Το Instagram αδιαμφισβήτητα, αποτελεί μία από τις πιο δημοφιλείς πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης.
Πράγματι, με πάνω από ένα δισεκατομμύριο ενεργούς χρήστες μηνιαίως, είναι μεταξύ των τεσσάρων πιο δημοφιλών social media στον κόσμο. Αυτός ο αριθμός, που αντιπροσωπεύει πιθανούς στόχους, είναι σίγουρο ότι προσελκύει εγκληματίες του κυβερνοχώρου, όπως οι μέλισσες στο μέλι.
Σε αυτό το άρθρο, εξετάζουμε μια επισκόπηση των πιο συνηθισμένων περιπτώσεων απάτης και πώς να τις αποφύγετε.
Phishing («ψάρεμα»)
Με κάποια δόση υπερβολής, θα μπορούσαμε να πούτε ότι οι απάτες ηλεκτρονικού «ψαρέματος», είναι τόσο παλιές όσο και το ίδιο το διαδίκτυο. Είναι δε ένας τύπος απάτης που στους εγκληματίες του κυβερνοχώρου αρέσει να επιστρέφουν και να τον χρησιμοποιούν ξανά και ξανά.
Με απλά λόγια, ο τελικός στόχος είναι να σας ξεγελάσουν και να σας αποσπάσουν τα προσωπικά σας στοιχεία εισόδου σε λογαριασμούς και, στη συνέχεια, να τα χρησιμοποιήσουν σε διάφορες παράνομες δραστηριότητες – είτε να διαπράξουν κλοπή ταυτότητας είτε να τα πουλήσουν σε διάφορες «αγορές».
Στις κοινές στρατηγικές περιλαμβάνεται η πρόκληση αίσθησης επείγοντος, για παράδειγμα, αποστολή παραπλανητικών μηνυμάτων ηλεκτρονικού ταχυδρομείου που ισχυρίζονται ότι κάποιος μη εξουσιοδοτημένος μπορεί να έχει συνδεθεί στο λογαριασμό σας. Το μήνυμα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου περιλαμβάνει συνήθως έναν ψεύτικο σύνδεσμο επαναφοράς κωδικού πρόσβασης, ο οποίος, μόλις γίνει “κλικ”, θα σας μεταφέρει σε μια «πλαστή» σελίδα σύνδεσης στο Instagram, η οποία θα συλλέξει τους κωδικούς σας και θα επιτρέψει στους απατεώνες να έχουν πρόσβαση στον λογαριασμό σας.
Εναλλακτικά, οι απατεώνες μπορεί να υπονοούν ότι αντιμετωπίζετε προβλήματα λόγω παραβίασης πνευματικών δικαιωμάτων και ότι πρέπει να ρυθμίσετε την εγγραφή, κάνοντας κλικ σε έναν σύνδεσμο και συμπληρώνοντας μια φόρμα. Ωστόσο, αν το κάνετε αυτό, θα ανακατευθυνθείτε σε άλλη πλαστή σελίδα σύνδεσης. Μάλιστα, μερικές φορές οι απατεώνες θα προσπαθήσουν να υποδυθούν ότι ανήκουν στην ομάδα τεχνικής υποστήριξης του Instagram και ίσως επιχειρήσουν να επικοινωνήσουν μαζί σας και μέσω άμεσων μηνυμάτων.
Για να μην πέσετε θύματα αυτής της απάτης, προσέξτε ενδεικτικά σημάδια όπως η κακή γραμματική ή η χρήση γενικών χαιρετισμών αντί για εξατομικευμένους. Ένα άλλο πράγμα που πρέπει να προσέξετε είναι η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου του αποστολέα: εάν δεν σχετίζεται με επίσημη διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, πιθανότατα πρόκειται για απάτη.
Επίθεση των κλώνων
Κατά την περιήγηση στο Instagram, σε αναζήτηση λογαριασμού διασημοτήτων ή αθλητικών ομάδων που θα θέλατε να ακολουθήσετε, το πιθανότερο είναι ότι έχετε πέσει πάνω σε πολλούς λογαριασμούς σωσίων. Ωστόσο, αυτές οι επιθέσεις κλώνων δεν περιορίζονται πραγματικά σε δημοφιλείς ηθοποιούς, τραγουδιστές ή αθλητές. Οι εγκληματίες στον κυβερνοχώρο μπορούν εύκολα να κλωνοποιήσουν τους λογαριασμούς των τακτικών χρηστών του Instagram επίσης. Στη συνέχεια, θα συνεχίσουν να υποδύονται τα άτομα στους λογαριασμούς που κλωνοποίησαν και θα προσπαθήσουν να επικοινωνήσουν με τους φίλους ή τους φαν τους.
