Tόπο εγκατάστασης Μικρασιατών προσφύγων αποτέλεσε και η Κέρκυρα, όπως και τόσα άλλα μέρη της Ελλάδας, μετά τη Μικρασιατική καταστροφή, με την οργανωμένη μεταφορά ελληνικών πληθυσμών, αφού αυτό προέκυψε και με τη συνθήκη της Λωζάνης το 1923 για υποχρεωτικές μετακινήσεις «ανταλλαγές» πληθυσμών μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας.
Όπως αναφέρει το ertnews.gr, υπολογίζεται ότι αθροιστικά όλες οι αποστολές προσφύγων έφτασαν τους 30.000, με τις διαδικασίες που ακολούθησαν να μοιάζουν με αυτές που εξελίχθηκαν και σε άλλες περιοχές. Δηλαδή σαν τόπος καραντίνας στη νησίδα Βίδο, όταν σε άλλες περιπτώσεις είχαμε τον Άγιο Γεώργιο και τη Μακρόνησο στο λεκανοπέδιο Αττικής και το Καραμπουρνάκι στην Καλαμαριά.
Και στην περίπτωση της Κέρκυρας εμφανίστηκαν δυσαρέσκειες για την εγκατάσταση των προσφύγων από μερίδα του τοπικού πληθυσμού, όπως δυστυχώς συνέβη και σε άλλες περιοχές.
Προσωρινά στεγάστηκαν σε αποθήκες, στο δημοτικό θέατρο και στο Παλαιό Φρούριο.
Δεν αποτέλεσε εξαίρεση η εγκατάσταση των προσφύγων στην Κέρκυρα και έτσι και εκεί εμφανίστηκαν οι συνέπειες της κακουχίας διαρκείας που βίωναν κάτω από συνεχείς μετακινήσεις, κακή διατροφή, ανεπαρκή υγειονομική στήριξη, με αποτέλεσμα να εμφανιστούν και στους εγκατεστημένους στην Κέρκυρα, σοβαρές ασθένειες.
Επίσης οι οικονομικές πιέσεις τροφοδότησαν την αγορά εργασίας με ένα δυναμικό πρόθυμο να δουλέψει με εξευτελιστικούς όρους, αυξάνοντας το ποσοστό κέρδους όσων έβλεπαν τους μέχρι πρότινος «Έλληνες Ορθόδοξους αδελφούς», σαν φτηνή εργατική δύναμη και μόνο.
Αγριεύουν ξανά οι Τούρκοι! Ασκήσεις διεξάγει πάλι η Στρατιά του Αιγαίου-Να ζητήσουμε αποστρατικοποίηση της Μικράς Ασίας εδώ και τώρα
Αντίστοιχα όσοι πρόσφυγες πριν τον ξεριζωμό τους είχαν επιχειρηματική δραστηριότητα, άλλοι με επανεκκίνηση από το μηδέν, άλλοι γιατί είχαν κάποια κεφάλαια εκτός Τουρκίας πριν την καταστροφή μπόρεσαν να δημιουργήσουν επιχειρήσεις και στο νέο περιβάλλον. Αναρίθμητα τα παραδείγματα σε όλη τη χώρα.
Τελικά τόσο λόγοι οικογενειακών συνενώσεων, όσο και η εξεύρεση εργασίας, συχνά και τα δύο σε συνδυασμό, οδήγησαν σε νέες μετακινήσεις (φαινόμενο επίσης σε πανελλαδική κλίμακα στην εγκατάσταση των προσφύγων) και έτσι ο τόπος της τελικής εγκατάστασης ήταν διαφορετικός για πολλούς σε σχέση με τον τόπο της πρώτης εγκατάστασης.
Σε όσους έμειναν δόθηκαν κατοικίες, με τα προγράμματα στεγαστικής αποκατάστασης να ολοκληρώνονται τα πρώτα χρόνια της δεκαετίας του ΄70. Και εδώ δυστυχώς δεν ήταν κερκυραϊκή πρωτοτυπία, αφού οι ρυθμοί χελώνας στην αποκατάσταση των προσφύγων, που επιβράδυνε και ο Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος, είχαν πανελλαδική αποτύπωση.
«Όπου φτωχός και η μοίρα του», λέει η λαϊκή ρήση και στην Κέρκυρα, αυτό δυστυχώς επαληθεύτηκε για όσους βρήκαν καταφύγιο στο Παλαιό Φρούριο. Αυτό γιατί τον Αύγουστο του 1923 και συγκεκριμένα στις 31 του μήνα, οι Ιταλοί σαν αντίποινα για τη δολοφονία από άγνωστους δράστες Ιταλού υποστράτηγου στην Ήπειρο, εισέβαλαν με το στόλο και αγήματα στο νησί και βομβάρδισαν το κάστρο και οι απώλειες ήταν 15 νεκροί, οι 13 εξ αυτών πρόσφυγες που γλίτωσαν από τους Τσέτες και έχασαν τη ζωή τους από την επίθεση των Ιταλών και 35 τραυματίες. Στο Παλαιό Φρούριο ήταν εγκατεστημένοι 6.000 – 8.000 πρόσφυγες.
Ακολούθησαν εικόνες από το μέλλον που επιφύλασσε στην ανθρωπότητα ο φασισμός, με τους νεκρούς να θάβονται σε ομαδικό τάφο από τους Ιταλούς και το ίδιο κάστρο μερικά χρόνια αργότερα χρησιμοποιήθηκε από τους ναζί κατακτητές να φυλακίζουν τους Εβραίους της Κέρκυρας, πριν τους στείλουν από εκεί σε άλλα σημεία της χώρας ως ενδιάμεσους σταθμούς προς το Άουσβιτς.
Μπορεί τα 100 χρόνια από τη Μικρασιατική καταστροφή να συμπληρώθηκαν το 2022, αλλά ήδη βρισκόμαστε μπροστά σε άλλες εκατονταετηρίδες, όπως η άφιξη προσφύγων με την ανταλλαγή πληθυσμών, η ίδρυση πόλεων που δημιουργήθηκαν από την εγκατάσταση των Μικρασιατών σε αραιοκατοικημένους συνοικισμούς, ίδρυση Δήμων, κλπ.
