Καθώς ο πόλεμος ξαναφουντώνει στη Συρία και οι τζιχαντιστές αντάρτες καταλαμβάνουν τη μία πόλη μετά από την άλλη, καραβάνια εκατοντάδων χιλιάδων προσφύγων εγκαταλείπουν τις εστίες τους, κατευθυνόμενοι προς τα βορειοανατολικά σύνορα με την Τουρκία και προς τον Λίβανο και τις Μεσογειακές ακτές. Τουλάχιστον 370.000 πολίτες, κυρίως γυναίκες και παιδιά, έχουν εκτοπιστεί στη Συρία λόγω αυτής της κλιμάκωσης των μαχών, σύμφωνα με με το Γραφείο Συντονισμού Ανθρωπιστικών Υποθέσεων του ΟΗΕ (OCHA). Ανάμεσα σε αυτούς που εγκατέλειψαν τη χώρα είναι και η οικογένεια του Άσαντ, αναφέρουν πληροφορίες, με τους αναλυτές να προβλέπουν ότι ακόμα και σήμερα, οι υπουργοί Εξωτερικών της Ρωσίας, του Ιράν και της Τουρκίας, που συναντώνται στη Ντόχα, ενδέχεται να αποφασίσουν το τέλος τoυ καθεστώτος Άσαντ.
Στα μέτωπα του πολέμου, με τη Χεζμπολάχ απούσα, αλλά και τη βοήθεια της Ρωσίας και του Ιράν να είναι μάλλον ισχνή, οι αντάρτες προελαύνουν, καταλαμβάνοντας τη μία πόλη μετά από την άλλη. Εκτός από την κατάληψη του Χαλεπιού στα βόρεια, της Χάμα στο κέντρο και της Ντέιρ αλ Ζορ στα ανατολικά, υποστηρίζουν ότι έχουν λάβει των έλεγχο στη νότια Σουγουέιντα και τη Ντεράα, προωθούνται στη Χομς και υπόσχονται ότι επόμενος προορισμός τους είναι η Δαμασκός. Ισχυρισμός που δεν μοιάζει τόσο υπερβολικός, εάν σκεφτεί κανείς την ταχύτητα με την οποία κατέρρευσε η αντίσταση του Συριακού Στρατού στις παραπάνω πόλεις, αλλά και ότι οι Κούρδοι αδυνατούν να τους ανακόψουν.
Συνομιλίες στη Ντόχα
«Η επέλαση των τρομοκρατών στη Συρία αποτελεί έναν σοβαρό κίνδυνο» για το Ιράν, το Ιράκ και τη Συρία, ανέφεραν χθες σε δήλωσή τους οι υπουργοί Εξωτερικών των τριών χωρών. Και καθώς το ηθικό του στρατού της Συρίας καταρρακώνεται ακόμα περισσότερο από τις πληροφορίες -τις οποίες δημοσιεύει η Wall Street Journal- σύμφωνα με τις οποίες η σύζυγος του προέδρου της χώρας Μπασάρ αλ Άσαντ, Άσμα, με τα τρία τους παιδιά εγκατέλειψε τη χώρα και κατέφυγε στη Ρωσία, ενώ δύο γαμπροί του Άσαντ φέρεται να έχουν μεταβεί στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, όλες οι ελπίδες για αποκλιμάκωση στρέφονται στη Ντόχα. Δεν είναι σαφές εάν ο Άσαντ βρίσκεται ακόμα στη χώρα, καθώς φιλοκυβερνητικό δίκτυο που ανέφερε ότι είχε μεταβεί στο Ιράν, ανακάλεσε αργότερα την είδηση.
Έκκληση Μπλίνκεν για την προστασία των αμάχων στη Συρία
Στην πρωτεύουσα του Κατάρ συναντώνται σήμερα οι υπουργοί Εξωτερικών της Ρωσίας, του Ιράν και της Τουρκίας, με αντικείμενο συζήτησης τις εξελίξεις στη Συρία, σε μια προσπάθεια να βρουν λύση στις νέες ένοπλες συγκρούσεις που έχουν ξεσπάσει. Οι τρεις χώρες, οι οποίες είναι από το 2017 εταίροι στο πλαίσιο της διαδικασίας της Αστάνα, η οποία άρχισε για να κάνει να σωπάσουν τα όπλα στη Συρία, έχουν, στη διάρκεια αυτών των ετών, μάλλον αντικρουόμενα συμφέροντα στη χώρα.
