παράδειγμα 1

Ασφαλισμένος με 40 έτη ασφάλισης και συντάξιμες αποδοχές 1.000 ευρώ δικαιούται ανταποδοτική σύνταξη ύψους 428 ευρώ υπολογιζόμενη ως ακολούθως: ((15*0,77%)+(3*0,84%)+(3*0,90%)+(3*0,96%)+(3*1,03%)+(3*1,21%)+(3*1,42%)+ (3*1,59%)+(3*1,80%)+(1*2,00%))*1.000 = 42,8%*1.000 = 428 ευρώ.

Παράδειγμα 2:

Ασφαλισμένος στο ΙΚΑ-ΕΤΑΜ με 10.635 ημέρες ασφάλισης (10.635:300=35,45 έτη ασφάλισης) και συντάξιμες αποδοχές 1.000 ευρώ δικαιούται ανταποδοτική σύνταξη ύψους 345,3 ευρώ υπολογιζόμενη ως ακολούθως: ((15*0,77%)+(3*0,84%)+(3*0,90%)+(3*0,96%)+(3*1,03%)+(3*1,21%)+(3*1,42%)+ (2,45*1,59%))*1.000 = 34,53%*1.000 = 345,3 ευρώ.

Έστω υπάλληλος του Δημοσίου που αποχωρεί από την Υπηρεσία μέχρι την 31.7.2017 με 40 πραγματικά έτη ασφάλισης. Στην περίπτωση αυτή, σύμφωνα με τα προαναφερόμενα πρέπει να γίνουν δύο υπολογισμοί: Ένας σύμφωνα με τις ισχύουσες την 31.12.2014 διατάξεις και ο δεύτερος σύμφωνα με τις κοινοποιούμενες διατάξεις του ν. 4387/2016. Έστω εξαγόμενο, σύμφωνα με τα προαναφερόμενα: – καθαρό προ φόρου ποσό σύνταξης που θα λάμβανε με βάση το προγενέστερο νομοθετικό πλαίσιο 1.200 ευρώ και – καθαρό προ φόρου ποσό σύνταξης με βάση το ν. 4387/2016 (εθνική και ανταποδοτική) 840 ευρώ. Διαφορά των δύο ποσών σύνταξης: 360 ευρώ. Ποσοστιαία διαφορά των δύο συντάξεων 360/1200 = 30%. Επειδή η διαφορά είναι μεγαλύτερη του 20% θα καταβληθεί ως προσωπική διαφορά το εξής ποσό: 360/3=120 ευρώ. Τελικό ποσό σύνταξης: 840+120=960 ευρώ. Το επιπλέον ποσό της προσωπικής διαφοράς των 120 ευρώ θα συμψηφίζεται κατ’ έτος και μέχρι την πλήρη εξάλειψή του με την εκάστοτε αναπροσαρμογή των συντάξεων.

Για τον υπολογισμό του ανταποδοτικού μέρους της σύνταξης ασφαλισμένου, ως συντάξιμες αποδοχές λαμβάνεται υπόψη ο μέσος όρος των μηνιαίων αποδοχών, όπως αυτές ισχύουν κάθε φορά και επί των οποίων έχουν καταβληθεί ασφαλιστικές εισφορές, καθ’ όλη τη διάρκεια του ασφαλιστικού του βίου. Ειδικά για αιτήσεις συνταξιοδότησης που υποβάλλονται από 13.5.2016 και εντός του έτους 2016, οι συντάξιμες αποδοχές υπολογίζονται ως ο μέσος μηνιαίος μισθός – εισόδημα του ασφαλισμένου από το έτος 2002 και έως την υποβολή της αίτησης. Εφεξής ετησίως η χρονική περίοδος αναφοράς για τον υπολογισμό των συνταξίμων αποδοχών αυξάνεται κατά ένα έτος. Παράδειγμα: Ασφαλισμένος μισθωτός υποβάλει αίτηση συνταξιοδότησης την 1.12.2018. Ως συντάξιμες αποδοχές για τον υπολογισμό της ανταποδοτικής σύνταξης λαμβάνονται υπόψη ο μέσος όρος μηνιαίων αποδοχών του ασφαλισμένου που υπόκεινται σε ασφαλιστικές εισφορές για το χρονικό διάστημα από 1.1.2002 έως 30.11.2018.

