Κατ΄αρχήν θετική αντίδραση, αλλά και πολλά ερωτήματα προκαλεί η πρόταση της Τερέζα Μέι για το νομικό καθεστώς των Ευρωπαίων πολιτών που ζουν στο Ηνωμένο Βασίλειο, μετά το Brexit.
Ήταν η πρώτη φορά που η πρωθυπουργός Μέι, στη σύνοδο κορυφής των Βρυξελλών, έκανε συγκεκριμένη προσφορά προς την ΕΕ για ένα ιδιαίτερα σημαντικό κομμάτι της διαπραγμάτευσης του Brexit: Τα δικαιώματα των τριών εκατομμυρίων πολιτών από την «ΕΕ των 27», οι οποίοι ζουν και εργάζονται στη Βρετανία (και αντιστοίχως, το νομικό καθεστώς των 1,2 Βρετανών που ζουν σήμερα στην ηπειρωτική Ευρώπη).
Μιλώντας στο δείπνο των Ευρωπαίων ηγετών το βράδυ της Πέμπτης, η Τερέζα Μέι δήλωσε ότι «σε ουδένα από τους πολίτες της ΕΕ που σήμερα διαμένουν νομίμως στη Βρετανία θα ζητηθεί να εγκαταλείψει τη χώρα» μετά το Brexit. Το ίδιο βέβαια, είπε, θα πρέπει να ισχύσει για τους Βρετανούς που διαμένουν στα κράτη-μέλη της ΕΕ.
Η καγκελάριος Άγκελα Μέρκελ έκανε λόγο για μία «καλή αρχή», για να συμπληρώσει ωστόσο ότι «παραμένουν ακόμη πολλά ερωτήματα που πρέπει να διευκρινιστούν».
Όπως μεταδίδει από τις Βρυξέλλες ο ανταποκριτής του πρώτου καναλιού της γερμανικής τηλεόρασης (ARD), η πρόταση Μέι συνοδεύεται από αστερίσκους που προκαλούν εύλογες απορίες, καθώς οι Ευρωπαίοι πολίτες θα πρέπει να έχουν εγκατασταθεί για τουλάχιστον πέντε χρόνια στη Βρετανία προκειμένου να κατοχυρώσουν δικαίωμα μόνιμης διαμονής, ενώ δεν αποκλείεται να υπάρξει και μία μεταβατική περίοδος όσον αφορά την πρόσβασή τους στο σύστημα υγείας και στα κοινωνικά επιδόματα.
«Αγκάθι» ο ρόλος του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου
Διαμφισβητούμενο παραμένει το ζήτημα της δικαιοδοσίας του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου. Για τους 27 οι Ευρωπαίοι πολίτες που θα παραμείνουν στη Βρετανία και μετά το Brexit, θα πρέπει να έχουν πρόσβαση στο δικαστήριο του Λουξεμβούργου, προκειμένου να κατοχυρώσουν δικαίωμα παραμονής με βάση τις «κοινοτικές ελευθερίες».
Το Λονδίνο απορρίπτει αυτή τη θέση με το επιχείρημα ότι ούτε οι ίδιοι οι Βρετανοί δεν θα μπορούν πλέον να προσφεύγουν στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο μετά το Brexit.
Κύκλοι του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου επισημαίνουν στη γερμανική εφημερίδα Die Welt ότι «οι Ευρωπαίοι πολίτες εγκαταστάθηκαν στη Βρετανία με την προσδοκία ότι το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο θα εγγυάται τα δικαιώματα που απορρέουν από το κοινοτικό δίκαιο. Αυτή η εγγύηση δεν μπορεί να αρθεί εκ των υστέρων».
Σύμφωνα με τη γερμανική τηλεόραση, η Τερέζα Μέι επιδίωξε μία πολιτική λύση για ορισμένες πτυχές της διαπραγμάτευσης, τις οποίες θέλησε να συζητήσει κατά το χθεσινό δείπνο εργασίας με τους ευρωπαίους ομολόγους της.
Αλλά εκείνοι, σύμφωνα πάντα με το ρεπορτάζ, της απάντησαν ότι η θέση των 27 είναι σαφής και από κει και πέρα η όποια συζήτηση θα πρέπει να γίνει με τον διαπραγματευτή της ΕΕ Μισέλ Μπαρνιέ. «Το Brexit είναι σημαντικό ζήτημα, αλλά ακόμη πιο σημαντική είναι η κοινή πορεία των 27» δήλωσε η Άνγκελα Μέρκελ.
