Τον κώδωνα του κινδύνου για την κατακόρυφη αύξηση των κρουσμάτων ιλαράς κρούει ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ), καθώς προειδοποιεί πως ο αριθμός κρουσμάτων ενδέχεται να ξεπεράσει τον (επίσης υψηλό) του 2023.

Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία, 56.634 κρούσματα ιλαράς και τέσσερις θάνατοι αναφέρθηκαν επίσημα σε 45 από τις 53 χώρες της Ευρωπαϊκής Περιφέρειας ΠΟΥ κατά τους πρώτους τρεις μήνες του 2024. Το 2023, είχαν αναφερθεί συνολικά 61.070 κρούσματα -πάνω από τα μισά χρειάστηκαν νοσηλεία- και 13 θάνατοι από 41 χώρες, ενώ το 2022 μόλις 941 κρούσματα.

«Ακόμη και ένα κρούσμα ιλαράς θα πρέπει να αποτελεί επείγουσα έκκληση για δράση» σημείωσε ο Δρ Hans Henri P. Kluge, Περιφερειακός Διευθυντής του ΠΟΥ για την Ευρώπη. «Κανείς δεν πρέπει να υποφέρει από τις συνέπειες αυτής της καταστροφικής αλλά εύκολα προλαμβανόμενης νόσου. Επικροτώ κάθε χώρα που έχει επισπεύσει τις προσπάθειές της για τη διακοπή της μετάδοσης μέσω του συμπληρωματικού εμβολιασμού. Προτρέπω όλες τις χώρες να αναλάβουν άμεσa δράση, ακόμη και εκεί όπου η συνολική εμβολιαστική κάλυψη είναι υψηλή, για να εμβολιάσουν τις ευάλωτες ομάδες, να καλύψουν τα κενά ανοσίας και έτσι να αποτρέψουν την επικράτηση του ιού σε οποιαδήποτε κοινότητα».

Η ιλαρά είναι ιογενής νόσος και εκ των πλέον μεταδοτικών ασθενειών παγκοσμίως, που μεταδίδεται με την αναπνοή, τον βήχα ή το φτέρνισμα και μπορεί να προσβάλλει οποιοδήποτε μη ανοσοποιημένο άτομο με δυνητικά σοβαρές επιπλοκές όπως τύφλωση, εγκεφαλίτιδα, σοβαρή διάρροια και πνευμονία. Ο ιός παραμένει ενεργός και μεταδοτικός στον αέρα ή σε μολυσμένες επιφάνειες για έως και 2 ώρες.

Σύμφωνα με τον ΠΟΥ, κρούσματα εντοπίστηκαν σε 27 από τις 33 χώρες που έχουν χαρακτηριστεί «ελεύθερες ιλαράς» επειδή κατάφεραν να εξαλείψουν τον ιό. Εάν η κυκλοφορία του ιού συνεχιστεί για διάστημα μεγαλύτερο των 12 μηνών, είναι πολύ πιθανός ο αποχαρακτηρισμός τους.

Παιδιά χωρίς εμβολιαστική κάλυψη

Το 2023, τα μισά σχεδόν από τα δηλωθέντα κρούσματα αφορούσαν ηλικίες κάτω των 5 ετών, γεγονός που αντανακλά τον τεράστιο αριθμό παιδιών που έχασαν τους βασικούς εμβολιασμούς κατά της ιλαράς και άλλων ασθενειών κατά τη διάρκεια της πανδημίας COVID-19, σε συνδυασμό με την αργή ανάκαμψη της εμβολιαστικής κάλυψης το 2021 και το 2022.

«Η αύξηση των κρουσμάτων ιλαράς αποτελεί σαφές σημάδι κατάρρευσης της εμβολιαστικής κάλυψης. Καθώς τα κρούσματα ιλαράς συνεχίζουν να αυξάνονται, καθίστανται αναγκαίες οι δράσεις σε επίπεδο κυβερνήσεων τόσο για την ενίσχυση των συστημάτων υγείας όσο και για την εφαρμογή αποτελεσματικών μέτρων δημόσιας υγείας, ώστε να διασφαλιστεί η προστασία όλων των παιδιών από αυτή την επικίνδυνη αλλά προλήψιμη ασθένεια» δήλωσε η Regina De Dominicis, Περιφερειακή Διευθύντρια της UNICEF για την Ευρώπη και την Κεντρική Ασία.

Μεταξύ των παιδιών ηλικίας κάτω των 5 ετών που προσβλήθηκαν από ιλαρά το 2023, περισσότερα από τα τρία τέταρτα δεν είχαν λάβει καμία δόση εμβολιασμού έναντι της νόσου, ενώ περίπου 99% εξ αυτών δεν είχαν λάβει τις απαραίτητες δύο δόσεις του ολοκληρωμένου εμβολιασμού.

Οι 10 χώρες με τα περισσότερα κρούσματα

Το 2023, καταγράφηκαν περισσότερα από 300.000 κρούσματα ιλαράς παγκοσμίως, αριθμός που θα ξεπεραστεί το τρέχον έτος, όπως δείχνουν τα μέχρι σήμερα δεδομένα. «Κρούσματα αυτής της εξαιρετικά μολυσματικής νόσου θα εκδηλωθούν οπουδήποτε ο ιός βρει θύλακες με ανεμβολίαστους ή ανεπαρκώς εμβολιασμένους ανθρώπους» επισημαίνουν οι ειδικοί της UNICEF.

Αυτές είναι οι 10 χώρες με τα περισσότερα κρούσματα ιλαράς το 2023, σύμφωνα με την επιδημιολογική έκθεση του ΠΟΥ για την Ευρωπαϊκή Περιφέρεια: