Λίγες ώρες πριν από το δείπνο (ώρα Ελλάδος 02.00) του γ.γ. του ΟΗΕ, Αντόνιο Γκουτέρες με τον Νίκο Αναστασιάδη και τον Μουσταφά Ακιντζί ο Κύπριος κυβερνητικός εκπρόσωπος, Νίκος Χριστοδουλίδης, ο οποίος συνοδεύει τον Κύπριο πρόεδρο στη Νέα Υόρκη, δηλώνει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ότι δεν είναι πρόθεση του κ. Γκουτέρες να παρουσιάσει «συμβιβαστική φόρμουλα».
Ο γενικός γραμματέας , αναφέρει ο κ. Χριστοδουλίδης, «θέλει να συζητήσει με τους δύο ηγέτες και να διαπιστώσει, αν μπορεί να υπάρξει κατάληξη σε ένα αποτέλεσμα, το οποίο να δημιουργεί προοπτικές για να προχωρήσει η διαδικασία.
Για τις προτάσεις του προέδρου Αναστασιάδη ο κ. Χριστοδουλίδης τονίζει ότι στόχος είναι «να κυριαρχήσει των συζητήσεων το κεφάλαιο της ασφάλειας και των εγγυήσεων σε μια ενδεχόμενη διάσκεψη για την Κύπρο». Επίσης, ο κ. Χριστοδουλίδης αποκαλύπτει ότι ξεκίνησαν οι σχετικές προεργασίες για τη γεώτρηση, που θα γίνει τον επόμενο μήνα στην κυπριακή ΑΟΖ.
Αναλυτικά οι απαντήσεις του Κύπριου κυβερνητικού εκπροσώπου στις ερωτήσεις του ΑΠΕ-ΜΠΕ:
ΕΡ: Στις 17 και στις 25 Μαΐου ο πρόεδρος Αναστασιάδης υπέβαλε δύο προτάσεις για να καταστεί αποτελεσματική μια νέα διάσκεψη στη Γενεύη. Οι προτάσεις απορρίφθηκαν από τον κ. Ακιντζί και ο κ. ‘Αϊντα διαπίστωσε ότι δεν υπάρχει κοινό έδαφος. Ποια είναι η ειδοποιός διαφορά μεταξύ των δύο προτάσεων;
ΑΠ: Το κύριο συστατικό των προτάσεων είναι η ανάγκη να κυριαρχήσει των συζητήσεων το κεφάλαιο της ασφάλειας και των εγγυήσεων σε μια ενδεχόμενη διάσκεψη για την Κύπρο. Και στις δύο προτάσεις τονίζεται ότι η Τουρκία πρέπει, επιτέλους, να ανοίξει τα χαρτιά της και το αποτέλεσμα της συζήτησης στα δύο πιο πάνω κεφάλαια να είναι εκείνο, που θα καθορίσει την πορεία των διαβουλεύσεων. Αυτός είναι ο βασικός κορμός της πρώτης πρότασης , αλλά και της δεύτερης, της συμβιβαστικής, του προέδρου της Δημοκρατίας.
ΕΡ: Τελικώς, τι ζητά ο κ. Ακιντζί και η ‘Αγκυρα και δεν μπορεί να γίνει αποδεκτό από ελληνοκυπριακής πλευράς;
ΑΠ: Πρώτα απορρίπτω την τουρκική απαίτηση για ματαίωση του ενεργειακού προγράμματος και των σχεδιασμών της Κυπριακής Δημοκρατίας στην ΑΟΖ της. Αυτό είναι εκτός συζήτησης. Πέραν αυτού η τουρκική πλευρά επιδιώκει να γίνει είτε μια ταυτόχρονη συζήτηση των τεσσάρων κεφαλαίων, είτε ακόμη και των έξι κεφαλαίων, κάτι όμως που δεν μπορεί να οδηγήσει σε περαιτέρω πρόοδο στις διαπραγματεύσεις, λόγω της διαμορφωθείσας κατάστασης πραγμάτων. Από τα έξι κεφάλαια (διακυβέρνηση, οικονομία, Ευρωπαϊκή Ένωση, εδαφικό, περιουσιακό, ασφάλεια-εγγυήσεις) αυτά , που ουσιαστικά δεν έχουν συζητηθεί είναι η ασφάλεια και οι εγγυήσεις.
ΕΡ: Κατά την εκτίμηση ή τις πληροφορίες σας ποια φόρμουλα θα μπορούσε να παρουσιάσει ο γ.γ. του ΟΗΕ για να γίνει μια νέα διάσκεψη για το Κυπριακό;
ΑΠ: Ο γενικός γραμματέας του ΟΗΕ, Αντόνιο Γκουτέρες, δεν έχει πρόθεση – αυτό έχει μεταφέρει στις δύο πλευρές – να προτείνει την όποια συμβιβαστική φόρμουλα. Ο γενικός γραμματέας , αν λάβουμε υπόψη και τα μέχρι τώρα «δείγματα γραφής» για την προσέγγιση του στο Κυπριακό, θέλει να συζητήσει με τους δύο ηγέτες και να διαπιστώσει, αν μπορεί να υπάρξει κατάληξη σε ένα αποτέλεσμα, το οποίο να δημιουργεί προοπτικές για να προχωρήσει η διαδικασία. Σύμφωνα με τη δική μας προσέγγιση, που θεωρούμε ότι γίνεται κατανοητή σε μεγάλο βαθμό, αυτό μπορεί να κριθεί μόνο από την ουσιαστική συζήτηση του κεφαλαίου της ασφάλειας και των εγγυήσεων.
