Το τελευταίο διάστημα υπάρχει μία αύξηση της τουρκικής επιθετικότητας είτε μέσω δηλώσεων είτε μέσω των παραβάσεων – παραβιάσεων στο Αιγαίο από μέσα μάχης των Τουρκικών Ενόπλων Δυνάμεων (ΤΕΔ).
Μετά τη συνέντευξη του Έλληνα Υπουργού Εξωτερικών Γ. Γεραπετρίτη στην οποία αυτός επιβεβαίωσε τη βούληση της Ελληνικής Κυβέρνησης να συνεχίσει την υλοποίηση του προγράμματος καλωδιακής σύνδεσης Κύπρου - Ελλάδας, ακολούθησαν οι προκλητικές αναφορές του Τούρκου Υπουργού Εξωτερικών Χ. Φιντάν εναντίον της Ελλάδας και του Ισραήλ. Από πολλούς θεωρήθηκε ότι οι έμμεσες απειλές Φιντάν είχαν σχέση με το πρόγραμμα της καλωδιακής σύνδεσης, όμως φαίνεται ότι το θέμα αυτό αποτελεί την προμετωπίδα της τουρκικής ενόχλησης η οποία έχει βαθύτερα αίτια.
Από τους σχολιαστές έχει διαφύγει μία σημαντική λεπτομέρεια. Το γεγονός ότι, οι δηλώσεις Φιντάν έγιναν αμέσως μετά την περαιτέρω κλιμάκωση των σχέσεων Τουρκίας – Ισραήλ, με αφορμή την καταδρομική επιχείρηση ανδρών των ειδικών δυνάμεων του Ισραήλ στη Δαμασκό όπου αφαίρεσαν συσκευές παρακολούθησης της ΜΙΤ, τη δήλωση Νετανιάχου για αναγνώριση της γενοκτονίας των Ελλήνων, Αρμενίων και Ασσυρίων από τους Τούρκους, την ανακοίνωση της Τουρκίας ότι διακόπτει κάθε οικονομική και εμπορική σχέση με το Ισραήλ και ότι κλείνει τον εναέριο χώρο της στα ισραηλινά αεροσκάφη.
Έχουμε γράψει από αυτήν εδώ τη στήλη, ότι η τρομοκρατική επίθεση της Χαμάς εναντίον του Ισραήλ την 7η Οκτωβρίου 2023, αποτέλεσε την απαρχή για μία σειρά αποφάσεων από την Άγκυρα με σκοπό την αντιμετώπιση της απειλής του Ισραήλ μιας και ο Ερντογάν από την πρώτη στιγμή έδειξε ότι στήριζε τη Χαμάς όχι μόνο πολιτικά και οικονομικά αλλά και στρατιωτικά. Χαρακτηριστικά αναφέρονται, η αυτοεξαίρεση της Τουρκίας από τη Συνθήκη Ελέγχου Συμβατικών Όπλων για την Ευρώπη (CFE), η αναβάθμιση σε 10η Κύρια Αεροπορική Βάση αυτής του Ιντσιρλίκ/Άδανα η οποία ενισχύθηκε από μαχητικά αεροσκάφη F-16 από την 5η Κύρια Αεροπορική Βάση της Μερζιφούντας, η ίδρυση μιας Ταξιαρχίας Πεζοναυτών στην Αλεξανδρέττα κ.α.
Μετά τις τελευταίες εξελίξεις και με δεδομένο ότι το Ισραήλ έθεσε την Τουρκία μαζί με το Ιράν στην πρώτη σειρά απειλών, η τουρκική πλευρά εισήλθε σε μία κατάσταση ετοιμότητας για την αντιμετώπιση της απειλής του Ισραήλ, αφού ακολούθησε η εντολή Ερντογάν για κατασκευή καταφυγίων προστασίας σε όλους τους νομούς της χώρας και η άμεση ολοκλήρωση του Εθνικού Συστήματος Αντιαεροπορικής Προστασίας (Ατσαλένιος Θόλος).
Στο πολιτικό πεδίο, η Τουρκία έχει εκδηλώσει τη δυσαρέσκειά της για την αποτελεσματικότητα των προσπαθειών του ελληνικού και του εβραϊκού λόμπι στις ΗΠΑ, καθώς θεωρούνται από την Άγκυρα υπεύθυνες για την υπέρ του Ισραήλ στροφή της πολιτικής των ΗΠΑ στην περιοχή και τον χαρακτηρισμό της κατοχικής στην Κύπρο Τουρκίας ως παράγοντα απειλής της ασφάλειας στην ανατολική Μεσόγειο.
Η Τουρκία δείχνει ενοχλημένη από το τρίγωνο Ισραήλ – Κύπρος – Ελλάδα το οποίο αποτελεί απειλεί για την τουρκική στρατηγική στην περιοχή. Τούρκοι ειδικοί ανέφεραν ότι η Τουρκία επιχειρεί να διεμβολίσει το τρίγωνο αυτό μέσω του σχήματος Τουρκία – Ιταλία – Λιβύη, το οποίο φαίνεται να λαμβάνει «σάρκα και οστά» το τελευταίο διάστημα με πρωταγωνιστή την Άγκυρα.