Η Άγκυρα εμπλέκεται στη σημερινή διαμάχη, με τον πρόεδρο της Τουρκίας, Ταγίπ Ερντογάν, να καλεί χθες να συνεχιστεί «η προέλαση των ανταρτών χωρίς προβλήματα», αναφέροντας ξεκάθαρα πως «στόχος (των ανταρτών) είναι η Δαμασκός», ενώ η Μόσχα και η Τεχεράνη είναι οι δύο πιο σημαντικοί σύμμαχοι του Άσαντ, με τη βοήθεια των οποίων άλλωστε τον βοήθησαν να βγει νικητής από τον πολύχρονο εμφύλιο.
Αυτή τη φορά, ωστόσο, ενδεχομένως η οπτική και των τριών υπουργών, των Σεργκέι Λαβρόφ, Αμπάς Αραγκσί και Χακάν Φιντάν, να είναι εντελώς διαφορετική, με πολλούς αναλυτές να εικάζουν ότι η σημερινή συνάντησή τους θα μπορούσε να φέρει ακόμα και το τέλος της κυβέρνησης Άσαντ. Αυτό γιατί η Τουρκία, με κίνητρο το ότι η πτώση του καθεστώτος Άσαντ θα μπορούσε να επιφέρει ενίσχυση των Κούρδων της Συρίας ή την επάνοδο του ISIS, κάλεσε επανειλημμένα τον πρόεδρο της Συρίας να καθίσει μαζί της στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων, αλλά εις μάτην.
Αυτή η επανειλημμένη απόρριψη από τον Άσαντ των προσπαθειών του Ταγίπ Ερντογάν για συνάντηση μεταξύ τους (καθώς επέμενε για πλήρη απόσυρση των τουρκικών στρατευμάτων που βρίσκονται σε συριακό έδαφος πρώτα), ενόχλησε και τον Ρώσο πρόεδρο, Βλαντιμίρ Πούτιν. Η διευθύντρια του τουρκικού Μεσανατολικού Ινστιτούτου στην Ουάσινγκτον, Γκιονούλ Τολ, εξηγεί ότι «ο Άσαντ κατάφερε να τους εκνευρίσει όλους, συμπεριλαμβανομένων των Ιρανών, των Ρώσων και των Τούρκων. Όλους, επειδή σέρνει τα πόδια του με προσπάθειες να πετύχει μια συμφωνία τόσο με την Τουρκία, όσο και με τους άλλους». Κατά την ίδια, είναι πιθανό σήμερα η Τουρκία και η Ρωσία να προτείνουν μια μεταβατική κυβέρνηση χωρίς τον Άσαντ, αλλά με συμμετοχή σε αυτή τόσο της σημερινής κυβέρνησης, όσο και της ένοπλης αντιπολίτευσης.
Γρίφος θεωρείται η στάση του Ιράν, το οποίο στήριζε τον Άσαντ, όμως ενδεχομένως να επανεξετάζει τη στάση του μετά από την έλλειψη στήριξης από αυτόν μετά από τον θάνατο του επικεφαλής της Χεζμπολάχ Χασάν Νασράλα. Όχι τυχαία, από την περασμένη Παρασκευή, μεταδίδουν οι New York Times, το Ιράν έχει αρχίσει την εκκένωση του στρατιωτικού του προσωπικού από τη Συρία.
Το γρήγορο τέλος του πολέμου στη Συρία είναι κάτι που επιθυμούν και οι ηγέτες των αραβικών κρατών της περιοχής, φοβούμενοι μια ευρύτερη αποσταθεροποίηση. Αλλά και το ξέσπασμα μιας μεγάλης ανθρωπιστικής κρίσης, καθώς τα πρώτα καραβάνια προσφύγων έχουν φέρει τα κέντρα βοήθειας του ΟΗΕ στα όρια της χωρητικότητάς τους, με το OCHA να αναφέρει ότι μεγάλος αριθμός τους κοιμούνται στους δρόμους ή στα αυτοκίνητά τους σε θερμοκρασίες υπό του μηδενός.
Οι τοπικές υγειονομικές αρχές λένε ότι μπορεί επίσης να υπάρχουν εκατοντάδες νεκροί και τραυματίες στους δρόμους των πόλεων όπου δίνονται μάχες, ή έχουν καταληφθεί από τους αντάρτες, αλλά επειδή η κατάσταση είναι εξαιρετικά ρευστή, οι αριθμοί αυτοί δεν έχουν επιβεβαιωθεί.
Το OCHA προειδοποίησε ότι «καθώς οι εχθροπραξίες στη βόρεια Συρία κλιμακώνονται και επεκτείνονται σε άλλα μέρη της χώρας, οι άμαχοι - συμπεριλαμβανομένων των εργαζομένων σε ανθρωπιστικές οργανώσεις - αντιμετωπίζουν σοβαρές απειλές για την ασφάλειά τους. Οι μάχες συνεχίζουν επίσης να προκαλούν σοβαρές ζημιές σε κρίσιμες υποδομές και να διαταράσσουν τις επιχειρήσεις παροχής βοήθειας».