Από εκείνο το σημείο, το τέχνασμα είναι αρκετά απλό. Οι επιτιθέμενοι θα ισχυριστούν ότι ο νόμιμος λογαριασμός που έχουν κλωνοποιήσει, έχει παραβιαστεί, ότι αυτός είναι ο νέος λογαριασμός και ότι «χάκερ» έχουν καθαρίσει τους τραπεζικούς λογαριασμούς του κατόχου του λογαριασμού. Τα θύματα εξαπατώνται και δίνουν τα χρήματά τους με την πεποίθηση ότι βοηθούν έναν αγαπημένο φίλο ή συγγενή.
Και αν νομίζετε ότι αυτή η απάτη είναι σχεδόν αληθοφανής και οι άνθρωποι δεν θα μπορούσαν ενδεχομένως να την ακολουθήσουν, κάνετε, δυστυχώς, λάθος. Ο ειδικός ασφαλείας ESET Jake Moore πραγματοποίησε ένα επιτυχημένο πείραμα όπου μπόρεσε να αποδείξει την αποτελεσματικότητα της απάτης κλωνοποιώντας τον δικό του λογαριασμό. Ο γρηγορότερος τρόπος για να ελέγξετε εάν επικοινωνείτε με έναν κλωνοποιημένο λογαριασμό είναι να επικοινωνήσετε με τους φίλους σας μέσω μιας εναλλακτικής μεθόδου όπως ένα τηλεφώνημα. Για να διατηρήσετε τους δικούς σας λογαριασμούς ασφαλείς, θα πρέπει να τους κλειδώσετε και να τους κρατήσετε ιδιωτικούς, καθώς και να είστε επιλεκτικοί σχετικά με το ποιον επιτρέπετε να σας ακολουθεί.
Η απάτη του σήματος επαλήθευσης
Μιλώντας για κλωνοποιημένους λογαριασμούς, ένα άλλο πράγμα που πρέπει να προσέξετε είναι οι απάτες επαλήθευσης λογαριασμού ή απάτες με σήμα επαλήθευσης, αν θέλουμε να είμαστε ακριβείς. Εν ολίγοις, εάν δείτε ένα μπλε σημάδι επιλογής δίπλα στο όνομα ενός λογαριασμού – διασημότητας, influencer ή μάρκας – σημαίνει ότι είναι ο πραγματικός. «Η επαλήθευση είναι ένας τρόπος για να γνωρίζουν οι άνθρωποι ότι οι αξιοσημείωτοι λογαριασμοί που ακολουθούν ή αναζητούν είναι ακριβώς αυτοί που λένε ότι είναι. Είναι ένας τρόπος για να γνωρίζουν οι άνθρωποι ποιοι λογαριασμοί είναι αυθεντικοί και αξιόλογοι», γράφει η περιγραφή του Instagram για τα σήματα επαλήθευσης.
Η επαλήθευση βασικά σημαίνει επίσης ότι έχετε μεγάλο κοινό που σας ακολουθεί και έχετε επιρροή σε ένα βαθμό στην κοινότητά σας. Αυτό ανοίγει επίσης πόρτες σε διάφορες ευκαιρίες, όπως η δημιουργία εσόδων από το περιεχόμενό σας μέσω συμφωνιών χορηγίας με διάφορες μάρκες, που μπορεί να σας προσφέρουν την προβολή των προϊόντων τους. Και η σκοπιμότητα αυτού του πολυπόθητου σήματος είναι ακριβώς εκεί που ποντάρουν οι απατεώνες. Η απάτη είναι σχετικά απλή: ο απατεώνας θα επικοινωνήσει μαζί σας, πιθανώς μέσω άμεσου μηνύματος που θα σας ζητήσει να πιστοποιηθείτε έναντι αμοιβής. Ωστόσο, εάν πληρώσετε, το μόνο που θα επαληθευτεί είναι το γεγονός ότι πέσατε θύμα απάτης.
Ο ευκολότερος τρόπος για να αποφύγετε την απάτη είναι να έχετε κατά νου ότι το μόνο μέσο επιβεβαίωσης είναι μέσω του ίδιου του Instagram, ακολουθώντας τους Όρους Χρήσης και τις Οδηγίες Κοινότητας και ακολουθώντας την επίσημη διαδικασία της εφαρμογής. Η πλατφόρμα συλλέγει τακτικά κακόβουλους φορείς και αν διαπιστώσει ότι ένας λογαριασμός έλαβε επαλήθευση πέραν των συνήθων μέσων, θα δράσει άμεσα.
