Του Μάνου Χατζηγιάννη
Πόθοι μακρινοί και χιλιοτραγουδισμένες επιθυμίες σκεπάζουν την Αγιά Σοφιά, την εκκλησιά του θρύλου, όπου καμπάνες πλέον δεν ηχούν…
Οι τουρκικές προκλήσεις στον αιώνιο αυτόν βωμό του Χριστιανισμού πολλές.
Άλλοτε ιμάμης να διαβάζει το Κοράνι όπως πρόσφατα, άλλοτε ο Τούρκος πρωθυπουργός στην ισλαμική του παραζάλη να υπόσχεται μουσουλμανικές προσευχές ανήμερα Μεγάλη Παρασκευή, άλλοτε χιλιάδες Τούρκοι να μαζεύονται απ΄έξω προσευχόμενοι στον Αλλάχ και απαιτώντας να λειτουργήσει αυτή ως τζαμί και πολλά ακόμη ων ουκ έστιν αριθμός.
Και στην αντίπερα όχθη πρωτοβουλίες όπως του Κρις Σπύρου που μέχρι στιγμής δεν έχουν αποτέλεσμα.
Μετά το τελευταίο τουρκικό δημοψήφισμα τα πράγματα για την Αγιά Σοφιά-όπως και για κάθε τι χριστιανικό- δυσκολεύουν πάντως.
Κι αυτό δεν οφείλεται μονάχα στην αλλοφροσύνη του Τούρκου ηγέτη, αλλά και στις συμμαχίες του Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (ΑΚΡ)….
Μετά το τουρκικό δημοψήφισμα φάνηκε πως ο Ερντογάν κέρδισε. Αλλά την ίδια στιγμή έιχε χάσει κι όλας.
Τον Σεπτέμβριο του 2015 κατά τις βουλευτικές εκλογές, το κυβερνών κόμμα κέρδισε 51% των ψήφων, ενώ το εθνικιστικό Κόμμα Εθνικιστικής Δράσης περίπου 20%. Κατόπιν το ΑΚΡ για την επίτευξη των συνταγματικών τροποποιήσεων έχει συνεργαστεί με τους εθνικιστές, και ήλπιζε ότι η προσθήκη 50% και 20% θα έδιναν στο δημοψήφισμα άνω του 70%.
Αντιθέτως όμως αποδείχτηκε πως η “ένωση” σε επίπεδο γραμμής των δύο κομμάτων υποστηρίχτηκε μόνο από το 51% των Τούρκων.
Σύμφωνα με αρκετούς ψύχραιμους Τούρκους αναλυτές το Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης στη βάση μιας συμμαχίας με το κόμμα των Εθνικιστών έκανε ένα στρατηγικό λάθος με τη δημιουργία όχι μόνο της εντύπωσης της σύνθεσης ενός «ήπιου Ισλάμ» με τους εθνικιστές, αλλά παραλήλως καλλιεργώντας μια υβριδική ιδεολογία του νεο-οθωμανισμού, η οποία υποστηρίχθηκε από το ήμισυ σχεδόν των πολιτών της Τουρκίας.
Και πλέον συντηρητικά και θρησκευτικά ρεύματα από το εσωτερικό της Ανατολίας, θεωρούν πως έχουν και με το παραπάνω πλέον το δικαίωμα να υποβάλουν τα αιτήματά τους στον Ερντογάν.
Κάτι που επηρεάζει άμεσα την Αγία Σοφία.
Την παραμονή της επετείου των 564 χρόνων από την άλωση της Κωνσταντινούπολης, η περιοχή γύρω από το Μουσείο της Αγίας Σοφίας ήταν και πάλι γεμάτη, αλλά όχι από τουρίστες.
Αντιθέτως στη συγκέντρωση που πραγματοποιήθηκε έδωσαν ισχυρό παρών τα μέλη του Συνδέσμου Νέων Ανατολίας (AGD), του οποίου το σύνθημα συμπεριελάμβανε τα λόγια του αείμνηστου Τούρκου ισλαμιστή πολιτικού και πρώην πρωθυπουργού Νετσμετίν Ερμπακάν:
«Η ζωή είναι η πίστη και η τζιχάντ».
Αυτές οι παθιασμένοι πιστοί δρουν ενεργά ενάντια σε κάθε τι που αντικατοπτρίζει την μη μουσουλμανική πίστη στην τουρκική κοινωνία.
Κατά τη διάρκεια των τριών τελευταίων ετών, έχουν επικεντρωθεί στο πώς η Αγία Σοφία θα «απελευθερωθεί από τα δεσμά» και θα μετατραπεί σε τζαμί.
Όσο ο Ερντογάν αργεί τόσο πιο ανυπόμονα γίνονται τα μέλη του AGD και φέτος πραγματοποίησαν μια ακόμη πιο ισχυρή έκκληση για δράση.
Ο ίδιος ο Τούρκος “σουλτάνος” πάντως σε μια ομιλία του κατά τη διάρκεια εορτασμών της άλωσης της Κωνσταντινούπολης, έδωσε έμφαση στο γεγονός ότι «η Κωνσταντινούπολη, η οποία από την ίδρυσή της υπήρξε η πρωτεύουσα των διαφόρων χωρών και πολιτισμών, έγινε το κέντρο της ειρηνικής συνύπαρξης και της ανοχής».
Αυτό το τμήμα της ρητορικής του Ερντογάν φαίνεται να ευθυγραμμίζεται με πιο ανεκτική τακτική.
Αλλά είναι αυτό που ακολουθηθεί;
Εάν ξαφνικά ο πρόεδρος της Τουρκίας τολμούσε να δηλώσει ότι επιτρέπει στο μουσείο της Αγίας Σοφίας να τελεστεί Θεία Λειτουργία, αυτό θα σήμαινε αυτομάτως μια επιστροφή της Τουρκίας στην οικοδόμηση βελτιωμένων σχέσεων με τον χριστιανικό κόσμο, ιδίως με την Ευρωπαϊκή Ένωση, την οποία έχει πρόσφατα ο ίδιος ο Ερντογάν ειρωνικά χαρακτηρίσει «χριστιανική λέσχη».
Ωστόσο, αυτό θα απαιτούσε από τον Τούρκο πρόεδρο όχι μόνο προσωπικό θάρρος, αλλά και την υποστήριξη από νέες πολιτικές και κοινωνικές δυνάμεις καθώς και την αναζήτηση νέων συμμάχων στη χώρα του αλλά και στο εξωτερικό.
Το πρόβλημα, λοιπόν, που φαίνεται να επηρεάζει και το μέλλον της Αγιάς Σοφιάς, είναι ότι η Τουρκία αρχίζει να σχηματίζει τη γνώμη ότι ο Ερντογάν έχει γίνει όμηρος των φωνών από το εσωτερικό της Ανατολίας.
Αυτό σημαίνει ότι το Μουσείο της Αγίας Σοφίας κάτω από την πίεση αυτού του τμήματος της χώρας και της κοινωνίας θα γίνει τζαμί!
Φυσικά η κίνηση αυτή θα ενταχθεί στο γενικότερο πλαίσιο του ακήρυχτου πολέμου Ερντογάν-Ντραμπ και Τουρκίας-Δύσης.
Ο «Σουλτάνος» άρπαξε ήδη το πιστόλι του και έριξε βολές.
Οι επόμενες δεν θα είναι άσφαιρες.
Ο καιρός έφτασε…
