Ο νόμος που ψηφίστηκε τον περασμένο Νοέμβριο από ΣΥΡΙΖΑ και ΑΝΕΛ, σύμφωνα με τον οποίο απαγορεύεται η επιβίβαση ή αποβίβαση επιβατών εντός των ελληνικών χωρικών υδάτων, από επαγγελματικά σκάφη αναψυχής με κοινοτική σημαία (πλην της ελληνικής) και σημαία τρίτων χωρών βάζει βόμβα στα θεμέλια της φετινής τουριστικής περιόδου.
Το αποτέλεσμα είναι ακόμη και μη δημοφιλείς τουριστικά χώρες, όπως η Αλβανία, να προσκαλούν τους σκαφάτους να ξεκινήσουν την κρουαζιέρα τους από τους... Αγίους Σαράντα.
«Για όλες τις εταιρείες ναυλωμένων σκαφών αναψυχής που δεν μπορούν να επιβιβάσουν και να αποβιβάσουν τους επισκέπτες στην Ελλάδα. Σαράντα (Αλβανία), 7 ναυτικά μίλια μακριά από την Κέρκυρα, θα μπορούσε να είναι το σημείο αποβίβασης ή επιβίβασής σας” είναι η αγγελία-πρόσκληση αλβανικού πρακτορείου που έκανε πρόσφατα την εμφάνισή της στο διαδίκτυο. Και δεν πρόκειται για κάποιο ανέκδοτο, σαν το «Αλβανός τουρίστας», στις αρχές της δεκαετίας του ’90. Μάλιστα εκτός από τα αλβανικά πρακτορεία ναύλωσης σκαφών, κερδισμένα είναι και τα αντίστοιχα τούρκικα, καθώς οι επιβάτες/πελάτες επιλέγουν να κάνουν ναυλώσεις π.χ. από το Μπόντρουμ και όχι από κάποια μαρίνα της Ελλάδας.
Επαγγελματίες στο χώρο του τουρισμού κάνουν λόγο για εκατομμύρια ευρώ που χάνονται για τις επιχειρήσεις και κατ’ επέκταση και για το Δημόσιο. Τα σκάφη εφοδιάζονται στους λιμένες εκκίνησης με καύσιμα, πραγματοποιούν τροφοδοσίες και λαμβάνουν πληθώρα άλλων υπηρεσιών όπως π.χ. τεχνικές υπηρεσίες, προμήθειες υλικών και εξοπλισμού, τοπικές μεταφορές, μουσεία, περιηγήσεις, δραστηριότητες και ψυχαγωγία.
Οι επιβάτες τους, κυρίως πολύ υψηλών εισοδημάτων, χρησιμοποιούν τα τοπικά αεροδρόμια, ιδιωτικά αεροσκάφη, ελικόπτερα, καθώς και υπηρεσίες μετακίνησης, όπως ταξί, λεωφορεία, vans, ακόμη και πολυτελή αυτοκίνητα με οδηγό. Επίσης, τα σκάφη αυτά έχουν κατά μέσο όρο πληρώματα 10 ατόμων με υψηλά μισθολόγια ωφελώντας τις τοπικές κοινωνίες (σίτιση, ρουχισμό, μετακινήσεις και ψυχαγωγία). “Σε μία χώρα με μεγάλη ναυτική παράδοση και την φιλοξενία να κυλάει στο αίμα του κάθε Έλληνα, βρεθήκαμε να ατενίζουμε την Αλβανία με θαυμασμό, που στην κακή συγκυρία που βρισκόμαστε νομοθετικά, εκμεταλλεύεται θετικά τον υψηλό θαλάσσιο τουρισμό μας. Δυστυχώς η τουριστική περίοδος έχει ήδη χαθεί, με πολλαπλές ακυρώσεις και με θιγμένους σειρά επαγγελμάτων των υπηρεσιών και του εμπορίου“ λέει η κα Τζίνα Πολέμη, μάνατζερ πρακτορείου σκαφών και μέλος του Σωματείου Ναυτικών Πρακτόρων Αττικής – Πειραιώς (ΣΩΝΠΑΠ).
