Το Υπουργείο Άμυνας των ΗΠΑ προβαίνει σε μια σημαντική αλλαγή στη στάση του, εξετάζοντας την απόσυρση έως και 10.000 στρατευμάτων του από την Ανατολική Ευρώπη, σύμφωνα με πολλές πηγές που γνωρίζουν τις συζητήσεις.
Ξεκινάει η στρατιωτική "άμπωτις" των ΗΠΑ από την Ευρώπη
Αυτή η εξέλιξη, που αναφέρθηκε από το NBC News στις 8 Απριλίου 2025, έρχεται μόλις τρία χρόνια αφότου η κυβέρνηση Μπάιντεν ενίσχυσε την περιοχή με πρόσθετες δυνάμεις το 2022 για να αντιμετωπίσει την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, αναφέρει επισημαίνοντας μεταξύ άλλων:
Ευρωπαίοι αξιωματούχοι εξέφρασαν δυσφορία, προειδοποιώντας ότι μια τέτοια κίνηση θα μπορούσε να εμψυχώσει τον Ρώσο Πρόεδρο Βλαντιμίρ Πούτιν σε μια περίοδο αυξημένης έντασης.
Τους πούλησε ο Τραμπ! Απογοητευμένοι οι μεγιστάνες της τεχνολογίας- Τον στήριξαν και αυτός τους δίνει ψίχουλα
Ο Σεθ Τζόουνς, ανώτερος αντιπρόεδρος στο Κέντρο Στρατηγικών και Διεθνών Μελετών (CSIS), προειδοποίησε ότι «η μείωση των αμερικανικών δυνάμεων θα αποδυνάμωνε την αποτροπή», μια δήλωση που υπογραμμίζει τα διακυβεύματα που εμπλέκονται.
Αυτή η πιθανή μείωση σηματοδοτεί έναν άξονα που θα μπορούσε να αναδιαμορφώσει το επιχειρησιακό τοπίο του ΝΑΤΟ και τις στρατηγικές προτεραιότητες της Αμερικής, εγείροντας ερωτήματα σχετικά με την επιμελητεία, την τεχνολογία και την ευρύτερη γεωπολιτική σκακιέρα.
Κλιμακώνεται ο οικονομικός πόλεμος! Οι ΗΠΑ επιβάλλουν δασμούς 104% στην Κίνα
Υπενθυμίζεται ότι τον Φεβρουάριο του 2022, η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία προκάλεσε την ταχεία αντίδραση των ΗΠΑ, όπου ο τότε Πρόεδρος των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν, ενέκρινε την ανάπτυξη περίπου 20.000 επιπλέον στρατευμάτων στην Ανατολική Ευρώπη, ανεβάζοντας τη συνολική αμερικανική παρουσία στην ήπειρο σε περίπου 100.000.
Αυτή η συσσώρευση, που συγκεντρώθηκε σε χώρες όπως η Πολωνία, η Ρουμανία και τα κράτη της Βαλτικής, είχε ως στόχο να καθησυχάσει τους συμμάχους του ΝΑΤΟ και να αποτρέψει περαιτέρω ρωσική επιθετικότητα.
Τώρα, με το Πεντάγωνο να εξετάζει τη μείωση έως και το ήμισυ αυτής της αύξησης του 2022, οι επιπτώσεις για τη στρατιωτική ετοιμότητα και τη συνοχή της συμμαχίας έρχονται στο επίκεντρο.
Οι επιχειρησιακές συνέπειες
Οι επιχειρησιακές συνέπειες εκτείνονται πέρα από απλούς αριθμούς.
Η παρουσία των ΗΠΑ περιλαμβάνει κρίσιμες δυνατότητες όπως το σύστημα αεράμυνας Patriot, που έχει αναπτυχθεί στην Πολωνία από το 2022 για την αντιμετώπιση των ρωσικών πυραυλικών απειλών.
Η απομάκρυνση ακόμη και ενός μέρους αυτών των πόρων θα μπορούσε να αφήσει κενά στην αμυντική ομπρέλα του ΝΑΤΟ, αναγκάζοντας τους συμμάχους να επανεξετάσουν τις δικές τους αναπτύξεις.
Πέρα από τις χερσαίες δυνάμεις, υπάρχουν ευρείες σκέψεις για μια πιθανή στροφή προς λύσεις που βασίζονται στην τεχνολογία.
Την τελευταία δεκαετία, ο στρατός των ΗΠΑ έχει επενδύσει πολλά σε μη επανδρωμένα συστήματα, δορυφορική επιτήρηση και δυνατότητες χτυπήματος ακριβείας για να αντισταθμίσει το παραδοσιακό ανθρώπινο δυναμικό.
Το drone MQ-9 Reaper, για παράδειγμα, έχει γίνει βασικός πυλώνας των αμερικανικών επιχειρήσεων παγκοσμίως.
Η πρωτοβουλία Replicator του Πενταγώνου, που ξεκίνησε το 2023, στοχεύει στη διάθεση χιλιάδων drones χαμηλού κόστους έως το 2026, επιτρέποντας δυνητικά στις ΗΠΑ να διατηρήσουν την επίγνωση της κατάστασης ακόμη και με λιγότερα στρατεύματα.
Εάν αυτή η απόσυρση προχωρήσει, μπορεί να επιταχύνει την ανάπτυξη τέτοιων συστημάτων, αντανακλώντας μια ευρύτερη τάση αντικατάστασης της ανθρώπινης παρουσίας από μηχανήματα.
Οι Ευρωπαίοι σύμμαχοι, ωστόσο, μπορεί να μην δουν τα drones και τους δορυφόρους ως πλήρη αντικατάσταση των στρατιωτών από σάρκα και οστά.
Η Πολωνία, η οποία έχει αναδειχθεί ως βασικός άξονας της ανατολικής άμυνας του ΝΑΤΟ, έχει ενισχύσει τον δικό της στρατό τα τελευταία χρόνια, όπως και η Ρουμανία.
Ωστόσο, αυτά τα έθνη βασίζονται στην ενσωμάτωση των ΗΠΑ για να μεγιστοποιήσουν την αποτελεσματικότητά τους.
Τα κράτη της Βαλτικής, Εσθονία, Λετονία και Λιθουανία, αντιμετωπίζουν μια ακόμη πιο έντονη πραγματικότητα.
Με συνολικό πληθυσμό μόλις 6 εκατομμυρίων, οι στρατοί τους είναι πολύ μικροί.
Η στροφή των ΗΠΑ στον Ειρηνικό
Αυτή η πιθανή απόσυρση συμπίπτει με έναν στρατηγικό αναπροσανατολισμό προς τον Ινδο-Ειρηνικό, όπου η στρατιωτική συσσώρευση της Κίνας αποτελεί μια αυξανόμενη πρόκληση.
Ο Λαϊκός Απελευθερωτικός Στρατός διαθέτει 2 εκατομμύρια ενεργούς στρατιώτες και ένα ναυτικό 370 πλοίων, ενώ στον αντίποδα ο ρωσικός στρατός, αν και είναι τρομερός στην Ευρώπη, έχει χτυπηθεί από την Ουκρανία, χάνοντας πάνω από 600.000 άνδρες από το 2022, σύμφωνα με εκτιμήσεις των ΗΠΑ.
Ωστόσο, ένα ελαφρύτερο αποτύπωμα των ΗΠΑ στην Ανατολική Ευρώπη θα μπορούσε να προβληματίσει συμμάχους όπως η Ιαπωνία και η Νότια Κορέα ότι οι δεσμεύσεις της Αμερικής είναι διαπραγματεύσιμες, ειδικά υπό μια κυβέρνηση σκεπτικιστική για τις υπερπόντιες εμπλοκές.
Θα μπορούσε επίσης να ενθαρρύνει μικρότερους παίκτες, όπως το Ιράν για παράδειγμα, που προμήθευσε τη Ρωσία με μη επανδρωμένα αεροσκάφη Shahed ή να περιπλέξει τον ρόλο της Τουρκίας στο ΝΑΤΟ, δεδομένης της αλληλεπίδρασης αυτής μεταξύ Ανατολής και Δύσης.
Αιγαίο και Αλεξανδρούπολη υποβαθμίζονται
Σε αυστηρά Εθνικό επίπεδο, θα λέγαμε ότι η στρατιωτική άμπωτις των ΗΠΑ στην Ευρώπη και ο τερματισμός του πολέμου στην Ουκρανία όποτε συμβεί, θα έχουν ως επακόλουθο την υποβάθμιση της στρατηγικής σημασίας του Αιγαίου και της Αλεξανδρούπολης, ως άξονες προώθησης στρατιωτικού υλικού της υπερδύναμης στα Βαλκάνια και την Ανατολική Ευρώπη.
Από την άλλη, η Τουρκία με τις μεγάλες σε όγκο Ένοπλες Δυνάμεις της σπεύδουν ήδη να καλύψουν το Αμερικανικό κενό, ζητώντας ανταλλάγματα από τους Ευρωπαίους.
Ο κίνδυνος Ελληνοτουρκικού πολέμου αυξάνεται
Αυτό είναι κάτι που θα πρέπει να προσέξει ιδιαίτερα η Ελλάδα, αφού κατά την άποψή μας ο κίνδυνος ενός Ελληνοτουρκικού πολέμου αυξάνεται σημαντικά, λόγω των παρακάτω συνθηκών:
1. Ειρήνευση ΡΚΚ -Τουρκίας
Το ΡΚΚ συμμορφώθηκε στο πρόσφατο κάλεσμα του ηγέτη του Οτσαλάν για κατάπαυση του πυρός και ειρήνευση με την Τουρκία.
