Μια σειρά από εξελίξεις και απειλές θα καθορίσουν την πορεία του ενεργειακού εφοδιασμού και των τιμών στην Ευρώπη το 2025. Ως γνωστόν, η Γηραιά Ήπειρος αντάλλαξε τα προηγούμενα χρόνια την εξάρτησή της από το ρωσικό φυσικό αέριο με μια αντίστοιχη από το αμερικανικό. Κατά το περσινό έτος οι ΗΠΑ παρείχαν το 45% του υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG) στην ήπειρό μας και τα επόμενα χρόνια προβλέπεται να αυξήσουν σημαντικά την παραγωγή τους.
Κατ’ επέκταση, η Ευρώπη θα συνεχίσει να είναι δέσμια των πολιτικών στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού και ο Ντόναλντ Τραμπ ενδεχομένως να μετατρέψει σε όπλο το υγροποιημένο φυσικό αέριο αν οι Ευρωπαίοι δεν εφαρμόσουν όσα τους ζητήσει σε άλλους τομείς, όπως στην άμυνα.
Άλλωστε, ήδη πριν καλά-καλά αναλάβει πρόεδρος ο Τραμπ, οι ευρωατλαντικές σχέσεις είναι τεταμένες με αφορμή και τις παρεμβάσεις του «συμβούλου» Έλον Μασκ στα εσωτερικά κρατών όπως η Γερμανία.
Μείωση στις τιμές του ηλεκτρικού ρεύματος και του φυσικού αερίου
Στο φυσικό αέριο υπάρχει επίσης η πιθανότητα ειρήνευσης στην Ουκρανία που θα επαναφέρει στο τραπέζι το ρωσικό αέριο ως επιλογή, αν και με διαφορετικούς όρους από πριν.
Μέχρι να συμβεί αυτό, απειλή θα συνεχίσει να αποτελεί ο ασύμμετρος πόλεμος ενάντια σε υποδομές φυσικού αερίου και ηλεκτρισμού. Τα τελευταία χρόνια γίναμε μάρτυρες διαδοχικών σαμποτάζ σε αγωγούς και καλώδια στη Βόρεια Ευρώπη, όπως ο Nord Stream και οι διασυνδέσεις που ενώνουν τη Σκανδιναβία. Καθώς η Νορβηγία έχει αναδειχθεί σε πολύ σημαντική πηγή καθαρού και φθηνού ηλεκτρισμού, τυχόν διακοπή λειτουργίας στις δικές της διασυνδέσεις θα ήταν καταστροφική και θα εκτόξευε τις τιμές σε αρκετές χώρες. Το ίδιο ισχύει, όμως, και στην περίπτωση που οι δολιοφθορές επεκτείνονταν σε άλλες γεωγραφικές περιοχές.
Στον τομέα των ΑΠΕ, η πρόοδος που έχει συντελεστεί είναι αδιαμφισβήτητη, αφού ακόμα και μεγάλες οικονομίες, όπως η Γερμανία, καλύπτουν πλέον ένα μεγάλο μερίδιο του ηλεκτρισμού τους με πράσινες πηγές. Πάντως, το 2025 ενδέχεται να είναι έτος καμπής με μικρότερους ρυθμούς ανάπτυξης σε σχέση με το πρόσφατο παρελθόν.
Ήδη σύνδεσμοι όπως ο SolarPower Europe έχουν προειδοποιήσει ότι οι φετινές εγκαταστάσεις φωτοβολταϊκών δεν θα είναι τόσο εκτενείς όσο πέρυσι και πρόπερσι. Με τη σειρά της, η αιολική ενέργεια αντιμετωπίζει προβλήματα αδειοδοτικού χαρακτήρα, ενώ πιο «καυτός» τομέας θεωρείται η αποθήκευση ενέργειας, καθώς καλπάζει με ισχυρούς ρυθμούς.
Ταυτόχρονα, παρατηρείται διεθνώς μια κάμψη στο ESG και την κλιματική τραπεζική που θα μπορούσε να πλήξει τις επενδύσεις ΑΠΕ. Τους τελευταίους μήνες οι μεγάλες τράπεζες της Γουόλ Στριτ αποχώρησαν από την κλιματική τραπεζική συμμαχία του ΟΗΕ και απομένει να φανεί ποια στάση θα τηρήσουν οι ευρωπαϊκές. Είναι προφανές ότι αν ελαττωθούν οι χρηματοδοτήσεις, τότε θα περιοριστούν και τα νέα έργα στον κλάδο.
Πάντως, είναι γεγονός ότι η Ευρώπη χρειάζεται να πετύχει τους ενεργειακούς της στόχους, όχι μόνο για να στηρίξει την πράσινη βιομηχανία της, αλλά και για να περιορίσει την εξάρτηση από εισαγωγές ορυκτών καυσίμων. Σε μακροπρόθεσμο ορίζοντα οι ΑΠΕ έχουν τα φόντα να περιορίσουν το δυσανάλογα υψηλό ενεργειακό κόστος και να βελτιώσουν την ανταγωνιστικότητα.