Τα σκάφη αναψυχής χρήζουν και υπηρεσιών συντήρησης και επισκευών καθ’ όλη την διάρκεια του έτους (home porting) με αποτέλεσμα την αύξηση των εσόδων μίας ποικιλίας επαγγελματικών κλάδων όπως ενδεικτικά μαρίνες, ναυπηγοεπισκευαστική ζώνη, μηχανουργεία, εταιρείες τροφοδοσίας, ανταλλακτικά, εξοπλισμός κ.α. Ενδεικτική είναι η περίπτωση θαλαμηγού με σημαία Μάλτας, ιδιοκτησίας πασίγνωστης ελληνικής επιχειρηματικής οικογένειας. Λόγω της πρόσφατα ψηφισθείσας νομοθεσίας, η θαλαμηγός δεν μπορούσε να μεταφερθεί στα Ναυπηγεία Περάματος για να πραγματοποιηθούν εργασίες αξίας περίπου τριών εκατομμυρίων ευρώ. Έτσι ο επιχειρηματίας έστειλε το υπερπολυτελές σκάφος του στην Ιταλία, με αποτέλεσμα να χαθούν δεκάδες μεροκάματα και εκατοντάδες χιλιάδες ευρώ ΦΠΑ.
Όπως δηλώνει ο πρόεδρος του Συνδέσμου Ιδιοκτητών Ναυπηγείων και Εργοδοτών Ναυπηγών Πειραιώς (Περάματος) κ.Θεολόγος Κατσουλάκης, «οι αλλαγές στην νομοθεσία για τα πλοία αναψυχής θεωρούμε ότι έγιναν βιαστικά και χωρίς διαβούλευση με όλους τους εμπλεκόμενους φορείς. Η αντιμετώπιση των επαγγελματικών πλοίων αναψυχής με ξένη σημαία είναι πλέον εχθρική στη χώρα μας. Έχει καταστήσει απαγορευτική την προσέλκυση τους και τα οδηγεί στους ανταγωνιστές μας όπως Ιταλία, Κροατία, Μάλτα, Τουρκία και αλλού. Τα αποτελέσματα θα είναι ολέθρια για όλες τις επιχειρήσεις που εμπλέκονται στην παροχή υπηρεσιών επισκευής και συντήρησής του και κατά συνέπεια για χιλιάδες εργαζομένους».
Σύμφωνα με την έρευνα του London School of Economics και του MYBA (The Worldwide Yachting Association) το 2013 η Ιταλία εισέπραξε περίπου 2,2 δισεκατομμύρια ευρώ με περισσότερους από 9.400 εργαζόμενους, η Γαλλία περίπου 1,4 δισεκατομμύρια ευρώ με περισσότερους από 6.300 εργαζόμενους, η Ισπανία 892 εκατομμύρια ευρώ με πάνω από 4.800 εργαζόμενους και η Ελλάδα εισέπραξε μόλις 158 εκατομμύρια ευρώ και 1.600 εργαζόμενους στον κλάδο αυτό. Στοιχεία δραματικά εάν σκεφτεί κάποιος ότι η χώρα μας είναι η 9η μεγαλύτερη παγκοσμίως σε ακτογραμμή με πάνω από 16.000 χλμ. και 4η εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης (μετά τη Φιλανδία, τη Σουηδία και το Ηνωμένο Βασίλειο).