Η Άγκυρα καιρό τώρα, εκδηλώνει δυσαρέσκεια και διακατέχεται από ένα αίσθημα «περικύκλωσης» από τις αναφορές για παρουσία στρατιωτικού υλικού του Ισραήλ στα ελληνικά νησιά του Αιγαίου και στην Κύπρο. Αυτή η τουρκική δυσαρέσκεια έχει γίνει εντονότερη το τελευταίο διάστημα και ειδικότερα με αφορμή την πλήρη διακοπή των σχέσεων Άγκυρας – Τελ Αβίβ, καθώς έχει αναπτυχθεί μία δυναμική ακόμη και τουρκο-ισραηλινής στρατιωτικής αντιπαράθεσης στη Συρία, όπου η στρατηγική της επέκτασης του βάθους της Τουρκίας μέσω της δορυφοροποίησης της Δαμασκού από τη μία πλευρά και της ισραηλινής στρατηγικής επιδίωξης για δημιουργία πλέγματος ασφαλείας μέσω της αυτονόμησης των μειονοτήτων της Συρίας βρίσκονται σε μετωπική σύγκρουση.
Η Άγκυρα λοιπόν, εκτιμώντας ότι δεν θα πρέπει να αποκλείεται η σύγκρουση με το Ισραήλ στη Συρία, επιδιώκει την απομόνωση του Ισραήλ. Αυτό σύμφωνα με τους τουρκικούς σχεδιασμούς θα επιτευχθεί στο πολιτικό και στο οικονομικό πεδίο μέσω των μουσουλμανικών χωρών της περιοχής και των ισλαμοαραβικών οργανισμών (Οργανισμός Ισλαμικής Συνεργασίας, Αραβικός Σύνδεσμός) ενώ στο επιχειρησιακό πεδίο, μέσω της εφαρμογής μιας πολιτικής άσκησης πίεσης εκφοβισμού στην Ελλάδα και στην Κυπριακή Δημοκρατία, οι οποίες αποτελούν όχι μόνο χώρες συμμάχους του Ισραήλ αλλά παρέχουν και το απαραίτητο στρατηγικό βάθος στην ισραηλινή πλευρά.
Άρα λοιπόν ακόμη και εάν θεωρήσουμε ότι η Ελλάδα αποφασίσει να ακυρώσει το πρόγραμμα της καλωδιακής σύνδεσης με την Κύπρο, η τουρκική επιθετικότητα θα συνεχισθεί γιατί πλέον αυτή εξαρτάται περισσότερο από τη δυναμική των σχέσεων Τουρκίας – Ισραήλ.
Η Τουρκία θα επιδιώξει να εφαρμόσει και πάλι την άσκηση πολιτικής εκφοβισμού εναντίον της Αθήνας και της Λευκωσίας για απεμπλοκή τους από το τρίγωνο Ισραήλ – Κύπρος - Ελλάδα καθώς η τουρκική πλευρά κατά την προσφιλή διαχρονική της τακτική εφαρμόζει και αυτή την περίοδο την πολιτική της σαλαμοποίησης των απειλών με σκοπό την αντιμετώπιση των αντιπάλων ξεχωριστά και όχι ως σύνολο. Στην προκειμένη περίπτωση η Τουρκία έχει επιλέξει πρώτα το Ισραήλ και ακολούθως την Ελλάδα και την Κύπρο.
Η Ελλάδα και η Κύπρος θα πρέπει να είναι σε κατάσταση ετοιμότητας αντιμετώπισης της τουρκικής πίεσης η οποία εκτιμάται ότι όχι μόνο θα συνεχισθεί αλλά πιθανότατα θα λάβει περισσότερο επιθετική μορφή σε περίπτωση που η τριβή Ισραήλ – Τουρκίας θα βαίνει κλιμακούμενη.
Δημοσιεύεται στο «ΠΑΡΟΝ της Κυριακής»
Ο Αντιστράτηγος ε.α. Λάζαρος Καμπουρίδης είναι απόφοιτος της Σχολής Εθνικής Άμυνας, κάτοχος MBA από το Nottingham Trend University, Πτυχιούχος του Τμήματος Ιστορίας & Εθνολογίας του ΔΠΘ, και υποψήφιος Διδάκτορας του Παντείου Πανεπιστημίου, ενώ διετέλεσε μέλος της Ελληνικής Διπλωματικής Αντιπροσωπείας στην Κωνσταντινούπολη την περίοδο 1995-1999, Ακόλουθος Άμυνας στην Ελληνική Πρεσβεία στην Άγκυρα/παράλληλη διαπίστευση στο Μπακού την περίοδο 2013-2017. Είναι συνεργάτης του αμερικανικού Ινστιτούτου αναλύσεων, «Defense & Foreign Affairs». Αποστρατεύθηκε τον Μάρτιο / 2022.
