
Δικαστήριο της Γουατεμάλας καταδίκασε χθες Παρασκευή τρεις πρώην παραστρατιωτικούς να εκτίσουν ποινές κάθειρξης 40 ετών για τους βιασμούς έξι γυναικών τα χρόνια του 1980, κατά τη διάρκεια του εμφυλίου πολέμου στο κράτος της κεντρικής Αμερικής.
Η υπόθεση αντανακλά το πώς ο στρατός της Γουατεμάλας και σύμμαχοί του χρησιμοποιούσαν τη σεξουαλική βία «ως πολεμικό όπλο», για να «ελέγχουν και να υποτάσσουν» κοινότητες αυτοχθόνων, τα ατελείωτα χρόνια της εμφύλιας ένοπλης σύρραξης (1960-1996), τόνισαν διάφορες ΜΚΟ, επίσης ενάγουσες στην υπόθεση, ανάμεσά τους οι WOLA και Impunity Watch.
Οι τρεις πρώην παραστρατιωτικοί, κι αυτοί αυτόχθονες, ήταν μέλη των λεγόμενων περιπόλων πολιτικής αυτοάμυνας, οργανώσεων τις οποίες δημιούργησε ο στρατός για να πολεμήσουν αντάρτες της αριστεράς κατά τη διάρκεια του πολέμου, που άφησε πίσω 200.000 νεκρούς και εξαφανισμένους, σύμφωνα με επιτροπή αλήθειας του ΟΗΕ.
Κατηγορούνταν για εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας, βιασμούς γυναικών της φυλής Ατσί, η οποία ανήκει στην εθνότητα των Μάγια.
Πηγή του Γαλλικού Πρακτορείου στην Impunity Watch («Παρατηρητήριο της Ατιμωρησίας») διευκρίνισε πως οι τρεις άνδρες, μεταξύ 60 και 73 ετών, κρίθηκαν ένοχοι για εγκλήματα που διαπράχθηκαν μεταξύ του 1981 και του 1983 και καταδικάστηκαν να εκτίσουν «40 χρόνια κάθειρξης χωρίς αναστολή»
«Είμαι αθώος», επέμεινε ο ένας από τους κατηγορούμενους, ο Πέδρο Σάντσες, όταν πήρε για τελευταία φορά τον λόγο χθες στη δίκη, πριν από την απαγγελία της ετυμηγορίας και των ποινών.
Η δίκη δεν αφορούσε απλά το τι έκαναν οι κατηγορούμενοι, «αλλά το τι πέρασα», τι «υπέφερα», κατέθετε την περασμένη εβδομάδα η Πεδρίνα Ιξπάτα, 61 ετών, ένα από τα θύματα.
Πρόκειται για τη δεύτερη δίκη που έγινε κατόπιν μηνύσεων γυναικών της φυλής Ατσί, που μετατράπηκαν σε θύματα βιασμών σε χωριά του δήμου Ραβινάλ και σε στρατιωτική βάση στην περιοχή αυτή, κάπου 50 χιλιόμετρα βόρεια από την πρωτεύουσα.
Μεταξύ του 2011 και του 2015, ομάδα 36 θυμάτων υπέβαλε σειρά προσφυγών εναντίον πρώην στρατιωτικών και συνεργατών του στρατού.
Το 2022, πέντε πρώην παραστρατιωτικοί καταδικάστηκαν να εκτίσουν ποινές 30 ετών κάθειρξης για τους βιασμούς.
Το 2013, ο πρώην δικτάτορας Εφρέν Ρίος Μοντ καταδικάστηκε να εκτίσει 80 χρόνια κάθειρξη για τη γενοκτονία των αυτοχθόνων Ιξίλ επί των ημερών του καθεστώτος του (1982-1983).
Όμως η δικαιοσύνη ακύρωσε κατόπιν την ποινή αυτή και διέταξε να διεξαχθεί νέα δίκη. Ο στρατηγός πέθανε το 2018, σε ηλικία 91 ετών.