«Ρομαντικές απάτες»
Ενώ οι περισσότεροι άνθρωποι συνδέουν τις ρομαντικές απάτες με εφαρμογές γνωριμιών, αυτές μπορούν να εμφανιστούν και στα κοινωνικά μέσα όπως το Instagram. Αυτοί οι τύποι απάτης, ωστόσο, απαιτούν από τον απατεώνα να παίξει ένα μακρόχρονο παιχνίδι και να κερδίσει την εμπιστοσύνη των πιθανών θυμάτων του.
Αυτό συνήθως περιλαμβάνει ένα παρατεταμένο φλερτ, το οποίο πιθανότατα θα ξεκινήσει με τον επιτιθέμενο να κάνει Like στις αναρτήσεις του θύματος, να τις σχολιάζει και τελικά να αποστείλει απευθείας μηνύματα. Μόλις ο απατεώνας πιστέψει ότι έχει «κερδίσει» την εμπιστοσύνη του στόχου του, θα αρχίσει να ζητά χρήματα για να βοηθηθεί σε μια ψεύτικη ιατρική κατάσταση έκτακτης ανάγκης ή κάτι ανάλογο.
Η απειλή για «ρομαντικές απάτες» δεν πρέπει να υποτιμάται: το 2020 οι αναφερόμενες απώλειες από αυτές έφτασαν τα 304 εκατομμύρια δολάρια ΗΠΑ σύμφωνα με την Ομοσπονδιακή Επιτροπή Εμπορίου των ΗΠΑ, και αυτό είναι μόνο τα περιστατικά που αναφέρθηκαν στις ΗΠΑ.
Πώς μπορείτε να «αμυνθείτε»; Πραγματοποιήστε μια γρήγορη αναζήτηση των φωτογραφιών του ατόμου που σας φλερτάρει στις εικόνες της Google για να μάθετε αν είναι πραγματικά αυτοί που λένε ότι είναι. Εάν συνεχίζουν, δε, να βρίσκουν δικαιολογίες για να μην συναντηθείτε, θα πρέπει να γίνετε καχύποπτοι και να τους ρωτήσετε για τα κίνητρά τους. Ένα άλλο προειδοποιητικό σημάδι είναι εάν προσπαθούν να αποφύγουν τις βιντεοκλήσεις, καθώς μπορεί να αποκαλυφθεί ότι δεν μοιάζουν σε τίποτα με το προφίλ τους.
Πωλητές με… ερωτηματικά
Εκτός από το να επιτρέπει στους χρήστες να ακολουθούν γνωστούς, διασημότητες και influencers για το περιεχόμενό τους, το Instagram επιτρέπει επίσης στις μάρκες να διαφημίζουν τα προϊόντα τους, ακόμη και να λειτουργούν ως αγορά. Με την πάροδο του χρόνου, μπορεί να βλέπετε όλο και περισσότερες διαφημίσεις να εμφανίζονται προσφέροντας προϊόντα από δήθεν νέες και επερχόμενες μάρκες μόδας ή άλλες που κλείνουν και έχουν εκπτώσεις.
Ωστόσο, κάποια από αυτά μπορεί να αποδειχθούν απάτες. Εκεί έρχεται η φυσική περιέργεια και η επαγρύπνησή σας. Εάν δεν έχετε ακούσει ποτέ για τη μάρκα ή τον προμηθευτή, δεν σημαίνει απαραίτητα ότι αντιμετωπίζετε αμέσως μια απάτη, αλλά θα πρέπει να σας ενεργοποιήσει να κάνετε τη δέουσα έρευνα. Οι διαφημίσεις ίσως προσπαθούν να σας πουλήσουν προϊόντα υψηλής ποιότητας σε χαμηλότερες τιμές, χωρίς όμως να είναι πάντα έτσι…. Και αν διακινδυνεύσετε να παραγγείλετε κάτι, μπορεί να μην το λάβετε ποτέ, μπορεί να πάρετε ένα προϊόν κατώτερης ποιότητας ή μπορεί να πάρετε κάτι που δεν παραγγείλατε.
Κάντε μια αναζήτηση στην Google, αναζητήστε κριτικές για τους προμηθευτές και τα προϊόντα που προσφέρουν και δείτε αν προκύπτει κάτι αξιοπερίεργο. Τα θύματα τέτοιων απατών θα μοιραστούν γρήγορα τις εμπειρίες τους σε σχετικούς ιστότοπους κριτικών και διαδικτυακά φόρουμ. Επίσης πρέπει να προσέχετε τις σαφώς ψεύτικες κριτικές. Αυτές πιθανότατα θα είναι γεμάτες ορθογραφικά λάθη και θα οι συγγραφείς τους θα προσπαθούν να αντικρούσουν τυχόν αρνητικές κριτικές και πιθανότατα θα περιγράψουν την εταιρεία και τα προϊόντα της σε υπερθετικούς βαθμούς.