Διαδικασία υπολογισμού των συντάξιμων αποδοχών

Οι συντάξιμες αποδοχές υπολογίζονται ως ακολούθως: Κατ’ αρχήν υπολογίζεται ο μέσος όρος των μηνιαίων αποδοχών του ασφαλισμένου που υπόκεινται σε εισφορές υπέρ Κλάδου Σύνταξης (επομένως, συμπεριλαμβάνονται τα δώρα Χριστουγέννων, Πάσχα και επιδόματα αδείας για τα οποία έχουν καταβληθεί εισφορές) για το χρονικό διάστημα από 1.1.2002 και έως την υποβολή της αίτησης συνταξιοδότησης.

Ο μέσος αυτός όρος μηνιαίων αποδοχών του ασφαλισμένου είναι το πηλίκο της διαίρεσης του συνόλου των αποδοχών του ασφαλισμένου επί των οποίων έχουν καταβληθεί εισφορές υπέρ Κλάδου Σύνταξης (και μέχρι του ανώτατου ορίου ασφαλιστέων αποδοχών όπως και όπου αυτό προβλεπόταν για τα έτη 2002 και εφεξής),διατου συνολικού χρόνου ασφάλισης του από 1.1.2002 μέχρι την προηγούμενη ημέρα της αποχώρησης του υπαλλήλου – λειτουργού του Δημοσίου ή στρατιωτικού (αναγόμενος ο χρόνος αυτός σε μήνες, π.χ. πλήρης μήνας για το Δημόσιο = 30 ημέρες ασφάλισης). Οι αποδοχές του ασφαλισμένου για κάθε ημερολογιακό έτος προσαυξάνονται κατά την ετήσια μεταβολή μισθών, η οποία όταν θα προσδιοριστεί, από την αρμόδια για τον καθορισμό Ελληνική Στατιστική Αρχή, θα ακολουθήσουν νέες οδηγίες.

Σημειώνεται στην εγκύκλιο ότι σε κάθε περίπτωση για όλους τους μισθωτούς που υπάγονται στην ασφάλιση του ΕΦΚΑ από 1.1.2017 το ανώτατο όριο ασφαλιστέων αποδοχών ανέρχεται στο δεκαπλάσιο του ποσού που αντιστοιχεί στο κατώτατο βασικό μισθό άγαμου μισθωτού άνω των 25 ετών, το οποίο με σημερινά δεδομένα ισούται με 586,08*10=5.860,8 ευρώ.

Επομένως, σε κάθε περίπτωση, και για τον υπολογισμό των συντάξιμων αποδοχών των μισθωτών από 1.1.2017 ως ανώτατο όριο μηνιαίων αποδοχών είναι το ποσό αυτό. Στην περίπτωση ασφαλισμένων οι οποίοι, υπό την ισχύ του προϊσχύοντος νομοθετικού καθεστώτος κατέβαλλαν εισφορές ανώτερες από αυτές του κοινού καθεστώτος του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ (6,67% για τον ασφαλισμένο και 13,33% για τον εργοδότη), εφαρμόζεται το άρθρο 30 παρ.1 του ν.4387/2016, δηλαδή το ανταποδοτικό μέρος της σύνταξής τους για κάθε έτος που έχει καταβληθεί επιπλέον εισφορά, θα υπολογίζεται με ετήσιο συντελεστή αναπλήρωσης 0,075% για καθεμία ποσοστιαία μονάδα επιπλέον εισφοράς. Η προσαύξηση αυτή δεν ισχύει για τα πρόσωπα που περιγράφονται στο άρθρο 4, παράγραφος 1 του ν. 3660/2008 (ΦΕΚ Α 78).