Ένα άτομο που γεννιέται το καλοκαίρι έχει μικρότερο προσδόκιμο ζωής από ένα άτομο που γεννήθηκε το χειμώνα.
Αυτό είναι ένα από τα κύρια συμπεράσματα που προέκυψαν από μια μελέτη που διεξήχθη από τους καθηγητές και ερευνητές Jose M. Pavía και Josep Lledó, από το Τμήμα Εφαρμοσμένων Οικονομικών του Universitat de València. Επιπλέον, η έρευνα μελετά επίσης τον αντίκτυπο που θα έχει ο σωστός υπολογισμός του προσδόκιμου ζωής και των πιθανοτήτων θανάτου και επιβίωσης για τις ασφαλιστικές εταιρείες και τα συνταξιοδοτικά συστήματα.
Η μελέτη τιτλοφορείται «Εκτίμηση των συνδυασμένων επιπτώσεων της γήρανσης και της εποχικότητας στον κίνδυνο θνησιμότητας: Μια εφαρμογή στην Ισπανία» και έχει δημοσιευθεί σε ένα από τα πιο έγκριτα περιοδικά στον κόσμο, το Journal of the Royal Statistical Society.
Οι ερευνητές καταλήγουν στο συμπέρασμα ότι ένα άτομο που γεννήθηκε το καλοκαίρι έχει περίπου τρεις μήνες λιγότερο προσδόκιμο ζωής από ένα άτομο που γεννήθηκε το χειμώνα, αφού ανέλυσαν περισσότερα από 180 εκατομμύρια δημογραφικά στοιχεία και μελέτησαν τις πιθανότητες να πεθάνει ή να επιβιώσει για κάθε ηλικία και τρίμηνο, λαμβάνοντας υπόψη το τρίμηνο του έτους κατά το οποίο γεννήθηκε κάθε άτομο. Αυτό συμβαίνει επειδή οι άνθρωποι που έχουν γενέθλια το χειμώνα έχουν κοινό ότι τα τρία προηγούμενα τρίμηνα είναι λιγότερο δύσκολα από ό,τι για άτομα που έχουν γενέθλια οποιοδήποτε άλλο τρίμηνο. Αυτή η επίδραση είναι παρόμοια τόσο στους άνδρες όσο και στις γυναίκες. Επομένως, η πιθανότητα θανάτου δεν εξαρτάται μόνο από την ηλικία, αλλά και από το τρίμηνο του έτους κατά το οποίο γεννήθηκαν.
Ένα άλλο συμπέρασμα που προκύπτει σχετίζεται με την ηλικία του ατόμου. Γενικά, για μια συγκεκριμένη ηλικία, όσο πιο κοντά είναι τα επόμενα γενέθλια, τόσο μεγαλύτερη είναι η συχνότητα θνησιμότητας. Το γεγονός αυτό έχει εξαιρέσεις, όπως στα εφηβικά χρόνια και ιδιαίτερα στα νεογέννητα. Σε αυτήν την τελευταία ομάδα, οι βελτιώσεις στην ιατρική έχουν μειώσει σημαντικά τη βρεφική θνησιμότητα (το πρώτο έτος της ζωής). Ωστόσο, αν και έχει μειωθεί, η μελέτη αποκαλύπτει ότι η πιθανότητα θανάτου τις πρώτες ώρες και μέρες εξακολουθεί να είναι σημαντική. Για παράδειγμα, η πιθανότητα να πεθάνει στην Ισπανία το πρώτο τρίμηνο της ζωής ενός ατόμου είναι παρόμοια με αυτή ενός άνδρα 65 ετών ή μιας γυναίκας 70 ετών.
Έτσι, σύμφωνα με ερευνητές, «το προσδόκιμο ζωής και η πιθανότητα θανάτου/επιβίωσης δεν εξαρτώνται μόνο από την ηλικία του ατόμου, αλλά και από την εποχή του χρόνου που έχει τα γενέθλιά του, κάτι που έχει επιπτώσεις, για παράδειγμα, στη διαχείριση των συνταξιοδοτικών συστημάτων, και στις ασφαλιστικές εταιρείες».
Ο χειμώνας είναι, για την πλειονότητα των ηλικιακών ομάδων, η εποχή που υπάρχει μεγαλύτερη θνησιμότητα, συνδεδεμένη κυρίως με τις καιρικές συνθήκες. Όσο μεγαλύτερη είναι η ηλικία, τόσο μεγαλύτερη είναι η ένταση του χειμώνα στη θνησιμότητα. Το γεγονός αυτό επηρεάζει τόσο τους άνδρες όσο και τις γυναίκες. Οι μόνες αξιοσημείωτες διαφορές μεταξύ των φύλων είναι για τους άνδρες ηλικίας 20 έως 30 ετών, όπου η ένταση της θνησιμότητας είναι μεγαλύτερη το καλοκαίρι, συνδεδεμένη κυρίως με αυξημένες επικίνδυνες συμπεριφορές νεαρών ανδρών κατά τη διάρκεια των διακοπών.
Οι καθηγητές, που ερευνούν το πεδίο της στατιστικής και των ποσοτικών μεθόδων, ανέλυσαν μια τετραετία (2005-2008) μιας πραγματικής βάσης δεδομένων που αποτελείται από μικροδεδομένα από τον πληθυσμό της Ισπανίας, που παρέχονται από το Εθνικό Ινστιτούτο Στατιστικής (INE), η οποία περιελάμβανε λίστες γεννήσεων, θανάτων και μεταναστών που έχουν καταγραφεί στη χώρα κατά τα έτη αυτά. Επιπλέον, έχουν αναπτύξει νέους πίνακες ζωής και τριμηνιαίους πίνακες.
Όπως αναφέρουν στη μελέτη, «η μεθοδολογία που εφαρμόζεται στη μελέτη καθιστά δυνατή τη δημιουργία, χωρίς να απαιτούνται πολύπλοκους και δαπανηρούς υπολογισμούς, δεικτών θνησιμότητας (και ιδιαίτερα πινάκων θνησιμότητας) με διαστήματα μικρότερα του έτους». Οι Pavía και Lledó εξηγούν ότι «η αντιμετώπιση αυτού του ζητήματος προσφέρει νέες ευκαιρίες για τη βελτίωση της διαχείρισης των συντάξεων, του δημόσιου προγραμματισμού και των ασφαλιστικών προγραμμάτων, με πιθανές επιπτώσεις στα δημόσια συνταξιοδοτικά συστήματα και στην ανταγωνιστικότητα και τις ισορροπίες των ασφαλιστικών εταιρειών, όπου οι μέχρι σήμερα υπολογισμοί είχαν γίνονταν με ετήσια διαστήματα».
