O εκτελεστικός διευθυντής του Ινστιτούτου Διεθνών Σχέσεων και αναλυτής, Κωνσταντίνος Φίλης, μίλησε για την κατάσταση στο Αφγανιστάν, όπου οι Ταλιμπάν έχουν πάρει τον έλεγχο της χώρας.

Αρχικά, ο κ. Φίλης χαρακτήρισε «εξόχως ανησυχητική» την κατάσταση στο Αφγανιστάν, τονίζοντας ότι υπάρχουν τρία επίπεδα ανάλυσης, σύμφωνα με το άρθρο από

«Το πρώτο είναι καθαρά γεωπολιτικό», όπως είπε, «με τις ΗΠΑ και το ΝΑΤΟ 20 χρόνια μετά την επέμβαση να έχουν αποτύχει με πάταγο». Ακόμη, σημείωσε ότι «μπορεί οι ΗΠΑ να κέρδισαν κάποιες μάχες στρατιωτικά, ωστόσο πολιτικά απέτυχαν να επιβάλλουν ή να προετοιμάσουν τον δρόμο για ένα άλλο μοντέλο διακυβέρνησης».

Μάλιστα, ο κ. Φίλης τόνισε ότι «αποτυχία είναι και η προ ολίγων ημερών εκτίμηση των μυστικών υπηρεσιών ότι η Καμπούλ θα έπεφτε στα χέρια των Ταλιμπάν μέσα σε τρεις μήνες, ενώ έπεσε μέσα σε μια εβδομάδα». Και πρόσθεσε ότι «υπάρχει αδυναμία των δυτικών να διαβάσουν σωστά τις εξελίξεις. Μπορεί να κατάφεραν να εξοντώσουν τον Μπιν Λάντεν, αλλά δεν κατάφεραν να αποσοβήσουν την επάνοδο των Ταλιμπάν». Σημείωσε δε ότι «οι Αφγανοί βρίσκονται ανάμεσα σε δύο επιλογές: ή να συνθηκολογήσουν με τους Ταλιμπάν ή να αποχωρήσουν με μαζικό τρόπο όπως ήδη συμβαίνει».

«Το δεύτερο επίπεδο είναι κοινωνικό – ανθρωπιστικό» σημείωσε ο γνωστός διεθνολόγος. «Είναι προφανές ότι μια προσφυγική κρίση είναι σε εξέλιξη. Αφγανοί θα διωχθούν από τους Ταλιμπάν είτε λόγω της κάστας που ανήκουν είτε λόγω πεποιθήσεων ή γιατί θα θεωρηθεί ότι συνεργάστηκαν με τους δυτικούς».

Μάλιστα, επισήμανε ότι «το Αφγανιστάν είναι μια χώρα 40 περίπου εκατομμυρίων», υπογραμμίζοντας ότι «αυτή την ώρα που μιλάμε περνούν περίπου 1000 Αφγανοί στην Τουρκία. Αν η Τουρκία δεν ελέγξει τις ροές, θα καταλήξουν στην Ελλάδα και την Ευρώπη».

Αναφερόμενος στο τρίτο επίπεδο, διερωτήθηκε «αν μπορεί εν τέλει να καταλάβει κανείς το Αφγανιστάν». «Ακόμα, και οι ισχυρότεροι, όπως η Βρετανική Αυτοκρατορία, δεν μπόρεσαν να κατακτήσουν ολικά το Αφγανιστάν» σημείωσε και συμπλήρωσε ότι «αυτό είναι και ο λόγος που η Ρωσία στήριξε την επέμβαση το 2001, έχοντας την εμπειρία -πάθημα της ΕΣΣΔ».

Στη συνέχεια, ο κ. Φίλης τόνισε ότι «ο τρόπος που έφυγαν οι ΗΠΑ ήταν απότομος και απροετοίμαστος», για να προσθέσει ότι «ίσως εκτίμησαν ότι οι συνέπειες δεν θα ακουμπήσουν την Αμερική. Μπορεί να θεωρούν ότι ξεφορτώθηκαν ένα βάρος που είχαν στην περιοχή, για να μπορέσουν πλέον να ασχοληθούν με την ανάσχεση της Κίνας». «Ωστόσο», όπως είπε, «με αυτό που έκαναν οι ΗΠΑ αφήνουν χώρο στην Κίνα, στο Πακιστάν ίσως και στην Τουρκία».

Ερωτηθείς για την δήλωση του Αλβανού πρωθυπουργού, Έντι Ράμα, ότι η χώρα του είναι «έτοιμη» να δεχθεί πρόσφυγες από το Αφγανιστάν, ο κ. Φίλης διερωτήθηκε «ποιος είναι ο Ράμα για να κάνει τέτοια δήλωση», σημειώνοντας ότι ο Αλβανός πρωθυπουργός «βγαίνει να πει κάτι εκ του ασφαλούς».

Σημείωσε δε ότι «για τον Αφγανό που φεύγει και δεν είναι απελπισμένος, έχοντας δηλαδή ένα καλό βιοτικό επίπεδο – πάντοτε για τα δεδομένα του Αφγανιστάν – σίγουρα η Αλβανία είναι αποτελεί τον προορισμό του».