ΕΡ: Μεταξύ των σεναρίων, που έχετε επεξεργαστεί, υπάρχει και σενάριο για το πώς θα αντιμετωπίσετε την κατάσταση, αν η διάσκεψη για το Κυπριακό συμπέσει με τις γεωτρήσεις στην κυπριακή ΑΟΖ; Μήπως αυτός είναι ο στόχος της ‘Αγκυρας;
ΑΠ: Είναι γεγονός ότι έχουμε επεξεργαστεί διάφορα σενάρια, ώστε να είμαστε σε θέση για να αντιμετωπίσουμε το όποιο ενδεχόμενο στην συνάντηση με τον γ.γ. του ΟΗΕ και τον κ. Ακιντζί. Με τον πιο κατηγορηματικό τρόπο δηλώνω ότι δεν υπάρχει οποιαδήποτε διασύνδεση της υλοποίησης των ενεργειακών σχεδιασμών της Κυπριακής Δημοκρατίας με τις εξελίξεις στο Κυπριακό. Μπορούμε να πούμε με βεβαιότητα ότι οι ενεργειακοί σχεδιασμοί θα συνεχιστούν κανονικά. Μάλιστα σε σχέση με την γεώτρηση, που αναμένεται σύντομα(μέσα Ιουλίου) να πραγματοποιηθεί, αναφέρω ότι ήδη ξεκίνησαν οι σχετικές προεργασίες.
ΕΡ: Τι απαντάτε στην τουρκική πλευρά, η οποία υποστηρίζει ότι οι προτάσεις σας βρίσκονται εκτός του πλαισίου των συμφωνημένων;
ΑΠ: Οι προτάσεις του προέδρου της Δημοκρατίας είναι εντός του πλαισίου των όσων συμφωνήθηκαν τον Ιανουάριο στη Γενεύη και στη συνέχεια από τους δύο ηγέτες στη Λευκωσία και άπτονται του τί θα συζητηθεί σε μία διάσκεψη, δηλαδή το κεφάλαιο της ασφάλειας και των εγγυήσεων. Δεν αναμένεται από την Βρετανία ή την Ελλάδα ότι θα έχουν λόγο ή ρόλο στη συζήτηση , για παράδειγμα, του κεφαλαίου της διακυβέρνησης.
ΕΡ: Υπάρχει και ένας αντίλογος που λέει ότι με βάση την πρόταση του προέδρου Αναστασιάδη δεν θα δοθεί η δυνατότητα να αποκαλυφθούν οι πραγματικές προθέσεις της Τουρκίας για την ασφάλεια και τις εγγυήσεις και τα πράγματα θα οδηγηθούν σε αδιέξοδο. Αντίθετα, υποστηρίζεται ότι θα ήταν καλύτερα να καταλήξουν οι δύο πλευρές σε ακτίνα συμφωνίας στα θέματα της εσωτερικής πτυχής του Κυπριακού και να ακολουθήσει η συζήτηση για την ασφάλεια και τις εγγυήσεις. Ποιο είναι το σχόλιο σας;
ΑΠ: Κύριε Βικέτο, είμαστε σε ακτίνα συμφωνίας στα τέσσερα κεφάλαια και ο διάλογος έχει εξαντληθεί. Στα κεφάλαια αυτά δεν μπορεί να γίνει περισσότερη πρόοδος , αν η Τουρκία δεν παρουσιάσει με σαφήνεια τις θέσεις της κατά πρώτο λόγο για την ασφάλεια και τις εγγυήσεις και δεύτερον, για το εδαφικό.
ΕΡ: Χθες, σε συνέντευξη στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο γ.γ. του ΑΚΕΛ υποστήριξε ότι «έχει χαθεί μεταξύ των κυρίων Αναστασιάδη και Ακιντζί η εμπιστοσύνη και αυτό είναι ένα πολύ μεγάλο πρόβλημα». Συμμερίζεστε αυτή την άποψη;
ΑΠ: Είναι σαφές ότι η πλήρης εμπιστοσύνη βοήθα την διαπραγματευτική διαδικασία. Στο τέλος της ημέρας το Κυπριακό θα κριθεί στην ουσία από τις θέσεις, που κατατίθενται στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων, και όχι από δημόσιες δηλώσεις ή επιθυμίες. Όλοι θα κριθούν στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων από τις θέσεις τους.