Άρα ο Ερντογάν κλείνει ένα πολύ σοβαρό μέτωπο, εξοικονομώντας στρατιωτικές δυνάμεις από τη 2η Στρατιά που μπορεί να μεταφέρει σε Ανατολική Θράκη και μικρασιατική παράλια. Παράλληλα επιχειρεί να καταλαγιάσει το κουρδικό στο εσωτερικό.
2. Ο επικείμενος τερματισμός πολέμου στην Ουκρανία
Παρά τις διαφωνίες Ουκρανίας-Ευρώπης, το γεγονός ότι Πούτιν και Τραμπ συμφωνούν για τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία, ερμηνεύεται πως αυτός θα τελειώσει, με τους όρους να ικανοποιούν τον Ρώσο Πρόεδρο.
Αυτό για το Αιγαίο σημαίνει πως θα πάψει να έχει για τις ΗΠΑ την στρατηγική σημασία που είχε την περίοδο του πολέμου στην Ουκρανία, αφού μέσω των ήρεμων νερών του έφθανε ασφαλής η Αμερικανική στρατιωτική βοήθεια στην Αλεξανδρούπολη και μέσω αυτής και Βουλγαρίας-Ρουμανίας στην Ουκρανία.
3. Δεν θα υπάρχει πουθενά ανοιχτό πολεμικό μέτωπο
Ο τερματισμός του πολέμου στην Ουκρανία και αυτός στη Λωρίδα της Γάζας, θα συνεπάγεται πως δεν θα υπάρχει ανοιχτό πολεμικό μέτωπο σε Ευρώπη- Μ. Ανατολή, πράγμα ασυνήθιστο εδώ και πολλά χρόνια.
Το να ανοίξει στη Μ. Ανατολή πολεμικό μέτωπο από ΗΠΑ-Ισραήλ κατά του Ιράν , είναι πιθανόν, ωστόσο μπορεί να φέρει πολύ κοντά Τελ Αβίβ και Άγκυρα με τις ευλογίες του Τράμπ, εξέλιξη όχι καλή για την Ελλάδα.
4. Ο Τραμπ δεν θα ενδιαφερθεί για να σταματήσει τον Ερντογάν
Άποψή μας είναι ότι ο Τραμπ δεν θα εμπλακεί άμεσα σε μια ενδεχόμενη στρατιωτική μεταξύ Ελλάδας-Τουρκίας, αποτρέποντας τα χειρότερα, αφού τηρεί αποστάσεις από οτιδήποτε δεν συμφέρει οικονομικά τις ΗΠΑ, σκεπτόμενος ως επιχειρηματίας και όχι σύμφωνα με το Διεθνές Δίκαιο, όπως απέδειξε άλλωστε με το σχέδιο τερατούργημα για εκδίωξη των Παλαιστινίων από την γη των προγόνων τους και την μετατροπή της σε Ριβιέρα της Μεσογείου για λογαριασμό των ΗΠΑ.
5. Η Τουρκία είναι επιθετική και υπερ-εξοπλισμένη
Τέλος η Τουρκία δεν έχει κάνει βήμα πίσω αναφορικά με τις διεκδικήσεις σε βάρος μας, διατηρεί το Casus Belli εναντίον μας, ενώ συνεχίζει να υπερ-εξοπλίζεται.
Παράλληλα επιχειρεί να μπει από την "πίσω πόρτα" στον Ευρωπαϊκό στρατιωτικό πυρήνα, με την σύσταση ισχυρού αμυντικού βραχίονα από τις Βρυξέλλες να θεωρείται παραπάνω από δεδομένος το προσεχές χρονικό διάστημα.
Κάτι τέτοιο δεν συμφέρει Ελλάδα-Κύπρο που αναμένεται να αντιταχθούν προκαλώντας όμως τριγμούς στις σχέσεις τους με τους υπόλοιπους Ευρωπαίους που εκτιμούμε πως στην πλειοψηφία τους θα θέλουν την δυνατή στρατιωτικά Τουρκία να μετέχει στο εγχείρημα του ισχυρού ευρωπαϊκού στρατού.
Αυτό με την σειρά του θα οδηγήσει σε μια άρνηση της ΕΕ στήριξης των Ελληνικών θέσεων απέναντι στην τουρκική επιθετικότητα, θέτοντας εν αμφιβόλω την βοήθεια των Ευρωπαίων σε περίπτωση ελληνοτουρκικού πολέμου.