Εμπάργκο
Πώς όμως η Ελλάδα «κατάφερε» να βάλει εμπάργκο στους ξένους σκαφάτους και να συμβάλλει στην ανάπτυξη του yachting στην Τουρκία και στο άμεσο μέλλον και στην ανάπτυξη της Αλβανίας, η οποία έχει αντιληφθεί την κρατούσα κατάσταση στην χώρα μας και διαφημίζει τις υπηρεσίες της στο διαδίκτυο;
Στις 29 Νοεμβρίου 2017 δημοσιεύθηκε στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως ο Νόμος 4504/2017. Πρόκειται για νέο νόμο του υπουργείου Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής που ψήφισαν ΣΥΡΙΖΑ και ΑΝΕΛ και αφορά τη δια βίου εκπαίδευση του προσωπικού του υπουργείου, την ενδυνάμωση της διαφάνειας και της αξιοκρατίας, την ενίσχυση της κοινωνικής συμμετοχής στην ακτοπλοΐα και άλλα θέματα.
Στο άρθρο 136, το οποίο δεν τέθηκε σε διαβούλευση, σημειώνεται ότι «η εκτέλεση σύμβασης ναύλωσης από επαγγελματικό πλοίο αναψυχής με σημαία κράτους – μέλους Ευρωπαϊκής Ένωσης ή του Ε.Ο.Χ. ή σημαίας εκτός της Ε.Ε. επιτρέπεται, μόνο όταν ο τόπος επιβίβασης και αποβίβασης των επιβατών του πλοίου αναψυχής βρίσκεται στην αλλοδαπή. Σε κάθε άλλη περίπτωση, τα πλοία αυτά δεν αναγνωρίζονται στην ελληνική επικράτεια ως επαγγελματικά πλοία αναψυχής αλλά ως ιδιωτικά και υποχρεούνται σε έκδοση Δελτίου Κίνησης Πλοίων Αναψυχής (ΔΕ.Κ.Π.Α.) ή Δελτίου Κίνησης (transit log)». Όπως όμως αναφέρουν επιχειρηματίες στο χώρο του τουρισμού, ο νόμος αυτός εκτός από το πλήγμα που φέρνει στις ελληνικές επιχειρήσεις, αντιτίθεται στο δίκαιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η οποία έχει στείλει ήδη προειδοποιητική επιστολή και στην Ελλάδα για την ορθή είσπραξη του ΦΠΑ από τα σκάφη με ελληνική σημαία.
Σκοπός του παραπάνω άρθρου ήταν κυρίως η αντιμετώπιση των παράνομων ναύλων των τουρκικών σκαφών αναψυχής (γολέτα). Πέτυχε ωστόσο το αντίθετο αποτέλεσμα, καθώς απαγορεύει σε όλα τα σκάφη που δεν έχουν ελληνική σημαία, να επιβιβάζουν ή αποβιβάζουν κόσμο στην Ελλάδα, στέλνοντας έτσι τους επιβάτες/τουρίστες στις μαρίνες της Τουρκίας και της Αλβανίας. Εκτός, αν δημιουργήσουν υποκατάστημα με φορολογικό εκπρόσωπο στην χώρα μας, μέτρο ιδιαίτερα κοστοβόρο (29%), χρονοβόρο και δυσμενές για μία απλή και σύντομη διέλευση ή παραμονή στην Ελλάδα.
«Έχει ανακοινωθεί σε όλα τα επαγγελματικά συνεργαζόμενα σκάφη και εταιρείες του εξωτερικού, ότι στην Ελλάδα απαγορεύεται η ναύλωση, και φέτος θα απαγορεύεται και η επιβίβαση και αποβίβαση επιβατών. Και μόνο αυτή η ανακοίνωση έχει ήδη προκαλέσει επικοινωνιακή ζημιά. Το υπουργείο λέει ότι προσπαθεί να σταματήσει τις παράνομες ναυλώσεις. Όμως με το να δημιουργείς περισσότερα απαγορευτικά μέτρα, δεν περιορίζεις και δεν αποθαρρύνεις τους ήδη παράνομους, αντίθετα αποτρέπεις σοβαρές και νόμιμες εταιρείες να εκτελέσουν ναύλο στη χώρα μας» δηλώνει χαρακτηριστικά ο πρόεδρος της Ένωσης Μαρινών Ελλάδος κ.Σταύρος Κατσικάδης.
